Engelli turizminden ciddi kazanç sağlanabilir

İngiltere'deki Surrey Üniversitesi tarafından hazırlanan Avrupa'da Erişilebilir Turizm Raporu'na ''One-Stop-Shop Accessible Tourism in Europe'' göre, engellilere yönelik turizmden ciddi kazanç sağlanabilir!




İngiltere'deki Surrey Üniversitesi tarafından hazırlanan Avrupa'da Erişilebilir Turizm Raporu'na ''One-Stop-Shop Accessible Tourism in Europe'' göre, Avrupa'da engelli insanlar arasında tatile çıkma oranı yüzde 70 civarındayken, bu insanlara tatilde arkadaşı ya da aile üyelerinin eşlik etmesiyle birlikte potansiyel turizm geliri 83 milyar ile 166 milyar avro arasında olduğu tahmin ediliyor.

Raporda, Avrupa'da 46 milyona yakın engellinin yaşadığı, hareket zorluğu bulunan hamile kadınlar ve 65 yaş üzeri nüfus gözönüne alındığında bu rakamın daha da arttığına işaret edilirken, toplam engelli sayısının yüzde 37'sinin fiziksel, yüzde 46,3'ünün gizli, yüzde 9,7'sinin zihinsel, yüzde 7'sinin işitsel engelli olduğu kaydedildi.

Engelli insanlar arasında tatile çıkma oranın ekonomik ya da fiziksel sebeplerle yüzde 70 civarında bulunduğunun belirtildiği raporda, engelli insanlara arkadaşı ya da aile üyelerinin eşlik etmesiyle birlikte potansiyel turizm gelirinin 83 milyar ile 166 milyar avro arasında olduğu tahminine yer verildi.

Engellilere yönelik mobilite çözümleri üreten Lamira Easy Life Genel Müdürü Sertel Şen, tatil tesislerinde engellilere yönelik düzenlemelerin yetersizliği sebebiyle ciddi miktarda bir turizm ek gelirinin kaçırıldığına dikkati çekerek, uygun yatırımlarla engellilere yönelik turizmden ciddi kazançlar sağlanabileceğini söyledi.

Sertel Şen, engellilere yönelik turizm dendiği zaman işin temelini engellilere yönelik erişilebilirlik altyapısının oluşturduğunun altını çizerek, havaalanlarından tesislerin girişine, odalardan tuvaletlere, yeme-içme alanlarından, havuz ve plajlara, mola noktalarından eğlence alanlarına kadar tüm alanların engellilerin kullanımına uygun ve erişilebilirlik gözönünde bulundurularak düzenlenmesinin şart olduğunu ifade etti.

Kesintisiz erişimle ülkeye ulaşır ulaşmaz bütün tatilin tamamen erişilebilirlik ortamı içerisinde geçirilmesinin amaçlandığını anlatan Şen, Türkiye'nin 2005'de 7 yıl içinde bütün kamu kuruluşlarının ve toplu olarak kullanılan noktaların engellilerin ulaşımına uygun hale getirilmesi konusunda Birleşmiş Milletler anlaşmasına imza attığını hatırlattı.

Anlaşmada belirtilen sürenin iyi değerlendirilmediğini, bazı kamu kuruluşu ve oteller bir miktar yatırım yapsa da beklenildiği kadar kapsamlı bir değişim yaratılamadığını, bu nedenle anlaşmanın yerine getirilme süresinin 3 sene daha uzatıldığını kaydeden Şen, bu tür yatırımlara cezai yaptırım ve zorlamalardan ziyade teşvik edici şekilde yaklaşıldığında daha başarılı sonuçlar alınabileceğini vurguladı.

''80 milyar avro sadece Avrupa'daki potansiyel''

Akülü sandalye, araç liftleri ile plaj kullanımına yönelik tekerlekli sandalye gibi ekipman yatırımlarının orta büyüklükteki bir otelin senelik giderleri içinde ciddi rakamlar tutmadığına işaret eden Şen, ''Aksine bu yatırımlarla ciddi miktarda potansiyel ve daha fazla engelli turist çekme imkanı var. Aslında büyük yatırımlar gerektirmiyor. Biraz mentalite meselesi... Bu yatırımların gerçekleştirilmesinde vergi ya da daha başka avantajlarla teşvik edici yollar bulunursa engelli turizmine yönelik ciddi kazançlar sağlanacaktır'' diye konuştu.

Surrey Üniversitesi'ndeki çalışmanın öngördüğü minimum 80 milyar avroluk turizm gelirinin sadece Avrupa'daki potansiyel olduğuna dikkati çeken Şen, ''Dünyanın neresine gidilirse gidilsin engelli oranı ortalama yüzde 10 civarında. Bu oranda hareket engeli olan yaşlılar yok. Onlar da yaşlılıktan dolayı hareket edemiyor, mesela havuza giremiyor. Hareket kısıtlamasından dolayı da ekipmanlara, örneğin havuz liftine ihtiyaç duyuyor. Yaşlıları da işin içine dahil ettiğiniz zaman ciddi bir rakam çıkıyor. Tabi bu yatırımlar yapıldığında bütün dünya Türkiye'ye gelecek diye bir şey söz konusu değil. Ancak böyle bir potansiyel varsa, bunun da farkında olmak lazım'' şeklinde değerlendirme yaptı.

''Asıl payı Avrupa ve İskandinav ülkeleri alıyor''

Engelli turizminde asıl payı Avrupa ve İskandinav ülkelerinin aldığını kaydeden Şen, özellikle Almanya, Hollanda İngiltere ve kısmen Fransa, İtalya ile İspanya'nın engelli erişilebilirliği konusunda mesafe aldığını söyledi.

Şen, Türkiye'de havuz liftine sahip otel sayısının sadece kendilerinin kurduğu yaklaşık 50 adet olmak üzere yurtdışından gelenlerle toplamda 100-120 adet olduğuna işaret ederek, Türkiye'deki otel sayısı düşünüldüğünde bunun çok düşük bir rakam olduğunun altını çizdi.

Altyapısı engellilere yönelik yapılmamış bir otelin en fazla 100 bin lira civarında bir para harcanarak baştan sona engellilere yönelik hale getirilmesinin mümkün olduğunu belirten Şen, engellilere yönelik akülü sandalyeler ile havuz, merdiven ve araç liftlerinde KDV oranının sıfır olduğunu hatırlattı.

Burada sorumluluğun sadece otellere düşmediğinin altını çizen Şen, bir bütün olarak düşünüldüğünde engelli turizminin birçok sektöre hitap ettiğini söyledi.

Engellilere yönelik yerli üretim ürünlerin fiyatlarının Avrupa'ya göre çok daha cazip olduğunu kaydeden Şen, Uzakdoğu'dan, Çin ve Tayvan'dan da çok miktarda ürün geldiğini, bu ürünlerin fiyat olarak düşük olsalar da kalite ve servis problemleri bulunduğunu, onlarla karşılaştırıldığında servis, yedek parça ve kalite konusunda daha avantajlı bir noktada bulunulduğunu vurguladı.

100 Milyar Euro'luk Turizm Fırsatı Kaçıyor

Fabrikanın bacasızı olarak nitelendirilen ve ülkemizin en önemli geçim kaynaklarının başında yer alan turizm sektöründe büyük bir eksikliğin olduğu, kaçırmakta olduğumuz fırsatın rakamsal büyüklüğü ile bir kez daha gün yüzüne çıktı. Engellilerin tatil yapabilmelerine uygun düzenlemelerin yetersizliğinden dolayı yaklaşık olarak 100 milyar Euro'luk bir ek turizm geliri fırsatını kaçırıyoruz. Bu fırsatın nasıl değerlendirilebileceğini, engellilere yönelik mobilite çözümleri üreten Lamira Easy Life Genel Müdürü Sertel Şen ele aldı.

Yaz aylarının gelmesiyle birlikte tatil turizmi hareketlendi. Birçok kişi ve aile, tatil yapıyor veya yapmak üzere plan yapıyor, ancak erişilebilirliğe uygun olarak planlanmış olan konaklama alanlarının yetersizliği, engelli bireylerin tatil yapmalarını engelliyor. Bu yetersizlik, engelli vatandaşlarımızın seyahat ve tatil haklarını yok ederken, bir engel durumu olan yabancı turistlerin de, isteseler dahi tatil için ülkemize gelmeleri önünde bir engel oluşturuyor.

Sadece Avrupa'da 80 Milyar Euro!

Dünyada 850 milyona, ülkemizde ise 9 milyona yakın engelli yaşıyor. İngiliz Üniversitesi Surrey tarafından yapılan araştırmaya göre Avrupa'daki 46 milyon engellinin turizm harcaması 80 milyar Euro'nun üzerinde. Engellilere yönelik konaklama alanları ve tatil imkanları Türkiye'ye göre çok daha fazla gelişmiş olsa da, bunlar Avrupa'da da yeterli değil, ancak bu ihtiyacı karşılayabilmek için Türkiye'de belli yatırımların yapılması gerekiyor.

Lamira Easy Life Genel Müdürü Sertel Şen konuyla ilgili olarak turizm sektörünün tüm aktörlerine bu fırsatın iyi değerlendirilmesi adına çağrıda bulunuyor: "100 milyar Euro'luk turizm geliri fırsatını kaçırıyoruz!"

Şen, erişilebilirlik adına yapılması gereken işlerin hacminin çok büyük olduğunu, bir an önce işe başlanması gerektiğini belirtirken, kendilerinin de erişilebilirlik ve mobilite konularındaki mevcut bilgi, tecrübe ve know-how birikimlerini birçok kişi ve kurumla paylaşmakta olduklarını ve paylaşmaya da devam edeceklerini belirtiyor.

Örnek olarak, engelliler için ürettikleri plaj ve havuz çözümleri ile ilgili bilgi aktaran Şen, "Engelli kişiler için hayatın tüm noktalarında erişilebilirliği sağlamanın bir vatandaşlık görevi olduğunu düşünüyoruz. Tatil yapabilme hakkı da bunun içerisindedir. Turizm sektörü içerisinde yer alan tüm bireylerin; bunlar içerisinde de üreticiler olarak bizim, işletmeciler olarak da turizm yatırımcılarının bu hakkı göz önünde bulundurması gerekiyor.

İşin kendi payımıza düşen üretim kısmında, Lamira olarak son senelerde mobilite ürünlerimiz arasına, engelli ve hareket kısıtlaması olan kişilerin plajlarda ve konaklama alanlarındaki havuzlarda kullanımı için geliştirdiğimiz çözümleri de ekledik" diyerek faaliyetleri arasında artık engellilerin turizm aktivitelerinin arttırılmasını sağlayacak çalışmaların da önemli bir yer tuttuğunu belirtiyor.

Bu ürünlerin üretiminde, kullanım şekli, kullanıcı özellikleri, ülkeye has kullanım şartları vb. etkenleri göz önünde bulundurduklarını belirten Şen, Turizm Tesislerinin Belgelendirilmesine ve Niteliklerine İlişkin Yönetmelik'in düzenlenmesini, var olan konaklama alanlarının yönetmeliğe uygun hale getirilmesinin önem taşıdığını belirtiyor.

Turizm Sektörünün Bu Fırsatı Değerlendirmesi için Ortak Çalışma Gereklidir!

"Havaalanlarından tesislerin girişine, odalardan tuvaletlere, yeme-içme alanlarından, havuz ve plajlara, mola noktalarından eğlence alanlarına kadar tüm alanların engellilerin kullanımına uygun ve erişilebilirlik göz önünde bulundurularak düzenlenmesi şarttır.

Sektördeki ve sektöre girecek firmaların bilgi kaynakları her zaman yeterli olmayabiliyor. Bu durumlarda biz Lamira olarak bilgi ve tecrübemizi paylaşarak yardımcı olmaya hazırız" diyerek turizm sektörü için çok büyük bir ek gelir kaynağının oluşturulması için hep birlikte, ortak çalışmanın gerekli olduğunu söylüyor.