İşitme Sorunu Ve Temel Bilgileri

İşitme sistemi 2 bölüm içerir. Dış işitme sistemi ve sinirsel merkez işitme sistemi.

Kulak diye adlandırdığımız dış işitme sistemi 3 bölüme ayrılır.
Dış kulak
Orta kulak
İç kulak

Dış kulak kepçesi ve kulak yolundan meydana gelir. Orta kulak içindeki kulak zarından gelen titreşimleri içkulağa nakleden kemikciklerin ( çekiç, örs, özengi) kemikleri bulunduğu kulak davulunu kapsar.

İç kulak veya koklea ise, dış kulak ve orta kulak vasıtasıyla dışarıdan ona kadar taşınarak gelen ses verilerini, sinirsel verilere dönüştürmeye yarayan yapıdır. Merkezi işitme sistemi karmaşıktır . İşitme siniri iç kulakdan gelen verileri beyin sapında bulunan koklea çekirdeklerine aktarır. Sonra bu bilgi çeşitli yollarla beynin şakak bölgesinde bulunan işitme merkezine iletilir.

İşitme sorunları bütün bu yapıları ayrı ayrı ilgilendirebilir. Klinik muayene ile birlikte yapılan işlevsel ve radyografig araştırmalar, sorunun yerini saptamaya ve nedenini bulmaya yarar. Tedavi konusunda verilmesi gereken karar,ancak bu nokdadan sonra söz konusu olur.

İKİ ÇEŞİT İŞİTME KAYBI ( SAĞIRLIK) VARDIR
1.İletim sağırlıkları dışkulak veya içkulaktaki herhangi bir bozuklukdan ileri gelir. Bu durumda çevredeki seslerin içkulağa iletimi zayıflar. Bu gibi bozukluklar çoğu zaman ilaçla veya cerrahi yoldan giderilebilir.

2. Algılama sağırlıkları içkulakdaki veya merkez işitme yollarındaki bir bozuklukdan ( travma, aşırı gürültü, zehirlenme, enfeksiyon, ur) gibi rahatsızlıklardan ileri gelir. Bu tür işitme engellerinin düzelme ihtimali hemen,hemen yok denecek kadar azdır. Ancak bir işitme aygıtıyla( protez) bir dereceye kadar hafifletilebilir. tam bir duyum olması beklenilemez.

İşitme Siniri ve İşitme Yolları Hastalığı
İşitme sinirinin en sık rastlanılan hastalığı işitme siniri uru yani(Nörinomdur) bu ur kafatasının içinde gelişir ve yavaş yavaş sinirsel yapıları ve beyin sapını geriye doğru iter. Teşhis konuldukdan sonra tek tedavi cerrahidir. Bu tedavinin neden olabileceği algılama sağırlıkları ve yüz felci olabilir.

İletim Sağırlıkları

Ses dalgalarını ulaştıran iletim aygıtındaki bir hastalığa bağlıdır. Dışkulak yada ortakulaktaki bir bozukluk nedeniyle ortaya çıkar. Dışkulak düzeyindeki kulak kiri tıkaçları ( buşon ) bir kan çıbanı füronkül ), kulak yolundaki bir kemik uru, ortakulak düzeyinde kulak zarı yada kemikcikler zincirindeki bir bozun, otoskleroz (kulak kemikleri sertleşmesi ) oval pencereiçindeki üzengi kemiğinin ilerleyici sağırlık gelişebilir.

Bu sağırlıkların tedavisi tıbbi yada cerrahi yollarla gerçekleştirilir. Cerrahi tedaviözellikleotokslerozda son derece etkili olmaktadır. Müdahale sırasında üzengi kemiği çıkarılarak yerine bir protez yada yama konur. İletim sağırlıkları rahatlıkla aygıt uygulanabilir ve protezlerden alınan sonuçolayların %90 da olumludur.

Algılama Sağırlıkları

Salyangoz (koklea ) yada bir işitme sinirindeki hastalık nedeniyle gelişirler. Bu tür sağırlıklar doğuştan olabildiği gibi kökeninde zehirlenme, travma, enfeksiyon, ur gibi bir nedende yatabilir. Tedavisi ilaçla yapılır aygıtlarla tedavi çok karmaşık ve genelde sonuç vermeyen bir tedavi biçimidir.

Sağırlık belirlenmesi ve muayenesi işitme ölçümü ( odiyometri ) yoluyla yapılmaktadır. Bu muayenede işitme yitimlerinin, belirlenmesi ve hastalıklı organın saptanması amacıyla her kulak için işitme eğrileri (odiyogram ) olarak adlandırılan bir grafik çizilir.

Doğuştan Sağırlık

Çocuk sağırlığı özel bir sorun yaratır. Çünkü çocuğun dil öğrenmesi iyi bir işitme, kusursuz bir duyma ile olasıdır. Dilsizlerde doğuştan sağırlık söz konusu olduğunda, sağır dilsizlik olgusuyla karşılaşılır. Başka bir durumdaysa işitme normaldir, ama ses çıkaran organlar yada bunları yönetensinir yollarının bozuna uğramış olması yada zedelenmesi sözkonusudur.

Genelde sağırlığın kişinin ruhsal ve zihinsel gelişmesi ve kişiliğinin oluşumu üzerinde son derece ciddi etkileri vardır. Çocuğun duyu organlarının bütünlüğünü denetlemek ve yetersizliklerini 5 yaşından önce düzelttirme yollarına baş vurulması gerekmektedir.

Bazı sağırlıklar cerrahi yolla yada ilaç tedavisiyle iyileştirildikleri halde sağırlığın gerçek tedavisi eğitim yoluyla olur. Derin sağırlıkta dil yetisi ve konuşma tümüyle yoktur. Tedavi 4 aşamada gerçekleştirilir ve gerekirse sağır kişi bir eğitim merkezine yerleştirilerek burada sürekli eğitim ve sağır-dilsiz kursları görür.

Eğitimin 4 aşaması
1. 2ile 3 yaşlar arasında dilsizlik eğitimi
2. Diğer bütün duyulardan yararlanılarak dilin öğretimi
3. Okul dönemi ve öğrenim
4. Bir meslek öğrenimi

Sağırlığın daha hafif olduğu durumlarda , yeterli bir dil eğitimi ( ortofonist ) olarak adlandırılan eğitimcilerle yapılır. Gerekirse aygıt takılır bu çocuklar ilgili kuruluşlarda eğitilirler. Daha sonrasında bu tür çocuklar okul yaşamına ve aile yaşamına kavuşurlar. En hafif işitme bozukluklarında bütün çaba ailesine düşmektedir. Kusursuz özel bir dikkatle özellikle heceleri açık seçik söylenmeleri gereklidir. Önemli olan bir noktada bu çocukları normal ortamlarda tutmak dışlanmış hissetmemesini sağlamaktır.