Engelliler haklarının ne kadarını biliyor?

Engelliler engelli haklarını ne kadar biliyorlar, engelli haklarının ne kadar farkındalar, bilselerde haklarını uyguluyorlar mı?...

Yaklaşık bir ay önce bir grupla sohbet halindeyken seyrettiğimiz bir tiyatro oyununu konuşurken grupta yer alan engelli yakını arkadaşımız, biz pek tiyatro ve sinemaya gitmeyiz, tiyatroya gidiyorsunuz hem zaman hem de maddi açıdan zorlanmıyor musunuz diye söylediğinde Devlet Tiyatrolarının engellilere ücretsiz olduğunu söylediğimde çok şaşırmıştı ve böyle bir haktan haberleri olmadığını söyledi...Hafta sonu yine toplu taşım aracına bindiğimde bir engelli arkadaşımız üstelik otobüse güçlükle binmişti ve kart bastığını görünce toplu taşım araçlarından Devlet kanalıyla ilgili olana ücretsiz binebileceğini söyledim kırk yılda bir biniyorum ücretli olsa ne olur ücretsiz olsa ne olur diye cevap verdiğinde boşvermişliğine anlam veremedim...Özürlü kimlik kartının olduğunu ancak aldığı günden beri hiçbir haktan yararlanmadığını söyledi...Artık kamuoyunda mı fazla bilgilendirme yapılmıyor yoksa arkadaşlarm mı duyarsız açıkçası anlayamadım...

evet ne yazık ki bilmiyoruz. bilenlerin bazılarıda utanmaktan dolayı kullanmıyorlar. utandırılıyorlar, utanılacak birşey yok. bilgisizlikten başka.

Biz hakkımızı alırken utanıyoruz ama hakkımızı gasp edenler neden utanmıyorlar...Özürlü asansörlerini daha ziyade sağlıklı insanlar kullanıyor otobüslerin ön koltuklarında sağlıklı insanlar kurula kurula otururken utanmıyorlar...Bir de bazen işyerlerinde bile oluyor böyle uygulamalar 3 Aralık Dünya Engelliler günü kamuda çalışanlara tatil sırf daha ağır engelli arkadaşlara örnek olayım diye ben yarın gelmeyeceğim diyorum gitmiyorum bir de bakıyorum daha fazla engeli olanlar paşa paşa geliyorlar ya birşeyler denirse gibi saçma sapan nedenlerle...Bazen bilerek bile bize verilen hakları geriye tepiyoruz...

öyle mavibalina. ne yazıkki bize engelimziden utanmamız ve onu saklamamızın norm davranış olduğuna inandırmışlar. ben kendi açımdan engelimden utanmıyorum bana engelimin kesilip atılacak veya haksızlığa neden olduğunu söyleyen insanlardan utanıyorum. benim engelim dışardan gözüken birşey değil. engelimi anlamak için beni tanımak lazım şu ana kadar beni tanımaya çalışan ( işortamında) fazla insan olmadı. hoş çoğunlukla kendi başıma çalıştım yıllarca (uyumadığımdan dolayı nöbetci memur olarak calışmak herzaman daha rahat oldu benim için.)

Arkadaşım senin utanman gereken bir durum yok ki, bak kendi engeline rağmen diğer arkadaşlarının sıkıntılarına çözüm için odaklanıyorsun ve tüm engellere rağmen ayaktasın varmı daha güzeli...Dışarıdan hariç okumak çok kolay ancak içeriden yaşarsan ancak anlıyorsun...Ben de faal durumda olduğumdan insanların bakış açısı çok farklı oluyor aynı senin gibi dışarıdan bakanlar dikkate bile almıyorlar neren engelli senin diyorlar ancak bu sene hastalığım arttığından yeni yeni alışmaya başladılar...Anladığım kadarıyla sen de yeni atamayla başlayacaksın, Allah hayırlı uğurlu etsin ancak işyerinde haklarından başta taviz verirsen sonrası muammaya dönüşüyor sen tek başına mücadele et mücadeleni görünce emin ol diğer insanlarda arkandan gelecek gelmeselerde hiç önemli değil doğru bildiklerinden şaşma...

Engellilerin %80-90'ı haklarından bi haber yaşıyor. Bu çok büyük bir rakam gibi gelebilir. Fakat durum bu kadar içler acısı. Yıllardır engellilerle iç içe olan hasbelkader günde 10 binlerce kişinin ziyaret ettiği ve çoğunluğu engellilerden oluşan bir sitenin sahibi olarak sitede sorulan soruları gördükçe "aman allahım bir insan bu kadar mı haklarını bilmez" diye kendi kendime defalarca sormuşumdur. Engellilere verilen hakların kısıtlılığını bir kenara bırakıp mevcut haklardan habersiz oluşumuzun sebebi bana göre "eğitim eksikliği" ve yetiştirilme tarzımızdan kaynaklanıyor.

Türk halkının genlerinde "her şey devlet içindir" anlayışı yatıyor. Bu anlayış bizleri hak arama mücadelesinden alıkoyduğu gibi mevcut hakları sorgulama gereğini bile duymamızı engelliyor. Devlet verirse ne ala vermezse de canı sağ olsun. Sadece engelliler mi? Toplum olarak üzerimize "ölü toprağı serpilmiş gibiyiz." Hiç bir sosyal ve ekonomik olayda tepkimizi gösteremiyoruz. Dünyanın en pahalı benzinini biz kullanırız ama hiç bir STK toplanıp ta hükumeti silkeleyecek bir eylem yapmaz. 12-13 milyonluk bir kesimi ilgilendiren yasa ertelenir (özürlüler yasası) kimseden gıg çıkmaz. Öyleya "devlet baba" öyle uygun görmüş bize laf düşer mi? Bakanın teki çıkar "gözlerin görmediği halde sana iş vermişiz daha ne istiyorsun." der 12-13 milyon engelliden gıg çıkmaz.

Engellilerin kurtuluşu ancak dünyayı tanımalarıyla mümkün olur. Dünyanın tüm gelişmiş ülkelerinde "engellilere verilen haklar, bu hakların hangi mücadeleler verilerek alındığı, hangi süreçlerden geçildiği" biliniyor. Kendisine "sosyal devlet" diyen tüm gelişmiş ülkelerde "medikal ürünler" ihtiyaç sahiplerine ücretsiz verilir. Bizde TV reklamlarında "bilmem kaça mesaj at bir engelliye tekerlekli sandalye alalım" reklamları döner." Üstelik bunu yapanda kendisine "dernek" diyen bir kuruluş. Sorarım size dünyanın neresinde dernekler stk'lar yardım toplar? Derneklerin stk'ların amacı devlete asli görevlerini hatırlatıcı baskılar yaparak kamu oyu desteğini arkasına alıp halkın isteklerini devlete iletmektir. Daha geçen hafta Almanya'da belediye otobüsü şoförlüğü yapan bir akrabam beni ziyarete geldiğinde "Türkiye'de belediye araçlarında engellilere ayrılmış yer göremedim. Almanya'da tüm belediye otobüslerinde engelliler için ayrılmış iki kişilik yer var. Bur da niye yok anlamadım" diye bana sorunca, "bunu bende anlamış değilim" demekten başka verecek bir cevap bulamadım...

Devletin sevdiği "makbul vatandaş" sürüleri, devletin sevdiği "makbul stk" oluşumları... Bu kafa yapısıyla avrupaya daha çok imreniriz...

Evet arkadaşım o kadar doğru ki söylemlerin...Engelliler gruplaşsın beraberce mücadele etsin diyorsun bir bakıyorsun ki arkanda kimse yok tek başına kalıyorsun...Hakkını aramazsan makbul olursun ancak senin arkandan gelen engelli arkadaşların da yıllarca anlamsız yere mücadele eder zaman ilerler bakışlar aynı kalır...Ben her sene Dünya Engelliler Günüyle, Sakatlar Haftasının idari tatil olduğu günlerde genelgelerle kurumda dağıtım çıkarttırırım sadece binbir güçlükle işyerine gelen ağır engelli arkadaşlarımız gelmesinler diye daha az sorunu olanlar gitmez onlar paşa paşa giderler sebep yok aslında problem sıfır ama arkadaşlar nedense çekinirler ve üstelik her sene aynı şeyleri yaşarız....