Büyük Selçuklu Devleti: Tuğrul ve Çağrı Beyler Dönemi

Büyük Selçuklu devleti, Oğuzların Üçok kolunun Kınık boyuna mensup Türkler tarafından kurulmuştur. Devlet, adını Oğuzlar devletinde önemli yere sahip olan Selçuk Bey'den almıştır. Selçuk Bey'in ölümünden sonra, yerine oğlu Arslan Yabgu geçti. Arslan Yabgu'nun Gazneli Mahmut tarafından yakalanarak Hindistan'da hapsedilmesi Selçuk Bey'in torunları Tuğrul ve Çağrı Beylerin Gaznelilerle mücadelesine neden oldu.

Tuğrul ve Çağrı Beyler Dönemi

Arslan Yabgu'dan sonra yönetimi Tuğrul Bey ele aldı. Çağrı Bey de Tuğrul Bey'in yardımcısı olarak görev yaptı. 1040 Dandanakan Savaşı'nda Gaznelilerin yenilmesiyle Büyük Selçuklu Devleti resmen kuruldu. Bu dönemde Selçuklular ilk defa Bizanslılarla Erzurum bölgesinde karşılaştılar. 1048'de yapılan Pasinler Savaşı Bizans, Ermeni ve Gürcülerin yenilgisiyle sonuçlandı. İlk kez Türk – Ermeni ilişkilerinin başladığı bu savaş sonucunda; Bizanslılar, Büyük Selçukluların varlığını resmen tanımışlardır. Anadolu'nun Türkleşmesi için uygun ortam hazırlanmıştır. Trabzon'a kadar olan yerler Selçukluların eline geçmiştir.

Abbasi halifesinin yardım istemesi üzerine 1055'te Bağdat'a giren Tuğrul Bey, buradaki Büveyhoğulları hakimiyetine son verdi. Bu olay üzerine Abbasi halifesi, Tuğrul Bey'e iki kılıç kuşatarak O'na; “doğunun ve batının hükümdarı” ünvanını verdi. Böylece İslam dünyasının liderliği Türklere geçmiş oldu. Daha sonra 1060'ta Çağrı Bey 1063'te ise Tuğrul Bey