24 Haziran 2018 yılında yapılacak seçimlerde partilerin (AKP, CHP, MHP İYİ PARTİ) seçim beyannamelerinde engellilere vaatlerini toplu şekilde sıraladık. Vaatler uzun olduğu için ele avuca sığan biz engellilerin direk sorununa odaklanan gerçekçi çözüm önerilerini özet olarak geçip beyannemelerde yapılan vaatlerin tam metinlerini aşağıya ekleyeceğim.
Buna göre AKP’nin seçim beyannamesinde engellilere vaatlerine bakıldığında daha çok 16 yıllık AKP hükümetleri döneminde engellilere yapılan hizmetler (EKPSS, ngelli maaşları evde bakım maaşı vb. gibi) sıralanmış yapılacaklar arasına somut olmayan şeylerden bahsedildiğini görmekteyiz…
Ana muhalefet partisi CHP nin vaatlerine bakıldığında ise açık konuşmak gerekirse direk soruna odaklı bir vaatler zinciri görülmekte. Buna göre CHP “Bütün engellilerin sağlık güvencesine kavuşacağını vaat edip, akabinde bizlerinde uzun süredir savunduğu medikal ürün ihtiyaçlarının ortez protez, tekerlekli sandalye, akülü sandalye vb. gibi herhangi bir katkı payı olmaksızın engellilere verileceğini vaat edilmiş.
Bununlada yetinilmeyip gelir kriteri nedeniyle evde bakım aylığı kesinlerin maaşlarının yeniden bağlanacağı söylenip evde bakım hizmeti sunulurken sadece engellinin gelirine bakılacağı söylenmiş.
2022 engelli aylıkları içinde benzer vaatlerde bulunularak gelir kriteri kaldırılıp sadece engelli bireyin gelirine bakılıcağı söylenerek bu zamana kadar gelir kriteri nedeniyle 2022 engelli aylığı kesilenlerin aylıklarının yeniden bağlanacağı vaat edilmiş.
MHP’nin beyannamesinde ise CHP de olduğu gibi bizimde öteden beri savunduğumuz “2022 engelli aylığı ödemesinde hane geliri yerine engellinin kendi gelirine bakılacağı vaadine yer verilmiş.

--------------
AKP’nin VAATLERİ
Neler Yapacağız Önümüzdeki dönemde de engelli vatandaşlarımızın eğitim, istihdam, katılım başta olmak üzere ekonomik ve sosyal hayatın içerisinde aktif bireyler olarak yaşam sürmelerini sağlayacak altyapıyı güçlendirerek engellilerimizin engellerini en az hissedeceği bir ortamı tesis edeceğiz.
Engelli genç ve çocukların gün içerisinde sosyal faaliyet yapabilmelerine imkan verecek şekilde gençlik merkezlerinde ortam oluşturacağız. Engelli genç ve çocukların kısa süreli gündüz ve yatılı bakımı için güvenli bir biçimde bırakılabilecekleri “Aktif Yaşam Merkezleri” kuracağız. Korumalı iş yerlerini 81 ilimize yaygınlaştıracağız. İş ve Meslek Danışmanlığı hizmetleri kapsamında engellilerin istihdama geçişlerini kolaylaştıran ve sürdürülebilir istihdamlarını sağlayan engelli iş koçluğu modelini kuracağız.
Erişilebilirlik uygulamalarının artırılması amacıyla toplumsal bilgi ve bilinç düzeyini artırmaya yönelik yaptığımız çalışmaları hızlandıracak, bu alandaki yayınlar ve bu eğitimlere devam edeceğiz. Engelli bakım ve rehabilitasyon hizmetleri için kamu-özel sektör işbirliği modeli geliştireceğiz.
CHP’NİN VAATLERİ
ENGELLİLERE SAĞLIK HİZMETLERİ
Tüm engellileri koşulsuz olarak sağlık güvencesine kavuşturacağız.
Medikal malzeme, tekerlekli sandalye, protez, ortez ve benzeri ihtiyaçları katkı payı alınmaksızın ücretsiz karşılayacağız.
Sağlık hizmetlerinin kalitesini artırıp, randevu alma ve randevuyu evde bekleme sorunlarını çözerek engellilere hızlı hizmet sunacağız.
Kanser tedavisi gören engelliler dahil tüm engellilerin ilaç temin sorununu çözeceğiz.
Tüm engellileri bakım güvencesine kavuşturacağız. Engellilerin ve ailelerinin gelecek endişelerine son vereceğiz.
EVDE BAKIM HİZMETLERİ
Gelir kriteri nedeniyle haksız olarak kesilen evde bakım aylıklarını yeniden bağlayacağız.
Evde bakım hizmeti sunulmasında sadece engelli bireyin gelirini dikkate alacağız.
Evde bakımda sağlık, psikolojik destek ve eğitim hizmetlerini ücretsiz olarak sunacağız.
Evde bakım aylığı alan yurttaşlarımızı sosyal güvenlik kapsamına alacağız.
ENGELLİ AYLIĞI
Engelli aylığının bağlanmasında hane geliri kriterini kaldıracak, sadece engelli bireyin gelirini dikkate alacağız.
Gelir kriteri nedeniyle haksız olarak kesilen engelli maaşlarını yeniden bağlayacağız.
ENGELLİLERE ÖZEL EĞİTİM
Özel eğitime ihtiyaç duyan engellilerin erken teşhisi ve özel eğitime erken başlaması için önlemler alacağız.
Özel eğitim sürelerini engellilerin ihtiyaçlarına ve bilimsel ölçütlere göre belirleyeceğiz.
Rehberlik Araştırma Merkezleri’nin (RAM) niteliğini artıracağız.
Kaynaştırma eğitimine öncelik vereceğiz. Nitelikli ve sürdürülebilir kaynaştırma eğitimi için öğretmenlere meslek içi eğitim sağlayacak, okulların mekansal koşullarını iyileştireceğiz.
Zihinsel engelli ve otizmli bireylerin yaşam boyu öğrenme ihtiyaçlarını gözeteceğiz
MHP’NİN VAATLERİ
Engelli, şehit ve gazi yakınlarına yönelik vaatler
Beyannamede, engelli, şehit ve gazi yakınlarına yönelik vaatler arasında şunlar bulunuyor:
Engelli ve engelli yakını aylığı yükseltilecek ve engelli aylığı ödenmesinde aile geliri yerine kendi gelirleri esas alınacak.
Doğuştan ya da işe girmeden önce engelli olanlar, malul şartlarından yararlandırılacak.
Gazilere 3600 günde emekli olabilme hakkı verilecek.
Ordu ve polis vazife malullerinin özlük hakları iyileştirilecek.
Malul sayılmayan gazilerin mağduriyetlerini giderecek düzenleme yapılacak.
Muharip gazilere ödenen şeref aylığı, geliri olsun olmasın tüm muharip gazilere aynı tutarda ödenecek.
Şehit yetimlerinin tamamına iş hakkı verilecek. Şehit anne ve babalarının aldıkları maaş artırılacak.
Gazilere ikinci istihdam imkanı sağlanacak ve ÖTV'siz araç imkanı verilecek.
İYİ PARTİ’NİN VAATLERİ
Engelliler öncelikli olarak, ailelerinin yanında ve bulundukları sosyal ortamda desteklenecektir.
Bakım hizmetlerinin kalitesi arttırılacak, aktif yaşamalarının sağlanması için gerekli tedbirler alınacaktır.
Engellilerin toplumsal hayata katılımı önündeki engelleri kaldırmak üzere, kamuya açık her türlü yol, kaldırım, yaya geçidi, açık ve yeşil alanlar, spor alanları ve benzeri sosyal ve kültürel alt yapı alanları ile binaların ve toplu taşıma araçlarının engellilerin kullanımına uygun hale getirilmesi bir kanuni yükümlülüktür.
Erişilebilirlik her alanda ve istisnasız uygulanacaktır. Bu amaçla gerekli eğitimlerin yapılmasına, izleme ve denetlemenin sağlanmasına yönelik, yeni sistemler oluşturulacak, var olan ve uygulamada olumlu sonuçlar alınan sistemler geliştirilecektir.
Engellilere yönelik eğitim, istihdam ve bakım hizmetlerinin etkinliği ve denetimi artırılacak, bu kapsamda kaynaklar daha verimli kullanılacak ve fiziksel çevre şartları engellilere uygun hale getirilecektir.
Engellilere ve yaşlılara yönelik hizmetler için etkin veri tabanı oluşturulacak; bu hizmetlerin izleme ve değerlendirmesi yapılacaktır.
Engelli vatandaşlarımızın bağımsız yaşayabilmelerini ve hayatın tüm alanlarına etkin katılabilmelerini sağlayacak; diğer bireylerle eşit koşullarda fiziki çevreye, ulaşıma, bilgi ve iletişim olanaklarına, hem kırsal hem de kentsel alanlarda halka açık diğer tesislere ve hizmetlere kolayca erişimlerini temin edeceğiz.
Engellilerimiz mümkün olduğu kadar toplumla bütünleştirilerek sosyal açıdan dışlanmaları önlenecek, hayatın her alanında aktif görev üstlenmeleri sağlanacaktır.
Ulaşım hizmetlerinden en kolay yararlanacakları sistem kurulacak, özellikle toplu taşıma araçları artırılarak hareket serbestisi imkânı sağlanacaktır.
Güvenli ve uygun bir iş ortamı yaratarak, iş kapasitelerini tam olarak kullanabilmelerine imkân sağlanacaktır.
Günlük hayatını idamede zorlanan engellilere yönelik, bakım güvence sistemi oluşturulacaktır. Engellilerin ev içinde ve dışında
sömürüye uğramasını, şiddete ve istismara maruz kalmasını önlemek için yasal, idari, sosyal, eğitsel her türlü tedbir alınacaktır.
Genel olarak sosyal hayatın her alanında, özelde ise ev ve iş hayatında bağımsız bir biçimde yer almaları özendirilecektir.
Kamuya açık binalar ve diğer tesislerde engelli alfabesi ve anlaşılması kolay nitelik taşıyan işaretlemeler yapılacaktır.
Engellilerin internet dâhil yeni bilgi ve iletişim teknolojilerine ve sistemlerine erişimi desteklenecektir.
Engelliler toplu konut programlarından öncelikli olarak yararlandırılacaktır.
Engellilerin emeklilik fırsatları ve programlarına eşit erişimi sağlanacaktır.
Engellilerin hayata katılmalarını güçleştiren aile içi psikolojik eşiklerin aşılmasını sağlamak için aileye yönelik eğitim programları düzenlenecektir. Bu alanda hizmet verecek uzmanlar yetiştirilecektir.
Zihinsel engelli bireylerin rehabilitasyonunda hizmet veren özel rehabilitasyon merkezlerinin sayıları, hizmet kalitesi uluslararası kriterlere göre yükseltilecektir.
Toplumda engelli bireylere yönelik genellikle merhamet eksenli ve aşırı koruyucu yaklaşımların, engelli bireylerde oluşturduğu olumsuz psikolojik baskıyı ortadan kaldırmak için; toplum engelli birey iletişimini doğru bir empatik düzleme oturtacak çalışmalar yapılacaktır.
Buna göre AKP’nin seçim beyannamesinde engellilere vaatlerine bakıldığında daha çok 16 yıllık AKP hükümetleri döneminde engellilere yapılan hizmetler (EKPSS, ngelli maaşları evde bakım maaşı vb. gibi) sıralanmış yapılacaklar arasına somut olmayan şeylerden bahsedildiğini görmekteyiz…
Ana muhalefet partisi CHP nin vaatlerine bakıldığında ise açık konuşmak gerekirse direk soruna odaklı bir vaatler zinciri görülmekte. Buna göre CHP “Bütün engellilerin sağlık güvencesine kavuşacağını vaat edip, akabinde bizlerinde uzun süredir savunduğu medikal ürün ihtiyaçlarının ortez protez, tekerlekli sandalye, akülü sandalye vb. gibi herhangi bir katkı payı olmaksızın engellilere verileceğini vaat edilmiş.
Bununlada yetinilmeyip gelir kriteri nedeniyle evde bakım aylığı kesinlerin maaşlarının yeniden bağlanacağı söylenip evde bakım hizmeti sunulurken sadece engellinin gelirine bakılacağı söylenmiş.
2022 engelli aylıkları içinde benzer vaatlerde bulunularak gelir kriteri kaldırılıp sadece engelli bireyin gelirine bakılıcağı söylenerek bu zamana kadar gelir kriteri nedeniyle 2022 engelli aylığı kesilenlerin aylıklarının yeniden bağlanacağı vaat edilmiş.
MHP’nin beyannamesinde ise CHP de olduğu gibi bizimde öteden beri savunduğumuz “2022 engelli aylığı ödemesinde hane geliri yerine engellinin kendi gelirine bakılacağı vaadine yer verilmiş.

--------------
AKP’nin VAATLERİ
Neler Yapacağız Önümüzdeki dönemde de engelli vatandaşlarımızın eğitim, istihdam, katılım başta olmak üzere ekonomik ve sosyal hayatın içerisinde aktif bireyler olarak yaşam sürmelerini sağlayacak altyapıyı güçlendirerek engellilerimizin engellerini en az hissedeceği bir ortamı tesis edeceğiz.
Engelli genç ve çocukların gün içerisinde sosyal faaliyet yapabilmelerine imkan verecek şekilde gençlik merkezlerinde ortam oluşturacağız. Engelli genç ve çocukların kısa süreli gündüz ve yatılı bakımı için güvenli bir biçimde bırakılabilecekleri “Aktif Yaşam Merkezleri” kuracağız. Korumalı iş yerlerini 81 ilimize yaygınlaştıracağız. İş ve Meslek Danışmanlığı hizmetleri kapsamında engellilerin istihdama geçişlerini kolaylaştıran ve sürdürülebilir istihdamlarını sağlayan engelli iş koçluğu modelini kuracağız.
Erişilebilirlik uygulamalarının artırılması amacıyla toplumsal bilgi ve bilinç düzeyini artırmaya yönelik yaptığımız çalışmaları hızlandıracak, bu alandaki yayınlar ve bu eğitimlere devam edeceğiz. Engelli bakım ve rehabilitasyon hizmetleri için kamu-özel sektör işbirliği modeli geliştireceğiz.
CHP’NİN VAATLERİ
ENGELLİLERE SAĞLIK HİZMETLERİ
Tüm engellileri koşulsuz olarak sağlık güvencesine kavuşturacağız.
Medikal malzeme, tekerlekli sandalye, protez, ortez ve benzeri ihtiyaçları katkı payı alınmaksızın ücretsiz karşılayacağız.
Sağlık hizmetlerinin kalitesini artırıp, randevu alma ve randevuyu evde bekleme sorunlarını çözerek engellilere hızlı hizmet sunacağız.
Kanser tedavisi gören engelliler dahil tüm engellilerin ilaç temin sorununu çözeceğiz.
Tüm engellileri bakım güvencesine kavuşturacağız. Engellilerin ve ailelerinin gelecek endişelerine son vereceğiz.
EVDE BAKIM HİZMETLERİ
Gelir kriteri nedeniyle haksız olarak kesilen evde bakım aylıklarını yeniden bağlayacağız.
Evde bakım hizmeti sunulmasında sadece engelli bireyin gelirini dikkate alacağız.
Evde bakımda sağlık, psikolojik destek ve eğitim hizmetlerini ücretsiz olarak sunacağız.
Evde bakım aylığı alan yurttaşlarımızı sosyal güvenlik kapsamına alacağız.
ENGELLİ AYLIĞI
Engelli aylığının bağlanmasında hane geliri kriterini kaldıracak, sadece engelli bireyin gelirini dikkate alacağız.
Gelir kriteri nedeniyle haksız olarak kesilen engelli maaşlarını yeniden bağlayacağız.
ENGELLİLERE ÖZEL EĞİTİM
Özel eğitime ihtiyaç duyan engellilerin erken teşhisi ve özel eğitime erken başlaması için önlemler alacağız.
Özel eğitim sürelerini engellilerin ihtiyaçlarına ve bilimsel ölçütlere göre belirleyeceğiz.
Rehberlik Araştırma Merkezleri’nin (RAM) niteliğini artıracağız.
Kaynaştırma eğitimine öncelik vereceğiz. Nitelikli ve sürdürülebilir kaynaştırma eğitimi için öğretmenlere meslek içi eğitim sağlayacak, okulların mekansal koşullarını iyileştireceğiz.
Zihinsel engelli ve otizmli bireylerin yaşam boyu öğrenme ihtiyaçlarını gözeteceğiz
MHP’NİN VAATLERİ
Engelli, şehit ve gazi yakınlarına yönelik vaatler
Beyannamede, engelli, şehit ve gazi yakınlarına yönelik vaatler arasında şunlar bulunuyor:
Engelli ve engelli yakını aylığı yükseltilecek ve engelli aylığı ödenmesinde aile geliri yerine kendi gelirleri esas alınacak.
Doğuştan ya da işe girmeden önce engelli olanlar, malul şartlarından yararlandırılacak.
Gazilere 3600 günde emekli olabilme hakkı verilecek.
Ordu ve polis vazife malullerinin özlük hakları iyileştirilecek.
Malul sayılmayan gazilerin mağduriyetlerini giderecek düzenleme yapılacak.
Muharip gazilere ödenen şeref aylığı, geliri olsun olmasın tüm muharip gazilere aynı tutarda ödenecek.
Şehit yetimlerinin tamamına iş hakkı verilecek. Şehit anne ve babalarının aldıkları maaş artırılacak.
Gazilere ikinci istihdam imkanı sağlanacak ve ÖTV'siz araç imkanı verilecek.
İYİ PARTİ’NİN VAATLERİ
Engelliler öncelikli olarak, ailelerinin yanında ve bulundukları sosyal ortamda desteklenecektir.
Bakım hizmetlerinin kalitesi arttırılacak, aktif yaşamalarının sağlanması için gerekli tedbirler alınacaktır.
Engellilerin toplumsal hayata katılımı önündeki engelleri kaldırmak üzere, kamuya açık her türlü yol, kaldırım, yaya geçidi, açık ve yeşil alanlar, spor alanları ve benzeri sosyal ve kültürel alt yapı alanları ile binaların ve toplu taşıma araçlarının engellilerin kullanımına uygun hale getirilmesi bir kanuni yükümlülüktür.
Erişilebilirlik her alanda ve istisnasız uygulanacaktır. Bu amaçla gerekli eğitimlerin yapılmasına, izleme ve denetlemenin sağlanmasına yönelik, yeni sistemler oluşturulacak, var olan ve uygulamada olumlu sonuçlar alınan sistemler geliştirilecektir.
Engellilere yönelik eğitim, istihdam ve bakım hizmetlerinin etkinliği ve denetimi artırılacak, bu kapsamda kaynaklar daha verimli kullanılacak ve fiziksel çevre şartları engellilere uygun hale getirilecektir.
Engellilere ve yaşlılara yönelik hizmetler için etkin veri tabanı oluşturulacak; bu hizmetlerin izleme ve değerlendirmesi yapılacaktır.
Engelli vatandaşlarımızın bağımsız yaşayabilmelerini ve hayatın tüm alanlarına etkin katılabilmelerini sağlayacak; diğer bireylerle eşit koşullarda fiziki çevreye, ulaşıma, bilgi ve iletişim olanaklarına, hem kırsal hem de kentsel alanlarda halka açık diğer tesislere ve hizmetlere kolayca erişimlerini temin edeceğiz.
Engellilerimiz mümkün olduğu kadar toplumla bütünleştirilerek sosyal açıdan dışlanmaları önlenecek, hayatın her alanında aktif görev üstlenmeleri sağlanacaktır.
Ulaşım hizmetlerinden en kolay yararlanacakları sistem kurulacak, özellikle toplu taşıma araçları artırılarak hareket serbestisi imkânı sağlanacaktır.
Güvenli ve uygun bir iş ortamı yaratarak, iş kapasitelerini tam olarak kullanabilmelerine imkân sağlanacaktır.
Günlük hayatını idamede zorlanan engellilere yönelik, bakım güvence sistemi oluşturulacaktır. Engellilerin ev içinde ve dışında
sömürüye uğramasını, şiddete ve istismara maruz kalmasını önlemek için yasal, idari, sosyal, eğitsel her türlü tedbir alınacaktır.
Genel olarak sosyal hayatın her alanında, özelde ise ev ve iş hayatında bağımsız bir biçimde yer almaları özendirilecektir.
Kamuya açık binalar ve diğer tesislerde engelli alfabesi ve anlaşılması kolay nitelik taşıyan işaretlemeler yapılacaktır.
Engellilerin internet dâhil yeni bilgi ve iletişim teknolojilerine ve sistemlerine erişimi desteklenecektir.
Engelliler toplu konut programlarından öncelikli olarak yararlandırılacaktır.
Engellilerin emeklilik fırsatları ve programlarına eşit erişimi sağlanacaktır.
Engellilerin hayata katılmalarını güçleştiren aile içi psikolojik eşiklerin aşılmasını sağlamak için aileye yönelik eğitim programları düzenlenecektir. Bu alanda hizmet verecek uzmanlar yetiştirilecektir.
Zihinsel engelli bireylerin rehabilitasyonunda hizmet veren özel rehabilitasyon merkezlerinin sayıları, hizmet kalitesi uluslararası kriterlere göre yükseltilecektir.
Toplumda engelli bireylere yönelik genellikle merhamet eksenli ve aşırı koruyucu yaklaşımların, engelli bireylerde oluşturduğu olumsuz psikolojik baskıyı ortadan kaldırmak için; toplum engelli birey iletişimini doğru bir empatik düzleme oturtacak çalışmalar yapılacaktır.