- Katılım
- Kas 9, 2010
- Mesajlar
- 16,299
- Tepkime Puanı
- 15
- Puanları
- 0
- Yaş
- 49
Soğuk etkisiyle oluşan yerel bozun.
Donma genellikle aşırı soğuk sonucu dokuların donmasıyla ortaya çıkar. Fakat nemin ortama eklenmesiyle aşırı olmayan soğuklarda donmaya yol açabilir. Örneğin ıslak ayakkabıı veya çamurun etkisiyle bile donma oluşabilir bu donmalara hendek ayağı yada siper ayağı olarak adlandırılır.
Normal zamanlar da donma olayı özellikle yüksek dağlarda ve kutup bölgesinde rastlanabilen bir olaydır en çok eller ayaklar ve bazen yüz burun kulaklar olarak gözlemlenir. Günümüzde büyük kentlerde çok fazla rastlanmasada nadirde olsa donma vakalarını duyup okuyoruzdur.
DONMANIN DÖRT EVRESİ
Donma dört evreden geçerek gerçekleşir. Birinci evre oldukca belirtisizdir, fark edilmeyebilir. Genellikle parmak uclarının uyuşmasıyla belirti verir. Soğuğun hissedilmesini uyuşma izler, daha sonra duyu yitimi gerçekleşir. Donan bölge beyaz ve soğuktur.
İkinci evre bu olayların akabinde başlar, hasta daha sıcak bir ortama alınırsa donan bölge kendiliğinden ısınır. Bu ısınma neticesinde donan bölge de bir sancı başlar ayrıca şişmiş halde olan derinin mor bir renk almasıda bu olaya eşlik eder. Ama çoğunlukla donan bölgenin rengi donmanın değişik evrelerinin bir arada bulunması nedeniyle tam bir renk karışıklığı gösterir. Bu evre ortalama 24 saat kadar sürer.
Üçüncü evre böylelikle gelişmeye başlar ağrı yavaşca hafiflemeye başlar. Deri menekşe kırmızısı yada siyahımsı bir renk alır. Şişlik yerini zamanla patlayan içi sıvı dolu kabarcıklara bırakır. Dokular ölür onuncu güne doğru donmanın derecesi şöyle tanımlanabilir.
1. Derece donma ( içi su dolu kabarcıkların ortaya çıkmadığı yalnızca ödem görülen ve çoğunlukla ağrılı bozukluklar bırakarak iyileşen hafif donma biçimi)
2.Derece donma ( su dolu kabarcıkların altında canlı kırmızı renkdeki dokunun sürekliliğini koruduğu ama aylar sonra iyileştiği biçimidir)
3. Derece donma : (alt ta bulunan dokuların ölümünü açığa çıkaran yüzeysel doku yitimi gözlenen ciddi donma biçimidir. Ölmüş dokular kendiliğinden ortadan kalkınca yara kabukları oluşur)
4. Derece donma (donmanın ciddi bir biçimidir. Bir sakatlanmayla sonuçlanan yaygın bir derin doku yitimi vardır. Bu donmanın son ve en ciddi evresinde çok sayıda kalıcı bozukluklar olabilir) Biçim bozuklukları gözlenebilir , deri ve kas körelmeleri, ödemler, kemiklerden kalsiyum çözülmesi, sinirsel bozukluklar ( sinir ağrıları, duyu bozukluğu, sinir iltihabı) damar bozuklukları ( atardamar iltihabı, toplardamar hastalıkları) gibi sorunları yaşatan donma olayı ciddi sonuçlara sebebiyet verebilmektedir.
TEDAVİ
Gerçekte yalnızca hafif bir donma hemen tedavi edilebilir, bu durumda sürtmekten kaçınarak donan bölge ye sıcak nefes üfleyerek elle sabit baskı uygulanır. Donmanın bütün diğer biçimleri için tedaviye hastayı daha sıcak bir ortama sokmakla yerel ısıtmayla yada 43-45 derece olan bir suyla yıkamakla başlanır. (donan bölgeyi ovmak ovuşturmak işe yaramaz)
Deri sıcak su ve alkol içermeyen bir mikrop kırıcıyla yerel olarak mikroptan arındırılır. Su dolu kabarcıklar patlatılmamalıdır. Genel tedavi koruyucu amaçlı serumlar la antibiyotikler ve ağrı kesiciler yapılır.
Donma genellikle aşırı soğuk sonucu dokuların donmasıyla ortaya çıkar. Fakat nemin ortama eklenmesiyle aşırı olmayan soğuklarda donmaya yol açabilir. Örneğin ıslak ayakkabıı veya çamurun etkisiyle bile donma oluşabilir bu donmalara hendek ayağı yada siper ayağı olarak adlandırılır.
Normal zamanlar da donma olayı özellikle yüksek dağlarda ve kutup bölgesinde rastlanabilen bir olaydır en çok eller ayaklar ve bazen yüz burun kulaklar olarak gözlemlenir. Günümüzde büyük kentlerde çok fazla rastlanmasada nadirde olsa donma vakalarını duyup okuyoruzdur.
DONMANIN DÖRT EVRESİ
Donma dört evreden geçerek gerçekleşir. Birinci evre oldukca belirtisizdir, fark edilmeyebilir. Genellikle parmak uclarının uyuşmasıyla belirti verir. Soğuğun hissedilmesini uyuşma izler, daha sonra duyu yitimi gerçekleşir. Donan bölge beyaz ve soğuktur.
İkinci evre bu olayların akabinde başlar, hasta daha sıcak bir ortama alınırsa donan bölge kendiliğinden ısınır. Bu ısınma neticesinde donan bölge de bir sancı başlar ayrıca şişmiş halde olan derinin mor bir renk almasıda bu olaya eşlik eder. Ama çoğunlukla donan bölgenin rengi donmanın değişik evrelerinin bir arada bulunması nedeniyle tam bir renk karışıklığı gösterir. Bu evre ortalama 24 saat kadar sürer.
Üçüncü evre böylelikle gelişmeye başlar ağrı yavaşca hafiflemeye başlar. Deri menekşe kırmızısı yada siyahımsı bir renk alır. Şişlik yerini zamanla patlayan içi sıvı dolu kabarcıklara bırakır. Dokular ölür onuncu güne doğru donmanın derecesi şöyle tanımlanabilir.
1. Derece donma ( içi su dolu kabarcıkların ortaya çıkmadığı yalnızca ödem görülen ve çoğunlukla ağrılı bozukluklar bırakarak iyileşen hafif donma biçimi)
2.Derece donma ( su dolu kabarcıkların altında canlı kırmızı renkdeki dokunun sürekliliğini koruduğu ama aylar sonra iyileştiği biçimidir)
3. Derece donma : (alt ta bulunan dokuların ölümünü açığa çıkaran yüzeysel doku yitimi gözlenen ciddi donma biçimidir. Ölmüş dokular kendiliğinden ortadan kalkınca yara kabukları oluşur)
4. Derece donma (donmanın ciddi bir biçimidir. Bir sakatlanmayla sonuçlanan yaygın bir derin doku yitimi vardır. Bu donmanın son ve en ciddi evresinde çok sayıda kalıcı bozukluklar olabilir) Biçim bozuklukları gözlenebilir , deri ve kas körelmeleri, ödemler, kemiklerden kalsiyum çözülmesi, sinirsel bozukluklar ( sinir ağrıları, duyu bozukluğu, sinir iltihabı) damar bozuklukları ( atardamar iltihabı, toplardamar hastalıkları) gibi sorunları yaşatan donma olayı ciddi sonuçlara sebebiyet verebilmektedir.
TEDAVİ
Gerçekte yalnızca hafif bir donma hemen tedavi edilebilir, bu durumda sürtmekten kaçınarak donan bölge ye sıcak nefes üfleyerek elle sabit baskı uygulanır. Donmanın bütün diğer biçimleri için tedaviye hastayı daha sıcak bir ortama sokmakla yerel ısıtmayla yada 43-45 derece olan bir suyla yıkamakla başlanır. (donan bölgeyi ovmak ovuşturmak işe yaramaz)
Deri sıcak su ve alkol içermeyen bir mikrop kırıcıyla yerel olarak mikroptan arındırılır. Su dolu kabarcıklar patlatılmamalıdır. Genel tedavi koruyucu amaçlı serumlar la antibiyotikler ve ağrı kesiciler yapılır.
