Kalp krizi en çok ilk 2 saat içinde öldürüyor

Dünyada ve Türkiye'de ölüm nedenleri arasında ilk sırada yer alan kalp hastalıklarının görülme sıklığının artış gösterdiği; kalp krizinde en çok ölümlerin ilk iki saat içinde meydana geldiği belirtiliyor.

Uzmanlar, kalp krizinde erken ve eksiksiz müdahalenin ölüm oranını en aza indireceğinden, tam donanımlı birimlere ihtiyaç bulunduğunu belirterek, üstün teknoloji imkanlarının sağlandığı Acil Kalp Ünitelerinin önemli olduğunu ifade ediyor.

Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Kardiyoloji Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. İbrahim Keleş, AA muhabirine yaptığı açıklamada, kalp hastalıklarının ölüm nedenleri arasında ilk sırada yer aldığını ve kalp krizi geçiren bir hastanın evinden alındıktan sonra hastaneye ulaşıncaya kadar geçen sürenin yaşamsal önem taşıdığını söyledi.

Türkiye'de acil kalp ünitelerinin kurulması ve yaygınlaştırılması gerektiğini belirten Keleş, her yıl 200 binin üzerinde kişinin kalp krizine bağlı yaşamını yitirdiğini ifade etti. Keleş, Türkiye'de kalp hastalıklarının tedavisinde dünya ile hemen hemen başa baş gittiğini, ancak prevantiv (koruyucu) kardiyolojinin yeterince gelişmediğini belirtti.

Türkiye'de kalp hastalıklarının görülme sıklığının giderek artış gösterdiğini, tedbir alınmadığı takdirde bu oranın daha da yükseleceğini vurgulayan Keleş, ''Ülkemizde bir kişi kanserden ölürken dört kişi kalpten ölmektedir. Trafik kazasında ölen bir kişiye karşılık otuz kişi kalpten ölmektedir. Ülkemizde 3.1 milyon koroner kalp hastasının bulunduğunu ve bu sayının yılda yüzde 6.4 arttığını, yılda 190 bin vatandaşımızın da koroner kalp hastalığından hayatını kaybettiğini tahmin etmekteyiz'' diye konuştu.

-''TÜRKİYE'DE BİN YETİŞKİNDEN 105 KİŞİ KORONER KALP HASTASI''-

Keleş, Türkiye'de 1990 yılında Prof. Dr. Altan Onat önderliğinde başlatılan, hala devam eden ve kendisinin de içinde bulunduğu TEKHARF (Türk Erişkinlerinde Kalp Hastalıkları ve Risk Faktörleri) çalışması ile Türkiye'nin kalp hastalıkları bakımından profilinin çıkarıldığını söyledi.

Çalışma ile Türkiye'nin kalp haritasının oluşturulduğunu ifade eden Keleş, şöyle devam etti;

''Son iki yılda, yetişkinlerimizin kardiyometabolik sağlığı hususunda, tıpta daha önce tarif edilmemiş bazı kusurlu işleyişlerin varlığı belirlendi ve yetişkinlerimizin yüksek koroner mortaliteye sahip olduğu tespitine geçerli bir açıklama getirildi.

TEKHARF çalışması 2007/08 tarama örnekleminde 449 erkek ile kadında Koroner Kalp Hastalığı varlığı 35 yaş ve üzerindeki 29.5 milyon nüfusta 3.1 milyon kişinin, yani bin yetişkin başına Türkiye genelinde 105 kişinin koroner kalp hastası olduğu anlamına gelir.

Bu tespit, koroner kalp hastalığı hakkında 1990 yılından beri yılda yüzde 6.4 hızında diğer bir ifadeyle 200 bin kişi arttığını göstermektedir. Bu dönemde 35 yaş ve üzerindeki nüfus yılda yüzde 3.3 hızıyla yükseldiğine göre, koroner kalp hastalığı nüfus artışı ve nüfusun yaşlanmasından bağımsız, hayat tarzımıza bağlı değişiklikler sonucu yılda ortalama yüzde 3 artmaktadır.''

Keleş, kalp sağlığı konusunda Sağlık Bakanlığı'nın bazı çalışmalar yaptığını, ancak bunların yeterli olmadığını, bu konuda Türk Kardiyoloji Derneği'nin de yoğun çaba sarf ettiğini dile getirdi.

-''KALP KRİZİNDE EN ÇOK ÖLÜM İLK İKİ SAAT İÇİNDE OLUYOR''-

Kalp krizine müdahalede üstün tıp teknolojisinin çok önemli olduğuna dikkati çeken Keleş, gelişmiş teknoloji sayesinde kalp hastalıklarının teşhisi ve tedavisinin daha kolaylaştığını söyledi.

Keleş, görüntüleme yöntemlerinin artmasının ve tekniğinin ilerlemesinin tanı ve tedaviye çok yardımcı olacağını belirterek, hastanelerin de bu alanda modern cihazlara sahip olması gerektiğinin altını çizdi.

Kalp krizinde erken müdahalenin tam donanımlı bir hastanede yapılmasının yaşamsal önem taşıdığını vurgulayan Keleş, şunları kaydetti;

''Kalp krizinde en çok ölüm ilk iki saat içinde olmaktadır. Bu nedenle erken ve eksiksiz müdahale ölüm oranını en aza indirecektir. Bunun için de tam donanımlı birimlere ihtiyaç vardır.

Ölümlerde ilk sırayı koroner arter hastalıklarının özellikle miyokard enfarktüsünün oluşturmasından dolayı, erken ve doğru müdahaleyi sağlamak amacıyla 1999 yılında hazırladığım 'Acil Kalp Ünitesi (AKÜ)' projesinin uygulanması ve geliştirilmesi yararlı olacaktır.

Acil Kalp Ünitesi, Türkiye'de yaygınlaştırılmalıdır. Sağlık Bakanlığı bu konuyla ilgilenmelidir. İstanbul gibi büyük ve kalabalık metropollerde gerektiğinde deniz ve hava transportu kullanılmalıdır.

Hastanın kalp krizi geçirdiği yerden sağlık birimlerine ulaştırılması arasında geçen süre çok önemli olduğundan proje önem taşımaktadır. Örneğin, hastayı Avcılar'daki evinden aldınız ve Cerrahpaşa'ya getireceksiniz. Önce Ambulans hastane ile irtibata geçmeli, hasta gelene kadar hastanede altyapı hazırlanmalı. Hastanın elektrosu, hastaneye ulaştırılmalı.

Sürekli hastane ile iletişim halinde olunmalı. Şu anda ambulans ile hastane arasında bir iletişim sağlanmıyor. Dünyada bunun örnekleri var. 2 dakikada kalp krizi geçirmiş hastaya müdahale edilebiliyor.''

-''ANİ KALP DURMALARINDA DEFİBRİLATÖR KULLANILMALI''-

Keleş, ani kalp durmalarında defibrilatör kullanımının önemine işaret ederek, yaygın kullanımının sağlanması halinde ani kardiyak ölümlerin sayısının azalabileceğini, ancak bunun için mutlaka deneyimli ve eğitimli personele ihtiyaç duyulduğunu söyledi.

Kalp sağlığının korunmasında değiştirilebilen ve değiştirilemeyen birtakım risk faktörleri olduğunu ifade eden Keleş, yüksek kolesterol, diyabet, obezite ve yüksek tansiyonun kalp hastalığı açısından risk faktörü olduğunu, stresli yaşam tarzından kaçınılması, doğru beslenilmesi ve fiziksel aktivenin korunması gerektiğini vurguladı.

Keleş, kalp sağlığına dikkat etmenin ülke ekonomisine de katkı sağlayacağını vurgulayarak, kalp ameliyatlarının maliyetinin yüksek, koroner yoğun bakımlardaki giderlerinin fazla ve stent fiyatlarının yaklaşık 3-4 bin dolar olduğunu belirtti.

Anadolu Ajansı

Kalp kriziyle ilgili bilinmeyenler

O anda ne yapılmalı? İşte doğru bildiğiniz yanlışlar
20 Aralık 2010 Pazartesi, 07:28:35
Kalp kriziyle ilgili bilinmeyenler

Kalp-damar hastalıkları, tüm dünyada ölüm nedenlerinin 3’te 1’inden fazlasını oluşturuyor. Ülkemizdeki resmi veriler, kalp hastalıklarının yaklaşık yüzde 45 ile tüm ölüm sebepleri arasında ilk sırayı aldığını gösteriyor. İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Kardiyoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hakan Karpuz, kalp krizi konusunda en temel doğruları ve doğru bilinen yanlışları anlattı

KALP KRİZİ NEDİR?
Kalp krizi, kalbi besleyen damarların, yani koroner arterlerin aniden tıkanması ya da ileri derecede daralması sonucunda, kalp kasının yeterince oksijen alamayarak besleneme mesi durumudur. Beslenemeyen kalp kası dokusu hasar görür ve işlevini yitirir. Kalp krizi geçiren kişilerde hasar gören dokunun yerine işlevsiz bir yara tabakası oluşur. Bu nedenle kalp krizinin vereceği hasar, erken girişim yapılmaması halinde geriye dönüşü olmayan bir hasardır. Kalp krizine neden olan damar tıkanıklığının en önemli sebebi ise damarların içine yağ birikintilerinin oturması sonucu oluşan ateroskleroz yani damar sertleşmesidir.

Kalp kriziyle ilgili gerçekler
- Kalp krizi sadece yaşlılara özgü bir durum değildir, gençlerde de görülür.
- By-pass ameliyatı geçiren ya da stent takılan hastalarda da kalp krizi riski vardır.
- Bilinen kalp hastalığı olmayan kişilerde her gün Aspirin kullanmanın kalp krizinden koruduğu gösterilememiştir.
- Kalp krizi geçiren tüm hastalara hemen dilaltı hapı verilmemelidir. Prof. Dr. Kar puz, özellikle tansiyonu düşük, göz kararması ve bayılma hissi olan hastalara dilaltı hapı verilmesinin kan basıncını daha da düşürebileceği için sakıncalı olacağını söylüyor: “Dilaltı verilerek kalp krizi önlenemez. Her durumda dilaltı verilmesi yarardan çok zarar getirir.”

Kriz geçiren kişi ne yapmalı?
- Oturmalı ya da uzanmalı.
- Giysilerini gevşetmeli.
- Paniğe kapılmaktan kaçınmalı.
-Hemen bir sağlık kuruluşuna (tercihen 112 aracılığı ile) ulaşmalı.

KRİZİN EN SIK GÖRÜLEN BELİRTİLERİ
Göğüste yeri kesin sınırlarla belli olmayan ve “iman tahtası” denilen kemiğin arkasında sıkışma ve baskı hissiyle ortaya çıkan ağrı kalp krizinin en bilinen belirtisidir. Bazen bu ağrı her iki kola, sırta ya da alt çeneye de yayılabilir. Ağrıya soğuk terleme ve mide bulantısının eşlik etmesi kalp krizini düşündürmelidir

Bunlardan uzak durun
- Kriz geçiren hastaya sıvı vermeyin.
- Hastayı telaşlandırmaktan kaçının.
- Bilinci tamamen kapalı ve Aspirin alerjisi var ise Aspirin çiğnetmeyin.
- Hareket ettirmeyin.
- İlkyardım eğitimi almamışsanız, kalp masajı gibi müdahalelerden kaçının.
- Tansiyonu düşük, göz kararması ve bayılma hissi olan hastalara dilaltı hapı vermeyin.

Krizin en az bilinen göstergeleri
Kalp krizi bazen çok açık belirti vermeyebilir. Özellikle şeker hastalarıyla yaşlı hastalarda tipik göğüs ağrısından çok; nefes darlığı, soğuk terleme gibi sıradışı semptomlar görülür. Mide bulantısı, hazımsızlık, mide ülseri ağrısı olarak yorumlanan karın ağrısı, sırt ağrısı, göz kararması ve bayılma da kalp krizinin az bilinen belirtilerindendir.

Kriz geçiren kişi bunlardan kaçınmalı
- Yürümemeli ve merdiven çıkmamaya gayret etmeli.
- Sağlık kuruluşuna kendi kullandığı araçla ulaşmaya çalışmamalı.
- Tansiyon düşmesi, göz kararması ve bayılma hissi varsa dilaltı hapı almamalı.

Kriz geçiren kişinin yakını ne yapmalı?
- Hastayı sakinleştirin.
- Oturur ya da yatar konuma getirin.
- Solunun sıkıntısı varsa baş ve gövdesini yükseltin.
- 112 acil yardım hattını arayıp ambulans çağırın.
- Sıkı giysilerini gevşetin.
- Yeterli eğitiminiz varsa kalp durmasında kalp masajı yapın.

CEYDA ERENOĞLU- GAZETE HABERTURK