Gurbetçi Çocukları 'Engelli Okulları'ndan Kurtuluyor (Almanya)

Almanya'da on binlerce Türk kökenli öğrencinin makus talihi olan "Sonderschule" kabusu sona erme aşamasına geliyor.

Eğitim Bakanlıkları, BM sözleşmesi ve Almanya'nın bu sözleşmeye uyum yasalarını uygulamaya geçirmeye başlıyor.

Almanya'daki on binlerce Türk kökenli öğrenci, öğretmenlerinin önyargılı muamelesi yüzünden engelli okulları Sonderschule, yeni adıyla Förderschule okullarında okuyor. Gerek Almanca eksikliği, gerekse konsantrasyon veya motivasyon sorunu çeken Türk kökenli öğrencilerin, aslında engelli çocuklar için açılmış olan "Sonderschule" okullarına gönderilme kabusunu sona erdirecek karar KRV eyalet parlamentosunda alındı.

Birleşmiş Milletler'in (BM) 13 Aralık 2006'daki kararına uymak için uyum yasaları çıkaran Almanya artık, gerçek engelli çocukların bile normal okullara gitmesinin kapısını açıyor. Bunun için düğmeye basan siyasetçilerden Kuzey Ren Vestfalya (KRV) Eğitim Bakanı Sylvia Löhrmann (Yeşiller), "Engelli ve engelli olmayan çocukların birlikte eğitim-öğretim görmesi yolunda biz önemli bir adımı atmış olduk." dedi.

Cihan Haber Ajansı'na konuşan KRV Eğitim Bakanı Sylvia Löhrmann, "Bizim hedefimiz açık; normal okulların, engelli çocuklar için de koşulları uygun olan yerler olmasını sağlamak. Birleşmiş Milletler'in (BM) Engelli Hakları Sözleşmesi'nin gerektirdiği gibi. Biz şu anda yoğun bir sürecin başlangıcındayız. Toplum olarak her çocuğun ihtiyacına cevap verecek okullar yolunda ancak birlikte ilerleyebiliriz. Bunun için bir plan geliştirmeliyiz ki, bu plan ışığında ek destekleme adımları tanımlanmış olsun. Bu planın ana çerçevesi 2011 yılı yazında hazır olacak." dedi.

Bakan Sylvia Löhrmann söz konusu açıklamaları, eyalet başkenti Düsseldorf'ta okul, siyaset ve bilim dünyasından yaklaşık 100 kişiyle buluşmasında yaptı. Engellilerin normal okullara entegre edilmesi konusunda buluştuğu yetkililerin de görüşlerini alan Bakan Löhrmann, "Bence bütün katılımcılar tartışmada yapıcı katkılarda bulundu. Yeni tip okullar yolunda iyi bir aksiyon gerçekleştirdik." değerlendirmesi yaptı.

Konuyla ilgili KRV Eğitim Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, BM sözleşmesi doğrultusunda eyaletteki okulların engellilere de uygun hale getirilmesi kararının, KRV eyalet parlamentosunda SPD, Yeşiller Partisi ve CDU'nun oylarıyla, hiçbir ret oyu olmaksızın kabul edildiği bildirildi. Bakanlık, okulların dönüştürülmesi için geliştirilecek planın hazırlanması için proje gruplarının oluşturulacağını, bu çalışma gruplarının yeni okul formları üzerine projeler üreteceğini duyurdu.


haberaktuel

'Engelli okulu' konusunda son söz anne-babanın olacak

Geçtiğimiz yıl BM'in Engelli İnsan Haklarını kabul etmesinden sonra engelli öğrenciler konusunda bir çok düzenleme yapması gerektiğini gören Almanya, engelli öğrenciler ile engeli olmayan öğrencilerin birlikte eğitim görmesi için her eyalette çalışmalar yürütüyor. Engelli okulu olarak bilinen Förderschule'ye gitmek zorunda olan Türk çocukları sebebiyle on binlerce Türk aileyi de ilgilendiren konuyla ilgili olarak ilk somut çalışma Kuzey Ren Vestfalya (KRV) eyaletinden geldi.

KRV Eğitim Bakanlığı, engelli çocukların engelli olmayan çocuklarla aynı sınıfta ders görmesini sağlayacak önemli değişikliklere imza attı. Çocuğu Förderschule'ye gönderilen birçok Türk veliyi de ilgilendirilen düzenlemeler Almanya'nın geçen sene kabul ettiği Birleşmiş Milletler (BM) Engelli İnsan Hakları Sözleşmesi uyarınca hayata geçiriliyor.

Pilot uygulamalar başlatan Eğitim Bakanlığı Cihan Haber Ajansı'na yaptığı açıklamada yeni düzenlemenin engelli olduğu teşhis edilen çocuğun anne-babasına daha çok hak tanıdığını belirtti. Eğitim Bakanlık Sözcüsü Nina Heil, "Biz zihinsel veya fiziksel engelli çocuklara Förderschule'yi yine tavsiye edeceğiz. Ama çocuğunu normal okula göndermek isteyen ebeveynler için engelli olan ve olmayan çocukların bir arada eğitim alabileceği okullar olacak. Bu okulları "inklusive Schule" olarak isimlendiriyoruz. BM sözleşmesi, daha fazla engelli ve engelli olmayan çocuğun bir arada eğitim görmesini talep ediyor. Biz de eyaletimizde bunun alt yapılarını hazırlıyoruz. Artık veli istiyorsa engelli bile olsa çocuğunu normal okula gönderebilecek." dedi.

Engelli ve engelli olmayan çocukların birlikte eğitim görmesi konusunda şu an KRV'de 50 pilot bölge olduğunu dile getiren Heil şöyle konuştu: "Bu bölgelerde yeterlilik merkezleri, pedagojik destek imkanları var. Bu şu anlama geliyor: Pilot projenin uygulamaya başlandığı bölgelerde Förderschule okulları normal okullarla birlikte çalışıyor. Karşılıklı bilgi, tecrübe alışverişinde bulunuyorlar. Bu şekilde öğrencilerin normal okullarda eğitimini sürdürülmesi sağlanıyor. Öğretmenler karşılıklı olarak birbirini destekliyor. Bakanımız da, 'Inklusive Schule' toplantısı düzenleyerek konunun uzmanlarıyla bir araya geldi. Bu ilk buluşmaya, ilgili kurum ve kesimler, partiler, eğitim birlikleri, belediyeler, okul kurucular davet edildi. Bu şekilde önümüzdeki aylarda KRV'de bu yeni okul tipinin nasıl ilerletileceğinin planlanıyor Bu bir süreç ve önümüzdeki aylarda yol haritası tam olarak ortaya çıkacak. Henüz tam olgunlaşmış bir şey değil, geliştirilme aşaması sürüyor."

Förderschule okullarının isteyen veliler için mevcudiyetini koruyacağını belirten bakanlık sözcüsü, "Tabii nerede ve ne kadar Förderschule mevcudiyetini koruyacak bunu şimdiden söylemek zor. Ama tamamen ortadan kalkmayacak. Nitekim birçok ebeveyn engelli çocuklarının onlar gibi çocuklarla okumasını istiyor. Yani sadece ileri derece engelliler için mevcudiyetini koruyacak diyemeyiz. Konu, veli ile nasıl anlaşma sağlandığına bağlı." dedi. Bazı velilerin çocuklarının illa Förderschule'ye gitmesini ve orada özel ilgi görmesini istediğini aktaran Heil, başka velilerin de bunun tam tersini istediğini, ancak bütün bu sürecin velilerin her halükarda daha fazla söz hakkı olmasına doğru gittiğini söyledi.

Bir çocuğun özel eğitim teşvikine ihtiyacının olup olmadığı ise ancak belli bir araştırma ile tespit edilebiliyor. Daha sonra okul yönetimi ebeveynin de onayı ile çocuğun nerede eğitim alacağına karar veriyor. Buna göre ebeveyn tek başına karar veremiyor, okulun onayı gerekiyor. Bu ise engeli olduğu tespit edilen öğrenci sayısının ne kadar olması ile ilgili bir durum. Bununla birlikte hiç bir çocuğun Förderschule'ye zorlanamayacağını kaydeden sözcü, ebeveynin söz hakkının üstünlüğüne işaret etti.

Kuzey Ren Vestfalya'da engelli çocuklarla engelli olmayan çocukların birlikte okuması konusunda telafi edilmesi gereken eksiklikler olduğuna dair araştırma yapan eğitim araştırmacısı Klaus Klemm da şu an bütün eyaletlerin BM öngördüğü şartları yerine getirmek için uğraş verdiğini dile getirdi.

haberaktuel

Almanya'da Öğrenme Güçlüğü Çeken Çocuklar Yeniden Toplumla Bütünleşiyor

Almanya'da hukuken 'engelli öğrenci' tanımı yok. Bunun yerine 'özel pedagojik teşvike muhtaç öğrenci' tanımı tercih ediliyor. 'Förderschule'ler ise; öğrenme, görme, duyma, konuşma zorluğu çeken, bedensel ve hareket etmeye bağlı gelişimi, zihinsel, duygusal ve sosyal gelişimi zayıf öğrenciler için özel eğitim veriyor. Öğrenme zorluğu çeken öğrencilere eğitim veren Förderschulelere gidenler ise en büyük grubu oluşturuyor.

Dersi takip etmede zorlanan öğrencileri kapsayan bu gruba çok sayıda Türk çocuğu haklı veya haksız dahil olduğu için Förderschuleler Türk toplumu nezdinde tartışmalı bir okul tipi olarak değerlendirildi. Şimdi ise BM Engelli İnsan Hakları Konvansiyonu'na katılan Almanya, eksiklerini telafi etmeye çalışıyor. Çözüm, normal okullarda okuyan 'engelli öğrenciler'in oranını artırmakta görülüyor.

Almanya'da şu an öğrencilerin yüzde altısı (480 bin) özel pedagojik teşvike muhtaç. 85 bin çocuk da engeli olmayan çocuklarla birlikte anaokuluna gidiyor. Anaokulunu bitirmiş teşvike muhtaç çocukların yüzde 18,4'ü normal okullarda diğer öğrencilerle birlikte ders görürken, yüzde 81,6'sı Förderschulelere gidiyor. Halbuki Bertelsmann Vakfının araştırmasına göre BM uyarınca öğrencilerin yüzde 80 ila yüzde 90'ının diğer öğrencilerle birlikte ders görmesi gerekiyor. Araştırmayı gerçekleştiren Prof. Dr. Klaus Klemm, KRV, Saksonya-Anhalt, Saksonya, Aşağı Saksonya, Bavyera, Baden Württemberg ve Hamburg eyaletlerinde teşvike ihtiyaç duyan çocukların entegrasyonuna kötü not veriyor. Örneğin Hamburg'da bu çocukların sadece yüzde 13'ü düzenli eğitim veren ilkokullara gittiğini söyleyen eğitim araştırmacısı; İtalya, İspanya ve İskandinavya ülkelerinde özel teşvikin gerekli olduğu öğrencilerin hemen hemen tamamının normal okullarda okuduğunu hatırlatıyor.

Förderschule'ye giden çocukların durumu ise iç açıcı değil. Bu çocukların yüzde 76'dan fazlası ortaokulu bitiremiyor ve bunların üçte ikiden fazlası da öğrenme zorluğu çekenler grubundan. Bu ise meslek eğitiminde özellikle Türk çocuklarında ciddi sıkıntılara sebep oluyor. Bertelsmann Vakfı'ndan Jörg Dräger, özel eğitim teşvikine muhtaç çocukların da dahil edildiği 'Inklusive Schule' ye geçişin gerekli olduğu üzerinde duruyor. Dräger, birlikte eğitimden sadece ders durumu zayıf olan çocukların kazançlı çıkmadığını, bu metot uygulandığında başarılı öğrencilerin veriminin düşmediği gibi, sosyal yönden de güçlendiğini söylüyor.

Uygulama, araştırmanın açıklanmasından sonra Kuzey Ren Vestfalya eyaletinde adından bahsettirdi. Hazırlıklar tamamlandıktan sonra son söz anne-babanın olacak. Bir sınıfta özel eğitim teşvikine ihtiyacı olduğu tespit edilen çocuk sayısının belli bir sınırı aşmaması gerektiği için okul yönetiminin de onayı gerekecek, ancak hiçbir öğrenci anne-babasının rızası dışında bu okullara gönderilemeyecek. Anne-babaların ise ne derece ikna edeceği henüz belli değil. Bazı aileler çocuklarının engeli olmayan çocukların arasında dışlanacağından endişe ettiği için, bütün çocuklara özel eğitimin verileceği ve çocukların birbirini rencide etmeyeceği Förderschulelerde ısrar ederken, Türk aileler öğrenme zorluğu çeken çocuklarının normal okullarda okumasını istiyor. Yeni mevzuat da istismara açık olacak mı belli değil. Zira sorun, çocuğun bir şekilde Förderschule'ye gönderilmesinde değil, ona 'özel teşvike muhtaç' olduğu teşhisinin konmasında.

Bir diğer sorun ise ailelerin çocuğunu 'engelli' çocukların eğitimine de ağırlık veren okullara göndermek isteyip istemeyeceği. Prof. Dr. Klemm'e göre bu söz konusu değil, ancak zaman içinde 'engelli' çocukları kabul eden okul sayısı giderek artacağı için ilerisi için bir şey söylemek güç. 'Engelli' çocuklar normal okullarda diğer arkadaşları tarafından derste, Oyunda dışlanacak mı, yoksa varlıkları engeli olmayan çocukların sosyalliğine derinlik mi katacak? Ve bizler de bunun bir sonucu olarak Almanya'da engelli insanları sadece belli mesleklerde değil, bir çok meslekte, dolayısıyla sokaklarda da sık sık görebilecek miyiz? Yoksa onlar, bizden uzak ama bize paralel bir toplumda yaşamaya devam mı edecekler?

(Cihan Haber Ajansı)