Göbek Kordonu Kanı Kök Hücresi Nedir?

gülümse_hayata

Üye
Üye
Katılım
Kas 9, 2010
Mesajlar
16,299
Tepkime Puanı
13
Puanları
0
Yaş
49
Bebek doğduktan sonra göbek kordonunda ve plasentanın içerisinde,
bebek kanı ile aynı yapıda bir miktar kan kalır ve bu kan genellikle
atılarak boşa gider. Oysa bu kan, vücudumuzda bulunan birçok hücreyi
oluşturma yeteneğine sahip Kök Hücreleri büyük miktarlarda içerir.

Kök Hücreleri Ne İşe yarar?
Kök Hücreleri kanda oksijen taşıyan alyuvarları, vücut savunmasını
sağlayan akyuvarları ve kanamayı önleyerek yara iyileşmesini sağlayan
trombositleri yapan ana hücrelerdir ve ölümsüzdür. Bu hücreler kalp kası,
cilt hücresi, sinir hicresi vb. özelleşmiş hücreleri de oluşturabilir.
Kök hücreleri ölümsüzdür ve çoğaltılarak kullanabilme olanağı vardır.
Kök Hücreleri esas olarak kemik iliğinde ve göbek kordonu kanında
bulunur.Kök hücre nakilleri kan kanserinin de içinde bulunduğu pek çok
hastalığın tedavisini sağlarken tedavinin başarısı yeterli miktarda ve
alıcıya uyumlu kök hücresinin varlığına bağlıdır.

Neden Kemik İliği Kök Hücresi Yerine Göbek Kordonu Kök Hücresi?
Aynı işlevi gördüğü halde göbek kordonu kök hücresi doğum yapan anneye ve
bebeğe hiçbir zarar veya rahatsızlık vermeden, atılacak olan plasentadan
elde edilir. Göbek kordonundaki kök hücreler bebeğin kendi hücresi
olduğundan tam uyum gösterirler ve vücut tarafından reddedilmezler. Oysa
kemik iliği kök hücresi naklinde kök hücreler başka kişilerden elde
edildiklerinden tam uyum sağlayan hücrelerin bulunabilmesi çok zordur
ve % 30-50 hastada mümkün olmamaktadır. Ayrıca kemik iliği eldesi verici
kişiye zahmetli bir işlem ile sağlanabilmektedir. Yakın zamanda yapılmış
bir araştırma göbek kordonu kanı kök hücrelerinin kemik iliği
nakillerinden daha etkin olduğunu göstermiştir.

Kök Hücreleri Kime Yarar?
Saklanmış kök hücrelerinin avantajı gerekli olduğu anda hemen
ulaşılabilmesi ve bu hücrelerin vücuda nakledilmelerinde savunma sistemi
tarafından tamamen kabul edilmeleridir. 1) Bugünün koşullarında daha çok bebeğin ileride karşılaşabileceği
hastalıkların tedavisinde kullanılması söz konusudur. Ancak, bebeğin
kardeş, anne ve babasının hastalıklarının tedavisindede kullanılabilmesi
için araştırmalar devam etmektedir ve saklanma süresi içinde bu
yöntemlerin geliştirilmesi mümkündür.
2) Ayrıca kök hücre bankası olarak da hizmet sağlayarak aile dişındaki
hastalara da tedavi olanağı sağlamaktadır.

Göbek Kordonu Kanı Nasıl Toplanır?
Göbek kordonu kanının toplanması bebeğin doğmasının hemen ardından,
hem anne hem de bebek için hiçbir risk taşımayan ve tamamen ağrısız bir işlemdir.

Göbek kordonu klampe edilip kesildikten sonra plasentada ve kordonun plasenta tarafındaki kısmında kalan kan kordona sokulan bir iğne yardımıyla steril bir torbaya alınır.
Toplanan Kan ne Olur? Toplanan kan 48 saat içinde merkezde olacak şekilde ekspres posta servisi ile gönderilir. Merkeze ulaşan kan gerekli işlemlerden sonra sıvı azot içinde 196 Cde dondurulup 20 seneye kadar saklanabilmektedir.

Anne ve baba tarafından istendiğinde dondurulmuş olan kan çözülerek ve içerisindeki kök hücreler çoğaltılarak kullanılır. Önhazırlık Gerekli mi? Beklenen doğum tarihinden önce göbek kordonu kanını toplama kitinin önceden temin edilmiş ve doğum sırasında hazır bulundurulması gerekir.

Türkiye'de İhtiyaç Türkiye Doğurganlık ve nüfus artışı oranı yüksek bir ülkedir. Ülkemizde her yıl en az 2.000.000 doğum olmaktadır. Sadece çocukluk çağı kan kanserleri, kemik iliği hastalıkları ve kalıtsal kan hastalıkları dolayısıyla Türkiye'de her yıl onbinlerce kemik iliği nakline ihtiyaç doğmaktadır.

Uygun verici bulunamadığından kemik iliği nakillerinin çoğu yapılamamaktadır. Göbek kordonu kanından yapılacak kök hücre nakli kemik iliği nakillerinin yerini doldurabilecek tek yoldur. GEREKÇE İlk uygulama 1989'da Gluckman ve Broxmeyer tarafından bir kalıtsal kansızlık (Fanconi anemisi) hastalığında gösterildi.

Hastanın bir akrabasının göbek kordonu kanından elde edilen kök hücreler hastaya nakledilince hastalık tamamen ortadan kaldırılabildi. Daha sonra 143 hastalık ilk seri 1997'de açıklandı. Burada kan kanseri, kemik iliği yetmezliği ve kalıtsal diğer bazı kan hastalıklarında uygulandı ve çok başarılı oldu.

Kök hücrelerinin bir diğer kaynağı tüp bebek ünitelerinde laboratuarda elde edilen embriyolardır. Ancak embriyoların bir canlı olduğu ve sadece yedek parça amaçlı kullanımı demek olan bu yöntem etik olmadığından yasaklandı. Göbek kordonu kanından elde edilen kök hücre tedavisinin tek alternatifi uygun verici bulunabildiği takdirde kemik iliği naklidir.

Ancak uygun verici bulma olasılığı çok düşüktür ve ihtiyacı olan hastaların 1/2-1/3'de hiç mümkün olmamaktadır. Böylece hastaların önemli bir kısmı (çoğu çocukluk çağı kan kanserleri dolayısıyla) sadece uygun ilik bulunamama sorunu yüzden hayatını kaybetmektedir.

Oysa kök hücre yönteminde hücreler kendi hücreleri olduğu için garanti söz konusudur, ayrıca tedavi edebileceği ciddi hastalıkların sayısı kan kanseri ile sınırlı değildir, bugünün koşullarında bile çok sayıdadır ve her geçen gün bu sayının artacağı bilinmektedir.
KORDON KANI NASIL TOPLANIR? 1. Kan toplama kiti içerisindeki steril ve vakumlu 250 ml.lik kan torbası, dış kılıfı açılarak ameliyathanede hemşire masasına, doğumhanede ise steril doğum masasına aseptik şartlarda koyulur.

Bu hazırlığın doğumdan önce ve tercihan doğum hekimi tarafından yapılması gerekir. 2. Doğum gerçekleştikten sonra göbek kordonu bebeğe yaklaşık 10 cm. mesafeden klampe edilerek kesilir. 3. Plasenta henüz çıkmadan, göbek kordonunun anne tarafındaki kısmının son 10-15 cm.lik bölümü, kan toplama kitinin içinde mevcut bulunan önce iyodlu solüsyonla ardından alkol ile temizlenir.

İyod kök hücrelere sitotoksik etki gösterebildiğinden iyodun alkolle tamamen temizlendiğinden emin olmak gerekir. 4. Daha önceden hazırlanmış bulunan 250 ml.lik kan torbasının iğnesi le kordonun bebek tarafından kesilen kısmına konan klempin 5 - 10 cm üzerinden umblikal damara girilerek kordon kanı torbaya alınır.

Kan torbası vakumlu olduğu için kordon kanının torbanın içine kolaylıkla dolması gerekir. Kordon kanı kısa sürede kan torbasına doldurulamazsa torbanın yerçekimi etkisiyle daha kısa sürede doldurulmasına çalışılmalıdır. Bu amaçla kan torbasının sarkıtılması ve bu sırada kordonun sıvazlanması toplama işlemine yardımcı olacaktır. İdeal olan 100 ml.nin üzerinde bir kan volümünün toplanmasıdır

. Kan toplama işleminin gecikmesi durumunda plasental damarlarda meydana gelen pıhtılaşmalar toplanan kan volümünün azalmasına neden olacaktır. Bu nedenle kan toplama işleminin en kısa sürede ve seri olarak yapılması önem taşımaktadır. Eğer hala yeterli kan toplanamamışsa 50 ml.lik enjektörle vakum yaparak kordon kanı çekmeye çalışılabilir.

5. Kan toplama işlemi sona erince kan torbasının tüp kısmı kitin içinden çıkan 2 klips/mandal ile 2 ayrı yerinden sıkıştırılır. 6. Kordon kanı torbaya toplandıktan sonra gecikilmeden kanın torbanın içindeki antikoagülan solusyonla karışması sağlanmalıdır. Bunun için kan torbasının nazik bir şekilde sağa-sola ve öne-arkaya hareketlerle çalkalanması sağlanmalıdır.

Aksi takdirde kordon kanı pıhtılaşarak kullanılamaz hale gelecektir. Çalkalama hareketinin birkaç kez yapılması yeterlidir. 7. Kitin içinde mevcut bulunan küçük kan torbası etiketi doldurularak kan torbasının üzerine yapıştırılır. 8. Kan torbası kitin içindeki emici kağıt ile sarılır. 9. Kan torbası özel köpüklü muhafaza kabının içerisine yerleştirilir.

10. Kitin içerisinden çıkan tüplere 2-3 ml. anne kanı doldurulur ve bu tüpler de muhafaza kabına koyulur. 11. Büyük muhafaza kabı etiketi doldurularak özel köpüklü muhafaza kabının üzerine yapıştırılır ve kabın üzerine emniyet lastikleri geçirilir. 12. Kordon kanı artık Genkord kordon kanı bankasına götürülmeye hazırdır. Muhafaza kabı sadece oda ısısında bekletilebilir.

Buzdolabına koyulamaz veya çok sıcakta bekletilemez. Bundan sonra en kısa sürede bankaya bizzat aile tarafından getirilebilir.

inonu.edu
 
Tekerlekli Sandalye
Üst