Kemik Çürümesi, Kemik Ölümü Hastalıgı (Osteonekroz)

gülümse_hayata

Üye
Üye
Katılım
Kas 9, 2010
Mesajlar
16,299
Tepkime Puanı
15
Puanları
0
Yaş
49
Daha çok kalça ekleminde, aktivite ile başlayan kasıkta hissedilen ağrılarla kendini belli eden kemik ölümü ciddiye alınması gereken bir hastalıktır. Kemik dokusu kan dolaşımı olan canlı bir yapıdır ve herhangi bir nedenle buradaki kan dolaşımı bozulursa kemik dokusu ölümü gerçekleşir. Kan dolaşımının bozulmasına bağlı olarak özellikle uyluk kemiğinin ucunda bulunan ve kalça eklemini oluşturan baş kısmında kemik çürümesi oluşur. Eklem yüzeyleri arasındaki uyumun bozulması sonucu da kalça ekleminde süratli bir kireçlenme ortaya çıkmaktadır. Bunu erken evrede kireçlenme ortaya çıkmadan hastalığın ilerleyişini durdurmak kemiğin çökmesini, eklem bozulmasını ve dolayısıyla eklem kireçlenmesini önlemek gerekir.

Tedavi uygulanmazsa kısa sürede kalça eklemi ileri derecede ağrılı bir hal alabilir. Kasıkta başlayan ağrı bunun ilk belirtisidir. Ağrılar git gide devamlı bir hal almaya başlar ve hastalık ilerledikçe geceleri de ağrılar devam eder. Hastalığın son evresinde kalça eklemi tamamen işe yaramaz hale gelir ve üzerine binen vücut yükünü taşıyamaz. Sonuçta hastanın tüm aktiviteleri kısıtlanır, ağrı var diye yürüyemez, hareket etmek istemez, bu defa da kaslar zayıflar, kullanılmayan kaslar zayıflayınca komplike sorunlar ortaya çıkar.

İnsanın aktif yaşamını sabote eden kemik çürümesi hastalığı ile mücadele etmek için erken evrede tanı konulması önem kazanır. Henüz eklemde bozulma- kireçlenme ortaya çıkmamış ise ve hasta 50 yaşın altında ise eklemi koruyucu tedavi uygulanır. Eklem koruyucu tedavide en çok başarı oranına sahip tedavi şeklicanlı kemik nakli tedavisidir. Canlı kemik nakli tedavisinde, bir ameliyatla kemiğin içindeki ölmüş kemik dokusu temizlenip, bacaktan atar ve toplar damarı ile birlikte bacak kemiğinden alınan parça kalça veya ölü kemik dokusu olan yere yerleştirilir. Bu işlem mikrocerrahi yöntemiyle damarların kalçadaki aynı tür damarlara dikimiyle tamamlanır. Kısaca Osteonekroz hastalığında tedavi 4 evrede gerçekleşir.1. ve 2. evrelerde kemiğin çürümesini önlemek için çeşitli tedaviler uygulanır.3. evre ameliyatla sonuçlanır. 4. evrede kemik kaybedilmiştir. Ancak protez takılarak hastanın ileriki hayatını daha kolay sürdürmesine yardımcı olunur.

Kemik çürümesinin nedenleri:
Kemik dokusu kan dolaşımı olan canlı bir yapıdır. Herhangi bir nedenle kan dolaşımının bozulması kemik dokusunun ölümüne sebep olur. Kan dolaşımındaki bozukluğun bazen hiçbir nedeni bulunamaz. Bazen sistemik hastalıkların varlığı bunu yapar.
Kan dolaşımı bozukluğunun görülme sebeplerinden en fazla kortizon ilacı kullanımı sorumludur. Normal şartlarda kortizon çok kıymetli bir tedavi ilacıdır. Bazı hastalıklar sadece ve sadece kortizon ilacı ile tedavi edilebilir. Üstelik vücutta da kortizon hormonu böbreküstü bezinde salgılanmaktadır. Ama tedavi için ekstradan kortizon kullanımı kalça eklemleri başta olmak üzere,dizlerde omuz eklemlerinde bölgesel kemik ölümlerine yol açma gibi bir yan etkiye sahiptir.

Kalça eklemi ve diğer eklem ve kemiklerde protez takma aşamasına gelebilecek kadar zarar veren eylemler şunlardır: Aşırı sigara ve alkol kullanmak, kortizonlu ilaç kullanmak, hareketsiz yaşam tarzı…
Kemik çürümesine giden süreçte neden hemen protez takılmaz? Hastanın kalça eklemindeki probleme dayanabildiği ölçüde dayanması istenir. Protez takma yaşını mümkün olduğunca geciktirmek gibi bir seçimin nedeni genç yaştakilerde protezin ömrünün bitmesi nedeniyle tekrar yeni protez takmak gerekliliği doğurmasıdır. Bu da hem ekonomik yönüyle hem de tekrar ameliyat olma bakımından istenmeyen bir durum olur. Bütün bunlara rağmen mecburiyetler (trafik kazası geçirenler, çeşitli düşme ve çarpmalar sonucu eklem defomasyonu olanlar) karşısında protez takılması gereken durumlar ortaya her zaman çıkabilir ve protez takmak kaçınılmaz olur.

Protezlerin titanyum, krom molibden, paslanmaz çelik gibi materyallerden yapılan çeşitleri vardır. Protezler vücutta oldukça uzun zaman bir sorun çıkarmadan kalabilmektedir. Bu süre 15 yıl ile 25 yıl arasında değişir. Bu açıdan kalça ekleminde kullanılan protezlerin ve benzer protezlerin MR çekimine uyumlu olması istenir. İlerde MR çekilmesi gereken durumlar olabileceği göz önüne alınır. Paslanmaz çelikten yapılan protezler MR’ a uyumlu değildir.

Kimler Osteonekroz olmamak için daha dikkatli olmalıdır?
Kortizonla tedavi edilen kişiler, damar sağlıkları bozuk olanlar, damar iltihabı olan kişiler, şeker hastaları, romatizma özellikle eklem romatizması olan kişiler, alkol ve sigara kullananlar, yaşlılar ve kendini bu açıdan iyi hissetmeyenler muhtelif zamanlarda tüm vücudu kapsayan tetkiklerin yanında, kemik ve eklem tetkikleri için de hekimlere başvurmalıdırlar.
Kireçlenme olmaması için günlük hareketin yanısıra 20- 30 dakikalık egzersiz veya yürüyüşler -her durum için faydalı olduğu gibi- osteonekrozda da (önlemek açısından) faydalı olur.

Nasıl beslenilmelidir?
Damar sağlığını koruyan beslenme şekli benimsenmeli. Özellikle omega çeşitleri bağışıklık sistemini güçlendirip damar sağlığına da olumlu etkileri sebebiyle beslenme düzenimize dahil edilmelidir. Tüm besin gruplarından dengeli ve yeterli alınmalı, kemik ve eklemler için gerekli olan kalsiyum (kemik ve dişlerin en önemli yapı maddesi, kanda da yeterli miktarda olması gerekir, değilse kemikten çekilip kana verilmesi olur ki bu da kemik sağlığını olumsuz etkiler), fosfor (Kemik ve dişlerin yapı maddesidir, eksikliğinde eklem iltihabı da görülür), magnezyum (kasların düzenli çalışması, damarların esnekliğini artırma görevleri nedeniyle), demir (dokulara oksijen taşıyan mineral olduğu için), iyot (sinir ve kemik dokusunun yenilenmesindeki görevi nedeniyle) gibi mineraller, C vitamini, D vitamini, B grubu vitaminleri içeren yiyecekler beslenmemizde bulundurulmalıdır

Kalçada ağrı varsa dikkat
Risk durumundaki kişiler belirtiler konusunda uyanık davranmalıdır. Erken dönemde tedavi ve teşhis için vakit geçirmeden MR (Manyetik Rezonans) çektirmelidir. Bu hastalığın en belirgin özelliği, yürürken kalçada hiçbir neden yokken ağrının başlamasıdır…
Kişi topallarsa, geceleri ağrı olursa, kalçada böyle bir çürümenin başlayabileceğini düşünmek gerekir. Otururken kişinin herhangi bir şikayeti olmaz. Teşhis için vakit geçirmeden ortopediste müracaat etmek gerekir…
Çektirilecek MR ile rahatsızlık başlangıç aşamasında kesin teşhis edilebilir. Erken teşhis sonrasında kalça eklemini protezi ihtiyaç kalmadan canlı kemik nakliyle kurtarmak mümkün olmaktadır.

En uygun yöntem canlı nakil
“Osteonekroz hastalığı başladıktan sonra kalça kemiğinin çeşitli bölgeleri ölüyor ve belli bir zaman sonra eklemin şekli bozularak kireçlenme başlıyor. Kemik ölümünü durdurmak için en avantajlı ve protezsiz dünyadaki tek uygulama canlı kemik naklidir.
Canlı kemik naklinin avantajı, ölü kemiklere göre üstün bir iyileştirme gücünden geliyor. Ölü kemik nakli gibi protez uygulamasının da belli dönemlerde yenilenmesi gerekiyor…
Protez ameliyatları zaman içinde birtakım sorunlar ortaya çıkarır ve artık protez değişimi mümkün olmaz. Amerika’da ve Avrupa’da yapılan iyileştirme gücü yüksek ve hastayı çok uzun yıllar ayakta tutacak en uygun tedavi yöntemi canlı kemik nakli artık ülkemizde de yapılıyor
Geç kalınırsa ameliyat fayda sağlamaz

Genç hastalarımızda protez kullanımı çok sağlıklı bir tedavi şekli değil. 50 yaşına kadar protez tercih edilmemeli. Eğer osteonekroz hastası 50 yaşın üzerindeyse, ya da genç bir hasta olmasına rağmen ilerlemişse, canlı kemik nakli ameliyatı fayda etmez. Bu durumda protez takılır. Amerika’da her yıl 20 bin kişiye kalça çürümesi teşhisi konuluyor. Türkiye’de ise bu rakam 3-4 bin civarındadır. Bazı kan ve doku hastalıklarının yanında özellikle kortizonun yan etkisi nedeniyle ortaya çıkan bu rahatsızlığa yakalanan insanlarımızın genellikle kaderci bir şekilde bu hastalıkla yaşamaya çalışıyorlar. Bu hastalığın ağrısı şiddetlendiği halde uzman bir doktora gitmeyen hasta, en sonunda sakat sakat dolaşıyor.
 
Tekerlekli Sandalye
Üst