Elleriniz bu yüzden titriyor olabilir

Nörolojik hastalıklar içinde yer alan hareket hastalıkları polikliniklerine en çok el titremeleri olan hastalar başvurur.

Bazı ilaçlar ve aşırı kahve tüketimin el titremesine sebep olabileceğini söyleyen KadıköyŞifa sağlık Grubu Ataşehir Hastanesi Nöroloji Uzmanı Prof. Dr Dilek İnce Günal, bir aydan fazla süren titremelerde zaman kaybetmeden doktora müracaat edilmesi gerektiği konusunda uyarıyor.



Titreme veya tremor; uzuvlardaki istemsiz ancak belli bir ritimde ve belli pozisyonlarda ortaya çıkan hareket demektir. Bu istemsiz hareket ellerde olduğunda yazı yazmayı, su ve çorba içmeyi ve günlük yaşamdaki pek çok ince beceri gerektiren durumlarda zorlanmaya yol açar.

Bir süre sonra hasta dışarıda yemek yememeğe, sosyal ortamlara girmemeye başlar ve içe kapanır. Basit bir titreme bile kişinin yaşam kalitesini bozarak özürlülüğe yol açabilir. Titreme her zaman ellerde olmaz; bazen seste, başta, gövdede ve ayaklarda da olabilir. Heyecanlanınca , sinirlenince ve üzülünce artar ve gece uykuda kaybolur.

Titreme ile giden hastalıklar bazı durumlarda ilerleyici ve başka sistemleri de tutan yayılıcı karakter gösterebilir. Örneğin Parkinson hastalığında her 10 hastadan 7 tanesinde ilk bulgu el titremesidir. Zaman içinde şikayetlere hareket zorluğu ve katılık hissi eklenir. Hastalığın ileri dönemlerinde davranış sorunları ve demans sıktır.

Buna karşın sadece el titremesinden sorunlu olan esansiyel tremor ise iyi huylu bir hastalıktır. İki elde birden olan titreme ince işler yaparken, bardak ve kaşık kullanırken artar, eller sakince kucağa uzatılınca geçer. Esansiyel tremor sadece titreme ile giden bir hastalıktır. Hastaların yarısının birinci derece akrabalarında benzer öykü vardır. Genç yaşlarda da ortaya çıkabilir veya 60'lı yaşlardan sonra şiddetlenir.

Genel olarak bakıldığında Parkinson hastalığı ile esansiyel tremoru muayene ile ayırt edebiliriz. Bunlar dışında el titremesine yol açan , hareket yavaşlığı yapan bir grup ilaç vardır: Örneğin epilepsi tedavisinde kullanılan bazı ilaçlar, psikiyatrik hastalıklarda kullanılan bazı ilaçlar, çok kahve ve çay tüketilmesi de el titretebilir. Tiroid bezi çok çalışan kişilerde de sinirlilik, zayıflama ile beraber el titremesi olur.

Özellikle genç yaşlarda ortaya çıkan , iki eli de etkileyen titremeler akla esansiyel tremoru: iyi huylu el titremesi 'ni getirir. Kişiler su içerken, yazı yazarken zorlanır ve ellerini öne uzatınca belirginleşir. Ailede benzer şekilde el titremesi sorulmalıdır. Bu kişiler titremeleri nedeniyle özürlülük yaşıyorlarsa tedavi başlanır.

Altmışlı yaşlardan sonra tek taraflı titreme ve hareket yavaşlığı ise akla Parkinson hastalığını getirir. İlerleyici özellik gösteren hastalık yıllar içinde karşı tarafa da geçer ve denge, hafıza sorunları yaratır. Erken dönemde tanınarak tedavisi başlanan hastaların hastalık seyirleri daha sorunsuz olmaktadır.

El titremesini dikkate alarak bir aydan fazla süreklilik gösteren titremelerde nöroloji uzmanına başvurmak gerekir. Kullanılan ilaçlar ve tiroid bezi hastalıkları kolayca tanınır ve tedavisi olan el titreme nedenleridir. Esansiyel tremor ve Parkinson hastalığı ise kronik hastalıklardır ve düzenli ilaç kullanımı gerektirirler.

Parkinsondan kurtulmak hayâl değil!

Şişli Florence Nightingale Hastanesi Beyin ve Sinir Cerrahisi bölümünden Doç. Dr. Sabri Aydın, hareket bozuklukları hastalarının tedavisinde ’derin beyin stimülasyonu’ sisteminin kullanılmasının, bu hastaların tedavisinde dönüm noktası olduğunu belirterek "Hastaların tedavi seçenekleri artık daha çok. Eskiden ilaç ile tedavi edilebilen kısım, bir süre sonra tedaviye dirençli olmaya başlarken diğer kısım ise ’bu kadar oluyormuş’ denip hayatlarını düşük standartlarda sürdürmek zorunda kalıyordu. Hastalığa bağlı oluşan istenmeyen sonuçlar çok daha fazlaydı" dedi.

20 sene önce kullanılmaya başlanan DBS sistemi ile hastaların artık daha güvenli ve konforlu olduğunu belirten Aydın "Pilin kullanımı sonrası parkinson hastaları yaklaşık yüzde 70 fayda görüyor. Bu hastaların birçoğu daha az ilaç kullanıyor ve ilaca bağlı yan etkiler daha az görülüyor. Uzun dönemde hastalığın kötüleşmesinin geciktiği ve hastalığa bağlı istenmeyen etkilerin daha az görüldüğü biliniyor. Hastalar daha rahat mobilize olabildikleri ve kendi yaşamlarını daha rahat devam ettirebildikleri için sosyal olarak hem kendileri, hem de aileleri daha rahatlar.

EL TİTREMELERİNE SON!

Bu hastalar yıllardır toplum dışında yaşamışlar. İyi seçilmiş ve ameliyat edilmiş hastalar yaklaşık yüzde 60 oranında fayda görüyor. Tek başına ihtiyaçlarını karşılayamayan ve etraflarında her zaman yardımcı birine ihtiyaç duyan hastalar yaklaşık 9 ay sonra fiziksel olarak daha yeterli hale geliyor. Daha rahat mobilize edilen ve de ortak yaşama daha fazla katılan hastalar daha mutlu. Titreme hastalığı olan hastaların bir kısmı giderek kötüleşir ve ellerini/kollarını rahat kullanamaz, bardakla su içemez, çatal-bıçak ile yemek yiyemez hale gelirler.

Ameliyata uygun hastalarda başarı yaklaşık yüzde 90'dır. El titremeleri tama yakın geçer ve yaşamlarına kaldıkları yerden devam ederler. Son zamanlarda özellikle tedaviye dirençli depresyon ve takıntı bozukluğu hastalarında DBS sistemi uygulanmaya başlandı. Eldeki veriler bu hasta grubunda da oldukça iyi cevap alındığını gösteriyor. Yıllarca toplum dışında yaşamış insanları tekrar yaşama kazandırmak önemli olsa gerek. Sonuçta da yapılacak olan bir ameliyat ve bir takım riskleri de var. Ama tecrübeli bir ekip tarafından ameliyat edilen hastaların da elde edecekleri faydayı düşünürsek terazinin ameliyat yönünde olduğu görünüyor" dedi.

Bu bir nörolog, bir beyin cerrahı, bir psikiyatrist, bir psikolog ve firma görevlisi tarafından oluşturulan bir konsey tarafından yürütülen bir operasyon. Ameliyattan fayda göreceği öngörülen hastalara beyine takılan elektrik ileten kablonun cilt altına yerleştirilen pil ile bağlantısının yapılması ameliyatıdır. Beynin özelleşmiş merkezlerine konulan elektrotlar elektrik uyarı ile varolan bulguları yok etmeye çalışır.

Ameliyat sonrasındaki pil ayarının oturması yaklaşık 6 haftayı bulur. Uzun sayılacak ve hem hasta, hem de ameliyatı yapan doktor için zahmetli olan bu ameliyatın sonrasında hastalar yeni çıkan şarj edilebilir pillerle yaklaşık 9 sene sorunsuz idare olur. Sonrasında yapılacak kısa ve günübirlik bir ameliyatla pil değişimi yapılır.