Gen'in İşlevsel Yapısı ve Tanımı

gülümse_hayata

Üye
Üye
Katılım
Kas 9, 2010
Mesajlar
16,299
Tepkime Puanı
15
Puanları
0
Yaş
49
Gen kromozomda yer alan ve bir yada bir çok kalıtımsal özelliği belirleyen cisimcik.

Genetik bilgi taşıyıcısı olan nükleik asitlerin ( dezoksiribonükleik asit) çift işlevi vardır. Bunlar kendi çoğalmalarını sağladıkları gibi,hücrelerin büyümesini ve yenilenmesi için gerekli kimyasal oluşturucuların bireşiminide yönetirler. Yetenekleri kodlanmış bir bilginin varlığına bağlıdır. Her anlamlı buyruk, işlevsel bir birim olan gen'i oluşturur.

GEN'İN İŞLEVSEL YAPISI
Kromozomları oluşturan dezoksiribonükleik asit molekülleri (D.N.A) boyunca genetik bilgi, özel bir kodlamaya göre dizilmişnükleotitler tarafından somutlaştırılır. Yalnızca anlaşılabilir değil, ama belirli bir düşünceyi yansıtan yada belli bir cismi belirten bir sözcüğü oluşturmak için nasıl en az sayıda harf gerekli ise bir bireşime u7laşmak için de en az sayıda nükleotit dizisi gereklidir.

Anlamı uzunluğuna bağlı olmayan sözcüğün tersine , sayılarıbireşimi yapılacak molekülün boyutlarına bağlı olan nükleotitlerin tümü, bir proteinin bireşimini yapmaya yetecek işlevsel bir birim oluşturur. Bu durum ise gen olarak tanımlanır- dolayısıyla kromozom işlevsel açıdan bir gtenler bütünü olarak tanımlanabilir.

Kullanılan kod'un temeli art arda üç nükleotidin birleşmesine dayanır. Nükleotitler bir aminoasidin seçiminde ve biyolojik bireşim sırasındaki zincirlenmesinden sorumludurlar. Böylece şematik olarak gen nükleotitten oluşan bir bütün gibi düşünebiliriz.

GEN VE KROMOZOM
Genler kromozomlar boyunca birbiri ardından çizgisel olarak dizilirler ama bu durum, benzer görünümdeki iki özelliğin aynı kromozom üstünde yada birbirlerine yakın olarak yerleştikleri anlamına gelmez. Yapılan bir çok deney, genlerin bir birlerine göre konumlarını ortaya koymuştur.

Çok sayıda organizma ve özellikle molekül biyolojisinde çok kullanılan bakteriyutan (bakteriyofaj) virüslerin, dairesel tek bir kromozomları, dolayısıyla az sayıda genleri vardır. Büyük bir titizlik isteyen bu araştırmalar (kromozom haritası ) adı verilen gen yerleşim haritalarının yapılmasına olanak vermiştir. Bir çok organizma ve insanla ilgili araştırmalarda yapılmıştır.

Ama insan üzerinde deney yapma olanağı kısıtlı olduğundan araştırmalar daha çok patolojik anormalliklerin aktarılması üzerine yoğunlaştırılmıştır.

ÇEŞİTLİ GENLER
Yapı gen
Denetim gen
Operatör gen
Baskıcı gen

İşlevsel açıdan genel yapıları aynı olan bir çok gen çeşidi vardır. Doğru olan protein bireşiminden sorumlu olan yapı genleri, bir metebolizma aşamasının birden çok protein yapılı enzimin aynı anda bireşimini gerektirdiği durumlarda, aralarında düzenlenebilir.

Denetim genleri kendilerine bağlı olan yapı gen'inin yada gen lerinin işlevlerini başlatabilir yada engelleyebilir. Operatör gen (uyarıcı ) ve kendisine bağlı olan yapı genleri bir operon oluştururlar. Bir operon'un işlevini engelleyen gen baskıcı gen olarak adlandırılır.
 
Tekerlekli Sandalye
Üst