Kamu kurumlarında görev yapan engelli memurlar, mevzuat kapsamında bazı özel haklara sahiptir. Bu haklardan biri de yer değişikliği, yani tayin hakkıdır. Peki, engelli bir memur görev yaptığı kurumu ya da şehri ne zaman ve hangi koşullarda değiştirebilir? Özellikle 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu, 2828 sayılı Kanun ve EKPSS ile atanan personel için geçerli olan düzenlemeler çerçevesinde, engelli personelin tayin talebi nasıl değerlendirilir?
Hazırsanız, bu yazımızda engelli memurların tayin hakkına ilişkin merak edilenleri, yasal dayanakları ve uygulamadaki detayları kapsamlı şekilde ele alıyoruz.
Engelli Memurun Tayin Hakkı Var mı?
Evet, engelli memurların tayin hakkı vardır. Ancak bu hak, genel tayin kurallarına göre değil, özel mevzuat düzenlemeleri ve idari uygulamalar doğrultusunda değerlendirilir. Bu farkın temel nedeni, engelli bireylerin kamu hizmetlerinde eşit fırsatlara erişimini sağlamak ve görev yaparken karşılaşabilecekleri dezavantajları ortadan kaldırmaktır. Tayin hakkı da bu kapsamda ayrımcılığın önlenmesine yönelik pozitif bir düzenleme olarak karşımıza çıkar. Yer değişikliği talepleri temel olarak 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 72. maddesi kapsamında değerlendirilir. Bu maddeye göre, memurların görev yerleri; hizmet gereği, sağlık durumu, eş durumu, öğrenim durumu gibi nedenlerle değiştirilebilir. Engelli memurların tayin talepleri genellikle sağlık durumu kapsamında değerlendirilir.
Ancak burada kritik bir husus vardır; Engellilik durumu mutlaka sağlık kurulu raporuyla belgelendirilmiş olmalı ve tayin talebi bu duruma dayandırılmalıdır.
Engelli memurun tayin hakkını kullanabilmesi için yalnızca engelli kimliği ya da EKPSS ile atanmış olmak genellikle yeterli sayılmaz. Kurumlar, yer değişikliği talebinin kabulü için bu isteğin sağlık gerekçesine dayandığını gösteren bir sağlık kurulu raporuyla desteklenmesini bekler. Bu rapor yalnızca engel oranını değil, aynı zamanda memurun görev yaptığı yerde çalışmasını zorlaştıran çevresel koşulları da içermelidir. Özellikle iklim koşulları, ulaşım zorlukları veya bina erişilebilirliği gibi gerekçeler, sağlık raporunda açıkça belirtilirse, bu durum tayin talebinin “mazeret tayini” kapsamında değerlendirilmesine olanak sağlar.
Tayin hakkı, mevzuatla tanınan bir imkan olmakla birlikte her zaman mutlak bir hak olarak görülmez; uygulamada çoğu zaman idarenin takdir yetkisine tabidir. Yani engelli bir memur, gerekli belgeleri sunarak tayin isteğinde bulunabilir, ancak bu talebin kabul edilip edilmeyeceği kurumun inisiyatifine bağlıdır. Göreve başladıktan sonra engelli hale gelen memurlar da aynı haklardan yararlanabilir. Bu kişiler, ilk atamada engelli olmasalar dahi, engellilik durumları sonradan ortaya çıkmışsa ve bu durum belgeli ve kalıcı nitelikteyse, tayin hakkı kazanırlar. Özellikle görev yerinin fiziksel koşulları engelli memurun sağlığını tehdit ediyorsa veya ulaşım ve tedavi açısından ciddi zorluklar barındırıyorsa, tayin talebinin haklı ve gerekli olduğu kabul edilir. Bu gibi durumlarda, doktor raporları, tedavi planları ve engel durumu belgelenerek tayin başvurusu yapılabilir.
Ayrıca, sadece kişinin kendisi değil, engelli yakını bulunan memurlar da yer değişikliği hakkından yararlanabilir. Eşi veya çocuğu ağır engelli olan bir memur, bakım sorumluluğu ve aile birliği çerçevesinde görev yerinin değiştirilmesini talep edebilir. Özellikle ağır engelli çocuğun eğitim süreci, sağlık tedavisi veya refakat gereksinimi varsa; bu gerekçeler ailevi mazeret kapsamında değerlendirilir. Bu taleplerin de yine detaylı ve resmi belgelerle desteklenmesi gerekir. Sağlık kurulu raporları, eğitim ihtiyaç belgeleri ve refakat zorunluluğunu gösteren doktor raporları, tayin sürecinde belirleyici olur.
EKPSS ile Atanan Engelli Memurların Yer Değişikliği Hakkı
EKPSS (Engelli Kamu Personel Seçme Sınavı) ile atanan kamu personeli, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’na tabi olarak görev yapar ve bu kapsamda yer değiştirme haklarına da sahiptir. Ancak engelli bireylerin özel durumu dikkate alınarak, bu memurlar için bazı kurumlar tarafından farklı ve daha esnek uygulama esasları belirlenmiştir.
Genel olarak 657 sayılı Kanun’un 72. maddesi uyarınca memurların isteğe bağlı tayin talebinde bulunabilmeleri için görev yerinde en az üç yıl hizmet süresini tamamlamaları gerekmektedir. Ancak EKPSS ile atanan personel için bu süre bazı kurumlarda bir yıla kadar indirilebilmekte, hatta bazı durumlarda engel durumu göz önüne alınarak süre koşulu tamamen kaldırılabilmektedir.
Örneğin, bazı bakanlıklar ve bağlı genel müdürlükler, EKPSS atamalarıyla göreve başlayan personel için ayrı bir Engelli Personel Yer Değiştirme Yönergesi yayımlamaktadır.
Bu yönergelerde;
En az 1 yıl fiili hizmet sonrası tayin başvuru hakkı tanınması,
Engel durumu ağır olan memurlar için süre koşulunun aranmayabileceği,
Aynı il içinde veya farklı iller arasında sağlık mazeretine dayalı tayin imkanları,
Aile bütünlüğünün sağlanmasına yönelik kolaylaştırıcı hükümler gibi haklara yer verilir.
Her kamu kurumunun bu konuda farklı uygulamaları olduğu için tek tip bir tayin politikası bulunmamaktadır. EKPSS ile atanan personelin özellikle dikkat etmesi gereken bir diğer husus, tayin başvurusunda engel durumu ile görev yeri arasında doğrudan ilişki kurulması gerektiğidir. Kısacası, EKPSS ile atanan engelli memurlar da tayin hakkına sahiptir ancak bu hakkın kullanılabilirliği, kurumun iç düzenlemeleri, engel durumunun belgelenmesi ve başvuru sürecinin doğru yürütülmesine bağlıdır.
3 Yıl Şartı Engelli Memurlar İçin Geçerli mi?
Engelli kamu personeli için 3 yıl görev süresi şartı, tayin hakkı söz konusu olduğunda her zaman bağlayıcı değildir. Eğer sağlık kurulu raporuyla belgelenmiş bir engellilik durumu mevcutsa ve bu durum mevcut görev yerinde çalışmayı güçleştiriyorsa, 3 yıl bekleme şartı aranmaksızın yer değişikliği talep edilebilir. Bu tür talepler genellikle mazeret tayini kapsamında değerlendirilir ve idare, engelli personelin daha uygun bir görev yerine atanmasına karar verebilir.
Her ne kadar 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu genel atamalarda üç yıl şartını öngörse de, engelli personel için uygulama farklılaşabilir. Kurumların bu konuda izlediği yöntemler değişkenlik gösterebildiği için, tayin başvurusundan önce ilgili yönetmelik ve uygulama esaslarının dikkatle incelenmesi faydalı olacaktır. Engellilik durumu resmî belgelerle destekleniyorsa ve çalışılan yerde ulaşım, erişilebilirlik, sağlık koşulları gibi engeller varsa, tayin talebi kamu yönetimi açısından sadece hukuki değil, aynı zamanda insani bir sorumluluk haline gelir.
Hazırsanız, bu yazımızda engelli memurların tayin hakkına ilişkin merak edilenleri, yasal dayanakları ve uygulamadaki detayları kapsamlı şekilde ele alıyoruz.
Engelli Memurun Tayin Hakkı Var mı?
Evet, engelli memurların tayin hakkı vardır. Ancak bu hak, genel tayin kurallarına göre değil, özel mevzuat düzenlemeleri ve idari uygulamalar doğrultusunda değerlendirilir. Bu farkın temel nedeni, engelli bireylerin kamu hizmetlerinde eşit fırsatlara erişimini sağlamak ve görev yaparken karşılaşabilecekleri dezavantajları ortadan kaldırmaktır. Tayin hakkı da bu kapsamda ayrımcılığın önlenmesine yönelik pozitif bir düzenleme olarak karşımıza çıkar. Yer değişikliği talepleri temel olarak 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 72. maddesi kapsamında değerlendirilir. Bu maddeye göre, memurların görev yerleri; hizmet gereği, sağlık durumu, eş durumu, öğrenim durumu gibi nedenlerle değiştirilebilir. Engelli memurların tayin talepleri genellikle sağlık durumu kapsamında değerlendirilir.
Ancak burada kritik bir husus vardır; Engellilik durumu mutlaka sağlık kurulu raporuyla belgelendirilmiş olmalı ve tayin talebi bu duruma dayandırılmalıdır.
Engelli memurun tayin hakkını kullanabilmesi için yalnızca engelli kimliği ya da EKPSS ile atanmış olmak genellikle yeterli sayılmaz. Kurumlar, yer değişikliği talebinin kabulü için bu isteğin sağlık gerekçesine dayandığını gösteren bir sağlık kurulu raporuyla desteklenmesini bekler. Bu rapor yalnızca engel oranını değil, aynı zamanda memurun görev yaptığı yerde çalışmasını zorlaştıran çevresel koşulları da içermelidir. Özellikle iklim koşulları, ulaşım zorlukları veya bina erişilebilirliği gibi gerekçeler, sağlık raporunda açıkça belirtilirse, bu durum tayin talebinin “mazeret tayini” kapsamında değerlendirilmesine olanak sağlar.
Tayin hakkı, mevzuatla tanınan bir imkan olmakla birlikte her zaman mutlak bir hak olarak görülmez; uygulamada çoğu zaman idarenin takdir yetkisine tabidir. Yani engelli bir memur, gerekli belgeleri sunarak tayin isteğinde bulunabilir, ancak bu talebin kabul edilip edilmeyeceği kurumun inisiyatifine bağlıdır. Göreve başladıktan sonra engelli hale gelen memurlar da aynı haklardan yararlanabilir. Bu kişiler, ilk atamada engelli olmasalar dahi, engellilik durumları sonradan ortaya çıkmışsa ve bu durum belgeli ve kalıcı nitelikteyse, tayin hakkı kazanırlar. Özellikle görev yerinin fiziksel koşulları engelli memurun sağlığını tehdit ediyorsa veya ulaşım ve tedavi açısından ciddi zorluklar barındırıyorsa, tayin talebinin haklı ve gerekli olduğu kabul edilir. Bu gibi durumlarda, doktor raporları, tedavi planları ve engel durumu belgelenerek tayin başvurusu yapılabilir.
Ayrıca, sadece kişinin kendisi değil, engelli yakını bulunan memurlar da yer değişikliği hakkından yararlanabilir. Eşi veya çocuğu ağır engelli olan bir memur, bakım sorumluluğu ve aile birliği çerçevesinde görev yerinin değiştirilmesini talep edebilir. Özellikle ağır engelli çocuğun eğitim süreci, sağlık tedavisi veya refakat gereksinimi varsa; bu gerekçeler ailevi mazeret kapsamında değerlendirilir. Bu taleplerin de yine detaylı ve resmi belgelerle desteklenmesi gerekir. Sağlık kurulu raporları, eğitim ihtiyaç belgeleri ve refakat zorunluluğunu gösteren doktor raporları, tayin sürecinde belirleyici olur.
EKPSS ile Atanan Engelli Memurların Yer Değişikliği Hakkı
EKPSS (Engelli Kamu Personel Seçme Sınavı) ile atanan kamu personeli, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’na tabi olarak görev yapar ve bu kapsamda yer değiştirme haklarına da sahiptir. Ancak engelli bireylerin özel durumu dikkate alınarak, bu memurlar için bazı kurumlar tarafından farklı ve daha esnek uygulama esasları belirlenmiştir.
Genel olarak 657 sayılı Kanun’un 72. maddesi uyarınca memurların isteğe bağlı tayin talebinde bulunabilmeleri için görev yerinde en az üç yıl hizmet süresini tamamlamaları gerekmektedir. Ancak EKPSS ile atanan personel için bu süre bazı kurumlarda bir yıla kadar indirilebilmekte, hatta bazı durumlarda engel durumu göz önüne alınarak süre koşulu tamamen kaldırılabilmektedir.
Örneğin, bazı bakanlıklar ve bağlı genel müdürlükler, EKPSS atamalarıyla göreve başlayan personel için ayrı bir Engelli Personel Yer Değiştirme Yönergesi yayımlamaktadır.
Bu yönergelerde;
En az 1 yıl fiili hizmet sonrası tayin başvuru hakkı tanınması,
Engel durumu ağır olan memurlar için süre koşulunun aranmayabileceği,
Aynı il içinde veya farklı iller arasında sağlık mazeretine dayalı tayin imkanları,
Aile bütünlüğünün sağlanmasına yönelik kolaylaştırıcı hükümler gibi haklara yer verilir.
Her kamu kurumunun bu konuda farklı uygulamaları olduğu için tek tip bir tayin politikası bulunmamaktadır. EKPSS ile atanan personelin özellikle dikkat etmesi gereken bir diğer husus, tayin başvurusunda engel durumu ile görev yeri arasında doğrudan ilişki kurulması gerektiğidir. Kısacası, EKPSS ile atanan engelli memurlar da tayin hakkına sahiptir ancak bu hakkın kullanılabilirliği, kurumun iç düzenlemeleri, engel durumunun belgelenmesi ve başvuru sürecinin doğru yürütülmesine bağlıdır.
3 Yıl Şartı Engelli Memurlar İçin Geçerli mi?
Engelli kamu personeli için 3 yıl görev süresi şartı, tayin hakkı söz konusu olduğunda her zaman bağlayıcı değildir. Eğer sağlık kurulu raporuyla belgelenmiş bir engellilik durumu mevcutsa ve bu durum mevcut görev yerinde çalışmayı güçleştiriyorsa, 3 yıl bekleme şartı aranmaksızın yer değişikliği talep edilebilir. Bu tür talepler genellikle mazeret tayini kapsamında değerlendirilir ve idare, engelli personelin daha uygun bir görev yerine atanmasına karar verebilir.
Her ne kadar 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu genel atamalarda üç yıl şartını öngörse de, engelli personel için uygulama farklılaşabilir. Kurumların bu konuda izlediği yöntemler değişkenlik gösterebildiği için, tayin başvurusundan önce ilgili yönetmelik ve uygulama esaslarının dikkatle incelenmesi faydalı olacaktır. Engellilik durumu resmî belgelerle destekleniyorsa ve çalışılan yerde ulaşım, erişilebilirlik, sağlık koşulları gibi engeller varsa, tayin talebi kamu yönetimi açısından sadece hukuki değil, aynı zamanda insani bir sorumluluk haline gelir.
Moderatör tarafında düzenlendi:
