Yeni Edindiğim bilgi alıntı
Ölüm aylığı için en az 900 gün prim
TBMM Genel Kurulu, sigortalının ölümü halinde hak sahiplerine ölüm aylığı bağlanması için 5 yıllık sigortalılık süresi ve en az 900 gün prim ödenmesini öngören kanun teklifini tam bir ay önce yasalaştırdı. Resmi Gazete'nin 16.12.2006 tarihli nüshasında yayınlanarak 18.10.2006 tarihinden geçerli olarak yürürlüğe giren bu yasa ile Anayasa Mahkemesi'nin 18.10.2005 tarihli kararının gereği yapılmış oldu.
Yasa öncesinde 18 Ekim 2006 tarihinde tamamlanan sözkonusu bir yıllık süre içerisinde, bu tarihten sonra ölen ve 5 yıllık sigortalılık süresi içinde en az 900 gün ile 1800 gün arasında prim ödeyen sigortalıların hak sahiplerine ortalama 180 gün üzerinden ölüm aylığı bağlama imkânı kalmamıştı.
İşte sözkonusu karar gereğince, TBMM, konuyu gündemine aldı ve 5561 sayılı “Sosyal Sigortalar Kanunu ile Tarım İşçileri Sosyal Sigortalar Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” ile belirtilen yeni bir düzenleme yapıldı. Bu kanunla 506 sayılı Kanun'un ölüm aylığı hükümlerini düzenleyen 66. maddesinde değişiklik yapılmış oldu. Bu değişiklikle ölüm aylığı bağlanmasında 5 yıllık sigortalılık süresi ve en az 900 gün prim ödenmiş olması şartı getirilmiş bulunmaktadır. Aynı şekilde “Tarım İşçileri Sosyal Sigortalar Kanunu”nun ölüm aylığı ile ilgili 26. maddesinde yapılan düzenlemeyle de ölüm aylığı bağlanmasında 5 yıllık sigortalılık süresi ve en az 900 gün prim ödenmiş olması şartı getirilmiş bulunmaktadır. Böylece her iki kanundaki ölüm aylığı bağlama hükümleri, Anayasa Mahkemesi'nin iptal kararı doğrultusunda yeniden düzenlenmiş oldu.
Her ne kadar uygulama metinleri (tebliğ, genelge, genel yazı vb), çıkmamışsa da, kanuna göre, 18.10.2006 tarihinden sonra ölen sigortalıların hak sahiplerine 506 sayılı Kanun'a göre ölüm sigortasından aylık bağlanmasında, 5 yıldan beri sigortalı bulunup, sigortalılık süresinde en az 900 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödeme koşulunun yerine getirilmiş olması şartı aranacaktır. Yeni yasayla ne olacak?
15 yıllık sigortalılık süresi ve askerlik borçlanmasıyla birlikte 1770 gün prim ödemesi olan sigortalı vefat etmişse, önceki uygulamaya göre yıllık ortalama (1770:15=) 180 gün şartı yerine gelmemektedir. Bu sigortalının hak sahiplerine ölüm aylığı bağlanamaz. Kanunun aradığı diğer bir şart olan 1800 gün için de 30 gün eksiği vardır. Diğer taraftan beş yıl sigortalılık süresi ve tam 900 gün prim ödemesi olan bir sigortalı vefat ettiğinde ise bu sigortalının hak sahiplerine ölüm alığı bağlanıyordu. Yani bu sigortalının 1770 gün prim ödemesi olduğu halde hak sahipleri ölüm aylığı alamazken, diğer bir sigortalının 900 gün prim ödemesi ile hak sahiplerine ölüm aylığı veriliyordu. İşte bu eşitsizlik nedeniyle Anayasa Mahkemesi, bu haksızlığın giderilmesini istemişti. Artık yeni yasa uyarınca iki sigortalının hak sahiplerine de ölüm aylığı bağlanacak. Yeni düzenleme ortalama 180 gün şartını kaldırıp, en az beş yıl sigortalılık süresi ve en az 900 gün prim ödem şartını yeterli görmektedir. Ancak kanunda sigortalılık süresi ve prim ödeme gün sayısı koşulunun aynı anda yerine getirilmesi öngörüldüğünden, 5 yıllık sigortalılık süresi olmadığı halde, 900 gün veya daha fazla gün sayısı olan sigortalıların hak sahiplerine ölüm aylığı bağlanamayacaktır
