Kalça protezi ameliyatı

  • Konuyu başlatan Fırtına
  • Başlangıç tarihi
F

Fırtına

Guest
pic_gekalcadp_big.jpg



Ameliyat günü hastaneye sabahtan gelmeniz gerekir. Pek çok durumda, ameliyat öncesi tetkikler ameliyattan günler hatta haftalar önce yapılmış olur. Ameliyata hazırlanırken operatörünüzün talimatlarına eksiksiz uymalısınız. Hastaneye geldiğinizde sizden bazı formları doldurmanız istenecektir. Eğer daha önce görüşmediyseniz, anestezi uzmanı (anesteziyi uygulayacak olan doktor) ile de görüşebilirsiniz. Biraz heyecanlı ve gergin olmanız normaldir. Ancak içiniz rahat etsin; Bu ameliyat çoğunlukla olumlu sonuç veren olağan bir ameliyattır.

Riskler ve Komplikasyonlar

Her ameliyatta olduğu gibi, kalça eklem değişimi ameliyatlarında da olası riskler ve komplikasyonlar vardır. Örneğin;

• Anesteziye tepki oluşması

• Kan pıhtılaşması

• Enfeksiyon

• Eklemin yerinden çıkması veya protezin gevşemesi

• Çevredeki damarların, kemik veya sinirlerin zarar görmesi

• Uyluk ağrısı

Ameliyat Süreci

Ameliyat ekibi hazır olduğunda, ameliyathaneye alınırsınız. Orada size anestezi uygulanır. Anestezi, ameliyat boyunca uyumanızı sağlayacak ya da vücudunuzun sadece belden aşağısını uyuşturacaktır. Bundan sonra operatörün kalça ekleminize ulaşmasını sağlayacak bir kesi yapılacak, ardından da hasarlı kemik başı çıkarılacak ve kemik yatağı protezin yerleşmesine olanak verecek biçimde hazırlanacaktır. Yeni eklem yerleştirildikten sonra, kesi ameliyat zımbası veya dikişle kapatılır.

Kemiğin Hazırlanması

Yuvarlak kemik başı, uyluk kemiğinden kesilerek ayrılır ve eski yatağın yüzeyi pürüzsüz hale getirilir. Ardından yeni yatak leğen kemiğine yerleştirilir. Yatak genellikle bastırıldığında yerine oturacak bir yapıda olur (press-fit) ve vida veya çimento ile yerine sabitlenir. Bu tip protezlerin yüzeyinde küçük delikler bulunur: Kemiğiniz zamanla bu delikleri dolduracaktır.


total-hip-replacement.JPG



Yeni Parçaları Birleştirme

Yeni kalça ekleminin sapı, uyluk kemiğinizin başına sokulur. Bu sap, uyluk kemiğine sağlamca yerleştikten sonra yeni bilye ve yatak birleştirilir. Protezin sapını sabitlemek için press-fit yöntemi ya da çimento kullanılabilir. Sizin için en uygun olan yöntemi operatörünüz belirleyecektir.

Ağrıyla Başa Çıkmak

Size ilaç verilmesine rağmen ilk zamanlar ağrı duyabilirsiniz. Bu normaldir. Ancak ağrınız hiç azalmıyorsa mutlaka hemşirenize haber verin. Ağrı kesici ilaçlar adaleden yapılan bir enjeksiyonla ya da damar yolundan doğrudan kan dolaşım sisteminize katılarak verilebilir.

Hasta Kontrollü Analjezi Cihazı Kullanabilirsiniz

Hasta Kontrollü Analjezi demek olan PCA cihazıyla kendi ağrı kesici ilacınızı kendiniz kontrol edebilirsiniz. Bir düğmeye bastığınızda, damar yolundan ağrı kesici ilaç vücudunuza girer. PCA pompalamasıyla, ağrı kontrolünü istikrarlı bir düzeyde tutulabilmek mümkündür. Bu cihazların sahip olduğu güvenlik özellikleri sayesinde, gereğinden fazla ilacın alınması mümkün değildir.

Kalçanızı Nasıl Koruyacaksınız

Hastanede kaldığınız süre içinde yeni kalçanızı koruyacak biçimde hareket etmeyi de öğreneceksiniz. Bunlara hareket önlemleri diyoruz. Sizin öğrenmeniz gereken önlemler, kalçanızı onarmak için uygulanan operasyonun türüne göre belirlenecektir. Size öğretilen tüm kuralları uygulamalısınız.

Tehlikesiz Biçimde Hareket Etmeyi Öğrenin

Tamamen iyileşene kadar, yapay bir kalça ekleminin güvenle yapabileceği hareketler sınırlıdır. Yani doğal bir kalça gibi bükülmesi ve dönmesi mümkün değildir. Başlangıçta bazı hareketler, yeni eklemi fazla zorlayacaktır. Terapistiniz size yeni eklemin izin verdiği güvenli hareketlerin sınırı içinde kalmanızı öğretecektir. Aşağıda göreceğiniz önlemleri ne kadar süreyle uygulamanız gerektiğini sorun ve öğrenin.

Oturma Önlemleri

Kalçanızı dizlerinizden daha yüksekte tutabilmeniz için, yüksek ve sert bir iskemlede oturun. Alçak kanepeleri veya iskemleleri kullanmayın. fiunu hiç hatırdan çıkarmayın. Ameliyatlı bacağınızı asla öteki bacağınızın üstüne atmayın. Bacaklarınızı her zaman ayrık tutun, bitiştirmeyin.

Eğilme Önlemi

Belden yukarınızın bel seviyesinden aşağı sarkacağı biçimde asla eğilmeyin. Ayakta dururken veya otururken de bunu aklınızdan çıkarmayın.

Rotasyon (Döndürme) Önlemi

Ameliyatlı bacağınızı, yapılan ameliyatın tekniğine bağlı olarak ve doktorunuzun önerisine göre ayağınız içe veya dışa dönük duracak biçimde bükmeyin. Yatarken veya otururken de bu önlemi hatırda tutun.

Hastanedeki iyileşme Dönemi; Kalkıp Yürüyebilmek

Kalçanızı nasıl koruyacağınızı öğrendikten sonra, normal yaşama dönüş için gereken becerileri de öğrenmeniz gerekecek. Nasıl yürüyeceğiniz, oturacağınız nasıl giyinip-soyunacağınız size öğretilecektir. Hareket etmenizi kolaylaştırmak için her eğitimden önce size ağrı kesici vermelerini isteyin.

Yeniden Yürümek

Ameliyattan birkaç saat sonra ayağa kalkabilir ve adım atmaya başlayabilirsiniz. Bu aşamada muhtemelen hala damar yolu bağlantısı ve sondanız bağlı olacağından, yürüteci kullanmanız biraz sorunlu olabilir. Ama kaygılanmayın. Bir fizik tedavi uzmanı size yardımcı olacaktır. Yeni kalça eklemi üzerine ağırlık verip vermeyeceğinizi, ne kadar ağırlık yükleyebileceğinizi size öğretecektir. Deneyerek, kısa sürede sadece yürüteç yardımıyla yeniden yürümeye başlayabilirsiniz.

Oturma ve Giyinme

Yeni kalçanızın güvenliği için, bir fizik tedavi uzmanı ya da fizyoterapist size günlük işlerinizi nasıl daha güvenli yapabileceğinizi gösterecektir. Otururken, giyinirken veya merdivenden inip çıkarken aşağıdaki noktalara dikkat etmelisiniz.

• Otururken, iskemleye ucu bacağınıza değecek kadar yaklaşın. Sonra koltuğun kollarından güç alarak vücudunuzu koltuğa indirin. Ameliyatlı bacağınızı her zaman ileriye doğru uzatılmış olarak tutun.

• Çorap ve ayakkabı giyerken ucu kancalı ya da kıskaçlı uzun bir alet kullanın. Bunu önce bağsız ve ayağa geçirilen ayakkabılarla deneyin.

• Ayaklarınızı ve bacaklarınızı yıkarken uzun saplı bir sünger ve uzun duş hortumu kullanın.

• Merdiven çıkarken önce ameliyatsız bacağınızla bir basamak çıkın. Ardından ameliyatlı bacağınızı aynı basamağa alın. İnerken de, alt basamağa önce ameliyatlı ayağınızla basın.

Evde iyileşme Dönemi

İyileşme döneminiz ister evde, isterse bir rehabiltasyon merkezinde geçsin, yeni kalça ekleminizi korumak zorundasınız. Hastanede size öğrettikleri oturma ve hareket etme kurallarını uygulayın. Programlı kontrol muayeneleriniz için operatörünüzü ziyaret etmeyi ihmal etmeyin ve günlük faaliyetlere dönüşünüzü yavaş yavaş gerçekleştirin. Total kalça protezi, büyük bir ameliyattır, dolayısıyla tamamen iyileştiğinizi hissetmeniz birkaç ay alırsa bunu doğal karşılamalısınız.

Operatörü Hangi Durumlarda Aramalı

Aşağıdaki belirtilerden herhangi bir ortaya çıkarsa, operatörünüzü aramalısınız.

• Kalça ağrısında artış

• Baldırda ya da bacakta ağrı veya şişme

• Ameliyat yerinde olağandışı kızarıklık, yanma veya sızıntı

• Soluk alma güçlüğü veya göğüste ağrı

• 38°C dereceden yüksek ateş

Faal Yaşama Dönüş

Her gün yürüme egzersizleri yapın. Bu egzersizleri her hafta artırmalısınız. Önce kendinize bir bardak su almaya giderek başlayın. Önemli olan, bu egzersizleri hiç kesmemenizdir.

Cinsel Yaşama Dönüş

Ameliyat yeriniz iyileştikten ve kalça hareketleriniz kısmen de olsa yerine geldikten sonra cinsel faaliyete başlamaya hazırsınız demektir. Operatörünüz ya da hemşireden, cinsel faaliyette en güvenli pozisyonların hangileri olduğunu öğrenin.

Yeni Kalça Ekleminizin Bakımı

Vücudunuzda oluşacak bir enfeksiyon yeni ekleminize zarar verebilir. Tıbbi bir müdahale ya da diş tedavisiyle ilgili bir müdahaleden önce operatörünüze danışın. Enfeksiyona karşı antibiyotik kullanmanız gerekebilir. Ekleminizin sağlamlığını kontrol etmek için ise, yaklaşık iki yılda bir röntgen filmi çektirmeniz gerekebilir.



Prof. Dr. Mehmet Demirhan
 
Tekerlekli Sandalye
Üst