İşi bıraktım’ diyen, istifa etmiş sayılır mı?

İstifa müessesi, çalışma hayatının önemli unsurlarından birisidir.

Gerek ‘İş Hukuku’nda gerekse çalışma hayıtını düzenleyen diğer mevzuatta, istifa müessesi ayrıntılı olarak yer almıştır.

Ancak, istifa ile ilgili ‘haklar’ ve ‘sorumluluklar’ tam olarak bilinmemektedir.

Örneğin çalışma hayatında, ‘işi bırakma’ istifa olarak değerlendirilmektedir. Oysa işi bırakma eylemi, mevzuatta ‘istifa’ olarak kabul edilmemektedir.

İşverenin, baskı ve uygulamasından bıkan bir çalışan, işi bırakmaktadır. Ve işi bırakarak istifa ettiğini düşünmektedir. Bu durumda olan binlerce kişi, istifa ettiğini düşünerek, hiçbir hakkını aramamaktadır. Daha doğrusu, kazandığı haklarını işverene bırakmaktadır.

İŞ NİYE BIRAKILIR?

‘İş bırakma’ durumlarında önemli olan, bu süreçte yaşanan olaylardır. Yani, iş bırakma eylemini doğuran uygulamalardır. Elbette bir çalışan işini bırakıyorsa mutlaka bir nedeni vardır. Bu kendisinden kaynaklanan sebepler olabileceği gibi iş yerindeki koşullardan da kaynaklanıyor olabilir. Genelde, ikinci şık nedeniyle işi bırakma eylemi gerçekleşiyor.

Örneğin, maaşın geç ödenmesi, sözleşmede yer almayan görevlerin verilmesi veya fazla mesai yaptırılması gibi durumlar ‘işi bırakmanın’ temel nedenleridir.

HAKLI FESİHE GİRER

Konu daha çok İş Hukuku alanına girmektedir. Yukarıda bahsettiğimiz nedenlerin hepsi de ‘haklı fesihi’ doğrudan sebepler arasında yer alır. Örneğin bir işçi, maaşını 20 gün içinde almadığı takdirde işi bırakıyorsa, istifa etmiş sayılmaz. İşçinin eylemi, ‘haklı nedenle fesih’e girer. Ve aynı işçi kıdem tazminatı ve diğer alacaklarının tamamını talep edebilir.

Aynı işçi sadece kıdem tazminatını değil, fazla mesai ve resmi tatil ve yıllık izin ücretleri gibi haklarının tamamı işverenden talep edebilecektir. Burada sadece ihbar tazminatı talebinde bulunulamaz.

‘HİÇ BİR HAKKIM YOK’ DEMEYİN

Bu tür durumlarda genelde işçiler, ‘ben işi bıraktım’ dolaysıyla hiçbir hakkım yok, diyerek alacaklarından vazgeçmektedir.

İşi bırakan işçilerin de haklarını öncelikle işverenden talep edip, verilmemesi halinde ise mahkemeye gitmeleri gerekmektedir. Yargıtay da, bu konuda işçiden yanadır. Unatmayın ki, işçinin kazanılan hakları işveren tarafından tek taraflı alınamaz. Hakların geri alınması için ancak işçinin rıza göstermesi zorunludur. İşçi değişikliğe rıza göstermeyip işi bırakırsa ihbar tazminatı hariç tüm haklarını işverenden alabilir. Bu durum işçinin istifası değildir. Haklı nedenlerle iş akdini sonlandırmasıdır.

HANGİ DURUMLARDA ‘İŞ BIRAKMA’ HAKKI DOĞAR?

İş bırakma eylemi öncesinde bazı şartların oluşması gerekiyor. İşçinin, özlük haklarındaki ve çalışma şartlarındaki değişiklikler nedeniyle işi bırakmak zorunda kaldığını kanıtlaması gerekiyor.

Örneğin işveren, işçilerin üzerinde büyük bir baskı oluşturmaktadır. İkramiyeleri kaldırmakta, maaşını geç vermekte veya yol yemek gibi sosyal yardımları kaldırmaktadır. Bu tür durumlarda işi bırakma gerekçesi oluşmuş olur. Ve işçi, bunları gerekçe göstererek işi bırakabilir. Bu haklı fesih durumuna girer. Çalışan hiçbir şekilde istifa etmiş sayılmaz.

‘İSTİFA EDİYORUM’ İFADESİNİ KULLANMAYIN!

Bazı durumlarda işveren işi bırakmak isteyen veya bırakan çalışanlarından istifa dilekçesi alıyor. Söz konusu dilekçesinin verilmemesi gerekiyor. Eğer istifa dilekçesi verilmek durumunda kalınırsa, dilekçede ‘istifa ediyorum’ ifadesi yerine ‘iş akdimi tek taraflı olarak feshediyorum’ ibaresinin kullanılmasında büyük fayda var. Bu şekilde yapılan istifalar da, çalışanlar tüm haklarını alabilirler.

Burada önemli olan hakkınızı sonuna kadar aramaktır. İş Kanunu ve diğer mevzuatlardan kaynaklanan hakların iyi bilinmesi gerekiyor. ‘İşi bıraktım nasıl olsa hakkım yoktur’ anlayışı nedeniyle her yıl milyarlarca liralık bir kaynak işverenin kasasında kalmaktadır.

Unutmayın ki, İş Hukuku’nda çalışanlarını hakkını koruyan bir çok düzenleme vardır.


****************************************

Öfke baldan tatlıdır, hemde ne tatlı onu bir tadan bilir..Bugünlerde tutuyorum kendimi tutabileceğim o son noktaya kadar. Basabildiğim kadar frene basıyorum ama biliyorum ki o son noktaya geldiğimde freni patlayan bir kamyon misali önüme ne kadar araç çıkarsa çıksın hepsinin üstünü ezip geçmeden durmayacak bu kamyon Şimdilerde yasal haklarımı araştırıyorum çünkü daha fazla mesai yapmaya ne gücüm kaldı ne de sağlığım...

Sizler, haklarınızı bilin ve iş yaşamınızda haklıyken haksız duruma düşmeyin diye nette çalışanların işverene karşı koruyan yasal hak ve özgürlüklerini okudukça paylaşıyorum. Kimbilir belki kendim için yaptığım bir araştırma başkalarına da fayda sağlar umudumla...