Kemik iliği naklinde Avrupalı oluyoruz

Erciyes Üniversitesi Kemik İliği Nakli Merkezi, Avrupa tarafından akredite edilen Türkiye'nin ilk ilik nakli merkezi olacak.

Erciyes Üniversitesi Şahinur Dedeman Kemik İliği Nakli ve Kök Hücre Tedavi Merkezi'nde yaklaşık 1 yıl önce başlatılan Avrupa akreditasyon çalışmaları, denetleme aşamasına geldi.

Avrupa Kemik İliği Standardizasyon Kurumu (JACIE) denetleme komisyonu, merkezde uyum çalışmalarını inceledi. JACIE adına denetleme yapan komisyonun Türk bilim adamlarından oluşması dikkat çekti.

Prof. Dr. Osman İlhan, Prof. Dr. Yener Koç, Prof. Dr. Mutlu Arat ve Doç. Dr. Ender Altıok, JACIE adına denetlemede bulundu.

Denetleme Komisyonu Başkanı ve Sağlık Bakanlığı Kemik İliği Nakli Bilimsel Komisyon Başkanı Prof. Dr. Osman İlhan, çalışmalar sonucunda artık Türkiye'de yapılan kemik iliği nakillerinin Avrupa'da da geçerli olacağını bildirdi. Artık Avrupalı hastaların Türkiye'de JASIE'den ruhsat almış merkezlerde kemik iliği nakli hizmeti alabileceklerini ifade eden İlhan, şu bilgileri verdi;

''Bakanlığımız son 5 yılda kemik iliği nakillerinin önünü açmıştır. Türkiye'de 45 kemik iliği nakli merkezinde yılda bin 500 nakil yapılmaktadır. Türkiye, artık ilik nakli sorununu çözmüştür. Özellikle paket program içinde vatandaşlarımız ücret ödemeden bu hizmetten faydalanabilmektedir. Artık, merkezlerimiz Avrupa seviyesine geldi. Erciyes Üniversitesi Kemik İliği Nakli Merkezi de, bu kapsamda akreditasyon için başvurdu. Denetleme komisyonu olarak JACIE adına denetleme yapmak üzere geldik. Avrupa adına denetleme yapan benimle birlikte 4 kişilik ekibin, Türk bilim adamlarında oluşması da ayrı önem taşıyor. Türkiye Avrupa Birliği'ne henüz girmedi ama Avrupa adına denetçi olarak görev yapıyoruz. Sadece Türkiye'de değil, diğer Avrupa ülkelerinde denetim yapma yetkisine sahibiz.''

Türkiye'ye uluslararası bir kemik iliği nakli merkezi kazandırmanın heyecanını yaşadıklarını dile getiren İlhan, denetlemenin ardından hazırladıkları raporları JACIE'ye göndereceklerini ve daha sonra merkezin ruhsat alacağını kaydetti.

TÜRKİYE'DE BİR İLK

Türkiye'de ilk kez bir kemik iliği nakli merkezinin uluslararası akreditasyon kazanacağını anlatan Prof. Dr. İlhan, şunları söyledi: ''Artık Türkiye'deki kemik iliği naklinin dünya standartlarında olduğu anlaşılacak. Bu konudaki başarımız tescillenecek. Türk halkına Avrupa Birliği seviyesinde ücretsiz olarak hizmet verilecek. Aynı zamanda kemik iliği nakli turizminin önü açılacak. Yurt dışından Kayseri'ye nakil için hastalar gelecek. ABD'de 400 bin dolar olan kemik iliği nakli, ülkemizde 75 bin lira civarında maliyetle, üstelik çok da başarılı bir şekilde yapılıyor. Bu sayede ekonomiye de katkı sağlayacak. Özellikle Türk Cumhuriyetlerinden çok hasta bekliyoruz.''

"DÜNYAYA KEMİK İLİĞİ İHRAÇ EDECEĞİZ"

Prof. Dr. İlhan, Sağlık Bakanı Recep Akdağ'ın önderliğinde sürdürülen çalışmalar sonucunda ''Türkkök'' adı verilen kemik iliği bankasıyla, bağışçılardan alınan iliğin diğer ülkelere de gönderilebileceğini söyledi.

Türkiye'nin bu çalışmalarla birlikte kemik iliği nakli ihraç etmeye başlayacağını vurgulayan İlhan, ''Bağışçılarından oluşan bankayla, artık yakın zamanda Kazakistan, Türkmenistan ve Azerbaycan başta olmak üzere tüm Avrupa ve dünyaya kemik iliği nakli ihraç edeceğiz. Türkiye'de kemik iliği temininde akraba dışındakiler için hasta başına 25 bin avro ödüyoruz. Kısa süre içinde bu paraları Türkiye'ye kazandıracağız, hem de vatandaşlarımızın kök hücrelerinden tüm dünyaya hizmet vereceğiz. Bu bizim için gurur kaynağı. Dr. Babuna olayı bizleri üzmüştür. Ama artık Türkiye'de yeni bir Babuna olayı olmayacak'' diye konuştu.

Denetleme Komisyonu Üyelerinden Prof. Dr. Yener Koç da, JACIE adına yaptıkları denetimin, daha çok içerikle ilgili olduğunu ve çalışma kalitesini belgelemek amacıyla yapıldığını bildirdi. Sadece, bazı dokümanların olup olmadığına bakmadıklarını, aynı zamanda, ekipteki doktor, hemşire, biyolog ve farmakologların sıkı bir eğitimden geçirildiğini bildiren Koç, ''İki gün süreyle yaptığımız denetimlerde 298 maddeden sınav yapıyoruz. Türkiye'de bir ilik nakli merkezi ilk kez Avrupa Birliği tarafından akreditasyon için denetleniyor. Biz de Avrupa müfettişleri olarak bu uygunluğu belirleyerek JACIE'ye rapor etmekle sorumluyuz'' dedi.

Erciyes Üniversitesi Şahinur Dedeman Kemik İliği Nakli ve Kök Hücre Tedavi Merkezi Başkanı Prof. Dr. Mustafa Çetin, merkezlerinde yılda 150 civarında kemik iliği nakli yapıldığını, akreditasyon çalışmalarının tamamlanmasıyla tüm dünyadan hasta kabul etmeye başlayacaklarını söyledi.

Merkezin JACIE Akreditasyon Program Direktörü Prof. Dr. Ali Ünal da, yaklaşık bir yıldır sürdürdükleri akreditasyon çalışmaları sonucunda, burada yaptıkları kemik iliği nakillerinin tüm dünyada kabul edilebilir seviyeye geleceğini bildirdi.


Anadolu Ajansı

Kemik iliği naklinde 'Türk' imzası.!

Türkiye, kemik iliği naklinde ve hekimlerin eğitiminde Kırgızistan, Özbekistan ve Azerbaycan gibi Orta Asya ülkeleri arasında lider..

Bir yılda sadece Azerbaycan'dan Türkiye'ye kemik iliği nakli için yaklaşık 60 hasta geliyor. Bu ülkelerde kurulan kemik iliği nakil merkezleri Türkiye'den alınan destekle açılırken, merkezlerde görev yapacak olan hekimler de Türkiye'de eğitim alıyor.

Hematoloji Uzmanlık Derneği tarafından Antalya'da düzenlenen Avrasya Kök Hücre ve Aferez Toplantısı'nda Dernek Başkanı Prof. Dr. Süleyman Dinçer, kemik iliği naklinin kişinin kendinden (otolog) ve kardeşinden, akrabalarından ya da akraba dışındaki kişilerden (alojenik) yapılabildiğini söyledi.

Kemik iliği naklinin, lösemi, bağışıklık sisteminin yaptığı bozukluklar, myolama, lenfoma ve bazı kanserlerin tedavisinde kullanıldığını belirten Dinçer, lenfoma, myolama gibi hastalıklarda kişinin kendinden yapılan kemik iliği naklinin uygulandığını, ancak lösemi gibi kemik iliği kanserlerinde kardeşinden ya da kardeş dışında HLA'sı tutan kişilerden yapıldığını ifade etti. Dinçer, ''Otolog uygulamalarda kemik iliği nakli sonrasında hastaların yüzde 40'ı, alojenik uygulamalarda yüzde 60'ı yaşıyor'' diye konuştu.

Dinçer, kök hücre nakli ile kemik iliği naklinin birbirinden farklı olmadığına dikkati çekerek, ''Çünkü, kemik iliği naklinde transfer edilen hücreler, zaten kök hücrelerdir. Son çalışmalar, kemik iliği naklinde yapılanın, kök hücrelerin toplanıp sıkıştırılarak hastaya verildiğini ortaya koydu'' dedi.

Deneysel kök hücre çalışmalarının Türkiye'de kötü durumda olmadığını belirten Dinçer, ''Biz, ortalardayız, ama kötü değiliz'' açıklamasında bulundu.

Kemik iliği nakli ile ile ilgili olarak ''Türk hekimlerinin her türlü bilgi ve tecrübeye sahip olduğunu'' vurgulayan Dinçer, ''Azerbaycan'daki merkezin başında ben bulunuyorum, şimdi Onkoloji hastanesi de kurulacak. Bunların hepsinde Türk hekimler görev yaptı. Sadece Azerbaycan'dan Türkiye'ye yılda ortalama 60 hasta geliyor'' diye konuştu.

''HEKİMLERİMİZİ DE TÜRK DOKTORLAR YETİŞTİRİYOR''

Azerbaycan Milli Onkoloji Merkezi Hematoloji Bölüm Başkanı ve Direktör Yardımcısı Doç. Dr. Ogtay Ferrcoz, merkezinden her yıl Türkiye'ye yılda 15 hastanın, ülke genelinde ise yaklaşık 60 hastanın nakil için geldiğini ifade etti. Ferrcoz, Azerbaycan'da kemik iliği naklinin yapılmadığını, nakil için hastaların başka ülkelere gittiğini söyledi.

Ferrcoz, ''kemik nakillerinin Türkiye'de hem kaliteli hem de maliyetinin diğer ülkelere oranla daha uygun olduğunu'' vurgulayarak, ''Türk hekimlerine güveniyoruz, çünkü kardeşiz. Bu konuda hekimlerimizi de Türk doktorlar yetiştiriyor'' dedi.

Ferrcoz, ''Avrupa'da bir hasta için kemik iliği naklinin maliyetinin 100-250 bin dolar arasında olduğunu, bu rakamın Türkiye'de ise 35-150 bin dolar arasında değiştiğini'' söyledi.

Kırgızistan Hematoloji Merkezi Başhekimi Prof. Dr. Abdulhalim Raim Janovich de ülkesinde 3 yıl içinde iki kemik iliği nakli gerçekleştirdiklerini belirterek, nakillerin yapıldığı merkezin Kırgizistan-Türkiye Tranplantasyon Merkezi olarak isimlendirildiğini ifade etti.

Merkezdeki 7'si hekim, 3'ü hemşire olan sağlık personelinin Türkiye'de eğitim aldığını ve nakil yapılırken de Prof. Dr. Dinçer ve ekibinin uygulama sürecinde yanlarında bulunduğunu anlattı.

Türkiye'ye proje teklifinde bulunmak üzere geldiklerini ve tam destek beklediklerini ifade eden Janovich, ''Destek olunması halinde seneye alojenik (başka vericiden kemik iliği nakli) uygulamasına başlayacağız. Şimdilik 5 tane otolog transplantasyon yapabilecek sarf malzemelerin hepsi mevcut. Bunlar için Türkiye'den yardım almayabiliriz'' diye konuştu.

Bunun dışında Janovich, imünotik uyuşmanın belirlenmesi ve genetik incelemelerin yapılabilmesine olanak sağlayan iki özel cihazın temin edilmesi için Türkiye'den destek beklediklerini belirtti.

''TÜRK HEKİMLERE GÜVENİMİZ SONSUZ''

Özbekistan Hematoloji ve Transfüzyon Derneği Başkanı Prof. Dr. Bachramov Saidjalol Machmudovich ise kemik iliği nakil merkezini ülkelerinde yeni açtıklarını söyledi.

Merkezdeki yaklaşık 100 bin dolar tutarındaki teknik donanımın TİKA tarafından karşılandığını, bundan dolayı Türkiye'ye büyük minnet duyduklarını ifade eden Machmudovich, merkezlerindeki hekimlerin Türkiye'de eğitim aldıklarını belirtti. Henüz, ülkelerinde herhangi bir kemik iliği nakli yapmadıklarını, ancak planlandığını dile getiren Machmudovich, ''Bu yıl, ilk kez kemik iliği nakli yapılacak'' dedi.

Machmudovich, ilk kemik iliği naklinin Türk ve Özbekistanlı hekimler tarafından birlikte yapılacağını anlatarak, nakil için Türkiye'ye 20 yaşında bir hasta gönderileceğini söyledi. Bugüne kadar hastaların başka ülkelere giderek nakil yaptırdığını ifade eden Machmudovich, ''Türkiye ile dostuz, birbirimiz daha iyi biliyoruz. Böylesi bir müdahalede güven esastır. Bizim de Türk hekimlere güvenimiz sonsuz'' diye konuştu.


Anadolu Ajansı