İstirahatli sigortalıların çalışmadıklarına dair bildirimleri nasıl yapılmalıdır?

İstirahat raporu alan sigortalıların çalışmadıklarına dair bildirimin SGK’ya gönderilme süresi 02.03.2013 tarih ve 28575 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan tebliğ ile yeniden belirlenmiş, gönderilme şekli ise 2013/19 sayılı genelge ile değiştirilmiştir.

İstirahatlı olan sigortalıların çalışmadıklarına dair bildirim girişlerinin yapılması sırasında dikkat edilecek hususlar aşağıda açıklanmıştır..

1- Çalışılmadığına dair bildirimin gönderilme süresi

Anılan Tebliğde yapılan değişiklik sonucunda,, istirahat raporu almış sigortalılara ilişkin çalışılmadığına dair bildirimin,

-İşyerinin özel sektör işverenine ait olması halinde, en geç istirahat süresinin bittiği tarihi izleyen ayın 23’üne,

-İşyerinin kamuya ait olması halinde ise en geç istirahat süresinin bittiği tarihi izleyen dönemin 7’sine

kadar SGK’ya gönderilmesi gerekmektedir.

Buna göre, 10.06.2013 ila 20.06.2013 tarihleri arasında istirahatlı olan bir sigortalıya ilişkin çalışılmadığına dair bildirimin, sigortalının;

-Özel sektöre ait bir işyerinde çalışıyor olması halinde, en geç 23.07.2013 tarihine kadar,

-Kamuya ait bir işyerinde çalışıyor olması halinde, istirahat süresinin sona erdiği 20.06.2013 tarihinin, 15.06.2013-14.07.2013 çalışma döneminin içinde kalması nedeniyle, en geç 07.08.2013 tarihine kadar,

SGK’ya gönderilmesi gerekmektedir.

Çalışılmadığına dair bildirimlerin gönderilmesi gereken sürenin son gününün resmi tatile rastlaması halinde ise bu bildirimler resmi tatili izleyen ilk iş günü içinde yapıldığı takdirde yine yasal süresi içinde yapılmış sayılmaktadır.

2- Çalışılmadığına dair bildirimin gönderilme şekli

2013/19 sayılı Genelge ile yapılan değişiklik sonucunda, çalışılmadığına dair bildirimin aylık prim ve hizmet belgeleri ile (e-Bildirge kanalıyla) yapılmasına imkan sağlanmıştır.

e-Bildirge kanalıyla yapılacak olan bildirimler, sigortalılara istirahatlı bulundukları sürelere ilişkin olarak işverenlerince ücret ödenip ödenmediğine bakılarak farklı şekilde yapılmaktadır.

İstirahatlı olunan sürelere ilişkin olarak işverenlerince ücret ödenmesi halinde

İşverenlerin, istirahatlı olan sigortalılara, istirahatlı oldukları süreler zarfında ücret ödeme gibi bir yükümlülükleri bulunmamasına rağmen, gerek toplu iş sözleşmelerine istinaden, gerekse sigortalıların hak kaybına neden olunmaması amacıyla işverenlerce atıfet kabilinde ücret ödenebilmektedir.

İstirahatlı olan sigortalılara, istirahatlı oldukları süreler zarfında ücret ödenmesi halinde, prim ödeme gün sayısı tam girildiği ve “İstirahat Süresinde Çalışmamıştır” kutucuğu işaretlendiği takdirde, Çalışılmadığına Dair Bildirim Girişinde bulunulduğu kabul edilmektedir.

İstirahatlı olunan sürelere ilişkin olarak işverenlerince ücret ödenmemesi halinde

Sigortalıların istirahatlı oldukları sürelere ilişkin olarak işverenlerince ücret ödenmemesi ve eksik gün nedeni olarak da 01-İstirahat seçeneğinin tercih edilmesi halinde, sigortalının istirahat süresi içinde çalışmadığı kabul edilmekte ve bu bildirim çalışılmadığına dair bildirim yerine geçmektedir.

Sigortalıların istirahatlı oldukları sürelere ilişkin işverenlerince ücret ödenmemesi nedeniyle eksik gün nedeni olarak 01-İstirahat seçeneği işaretlendiği takdirde, çalışılmadığına dair bildirim yapılmış sayıldığından, e-Bildirge programlarında “İstirahat Süresinde Çalışmamıştır” kutucuğunun işaretlenmesine gerek bulunmadığı için sistem tarafından da bu kutucuğun işaretlenmesine izin verilmemektedir.

Dolayısıyla istirahatlı olunan sürelere ilişkin olarak işverenlerince ücret ödenmediği durumlarda 01-İstirahat seçeneği işaretlenerek aylık prim ve hizmet belgesi onaylandığı takdirde, başkaca bir işlem yapılmasına gerek bulunmamaktadır.

İstirahatlı olunan sürelere ilişkin olarak işverenlerince 2 günlük ücret ödenmesi halinde

5510 sayılı Kanunun 18. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde, 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi ile 5 inci madde kapsamındaki sigortalılardan hastalık sigortasına tabi olanların hastalık sebebiyle iş göremezliğe uğraması halinde, iş göremezliğin başladığı tarihten önceki bir yıl içinde en az doksan gün kısa vadeli sigorta primi bildirilmiş olması şartıyla geçici iş göremezliğin üçüncü gününden başlamak üzere her gün için geçici iş göremezlik ödeneğinin verileceği öngörülmüştür.

Kanunda yer alan bu hükme istinaden üç günden fazla istirahatlı olan sigortalılara, Sosyal Güvenlik Kurumunca iki gün için geçici iş göremezlik ödeneği verilmediğinden, bu iki günlük süreye ilişkin ücretler kimi zaman işverenlerince ödenebilmektedir.

Üç günden fazla istirahat almış sigortalıların yalnızca iki günlük süreye ilişkin ücretlerinin işverenlerince ödendiği durumlarda, istirahatlı olunan ve ücret ödenmeyen kalan süreler için 01- İstirahat seçeneğinin işaretlenmesi halinde, Çalışılmadığına Dair Bildirim yapılmış sayılmaktadır.

Dolayısıyla sigortalıların istirahatlı oldukları sürelere ilişkin olarak işverenlerince yalnızca iki günlük ücret ödendiği durumlarda da 01-İstirahat seçeneği işaretlenerek aylık prim ve hizmet belgesi onaylandığı takdirde, başkaca bir işlem yapılmasına gerek bulunmamaktadır.

İstirahatlı olan sigortalılar için birden fazla aylık prim ve hizmet belgesi düzenlenmesi halinde

İstirahatlı olan sigortalıların ücretlerinin tam olarak ödenmesi ve sigortalıların aynı ayda birden fazla aylık prim ve hizmet belgesi ile bildirilmesinin gerektiği durumlarda eksik gün nedeni olarak “Diğer nedenler” seçeneği işaretlenmektedir.

Bu durumda, istirahatlı olan sigortalılara ilgili aydaki ücretinin tam olarak ödenmesi halinde, her iki aylık prim ve hizmet belgesinde de eksik gün nedeni seçilmiş olacağından, eksik gün nedeni seçildiği durumlarda da “İstirahat Süresinde Çalışmamıştır” kutucuğunun işaretlenmesine sistem tarafından izin verilmeyeceğinden, sigortalının çalışmadığına dair bildirimin, “Çalışılmadığına Dair Bildirim Girişi” ekranlarından yapılması gerekecektir.