F
Fırtına
Guest
Uzun zamandır bu köşede yazıyorum ve hep bir vesileyle çalıştığım AB projelerinden söz ediyorum. Bunlardan en yeni hayata geçirilmeye başlanan Q4S projesinin sonuçlarını bu yazımda sizlerle paylaşarak olabildiğince çok engelli gencimize bu bilginin ulaştırılması için bir fırsat yakalamaya çalışacağım. Bu proje genel eğitim kurumlarında (meslek okullarında, üniversitelerde) eğitim gören 16 yaş üstü gençleri hedef alıyor ve eğitim sürecindeki sıkıntılarını aşmalarına yardımcı olmayı amaçlıyor. Bu amaca yönelik neler gerçekleştirildiğini anlatmadan önce projenin Türkiye için önemine değinmek istiyorum.
Bir engelli öğrenci eğer kendi engeline özel bir okula gitmiyorsa, derslerde engeli olmayan öğrenciler kadar etkin bir sonuç alması hiç de kolay değil.. Burada özel eğitime vurgu yapmak istemiyorum; çünkü onun da başka sakıncaları var. Özellikle engelliliğin doğal karşılandığı ve engeli olanların engeli olmayanlarla eşit haklardan yararlanmasını bir “insan hakları” meselesi olarak gören ileri toplumlarda kaynaştırma eğitimi gitgide daha çok ön plana çıkıyor.
Bir öğrenci özel okulda kendi engeline uygun şartlarda daha etkin bir şekilde öğrenim görse de, toplumdan kopuk kalmakta ve ilerki yaşantısında topluma entegre olmada zorluklar yaşamaktadır. Öte yandan engeli olmayanlar da toplumun % 12’sinin engelli olduğu Türkiye gerçekliğinden uzak, engellilerden arındırılmış yapay ortamlarda eğitim gördükçe toplumdaki “engelli bilinci” oluşamamaktadır. Oysa bu bilincin geliştirilmesine daha ana okulundan itibaren başlanmalıdır.
AB’ye uyum çerçevesinde Türkiye’de de engelli öğrencilerin genel eğitim sistemi içinde kaynaştırma eğitimi yoluyla, yani bütünleştirilmiş bir şekilde eğitilmelerini esas alan anayasal düzenlemeler yapılmıştır. Bu çerçevede engelli öğrenciler özel okullarda değil, genel eğitim sistemi içinde gerekirse özel derslerle desteklenerek eğitim göreceklerdir.
Bu nedenle sözünü ettiğim AB projesi Avrupa’da olduğu gibi ülkemizde de önemli bir rol oynayacaktır.
Başta da belirttiğim gibi projenin amacı engelli öğrencilerin eğitim sürecinde karşılaştıkları sıkıntıları aşmalarına yardımcı olmak. Projenin başını çeken İngiltere dışında projeye Türkiye’yle birlikte Bulgaristan ve Yunanistan da katıldı. Bu çerçevede her ülkenin kendi dilinde ve kendi koşullarına uygun bir web sitesi hazırlandı.
Sitenin adresi;
www.engelsizegitim.com (veya Q4S -)
Bu web sitesinde engelli öğrenci kendi engelini seçip kendine uygun bilgilere ulaşabiliyor. Yer verilen engellilik alanları şunlar;
• İşitme yetersizlikleri,
• Görme bozuklukları,
• Fiziksel engeller,
• Disleksi,
• Dispraksi,
• Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu,
• Otistik Spektrum Bozukluğu,
• Konuşma Bozuklukları,
• Ruh Sağlığı Sorunları,
• Öğrenme Güçlükleri,
• Tıbbi Engeller,
Engel durumunu seçtikten sonra birçok bilgiye erişebiliyor. Örneğin;
• Engelim hakkında neden daha fazla bilgi sahibi olmalıyım?
• Güçlü yanlarım nelerdir?
• Engelim nedeniyle hangi konularda zorluk yaşayabilirim?
• Hangi becerilerde zorluk yaşayabilirim? (Grup Çalışmaları, Uygulama Becerileri, Matematiksel Beceri, Bilgi Teknolojileri, Görsel Beceriler, Okuma-yazma Becerileri)
• Bu becerilerle ilgili zorlukları nasıl aşabilirim?
• Kendi kendime yardım için neler yapmalıyım?
• Öğretmenim benim için ne yapmalı? Ben öğretmenimi nasıl yönlendirmeliyim?
• Yaşanmış örnekler (vaka çalışmaları)
Sitede ayrıca yasal haklar, yardımcı teknolojiler gibi faydalı birçok ek bilgi yer alıyor ve ilgili kaynaklara link veriliyor.
Görme engelliler için özel tasarlanmış olması nedeniyle siteyle ilgili çok olumlu geri-bildirimler alıyoruz. Tüm resimler etiketlenmiş, yazılar belli standartlar içinde yerleştirilmiş olduğundan bir görme engelli sorun yaşamadan sitede dolaşabiliyor.
Ayrıca bu bilgiler büyük oranda seslendirilmiş olarak da yer alıyor. Vaka çalışmaları sayesinde öğrenci elde ettiği bu bilgilerden nasıl yararlanacağı hakkında pratik yoldan bilgi ediniyor ve cesaretleniyor.
Gerek yukarıda anlattığım engelli öğrencilere yönelik bu web sitesi (www.engelsizegitim.com ) gerekse 2 yıl önce tamamlanan ve öğretmenlere yönelik olan QATRAIN2 - Quality Assurance and Accessible Training 2 web sitesi (öğretmenin sınıfta karşılaşacağı engelli bir öğrenciye engeli özelinde ne gibi uyarlamalar yapacağına ilişkin bilgiler) Başbakanlık Özürlüler İdaresi Başkanlığı (OZİDA) tarafından da uygun bulunmuş ve OZIDA web sitesinden link verilmiştir.
Umarım bu web siteleri olabildiğince çok kişiye ulaşır ve engelli öğrencilerin hayatlarına olumlu bir katkı yapar.
Zehra Eliçin
Bir engelli öğrenci eğer kendi engeline özel bir okula gitmiyorsa, derslerde engeli olmayan öğrenciler kadar etkin bir sonuç alması hiç de kolay değil.. Burada özel eğitime vurgu yapmak istemiyorum; çünkü onun da başka sakıncaları var. Özellikle engelliliğin doğal karşılandığı ve engeli olanların engeli olmayanlarla eşit haklardan yararlanmasını bir “insan hakları” meselesi olarak gören ileri toplumlarda kaynaştırma eğitimi gitgide daha çok ön plana çıkıyor.
Bir öğrenci özel okulda kendi engeline uygun şartlarda daha etkin bir şekilde öğrenim görse de, toplumdan kopuk kalmakta ve ilerki yaşantısında topluma entegre olmada zorluklar yaşamaktadır. Öte yandan engeli olmayanlar da toplumun % 12’sinin engelli olduğu Türkiye gerçekliğinden uzak, engellilerden arındırılmış yapay ortamlarda eğitim gördükçe toplumdaki “engelli bilinci” oluşamamaktadır. Oysa bu bilincin geliştirilmesine daha ana okulundan itibaren başlanmalıdır.
AB’ye uyum çerçevesinde Türkiye’de de engelli öğrencilerin genel eğitim sistemi içinde kaynaştırma eğitimi yoluyla, yani bütünleştirilmiş bir şekilde eğitilmelerini esas alan anayasal düzenlemeler yapılmıştır. Bu çerçevede engelli öğrenciler özel okullarda değil, genel eğitim sistemi içinde gerekirse özel derslerle desteklenerek eğitim göreceklerdir.
Bu nedenle sözünü ettiğim AB projesi Avrupa’da olduğu gibi ülkemizde de önemli bir rol oynayacaktır.
Başta da belirttiğim gibi projenin amacı engelli öğrencilerin eğitim sürecinde karşılaştıkları sıkıntıları aşmalarına yardımcı olmak. Projenin başını çeken İngiltere dışında projeye Türkiye’yle birlikte Bulgaristan ve Yunanistan da katıldı. Bu çerçevede her ülkenin kendi dilinde ve kendi koşullarına uygun bir web sitesi hazırlandı.
Sitenin adresi;
www.engelsizegitim.com (veya Q4S -)
Bu web sitesinde engelli öğrenci kendi engelini seçip kendine uygun bilgilere ulaşabiliyor. Yer verilen engellilik alanları şunlar;
• İşitme yetersizlikleri,
• Görme bozuklukları,
• Fiziksel engeller,
• Disleksi,
• Dispraksi,
• Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu,
• Otistik Spektrum Bozukluğu,
• Konuşma Bozuklukları,
• Ruh Sağlığı Sorunları,
• Öğrenme Güçlükleri,
• Tıbbi Engeller,
Engel durumunu seçtikten sonra birçok bilgiye erişebiliyor. Örneğin;
• Engelim hakkında neden daha fazla bilgi sahibi olmalıyım?
• Güçlü yanlarım nelerdir?
• Engelim nedeniyle hangi konularda zorluk yaşayabilirim?
• Hangi becerilerde zorluk yaşayabilirim? (Grup Çalışmaları, Uygulama Becerileri, Matematiksel Beceri, Bilgi Teknolojileri, Görsel Beceriler, Okuma-yazma Becerileri)
• Bu becerilerle ilgili zorlukları nasıl aşabilirim?
• Kendi kendime yardım için neler yapmalıyım?
• Öğretmenim benim için ne yapmalı? Ben öğretmenimi nasıl yönlendirmeliyim?
• Yaşanmış örnekler (vaka çalışmaları)
Sitede ayrıca yasal haklar, yardımcı teknolojiler gibi faydalı birçok ek bilgi yer alıyor ve ilgili kaynaklara link veriliyor.
Görme engelliler için özel tasarlanmış olması nedeniyle siteyle ilgili çok olumlu geri-bildirimler alıyoruz. Tüm resimler etiketlenmiş, yazılar belli standartlar içinde yerleştirilmiş olduğundan bir görme engelli sorun yaşamadan sitede dolaşabiliyor.
Ayrıca bu bilgiler büyük oranda seslendirilmiş olarak da yer alıyor. Vaka çalışmaları sayesinde öğrenci elde ettiği bu bilgilerden nasıl yararlanacağı hakkında pratik yoldan bilgi ediniyor ve cesaretleniyor.
Gerek yukarıda anlattığım engelli öğrencilere yönelik bu web sitesi (www.engelsizegitim.com ) gerekse 2 yıl önce tamamlanan ve öğretmenlere yönelik olan QATRAIN2 - Quality Assurance and Accessible Training 2 web sitesi (öğretmenin sınıfta karşılaşacağı engelli bir öğrenciye engeli özelinde ne gibi uyarlamalar yapacağına ilişkin bilgiler) Başbakanlık Özürlüler İdaresi Başkanlığı (OZİDA) tarafından da uygun bulunmuş ve OZIDA web sitesinden link verilmiştir.
Umarım bu web siteleri olabildiğince çok kişiye ulaşır ve engelli öğrencilerin hayatlarına olumlu bir katkı yapar.
Zehra Eliçin
