Kampüste engelleri öğrenciler kaldıracak

Türkiye Ulusal Öğrenci Konseyi, üniversitelerin sosyal ve fiziki engellerini mercek altına aldı.

Türkiye Ulusal Öğrenci Konseyi, engelli üniversite öğrencilerinin kampüs içinde, üniversite binasında ve buraya ulaşmada yaşadıkları sıkıntıları hafifletmek için “Engel-sizler misiniz” isimli proje hazırladı. Pilot uygulama olarak önce bir üniversitede başlatılacak proje çerçevesinde üniversite binalarındaki engeller tespit edilecek. Engelli öğrencilerin derse katılımları konusundaki sıkıntılar ortadan kaldırılacak.

Projenin ilk aşamasının tamamlanmasının ardından engelli öğrencilerin sosyal hayata katılımı konusunu ele alacaklarını belirten Konsey Başkanı Sinan Kartal, iller arasında sadece engelli öğrencilere yönelik gezi düzenleyeceklerini de ifade etti.

YÖK BAŞKANINDAN TAM DESTEK

Projenin içinde valiliklerin ve yerel yönetimlerin de olması için çalışma yapacaklarını belirten Kartal, “Belediyeler, engelliler için otobüslerinde asansör ayarlamışlar mı ayarlamamışlar mı bunların takipçisi olup çalışma yapacağız” dedi. YÖK Başkanı Yusuf Ziya Özcan’ın da desteğini aldıklarını açıklayan Kartal, proje sayesinde engelli üniversite öğrencilerinin hayatlarını büyük ölçüde kolaylaştıracaklarını ifade etti.

Kampüste engelsiz yaşam başladı

Hacettepe Üniversitesi’nde “Engelsiz Yaşam Kampüsü” projesi hayata geçirilmeye başlandı.

Engelli öğrencilerin hayatını kolaylaştırmak için merdiven başları pütürlü hale getirildi, merdiven önlerine uyarı levhaları konuldu. Basamak uçlarına fosforlu şeritler döşendi ve görme engelliler için özel laboratuvar hazırlandı. HACETTEPE Üniversitesi Beytepe Kampüsünde “Engelsiz Yaşam Kampüsü” uygulaması başlatıldı. İç mimarların estetik anlayışıyla uygulanan “Engelsiz Yaşam Kampüsü” kapsamında yapılanlar, farkındalığı artırmak için sergilendi.

HÜ Edebiyat Fakültesi Dekanı Musa Yaşar Sağlam, “Engelsiz Yaşam Kampüsü” uygulamasının üniversite alanındaki ilklerden biri olduğunu belirterek, engelli öğrencilerin yaşamını daha kolay hale getirmek için yurt dışındaki eğitim kurumlarını incelediklerini, oralarda nelerin yapıldığını araştırdıklarını söyledi. Türkiye nüfusunun yaklaşık yüzde 10’nun engelli olduğunu belirten Sağlam, engelli öğrencilerin üniversite aşamasında ağırlıklı olarak sosyal bilimler alanında tercih yaptıklarını kaydetti.

200 engelli öğrenci;

Edebiyat Fakültesi’nin Hacettepe Üniversitesi’nin en büyük fakültesi olduğunu anlatan Sağlam, “Edebiyat Fakültesi engelli öğrencilerin yoğun olarak bulunduğu bölüm.. 5 binin üzerinde öğrencimiz bulunuyor bunların yaklaşık 200’ü engelli öğrenci.. Engelli sayısı yüksek olunca diğer öğrencilerimize sunduğumuz hizmetlerden engelli öğrencilerimizin de yararlanabilmesi için bir takım önlemler almamız gerektiği ortaya çıktı” dedi.

Özel laboratuvar;

Görme engelli bir öğrencinin bilgisayar laboratuvarından yararlanmasının zor olduğuna dikkati çeken Sağlam, “Bunlara özel bir laboratuvar kurduk. Burada görme engelli bir öğrencimiz rahatlıkla kendisine verilen okuma ödevlerini sesli hale dönüştürebilmekte Braille alfabesine aktarmakta, çıktı alabilmekte ve evine götürebilmekte.. Bütün bunlar için de para ödemiyorlar” diye konuştu.

Söz konusu laboratuvarda herhangi bir görevlinin bulunmadığını belirten Sağlam, engelli arkadaşlarına yardım etmek isteyen gönüllü öğrencilerin laboratuvarda çalıştığını söyledi.

Üniversiteliler Engelsiz Yaşam İçin Tasarladı

Başkent Üniversitesi Mühendislik Fakültesinde yürütülen ve birbirinden ilginç detayları içeren 80 bilimsel proje sergisinde, engellilerin yaşamını kolaylaştırıcı teknolojik ürünlerle, tıpta tedavi amaçlı cihazlar dikkati çekti.

Başkent Üniversitesi Bağlıca Kampüsünde Prof. Dr. İhsan Doğramacı Konferans Salonundaki sergi, düzenlenen törenle açıldı.

Mühendislik Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Berna Dengiz, açılış töreninde yaptığı konuşmada, fakültelerinin, bilgi ve teknoloji üretip uygulamaya aktaracak nitelikli insan gücünü yetiştirmeyi amaçladığını ifade etti.

Bu yıl hazırlanan projelerin konseptinin, özellikle engellilerin yaşamını kolaylaştırıcı, tıpta tanı ve tedavi amaçlı yeni fikirler içeren cihazlar ve gerçek hayatta karşılaşılan problemlerin çözümüne yönelik uygulamalar olduğunu anlatan Dengiz, sergiyi, Elektrik Mühendisleri Odası, Makine Mühendisleri Odası ve OSTİM Organize Sanayi Bölge Müdürlüğü ve ASO işbirliği ile düzenlediklerini ve böylece projeleri iş dünyası ve sanayi ile buluşturmak istediklerini belirtti.

SERGİDE NELER VAR?

Beyin cerrahisinde kullanılabilecek "Cerrahi robot yılan" adlı projede, "kaslı Kablo" denilen, akımla boyu değişen özel bir kablo kullanılarak, yılan şeklinde kıvrılarak hareket eden, beyin cerrahisinde kullanılabilecek bir "Cerrah-Robot Yılan" tasarımı yapıldı.

"Göz hareketlerinin yazıya çevrilmesi için iki kanallı Elektro-Okülogram İzleme Sistemi" projesi ise felç veya çeşitli kas hastalıklarına bağlı olarak konuşma ve hareket yeteneğini kaybetmiş kişilerin, istek ve düşüncelerini göz hareketlerinin yazıya çevrilmesi yoluyla aktarabilmesi için geliştirildi.

"Mobil telefonda Sesli Wiki, (sesli elektronik ansiklopedi)" projesinde, görme engellilerin ansiklopedik bilgileri, kendilerinin internet erişimi olmasa bile, cep telefonunun mesaj gönderme özelliklerini kullanarak, uzaktaki internet bağlantısı olan bir bilgisayardaki bilgiye erişebilmeyi ve seslendirilerek getirilebilmesini sağlayan bir sistem tasarlandı.

"Uyku iğciği tespiti ve aktivitesinin incelenmesi" projesinde de uyku iğciklerinin analizi; beyin araştırmaları, nörolojik bozukluklar, uyku evrelerinin skorlanması ve uykunun işlevinin değerlendirilmesi açısından önemli bir parametre olan uyku iğciklerinin bilgisayar ortamında uzmana yardımcı olacak şekilde tespitini yapan bir program hazırlandı.

Uykusuzluk sorunu olan deneklerin EEG kayıtları kullanılarak geliştirilen sistem, uyku EEG'sindeki uyku iğciklerinin yerlerinin tek tek bir uzman tarafından belirlenmesindeki subjektifliği ve fazla zaman harcanması dezavantajlarını ortadan kaldırıyor.

"Bilgisayar faresi" başlıklı projede de 2 eksenli bir ivme ölçer ve mikro kontrolcü kullanılarak bir eylemsizlik faresi yapıldı. Farenin en önemli avantajı, üzerinde yürütülmesi gereken bir yüzeye ihtiyaç duymaması.. Böylece yolculuk sırasında veya uzanırken bile bilgisayar rahatlıkla kullanabiliyor. Özellikle kolunu hareket ettiremeyen bir engelli, bir parmak hareketi ile bilgisayar kullanma olanağına kavuşabiliyor.

"Akıllı Toprak Nem Algılayıcısı Tasarımı" projesinde ise su kaynaklarını verimli bir biçimde kullanmak ve gereksiz sulamaları önlemek amaçlanıyor. Tasarlanan algılayıcı toprağın nem miktarını ölçerek bu bilgiyi kablosuz iletişimle merkeze ulaştırıyor ve merkezdeki sistem eşik değer ile karşılaştırma yaparak sulama kararı veriyor.

Öğrencilerin Yardımıyla Yerleşkelerdeki Engeller Kalkıyor

Hacettepe Üniversitesi, Sıhhiye ve Beytepe yerleşkelerini engelli yurttaşların ve öğrencilerin kullanabileceği şekilde yeniden yapılandırıyor. Projeyi yöneten Hacettepe Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi İç Mimarlık ve Çevre Tasarım Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Meltem Yılmaz, "engelsiz bir yaşam alanı" için engelli öğrencilerin düşüncelerinin de alındığını söyledi. Yılmaz, "Proje tamamlandığında, Hacettepe Üniversitesi Türkiye'nin ilk engelsiz kampusuna sahip olacak" dedi.

Yılmaz, Cumhuriyet Ankara'ya anlattığı projede öncelikli amaçlarının dış mekân kullanımını kolaylaştırmak olduğunu belirterek, "Görme engelli ve ortopedik engelli iki öğrencimizle çalışarak kampusta onları zorlayan engelleri araştırdık. Sorunların giderilmesi için onların görüşleri çok önemliydi. Anladık ki arkadaşlarımız dış mekânda daha çok zorlanıyorlar" dedi.

Yaşamın yönünü belirtiyor Ortopedik engelli öğrencilerinin bölüm seçimini "erişilebilirliğe" göre yaptığını vurgulayan Yılmaz, şöyle konuştu: "Engelli öğrencilerimizin büyük sıkıntılar yaşadığını araştırmalarımız sonucunda çok daha yakından görmüş olduk. Bir öğrencimiz geleceğini ve tahsilini erişilebilirliğe göre belirlemiş. Asıl istediği bölüm üst katlarda olmasına rağmen giriş kattaki felsefe bölümünü seçmiş. Diğer bir öğrencimiz ise gözlerinin bastonunun ucunda olduğunu, buna göre hareket ettiğini belirtti. Bizim için çok da önemli olmayan ayrıntıların onlar için büyük kolaylık sağladığını göz ardı etmişiz. Umarım proje artık böyle üzüntüler yaşanmasını engeller." Projenin ilk aşamasında basamak uçlarına dış hava koşullarına dayanıklı şeritler yapıldı ve bu şeritler dış mekânda yerleşke içinde tüm basamaklara uygulandı.

Merdiven başlarına uyancı levhalar döşendi. Kampus içinde eğimleri yanlış olan rampalar da onarıldı. Ayrıca baştan aşağı yenilenmeye başlayan Güzel Sanatlar Fakültesi de engelli öğrenciler göz önünde bulundurularak düzenleniyor. Yılmaz, projenin devamını şöyle anlattı: "Bundan sonra görme engelli öğrencilerimize yönelik tüm kampusu içeren bir yol projemiz var. En fazla engelli öğrencimiz Edebiyat Fakültesi'nde...

Orada bütün katlara ulaşabilen bir asansör yapacağız. Daha önce de burada konferans salonuna giden merdivenlerin yanma bir asansör yapıldı. Ayrıca fakültede görme engelli öğrenciler için bilgisayar laboratuvarı var, burada gönüllü öğrenciler görme engelli arkadaşlarına yardımcı oluyorlar. Yoldaki mazgallar da hem görme hem de ortopedik engelli öğrencilerimizin hareketlerini zorlaştırıyor. Onların aralıklarını da tekrar elden geçireceğiz."

'Engellerin engeli biziz' Yılmaz, uygulamalarda engelli öğrencileri dışlamamaya çalıştıklarını belirterek, "Engelli öğrencilerimiz bizden farklı değil, zaten görüyoruz ki onların engellerini biz oluşturuyoruz. Şimdi ise bu engelleri nasıl aşarız diye çalışıyoruz" dedi.

Tasarımı henüz bitirmediklerini vurgulayan Yılmaz, Rektör Prof. Dr. Uğur Erdener ile Edebiyat Fakültesi Dekanı Musa Yaşar Sağlam'in destekleriyle hayata geçirdikleri projede, Araş. Gör. Selin Mutdoğan ile yüksek lisans öğrencileri Eda Paykoç, Sırmahan Bilir, Roya Tavakkoli, Gürünay Ökten, Güliz Oktem, Zeynep Meriç ve Barış Yakın'ın çalıştıklarını söyledi.

24.06.11 – Cumhuriyet