- Katılım
- Kas 9, 2010
- Mesajlar
- 16,299
- Tepkime Puanı
- 15
- Puanları
- 0
- Yaş
- 49
En doğrusu doktora sormak!
Ameliyat olacak hastaların aklında birçok soru oluyor, bazı teredütler gelişiyor zamanla kafalarda. Ama bunları cerrahlarına sormuyorlar, dost çevrelerine sorup, yaşanmış benzer hadiselerden kıyaslama sistemiyle aldıkları cevaplarla, daha da tereddüte düşüyorlar. Bazen de tanıdıkları olan başka branşlardan doktorlara soruyorlar sorularını. Muhtemelen "Cerrahıma sorsam ayıp olur, itimat etmiyorum zanneder" çekincesi olabilir bu merak edilip de sorulmayan soruların arkasındaki sebep. Ama en doğru cevabı cerrahlar verir ameliyatla ilgili.
Risk her zaman var!
Hastanede yatmak her ne kadar güven verse de bunun da kendine göre bazı riskleri vardır ve hastaların sağlıkları üzerinde daha büyük bir kontrol duygusu kazanmaları ve kendilerini daha iyi hissetmeleri için doktorlarına soru sormaktan çekinmemeleri gerekir. Doğrusu, aklınıza takılanları, ameliyatınızı yapacak doktorunuza hiç çekinmeden sormanız. Mümkünse soracaklarınızı önceden not edin, aldığınız cevapları ise muhakkak yazın. Heyecandan yanlış anlayabilir, yanlış hatırlayabilirsiniz. Yanınızda bir yakınınızın olması ve onun bunları not etmesi, en sağlıklısıdır.
Unutmayın, normalde ameliyatınızın başarılı geçme yüzdesi çok yüksektir. Sorularınıza aldığınız cevaplarla buna iç rahatlığıyla inanmanız, sizi ferahlatacak ve doktorunuzun işini kolaylaştıracaktır. İşte sormanız gereken sorular;
Ameliyattan önce ne yapmalıyım?
Ameliyatınızın cinsine göre "Ameliyattan önce neler yapmam gerekir?" sorusu çok önemli olabilir. Ameliyattan önceki hafta bir hastanın yapması gereken pek çok şey olabilir. Yaşam tarzında bazı değişiklikler yapmak, kesin bırakamıyorsanız bile, en azından geçici olarak sigarayı bırakmak, belki ameliyattan önceki gece yemek yememek, bazı ilaçları bir hafta önceden kesmek, bazı tahlil veya tetkikleri tekrarlamak gibi. Doktorunuzun önerileri iyice anlaşılmalı ve bunlara uyulmalıdır.
Ameliyatın riskleri nelerdir?
İkinci soru, bu ameliyatın özel risklerinin olup olmadığıdır. Her ameliyatta anestezi, enfeksiyon veya kanama gibi genel riskler vardır. Ama ameliyatın türüne bağlı bazı özel riskler olabilir. Bunlarla ilgili bilmeniz gerekenleri doktorunuzdan doğru olarak öğrenmeniz, gereksiz yere huzursuz olmanızı önleyecektir.
İlaçlarımı nasıl almalıyım?
İlaç alma hataları, en sık karşılaşılan risklerden biridir. Bu riski azaltmak için ameliyattan önce ve sonra almanız gereken ilaçları ve dozlarını doktorunuzla birlikte gözden geçirin ve bunların bir listesini yanınızda bulundurun. Normalde aldığınız ilaçlara hastanede devam edip etmeyeceğinizi, dozlarında bir değişiklik olup olmayacağını da sormayı unutmayın. Sizi düzenli olarak izleyen doktorun yazdığı ilaçlar hakkında cerrahınızın bir fikri olmayabilir. Bunları kendisine anlatın ve mümkünse bir kağıda yazarak ona verin.
Yaş veya diğer sağlık sorunlarım risklerimi artırır mı?
Yaşlı hastalar ve birçok başka sağlık sorunu olanlarda risk belirli oranda daha fazla olabilir. Kalp hastalığı, alerji veya şeker hastalığı gibi durumlar riskinizi artırabilir. Doktorunuz bunları detaylı ve doğru olarak bilirse, alacağı önlemlerle bu riskleri minimuma indirecektir. Doktorunuzun bunların hepsinin ayrıntısını bildiğini varsaymayın ve bunları net bir şekilde anlatın, tartışın. Problem yaratmayayım diye, eksik bilgi vermeyin. Sağlık sorunlarınızın doğru anlaşıldığından emin olun.
Anestezim nasıl olacak?
Çoğu kişi anesteziden çekinir ama bunu doktoruna net bir şekilde söylemez, ayıp olur korkusu ile. Eğer böyle çekinceleriniz varsa, bunu lütfen doktorunuzla paylaşın.
Ameliyattan önce herhangi bir ilaç almam gerekir mi?
Bazı ameliyatlarda enfeksiyonun önlenmesi için ameliyattan önce ve sonra antibiyotik almanız gerekebilir. Almanız gerekiyorsa hangi süreyle ve nasıl alacağınızı sorun.
İyileşmem ne kadar sürecek?
Ne zaman ayağa kalkıp gezineceğim? Günlük aktivitelerime ne zaman dönebileceğim? Tekrar çalışabilecek miyim? İşe döndüğümde beni kısıtlayacak şeyler var mı? Beklentilerinizin gerçekçi olması için ayrıntılı bilgi alın.
Taburcu olduktan sonra ne olacak?
Taburcu süreci birçok yanlış anlamaların ve hataların olmasından korkulan bir dönemdir. Doktorun ve hastanın aralarında iyi bir iletişim sağlanması tam bir iyileşme açısından önemlidir. Bir sonraki kontrol tarihi ve ilaçların nasıl alınacağı, hangi komplikasyonlara dikkat edilmesi gerektiği gibi konular açıklığa kavuşturulmalıdır.
Dr. Hasan İnsel
Ameliyat olacak hastaların aklında birçok soru oluyor, bazı teredütler gelişiyor zamanla kafalarda. Ama bunları cerrahlarına sormuyorlar, dost çevrelerine sorup, yaşanmış benzer hadiselerden kıyaslama sistemiyle aldıkları cevaplarla, daha da tereddüte düşüyorlar. Bazen de tanıdıkları olan başka branşlardan doktorlara soruyorlar sorularını. Muhtemelen "Cerrahıma sorsam ayıp olur, itimat etmiyorum zanneder" çekincesi olabilir bu merak edilip de sorulmayan soruların arkasındaki sebep. Ama en doğru cevabı cerrahlar verir ameliyatla ilgili.
Risk her zaman var!
Hastanede yatmak her ne kadar güven verse de bunun da kendine göre bazı riskleri vardır ve hastaların sağlıkları üzerinde daha büyük bir kontrol duygusu kazanmaları ve kendilerini daha iyi hissetmeleri için doktorlarına soru sormaktan çekinmemeleri gerekir. Doğrusu, aklınıza takılanları, ameliyatınızı yapacak doktorunuza hiç çekinmeden sormanız. Mümkünse soracaklarınızı önceden not edin, aldığınız cevapları ise muhakkak yazın. Heyecandan yanlış anlayabilir, yanlış hatırlayabilirsiniz. Yanınızda bir yakınınızın olması ve onun bunları not etmesi, en sağlıklısıdır.
Unutmayın, normalde ameliyatınızın başarılı geçme yüzdesi çok yüksektir. Sorularınıza aldığınız cevaplarla buna iç rahatlığıyla inanmanız, sizi ferahlatacak ve doktorunuzun işini kolaylaştıracaktır. İşte sormanız gereken sorular;
Ameliyattan önce ne yapmalıyım?
Ameliyatınızın cinsine göre "Ameliyattan önce neler yapmam gerekir?" sorusu çok önemli olabilir. Ameliyattan önceki hafta bir hastanın yapması gereken pek çok şey olabilir. Yaşam tarzında bazı değişiklikler yapmak, kesin bırakamıyorsanız bile, en azından geçici olarak sigarayı bırakmak, belki ameliyattan önceki gece yemek yememek, bazı ilaçları bir hafta önceden kesmek, bazı tahlil veya tetkikleri tekrarlamak gibi. Doktorunuzun önerileri iyice anlaşılmalı ve bunlara uyulmalıdır.
Ameliyatın riskleri nelerdir?
İkinci soru, bu ameliyatın özel risklerinin olup olmadığıdır. Her ameliyatta anestezi, enfeksiyon veya kanama gibi genel riskler vardır. Ama ameliyatın türüne bağlı bazı özel riskler olabilir. Bunlarla ilgili bilmeniz gerekenleri doktorunuzdan doğru olarak öğrenmeniz, gereksiz yere huzursuz olmanızı önleyecektir.
İlaçlarımı nasıl almalıyım?
İlaç alma hataları, en sık karşılaşılan risklerden biridir. Bu riski azaltmak için ameliyattan önce ve sonra almanız gereken ilaçları ve dozlarını doktorunuzla birlikte gözden geçirin ve bunların bir listesini yanınızda bulundurun. Normalde aldığınız ilaçlara hastanede devam edip etmeyeceğinizi, dozlarında bir değişiklik olup olmayacağını da sormayı unutmayın. Sizi düzenli olarak izleyen doktorun yazdığı ilaçlar hakkında cerrahınızın bir fikri olmayabilir. Bunları kendisine anlatın ve mümkünse bir kağıda yazarak ona verin.
Yaş veya diğer sağlık sorunlarım risklerimi artırır mı?
Yaşlı hastalar ve birçok başka sağlık sorunu olanlarda risk belirli oranda daha fazla olabilir. Kalp hastalığı, alerji veya şeker hastalığı gibi durumlar riskinizi artırabilir. Doktorunuz bunları detaylı ve doğru olarak bilirse, alacağı önlemlerle bu riskleri minimuma indirecektir. Doktorunuzun bunların hepsinin ayrıntısını bildiğini varsaymayın ve bunları net bir şekilde anlatın, tartışın. Problem yaratmayayım diye, eksik bilgi vermeyin. Sağlık sorunlarınızın doğru anlaşıldığından emin olun.
Anestezim nasıl olacak?
Çoğu kişi anesteziden çekinir ama bunu doktoruna net bir şekilde söylemez, ayıp olur korkusu ile. Eğer böyle çekinceleriniz varsa, bunu lütfen doktorunuzla paylaşın.
Ameliyattan önce herhangi bir ilaç almam gerekir mi?
Bazı ameliyatlarda enfeksiyonun önlenmesi için ameliyattan önce ve sonra antibiyotik almanız gerekebilir. Almanız gerekiyorsa hangi süreyle ve nasıl alacağınızı sorun.
İyileşmem ne kadar sürecek?
Ne zaman ayağa kalkıp gezineceğim? Günlük aktivitelerime ne zaman dönebileceğim? Tekrar çalışabilecek miyim? İşe döndüğümde beni kısıtlayacak şeyler var mı? Beklentilerinizin gerçekçi olması için ayrıntılı bilgi alın.
Taburcu olduktan sonra ne olacak?
Taburcu süreci birçok yanlış anlamaların ve hataların olmasından korkulan bir dönemdir. Doktorun ve hastanın aralarında iyi bir iletişim sağlanması tam bir iyileşme açısından önemlidir. Bir sonraki kontrol tarihi ve ilaçların nasıl alınacağı, hangi komplikasyonlara dikkat edilmesi gerektiği gibi konular açıklığa kavuşturulmalıdır.
Dr. Hasan İnsel
