Ev kadınlarına emeklilik fırsatı

Kadınlar...kadınlarımız...Türk toplumunun en çaresiz, en mağdur kesimi analarımız, bacılarımız, kızkardeşlerimiz. Çoğu erken yaşta zorla evlendirilen, okula gönderilmeyen, okutulmayan, çalıştırılmayan kadınlarımız. Ev kadınlığını kendilerine meslek edinilmiş olarak gösterilen ve bunun karşılığında hiçbir sosyal güvencesi olmayan belirli bir yaşa kadar babasına, ağbisine belirli bir yaştan sonrada eşine, çocuklarına hizmet eden ve karşılığında tamamen hakları elinden alınmış, hep birilerine bağımlı yaşamaya mahkum bırakılmış kadınlarımız.

İşte şimdi çalışmayan kesim olan ev kadınlarınında bir şekilde emeklilik hakkından faydalanmasını öngören kanun tasarısı gündemde ve belki de bu sayede milyonlarca kadın kendi emeklilik hakkını elde edebilecek.

Ev kadınına çalışmadan emeklilik fırsatı

Çalışan, üreten, ekonomiye katkıda bulunan ev kadınları, bunun karşılığını emeklilik olarak alabilir. Yapmanız gerekenler çok basit... Hemen en yakın SGK'ya gidin, dilekçenizi verin. Şartlar ise hiç de zor değil...

Türkiye'de çalışan herkesin merak ettiği ilk konu 'Ne zaman emekli olacağım?' sorusunun cevabı... Çalışanlar bu beklentiyle yıl ve prim şartlarını doldurmayı bekliyor. Peki çalışmayanlar ne yapacak?

Özellikle evde ağır bir yükün altına giren, üreten, böylece ekonomiye çok önemli bir katkıda bulunan ev kadınları bunun karşılığını nasıl alacak?

İşte en çok sorulan soruların başında bu geliyor.

Ev kadınları belli şartları tamamladıklarında emekli olabilir ve emekli maaşı alabilir. Şimdi gelelim bunun nasıl olacağına... Öncelikle birinci şart; bir işyerinde zorunlu sigorta kapsamında çalışmıyor olmak ya da 30 günden az çalışıyor olmak... İkincisi; 18 yaşını doldurmuş olmak...

Üçüncüsü; kendi sigortalılığı dolayısıyla, bir maaş almamak. Dördüncüsü ise Türkiye'de ikamet etmek. Bu şartları taşıyorsanız dilekçenizi yazıp, en yakın Sosyal Güvenlik Kurumu Müdürlüğü'ne (SGK) gidin. Dilekçenizi verdiğiniz günün ertesi günü sizin için emeklilik tarihi başlamış demektir. Siz artık isteğe bağlı sigortalı oldunuz...

Şimdi bunun için bir prim ödemeniz gerekiyor. Bu prim miktarını gelirinize göre belirlemeniz mümkün. Yani en azını da ödeyebilirsiniz, en yükseğini de. Böylece ileride alacağınız emekli maaşınızın miktarı artabilir ya da azalabilir. Bizim tavsiyemiz; imkânı olan en yüksek miktardan ödemeniz. İleride rahat edersiniz. Ödeyeceğiniz miktarlar asgari ücrete göre belirleniyor. En düşük miktar, brüt asgari ücretin yüzde 32'si kadar oluyor.

Bunun yüzde 20'si malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası primi olarak alınıyor. Kalan yüzde 12'si de genel sağlık sigortası primidir ki, böylece sağlık hizmetlerinden de yararlanabiliyorsunuz. 2014 yılının ilk 6 ayı için belirlenen brüt asgari ücret 1.071 lira. Bunun yüzde 32'si ise 342 lira 72 kuruş... Bu miktar en düşük ödenecek rakamdır.

Sevgili arkadaşım Gazoz Agacı; bu konuda öğrenmek istediğim bi husus var ve bilginiz varsa paylaşırsanız çok sevinirim. Hiç sigorta girişi olmayan bir kişi de bu uygulamadan yararlanabiliyor mu ve ne kadar süre prim yatırması gerekir acaba?

Selam elif27,

Bu konu gerçekten benimde dikkatimi çekti ve bugün iyice araştırdım ve bulduğum bilgileri de burada paylaşayım diye düşündüm. Soruna gelince evet neden olmasın ? bence zaten hiç sigortalı bir işte çalışmamış evkadınları için düzenlenmiş bir yasa tasarısı ve benim aklıma bundan belki de milyonlarca kadınımızın yararlanabileceği fikri geldi. Bilmiyorum belki de kadınların artık bir şekilde kendi ayakları üstünde durmasını çok istiyorum. Kendi geliri, kendi maaşı ve kendi emekliliği gibi.

Ev hanımları çalışmadan nasıl emekli olur? Ev kadınlarımızın emekli olma konusunda hakları nelerdir, işyerinde çalışmadan isteğe bağlı sigortalı olabilir misiniz?

Toplumsal önyargılar, aile baskısı, eğitim eksikliği, iş bulmanın zorluğu, işverenlerin kadınlara iş vermeye yanaşmaması gibi çeşitli nedenlerle iş hayatına katılım gösteremeyen yada evde çocuk bakmayı kendi rızası ile tercih eden kadınlarımız sosyal güvenlik hakları ve emeklilik imkanları olup olmadığını merak ediyorlar.

Sosyal güvenlik uluslararası temel insan hakları belgelerinde bir temel insan hakkı olarak tanımlanmış bir hak. Temel insan haklarının ise kadını erkeği yok.

Ekonomik ve sosyal hakların temelinde yer alan sosyal güvenlik; bir yandan asgari bir geçim standardını sağlayarak gelecek garantisi duygusu üretirken öte yandan da toplumsal yaşama katılımın garanti altına alınmasını sağlıyor. Bu nedenle yaşlılıklarında kimseye bağımlı olmadan kendi ayakları üzerinde durabilmek isteyen kadınlarımızın emekli olmak istemeleri gayet anlaşılır bir durum.

Ev kadınlarımızın emekli olma konusunda hakları nelerdir, temel unsurlarıyla açıklayalım.

İşyerinde Çalışmadan İsteğe Bağlı Sigortalı Olabilirsiniz

Aile ekonomisine iş hayatında aktif olarak çalışarak katkıda bulunmak yerine ev kadını olarak katkıda bulunan kadınlarımızın isteğe bağlı sigortalı olarak emekli olabilme hakları bulumaktadır.

Haddi zatında ev kadınlığı da ülke ekonomisine bir katkıdır ve hiç de azımsanmayacak ve oldukça ağır bir çalışma hüviyetindedir. Kadınlarımız ev işleri ile uğraşarak görünmeyen önemli bir toplumsal üretim yapmaktadırlar. İşte bu çalışmaların isteğe bağlı sigortalı olarak emeklilikte değerlendirilebilmesi mümkündür.

İsteğe bağlı sigorta; kişilerin isteğe bağlı olarak prim ödemek suretiyle uzun vadeli sigorta kollarına ve genel sağlık sigortasına tâbi olmalarını sağlayan sigortadır.

İsteğe bağlı sigortalı olabilmek için Türkiye'de ikamet edenler ile Türkiye’de ikamet etmekte iken sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmamış ülkelerdeki Türk vatandaşlarından;

- Zorunlu sigortalı olmayı gerektirecek şekilde çalışmamak veya sigortalı olarak çalışmakla birlikte ay içerisinde 30 günden az çalışmak ya da tam gün çalışmamak,

- Kendi sigortalılığı nedeniyle aylık bağlanmamış olmak,

- 18 yaşını doldurmuş bulunmak,

- İsteğe bağlı sigorta talep dilekçesiyle SGK’ya başvuruda bulunmak,

şartları aranır.

En Az Ne Kadar Prim Ödemelisiniz?

İsteğe bağlı sigorta primi prime esas kazancın alt sınırı ile üst sınırı arasında, sigortalı tarafından belirlenen prime esas aylık kazancın % 32'sidir. Bunun % 20'si malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi, % 12'si genel sağlık sigortası primidir.

Elbette ki fazla prim ödeyenin gelecekte maaşı daha fazla olacaktır. Ne kadar ekmek, o kadar köfte!

Bu tutarlar her yılbaşında ve 1 Temmuz’da asgari ücrete paralel olarak artmaktadır.

İsteğe bağlı sigortalı olmak hem sağlıktan yararlanmayı ve kısa vadeli ödenekleri hak etmeyi sağlar, hem de uzun vadede emeklilik olarak size geri döner. Bu şekilde ödenen primler 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında (başka bir deyişle eski Bağ-Kur kapsamında) sigortalılık süresi olarak kabul edilir.

Part-Time Çalışan Kadınlarda Borçlanabilir

İsteğe bağlı sigorta hakkı yalnız hiç çalışmayan ev kadınlarının değil, ayın belirli günlerinde yada günde birkaç saat part-time olarak çalışan kadınlarımızın da hakkıdır. Bu şekilde çalışan kadınlarımız ay içerisinde 30 günden eksik kalan kısımları günlük 10 küsür TL’den isteğe bağlı olarak ödeyebilirler. Kaç gün eksik günleri varsa o kadarını öderler.

Üstelik bu şekilde ay içerisindeki eksik kısımlar için ödenen primler 4/b değil 4/a sigortalılığa sayılır. 4/a sigortalılık emeklilik açısından daha avantajlıdır.


Aman Dikkat, Sahte Sigortalı Olmayın!

Kamuoyunda sigortalı olmak isteyen ev kadınlarımızın zaman zaman bir işyerinden “sigortalı gösterilmek” şeklinde hizmet kazanmaya çalıştıkları görülmektedir. Yeri gelmişten bu konuya da değinelim.

Kocalarınızın “Bizim hanımı senin şirketten sigortalı gösterelim de emekli olsun.” şeklindeki yaklaşımı doğru değildir. Kanunlarımıza göre 4/a (eski tabiriyle SSK) kapsamında sigortalı olabilmenin temel şartı bir işyerinde fiilen çalışmaktır. Fiilen işyerinde çalışmadan “sigortalı gösterilmek” yasa dışıdır.

Yasal olarak fiili çalışma karşılığı olmayan sigorta bildirimleri “sahte sigortalılık”tır. SGK denetmenleri/ müfettişleri tarafından tespit edildiğinde bu çalışmaların tümü iptal edilmekte, emeklilik hakları yanmaktadır. Sahte sigortalılığa tevessül etmek yerine isteğe bağlı sigortalı olmak geleceğinizi garanti altına almanın yasal yoludur.

Doğum Borçlanması Yaparak Erken Emekli Olabilirsiniz

Doğum borçlanması ev kadınlarımıza verilmiş bir başka haktır.

Doğum yapmak kadın fizyolojisinin getirdiği ve sosyal yaşamı zorlaştırdığından ötürü özel düzenlemeler gerektiren bir durum. Doğum yapan kadınların sosyal yaşam ve çalışma yaşamından uzaklaştıkları dönemlerin borçlanılarak emekliliklerine sayılması 5510 sayılı Kanun ile ev kadınlarına getirilen başka bir pozitif ayrımcılık niteliğinde hak olarak ortaya çıkmaktadır.

Daha önceden sigortalı olarak çalışan kadınlardan, doğum yaptığı dönemde veya sonrasında çalışmaya devam etmeyerek evde çocuklarına bakmayı tercih edenlerin iki çocukla sınırlı olmak üzere doğumdan sonra geçen ikişey yıllık süreyi (toplamda en fazla dört yıllık süreyi) borçlanmak sureti ile 4 yıl erken emekli olmaları mümkündür.

Doğum borçlanması ile erken emekli olabilmek için borçlanılacak dönemde hizmet akdine istinaden bir işyerinde çalışılmamış olması ve borçlanılan sürede çocuğunun yaşaması şartları aranmaktadır. Yine sigortalının doğumdan önce mülga SSK (4/a) kapsamında sigortalı olması ve adına kısa yada uzun vadeli sigorta kolları yönünden prim ödenmiş bulunması gerekmektedir.

Ev kadınına çalışmadan emeklilik fırsatı

Çalışan, üreten, ekonomiye katkıda bulunan ev kadınları, bunun karşılığını emeklilik olarak alabilir. Yapmanız gerekenler çok basit... Hemen en yakın SGK'ya gidin, dilekçenizi verin. Şartlar ise hiç de zor değil...

BAĞ-KUR'LU OLUYORSUNUZ

İsteğe bağlı sigortada bir incelik var. Bu şekilde ödenen primler 5510 sayılı Kanun'un 4. maddesinin b fıkrası kapsamında. Başka bir deyişle Bağ- Kur sigortası olarak değerlendiriliyor.

SAKIN YAPMAYIN

Çokça duyduğumuz bir uygulama var, bu konuda da uyarmak istedim. Özellikle ev kadınları, bazı tanıdık şirketlerde çalışmadıkları halde hatır olarak sigortalı gösteriliyor. Bu uygulama tamamen yasa dışıdır ve büyük cezalarla karşılaşma riski vardır. Ceza bir tarafa, eğer tespit edilirse ödediğiniz tüm paralar ve sigortalılık zamanları boşa gider. Bizden hatırlatması...

Sabah Gazetesi / 25.01.2014

Gazoz Agacı' Alıntı:

Selam elif27,

Bu konu gerçekten benimde dikkatimi çekti ve bugün iyice araştırdım ve bulduğum bilgileri de burada paylaşayım diye düşündüm. Soruna gelince evet neden olmasın ? bence zaten hiç sigortalı bir işte çalışmamış evkadınları için düzenlenmiş bir yasa tasarısı ve benim aklıma bundan belki de milyonlarca kadınımızın yararlanabileceği fikri geldi. Bilmiyorum belki de kadınların artık bir şekilde kendi ayakları üstünde durmasını çok istiyorum. Kendi geliri, kendi maaşı ve kendi emekliliği gibi.

Genişletmek için tıkla ...

Selam Gazoz Agacı,
Ben halihazırda çalışmaktayım. Gelirim de çok şükür bana yetecek düzeyde ama annem hep "Zamanında beni sigortalı yapmadınız hiçbir güvencem yok." diye yakınıp duruyor ki çok haklı. Ben bunu annem için öğrenmek istedim kazandığım paranın bi kısmını artık annemin sosyal güvencesi için harcayacağımdan bu haberi görünce çok sevindim. Allah senden razı olsun.

Selam elif27,

Sizi kutlarım arkadaşım ne mutlu annenize ki sizin gibi kendisini düşünen hayırlı bir evlada sahip. Buna çok memnun oldum ama sizden bir şey rica etsem olur mu? Samimiyetinize inanarak bunu istiyorum çünkü bankada çalışıyorum ve inanın yaşamaya bile vakit bulamıyorum Sgk ya anneniz için dilekçe verdiğinizde yaşanan gelişmeleri, ne kadar zaman prim ödenmesi gerektiğini kısaca bu olayı gerçekleştirdiğinizde detayları bizlerle bu satırlarda paylaşırsanız ben eminim ki sizin gibi ailesine düşkün ve annesinin emekliliğini düşünen nice üyelerde bu fırsattan faydalanma şansı yakalayacaklardır.

Allah sizden de razı olsun arkadaşım. Anneniz için her şey gönlünüzce olsun dileklerimle.

Selam Gazoz Agacı;
Teşekkür ederim güzel düşünceleriniz için. Dün yaşanan gelişmelerden (ailevi bir takım problemler) sonra bu düşüncelerimi bir müddet ertelemek zorunda kalacağım gibi görünüyor. Ama bu konuyu geç de olsa muhakkak gerçekleştireceğim ki düşüncem; en geç annemin doğum günü (28 Nisan)ndan önce bu konuda bir adım atmak. İnşallah bir aksilik çıkmaz da sizi ve bilgi sahibi olmak isteyen tüm üye arkadaşlarıma yardımcı olabilirim.