E
ENB ESKİÜYESİ
Guest
Bu makalemizde Lösemi ile ilgili bilgiler bulacaksınız. Lösemi hakkındaki bu bilgileri araştırırken en doğru bilgiye ulaşmaya çalıştık, bu makalede yazılanlar, doktor tavsiyesi değildir. İsmi verilen ilaçları ve anlatılan yöntemleri asla doktorunuzdan habersiz kullanmayın. Sadece lösemi hakkında bilgi vermek amacıyla yazılmıştır.
Bu makalede neler okuyacaksınız?
Giriş:
Lösemi nedir?
1- Lösemi Çeşitleri Nelerdir?
A- Akut Lösemi
a- Akut Lenfoid Lösemi
b- Akut Myeloid Lösemi
B- Kronik Lösemi
a- Kronik Lenfoid Lösemi
b- Kronik Myeloid Lösemi
C- Diğer Lösemi Türleri
a- Tüylü Hücreli Lösemi
b- Juvenil Myelomonositik Lösemi
c- Büyük Granüllü T Hücreli Lösemi
3- Lösemi Belirtileri
4- Lösemide Tanı
5- Lösemi Tedavisi
6- Lösemi ve Lösemili ailesi
7- Türkiye’de Lösemi
1-Lösemi Nedir?
Lösemi halk arasında kan kanseri adıyla bilinir. Lösemi, beyaz kan hücresi yani Lökositlerin (akyuvarlar) gereğinden fazla çoğalması ve kemik iliğine zarar vermesi ile başlayıp çeşitli semptomlarla gelişme gösteren bir kanser türüdür. Daha çok çocuklarda ortaya çıkar çocuklarda görülen kanser türleri arasında ilk sırada Kan Kanseri vardır. Tüm kanser türleri arasında % 2’lik kısmı kaplar. Löseminin nedeni henüz tam olarak bilinmiyor fakat bazı faktörlerin lösemiyi tetiklediği biliniyor.
Löseminin temel tanımı: Kanımızda bulunan kırmızı ve beyaz kan hücrelerinin kanserli hücreler tarafından yok edilmesidir
Lösemi neden olur?
Lösemi’nin nedenini gösterecek kadar bu konuda bilgi sahibi değiliz fakat genetik etkenlerin, kromozom bozukluklarının, kimyasal etkilenmelerin radyasyona maruz kalmanın lösemiyi arttırdığı bilinmektedir. kimyasal ortamlarda çalışanların, akraba evliliği ile doğan çocukların radyasyon ışınları ile çalışanların, down sendromu olanların, ailesinde lösemi olanların risk grubunda olduğunu söylemek doğru olmasa da hastalığın bu tip durumlar içinde bulunan insanlarda daha çok görüldüğü aşikardır.
Akyuvar nedir ne işe yarar?
Akyuvar yukarıda da belirttiğimiz gibi kemik iliğinde üretilen bir kan hücresidir. Bu kan hücresi bağışıklık sistemimizin bir nevi savaşçısıdır. Hastalık ve mikroplarla savaşır. Vücudumuzun bağışıklık sisteminde çok önemli role sahiptir.
2- Lösemi Çeşitleri Nelerdir?
Lösemi klinik ve patolojik bulgulara göre iki grupta sınıflandırılmıştır. Akut ve Kronik Lösemi… Bu iki sınıfın dışında kalan çok çeşitli lösemi tipi ve alt tipleri bulunmaktadır Fakat bu makaleye en çok bilinen 3 tip lösemi çeşidi eklenmiştir.
A-Akut Lösemi
Olgunlaşmamış henüz görevini yapamayan kan hücrelerinin ani ve hızlı çoğalışı ile karakterize akut lösemi tipidir. Yabancı dilde "nonfunctional" denilen “foksiyonsuz” yani görevini yerine getiremeyen beyaz kan hücrelerinin sürekli artması sonucu görevini yapabilen kan hücrelerinin sayısı azarlı ve bu durum diğer organlara da yayılır ve vücut fonksiyonları bozulur.
a-Akut Lenfoid Lösemi
Sık görülen bir lösemi çeşididir. Löseminin bu türünde Beyaz kan hücreleri olgunlaşmadan çoğalır ve işini yapan hücreleri baskılarlar. Çocuklarda görülen Kan kanseri türlerinden en yoğun olanı bu tip lösemidir. Kaliteli tedavi ile çocuk hastaların %85’i yaşamlarını sürdürebilir. Bu oran yetişkinlerde %50’lere kadar düşer. Akut lenfoid Lösemi tedavisinde standart tedaviler, kimyasal tedavi ve radyoterapi uygulanır.
a-Akut Miyeloid Lösemi
Lenfoid Lösemide beyaz kan hücreleri söz konusu idi bu lösemi türünde kırmızı kan hücreleri yani trombositler azalmaya başlamaktalar. Bu durum Anemiye yol açmakta ve hasta çok sık enfeksiyona yakalanmakta üstelik bu enfeksiyonları zor atlatmaktadır. Hastaların %50 ‘si çocuktur. Hastaların sadece %40’ı yaşamaktadır. Kemoterapi en çok başvurulan tedavi yöntemdir.
D-Kronik Lösemi
Yukarıda belirttiğimiz lösemi türlerinde henüz olgunlaşmamış kan hücrelerinden bahsetmiştik onlar akut lösemileri oluşturuyordu. Şimdi bahsedeceğimiz lösemilerde kan hücreleri olgunlaşmış fakat bu kan hücreleri görevlerini yerine getirmemekteler. Yani görünüşte olgunlaşmış fakat kan hücresi olarak vücudu savunmayan, bağışıklığı sağlamayan kan hücreleri… İşte bu kan hücrelerinin ani artışı ile karakterize bir lösemi türü olan Kronik Lösemi’nin Kronik Lenfoid ve Kronik Miyeloid olmak üzere iki çeşidi vardır.
d-Kronik Lenfoid Lösemi
Kronik löseminin en genel çeşididir. Kan hücreleri olgun görünürler fakat işlevlerini yerine getirmezler. Hastaların %65’i erkektir. En çok 55 yaş üstü yetişkinlerde görülmektedir. Hastaların %75’i yaşamlarını sürdürmektedirler. Bu kanser türünde de enfeksiyon riski artmaktadır. Koltuk altı boyun gibi bölgelerde bulunan lenf bezlerindeki büyümeler Kronik lenfoid kanseri kaynaklı olabilir.
d-Kronik Myeloid Lösemi
Nadir görülen bir kan kanseri türüdür. İlaçla tedavi edilebilir. imatinib (Gleevec) adlı laçla tedavisi mümkündür. %90 oranında hastalar yaşamını sürdürür. Yeni ilaçlar da çıkmış bir çok tedavi edici ilacın fizibiiltesi yapılmaktadır.
D-Diğer Lösemi Türleri
Myeloid ve Lenfoid olmak üzere yukarıda çeşitlerini saydığımız lösemi türleri en yaygın görülen türler olmakla birlikte farklı yapıda olan ve gelişimleri farklı seyreden kanser türleri de vardır.
Dd-Tüylü Hücreli Lösemi
Nadir görülen bir Lösemi türüdür tedavi başarısı oldukça yüksektir %100’e yakındır. Lenfositlerle ilgili bozukluklardan dolayı oluşmaktadır.
d-Juvenil Myelomonositik Lösemi
Bu tür de yine çocuklarda daha sık görülen ama çocuklarda görülen lösemi türleri içinde nadir olarak karşımıza çıkan bir lösemi türüdür. Bu lösemi türünde bozuk hücreler, bağırsaklarımıza, cildimize ve ciğerlerimize yayılabilir.
d-Büyük Granüllü T Hücreli Lösemi
Bozuk sitoplazmalı lenfositlerin artışıyla karakterize bir lösemi türüdür. Gelişimi yavaştır. Nadir görülür.
2- Lösemi’nin Belirtileri Nelerdir?
UYARI: Aşağıda sayılan belirtiler çok daha masum bir hastalığın belirtisi de olabilir o bakımdan bu yazıyı okuyup telaşa kapılmayın lösemi belirtileri bir çok rahatsızlıkla ortak belirtilere sahiptir.
Akut Lösemi Belirtileri
• Yorgunluk hissi enerji azlığı
• Karaciğer ve dalak şişmesi
• Anemi yani kansızlık
• Çabuk yorulma (fiziksel aktivite sırasında)
• Solgun cilt
• Cilt altında küçük kırmızı lekeler
• Kemik ve eklemlerde ağrı
• Enfeksiyona yatkınlık çabuk hastalanma
• Beyaz hücre sayımlarının düşük çıkması (özellikle monosit ve nötrofillerin)
• Düşük ateş gece terlemeleri
• Koyu renklerde ciltte görülen çürükler
• Koltukaltı ve kasıklarda şişlikler
• Anormal kanamalar
• Geçmeyen enfeksiyonlar
• İştahsızlık
• Kilo kaybı
• Diş eti kanamaları
Dikkat: Lösemiler çok çeşitli olduğu için bazı lösemi türleri belirti vermeyebilir o bakımdan çocuklarınıza lösemi için kan testi yaptırmanız erken teşhis için çok faydalı olacaktır.
4 - Lösemide Tanı
Klinik ve patolojik bulgular ile hasta ve hasta yakınlarının hikâyesi iyi dinlenilmelidir. Çünkü lösemi bazen Romatizma vb. başka hastalıklarla karışabilir. Lösemi tanısı kolay konulabilen bir hastalıktır. Tam Kan Sayımı (complete blood count (CBC) ) ile kırmızı ve beyaz kan hücrelerinin sayımı yapılır. Akyuvar sayısında artış gözleniyorsa bu bir işarettir. Karaciğer ve dalak büyümesi de lösemi tanısı koymada yardımcı olabilir. Kan hücreleri mikroskopla incelenebilir.
Gelişmiş tanı yöntemlerinden faydalanmamız da mümkündür. Kemik iliği biyopsisi ve aspirasyonu lenf düğümlerine yapılacak biyopsiler, ileri safhalardaki lösemiler için omurilik sıvısı biyopsisi yapılabilir. Tün bu tanı yöntemleri lösemiyi belirlemek için yeterli gelmektedir.
5- Lösemi Tedavisi
Lösemiden kesin olarak bizi koruyabilecek bir koruyucu tedavi ya da aşı bulunmamaktadır fakat Lösemili çocuklarla ilgilenildiği takdirde büyük çoğunluğu hastalığı yenmektedirler. Lösemi bu bakımdan tedavi edilebilen bir hastalıktır. Fakat zor ve pahalı bir tedavidir.
Lösemi tedavisi çeşitli süreçlerden oluşmaktadır. Tedavi yaklaşık üç yıl sürmektedir. Lösemi tedavi edildiği halde tekrar edebilir. Tekrarlayan lösemiyi sabırla karşılamak ve azimle hastalığı yenmeye çalışmak gereklidir.
Lösemi Tedavisi Basamakları
Lösemi tedavisinin zorlu bir süreç olduğunu belirtmiştik. Bu süreçte hasta halsizleşecek, saçları dökülecek, iştahı kesilecek, enfeksiyonlara karşı hassas hale gelecek vücudundaki trombosit ve akyuvar sayıları düşecek taze kana ihtiyaç duyacaktır. İşte tüm bunlarla mücadele etmek için ek tedaviler de aşağıdaki sürece eklenmektedir. Özellikle yoğunlaştırılmış akyuvar ve trombosit destekli kan nakilleri bağışıklık arttırıcı ilaçlar, antibiyotikler ile hasta yan etkilerden kurtarılmaya çalışılır.
Tedavi 4 aşamada yapılır
1 -Yükleme tedavisi 2-3 ay sürmektedir
2 - Baskılama Tedavisi (pekiştirme tedavisi) 3-5 ay sürmektedir
3 - Önleyici Tedavi 3-5 ay sürmektedir
4 - Devamlılık Tedavisi 2-3 yıl sürmektedir
1-Yükleme Tedavisi
Bu aşama ilk aşamadır tanı konmuş ve ve kanserli hücreler ile ilk defa savaşılacaktır bu nedenle kanserli hücrelere bir saldırı başlatılır. Vinkristin, Ametopterin, Merkaptopürin ve Prednizon isimli laçlar kullanılarak kanserli hücreler baskılanmaya ve öldürülmeye çalışılır. İlaçlar damardan ve ağız yoluyla alınır sürekli kan sayımı yapılarak hastalık baskılanmış mı gelişme var mı diye bakılır. Kan sayımlarımız olumlu sonuçlar verince tedavi bırakılmaz ve bir buçuk ay daha tedaviye devam edilir. Bazen bu durumlarda iyileşme sağlanmaktadır bu duruma remition (remisyon) yani iyileşme denir fakat lösemi vakalarının çok çok azında ilk tedavi aşamasında tam remisyon görülmektedir. Akut Myeloid lösemi de ise bu süreç 5 gün tedavi 5 gün mola şeklinde seyretmektedir.
2 - Baskılama Tedavisi (pekiştirme tedavisi)
Bu aşamada kanser hücreleri kendilerini koruma eğilimine girerler Sitozin arabinozid, Donomisin gibi ilaçlar kullanılır. Bu tedavi süreci de birkaç ay sürmektedir. Bu aşamadaki tedavinin amacı vücuttaki kanserli hücreleri tamamen bitirmeye çalışmaktır. Bu aşamada çeşitli sıkıntılar çekmeye başlarız(saç dökülmesi, scarlar vb ). Bu sıkıntıları ortadan kaldırmak için ekstra tedaviler uygulanmaktadır. Antibiyotik tedavileri, kan nakilleri vb. gibi
3 - Önleyici Tedavi
Bu dönemde radyoterapi uygulanır. Amaç saklanmış ya da yeniden canlanan kanser kalıntılarını ortadan kaldırmaktır. Bu aşama hedef tüm vücuttur. Çünkü hastalık başka noktalara dağılmış olabilir.
4 - Devamlılık Tedavisi
Son aşama en uzun aşamadır. Bu aşama başladığında artık iyileşme dönemi beklenir. Bu aşamada vücutta tamamen yok edilmiş olan kanserli hücrelerin bir daha ortaya çıkmalarını engellemektir.
Alternatif Tedaviler:
bu noktada bir şeyler söylemeyi doğru bulmuyoruz ülkemizde ve dünyada çeşitli alternatif tıp yöntemleri, şifalı bitki kullanımı vb yöntemler uygulanmakta bu uygulamalar konusunda doktorunuza danışmadan karar vermemenizi tavsiye ediyoruz.
Lösemi tedavilerinde kullanılan ilaçlar, yöntemler ve tedavi süreleri uzun süren araştırmalar sonucunda ortaya çıkmaktadır. Sürekli yeni ilaçlar ve tedavi yöntemleri bulunmakta eski yöntemler terk edilmektedir. Bu bakımdan yeni yöntemler bulunana kadar en iyi yöntemler bunlardır. Tam remisyon için hasta 5 yıl boyunca takip ve tedavi altında olmalıdır.
Lösemi tedavisi Terimleri:
Kemoterapi: En yaygın tedavi şeklidir kanser hücrelerini yok eden ilaçların hastaya verildiği tedavi şeklidir yan etkileri çok fazladır yanlış kullanımı çok kötü sonuçlar doğurabilir. Hem sağlıklı hem de kanserli hücreyi öldürebilir.
İlaç tedavisi: Vinkristin, Busulfan (beyaz Küre tedavisi için) Ametopterin, (Sprycel ®) Merkaptopürin, Prednizon, Sitozin, Arabinozid, Donomisin, Gleevec Imatinib, dasatinib ve nilotinib, Tasigna vb ilaçlarla yapılan tedavilerdir bu ilaçlardan bazıları kemoterapiktir.
Radyoterapi: Radyoaktif ışınlarla kanserli hücrelerin öldürülmesi ya da engellenmesi hedeflenir.
Kemik iliği nakli: Hastaya yeni ve sağlıklı hücrelere kazandırmak için uygun bir donörden yani vericiden alınan iliğin hastaya naklidir. Tedavi başarı oranı yüksektir.
6Lösemi ve Lösemili ailesi
Lösemi nasıl karşılanmalı!
Çocuğumuzun lösemi hastası olduğunu öğrendiğimizde metanetimizi kaybetmemeliyiz bu durum uzmanlar ve psikologlar tarafından aileye güzel bir şekilde anlatılmalı aileye bu hastalığın tedavi edilebilir bir hastalık olduğu anlatılmalıdır. Bilgilendirme bir hüsran havasında yapılmamalıdır. Açıklayıcı, anlaşılır ve sevecen yapılan bir bilgilendirme aileyi sakinleştirecektir.
Anne Babalar Çocuklarına lösemiyi nasıl anlatmalıdır?
Çocuklarınızın yanında ölümcül bir hastalıktan bahsetmeyin güzel ışıklı bir ortamda hastalığı ayrıntısıyla anlatın. Lösemi tedavisinin mümkün olduğu güler yüzle anlatılmalı, çocuğun yaşayacağı şeyler hakkında bilgi verilmeli ama bununla başa çıkabilecek kadar güçlü bir çocuk olduğu o güzel çocuğa söylemelidir.
Hem aile için hem de çocuk için psikolog desteği gerekebilir bu durumlarda çekinmeden ve düşünmeden psikolojik destek almalısınız.
7- Türkiye’de Lösemi
Ülkemizde her yıl 500- 750 civarında çocuğa lösemi tanısı konuluyor. Ülkemizde yaklaşık 200 bin lösemi hastası var buna karşılık 75 milyon nüfusu bulunan ülkemizde sadece 200 civarında hematolog bulunuyor bu durum Türkiye’de kan kanseri olmanın bir kat daha zor olduğunu gözler önüne seriyor. Ayrıca Kan kanseri tedavisi için 50 bin ila 100 bin dolar arasında bir miktarı gözden çıkarmanız gerekiyor. Bu hastalıkla ilgili sağlık kanunları ve sosyal güvenceler çok yetersiz ve henüz oturmuş kanunlarımız yok. Lösemi dernekleri kurumsallaşmasını tam anlamıyla sağlayamamış ve birleşememişler. Halkımız Lösemi hakkında bilinçli değil ya da yanlış bilgilenmişler!
Sonuç:
Lösemi tedavisi olan bir hastalıktır her 10 lösemi hastasından 8’i iyileşmektedir. Ülkemizin şartları çok iyi olmasa da dernekler çok güçlü olmasa da her geçen gün tüm şartlar iyileşmekte, tıp ilerlemekte ve bu hastalıkta başarı oranları sürekli yükselmektedir. Lösemi tedavisi oldukça pahalıdır. Lösemi hastalarının ailelerinin %90’ı bu tedaviyi karşılayacak paraya sahip değiller. İlaçlar çok pahalı ve en ucuzu 120 liradan başlamakta ve bu ilaçlar yurt dışından geliyor bazen ilaçların gelmesinde sıkıntılar yaşanıyor. Lösemi’nin en büyük ilacı MORAL bunu unutmadan çocuğunuza iyi bakın ve hep beraber güçlü olun sürekli tebessüm edin Eğer inanırsanız Lösemiyi yenebilirsiniz.
http://engelliler.gen.tr adına tüm lösemi hastalarına acil şifalar diler ailelerine mutlu ve sabırlı günler dileriz.
Uyarı: makalenin izinsiz kopyalanması, link vermeden, kaynak belirtmeden kullanılması halinde yasal işlem yapılacaktır.
Giriş:
Lösemi nedir?
1- Lösemi Çeşitleri Nelerdir?
A- Akut Lösemi
a- Akut Lenfoid Lösemi
b- Akut Myeloid Lösemi
B- Kronik Lösemi
a- Kronik Lenfoid Lösemi
b- Kronik Myeloid Lösemi
C- Diğer Lösemi Türleri
a- Tüylü Hücreli Lösemi
b- Juvenil Myelomonositik Lösemi
c- Büyük Granüllü T Hücreli Lösemi
3- Lösemi Belirtileri
4- Lösemide Tanı
5- Lösemi Tedavisi
6- Lösemi ve Lösemili ailesi
7- Türkiye’de Lösemi
1-Lösemi Nedir?
Lösemi halk arasında kan kanseri adıyla bilinir. Lösemi, beyaz kan hücresi yani Lökositlerin (akyuvarlar) gereğinden fazla çoğalması ve kemik iliğine zarar vermesi ile başlayıp çeşitli semptomlarla gelişme gösteren bir kanser türüdür. Daha çok çocuklarda ortaya çıkar çocuklarda görülen kanser türleri arasında ilk sırada Kan Kanseri vardır. Tüm kanser türleri arasında % 2’lik kısmı kaplar. Löseminin nedeni henüz tam olarak bilinmiyor fakat bazı faktörlerin lösemiyi tetiklediği biliniyor.
Löseminin temel tanımı: Kanımızda bulunan kırmızı ve beyaz kan hücrelerinin kanserli hücreler tarafından yok edilmesidir
Lösemi neden olur?
Lösemi’nin nedenini gösterecek kadar bu konuda bilgi sahibi değiliz fakat genetik etkenlerin, kromozom bozukluklarının, kimyasal etkilenmelerin radyasyona maruz kalmanın lösemiyi arttırdığı bilinmektedir. kimyasal ortamlarda çalışanların, akraba evliliği ile doğan çocukların radyasyon ışınları ile çalışanların, down sendromu olanların, ailesinde lösemi olanların risk grubunda olduğunu söylemek doğru olmasa da hastalığın bu tip durumlar içinde bulunan insanlarda daha çok görüldüğü aşikardır.
Akyuvar nedir ne işe yarar?
Akyuvar yukarıda da belirttiğimiz gibi kemik iliğinde üretilen bir kan hücresidir. Bu kan hücresi bağışıklık sistemimizin bir nevi savaşçısıdır. Hastalık ve mikroplarla savaşır. Vücudumuzun bağışıklık sisteminde çok önemli role sahiptir.
2- Lösemi Çeşitleri Nelerdir?
Lösemi klinik ve patolojik bulgulara göre iki grupta sınıflandırılmıştır. Akut ve Kronik Lösemi… Bu iki sınıfın dışında kalan çok çeşitli lösemi tipi ve alt tipleri bulunmaktadır Fakat bu makaleye en çok bilinen 3 tip lösemi çeşidi eklenmiştir.
A-Akut Lösemi
Olgunlaşmamış henüz görevini yapamayan kan hücrelerinin ani ve hızlı çoğalışı ile karakterize akut lösemi tipidir. Yabancı dilde "nonfunctional" denilen “foksiyonsuz” yani görevini yerine getiremeyen beyaz kan hücrelerinin sürekli artması sonucu görevini yapabilen kan hücrelerinin sayısı azarlı ve bu durum diğer organlara da yayılır ve vücut fonksiyonları bozulur.
a-Akut Lenfoid Lösemi
Sık görülen bir lösemi çeşididir. Löseminin bu türünde Beyaz kan hücreleri olgunlaşmadan çoğalır ve işini yapan hücreleri baskılarlar. Çocuklarda görülen Kan kanseri türlerinden en yoğun olanı bu tip lösemidir. Kaliteli tedavi ile çocuk hastaların %85’i yaşamlarını sürdürebilir. Bu oran yetişkinlerde %50’lere kadar düşer. Akut lenfoid Lösemi tedavisinde standart tedaviler, kimyasal tedavi ve radyoterapi uygulanır.
a-Akut Miyeloid Lösemi
Lenfoid Lösemide beyaz kan hücreleri söz konusu idi bu lösemi türünde kırmızı kan hücreleri yani trombositler azalmaya başlamaktalar. Bu durum Anemiye yol açmakta ve hasta çok sık enfeksiyona yakalanmakta üstelik bu enfeksiyonları zor atlatmaktadır. Hastaların %50 ‘si çocuktur. Hastaların sadece %40’ı yaşamaktadır. Kemoterapi en çok başvurulan tedavi yöntemdir.
D-Kronik Lösemi
Yukarıda belirttiğimiz lösemi türlerinde henüz olgunlaşmamış kan hücrelerinden bahsetmiştik onlar akut lösemileri oluşturuyordu. Şimdi bahsedeceğimiz lösemilerde kan hücreleri olgunlaşmış fakat bu kan hücreleri görevlerini yerine getirmemekteler. Yani görünüşte olgunlaşmış fakat kan hücresi olarak vücudu savunmayan, bağışıklığı sağlamayan kan hücreleri… İşte bu kan hücrelerinin ani artışı ile karakterize bir lösemi türü olan Kronik Lösemi’nin Kronik Lenfoid ve Kronik Miyeloid olmak üzere iki çeşidi vardır.
d-Kronik Lenfoid Lösemi
Kronik löseminin en genel çeşididir. Kan hücreleri olgun görünürler fakat işlevlerini yerine getirmezler. Hastaların %65’i erkektir. En çok 55 yaş üstü yetişkinlerde görülmektedir. Hastaların %75’i yaşamlarını sürdürmektedirler. Bu kanser türünde de enfeksiyon riski artmaktadır. Koltuk altı boyun gibi bölgelerde bulunan lenf bezlerindeki büyümeler Kronik lenfoid kanseri kaynaklı olabilir.
d-Kronik Myeloid Lösemi
Nadir görülen bir kan kanseri türüdür. İlaçla tedavi edilebilir. imatinib (Gleevec) adlı laçla tedavisi mümkündür. %90 oranında hastalar yaşamını sürdürür. Yeni ilaçlar da çıkmış bir çok tedavi edici ilacın fizibiiltesi yapılmaktadır.
D-Diğer Lösemi Türleri
Myeloid ve Lenfoid olmak üzere yukarıda çeşitlerini saydığımız lösemi türleri en yaygın görülen türler olmakla birlikte farklı yapıda olan ve gelişimleri farklı seyreden kanser türleri de vardır.
Dd-Tüylü Hücreli Lösemi
Nadir görülen bir Lösemi türüdür tedavi başarısı oldukça yüksektir %100’e yakındır. Lenfositlerle ilgili bozukluklardan dolayı oluşmaktadır.
d-Juvenil Myelomonositik Lösemi
Bu tür de yine çocuklarda daha sık görülen ama çocuklarda görülen lösemi türleri içinde nadir olarak karşımıza çıkan bir lösemi türüdür. Bu lösemi türünde bozuk hücreler, bağırsaklarımıza, cildimize ve ciğerlerimize yayılabilir.
d-Büyük Granüllü T Hücreli Lösemi
Bozuk sitoplazmalı lenfositlerin artışıyla karakterize bir lösemi türüdür. Gelişimi yavaştır. Nadir görülür.
2- Lösemi’nin Belirtileri Nelerdir?
UYARI: Aşağıda sayılan belirtiler çok daha masum bir hastalığın belirtisi de olabilir o bakımdan bu yazıyı okuyup telaşa kapılmayın lösemi belirtileri bir çok rahatsızlıkla ortak belirtilere sahiptir.
Akut Lösemi Belirtileri
• Yorgunluk hissi enerji azlığı
• Karaciğer ve dalak şişmesi
• Anemi yani kansızlık
• Çabuk yorulma (fiziksel aktivite sırasında)
• Solgun cilt
• Cilt altında küçük kırmızı lekeler
• Kemik ve eklemlerde ağrı
• Enfeksiyona yatkınlık çabuk hastalanma
• Beyaz hücre sayımlarının düşük çıkması (özellikle monosit ve nötrofillerin)
• Düşük ateş gece terlemeleri
• Koyu renklerde ciltte görülen çürükler
• Koltukaltı ve kasıklarda şişlikler
• Anormal kanamalar
• Geçmeyen enfeksiyonlar
• İştahsızlık
• Kilo kaybı
• Diş eti kanamaları
Dikkat: Lösemiler çok çeşitli olduğu için bazı lösemi türleri belirti vermeyebilir o bakımdan çocuklarınıza lösemi için kan testi yaptırmanız erken teşhis için çok faydalı olacaktır.
4 - Lösemide Tanı
Klinik ve patolojik bulgular ile hasta ve hasta yakınlarının hikâyesi iyi dinlenilmelidir. Çünkü lösemi bazen Romatizma vb. başka hastalıklarla karışabilir. Lösemi tanısı kolay konulabilen bir hastalıktır. Tam Kan Sayımı (complete blood count (CBC) ) ile kırmızı ve beyaz kan hücrelerinin sayımı yapılır. Akyuvar sayısında artış gözleniyorsa bu bir işarettir. Karaciğer ve dalak büyümesi de lösemi tanısı koymada yardımcı olabilir. Kan hücreleri mikroskopla incelenebilir.
Gelişmiş tanı yöntemlerinden faydalanmamız da mümkündür. Kemik iliği biyopsisi ve aspirasyonu lenf düğümlerine yapılacak biyopsiler, ileri safhalardaki lösemiler için omurilik sıvısı biyopsisi yapılabilir. Tün bu tanı yöntemleri lösemiyi belirlemek için yeterli gelmektedir.
5- Lösemi Tedavisi
Lösemiden kesin olarak bizi koruyabilecek bir koruyucu tedavi ya da aşı bulunmamaktadır fakat Lösemili çocuklarla ilgilenildiği takdirde büyük çoğunluğu hastalığı yenmektedirler. Lösemi bu bakımdan tedavi edilebilen bir hastalıktır. Fakat zor ve pahalı bir tedavidir.
Lösemi tedavisi çeşitli süreçlerden oluşmaktadır. Tedavi yaklaşık üç yıl sürmektedir. Lösemi tedavi edildiği halde tekrar edebilir. Tekrarlayan lösemiyi sabırla karşılamak ve azimle hastalığı yenmeye çalışmak gereklidir.
Lösemi Tedavisi Basamakları
Lösemi tedavisinin zorlu bir süreç olduğunu belirtmiştik. Bu süreçte hasta halsizleşecek, saçları dökülecek, iştahı kesilecek, enfeksiyonlara karşı hassas hale gelecek vücudundaki trombosit ve akyuvar sayıları düşecek taze kana ihtiyaç duyacaktır. İşte tüm bunlarla mücadele etmek için ek tedaviler de aşağıdaki sürece eklenmektedir. Özellikle yoğunlaştırılmış akyuvar ve trombosit destekli kan nakilleri bağışıklık arttırıcı ilaçlar, antibiyotikler ile hasta yan etkilerden kurtarılmaya çalışılır.
Tedavi 4 aşamada yapılır
1 -Yükleme tedavisi 2-3 ay sürmektedir
2 - Baskılama Tedavisi (pekiştirme tedavisi) 3-5 ay sürmektedir
3 - Önleyici Tedavi 3-5 ay sürmektedir
4 - Devamlılık Tedavisi 2-3 yıl sürmektedir
1-Yükleme Tedavisi
Bu aşama ilk aşamadır tanı konmuş ve ve kanserli hücreler ile ilk defa savaşılacaktır bu nedenle kanserli hücrelere bir saldırı başlatılır. Vinkristin, Ametopterin, Merkaptopürin ve Prednizon isimli laçlar kullanılarak kanserli hücreler baskılanmaya ve öldürülmeye çalışılır. İlaçlar damardan ve ağız yoluyla alınır sürekli kan sayımı yapılarak hastalık baskılanmış mı gelişme var mı diye bakılır. Kan sayımlarımız olumlu sonuçlar verince tedavi bırakılmaz ve bir buçuk ay daha tedaviye devam edilir. Bazen bu durumlarda iyileşme sağlanmaktadır bu duruma remition (remisyon) yani iyileşme denir fakat lösemi vakalarının çok çok azında ilk tedavi aşamasında tam remisyon görülmektedir. Akut Myeloid lösemi de ise bu süreç 5 gün tedavi 5 gün mola şeklinde seyretmektedir.
2 - Baskılama Tedavisi (pekiştirme tedavisi)
Bu aşamada kanser hücreleri kendilerini koruma eğilimine girerler Sitozin arabinozid, Donomisin gibi ilaçlar kullanılır. Bu tedavi süreci de birkaç ay sürmektedir. Bu aşamadaki tedavinin amacı vücuttaki kanserli hücreleri tamamen bitirmeye çalışmaktır. Bu aşamada çeşitli sıkıntılar çekmeye başlarız(saç dökülmesi, scarlar vb ). Bu sıkıntıları ortadan kaldırmak için ekstra tedaviler uygulanmaktadır. Antibiyotik tedavileri, kan nakilleri vb. gibi
3 - Önleyici Tedavi
Bu dönemde radyoterapi uygulanır. Amaç saklanmış ya da yeniden canlanan kanser kalıntılarını ortadan kaldırmaktır. Bu aşama hedef tüm vücuttur. Çünkü hastalık başka noktalara dağılmış olabilir.
4 - Devamlılık Tedavisi
Son aşama en uzun aşamadır. Bu aşama başladığında artık iyileşme dönemi beklenir. Bu aşamada vücutta tamamen yok edilmiş olan kanserli hücrelerin bir daha ortaya çıkmalarını engellemektir.
Alternatif Tedaviler:
bu noktada bir şeyler söylemeyi doğru bulmuyoruz ülkemizde ve dünyada çeşitli alternatif tıp yöntemleri, şifalı bitki kullanımı vb yöntemler uygulanmakta bu uygulamalar konusunda doktorunuza danışmadan karar vermemenizi tavsiye ediyoruz.
Lösemi tedavilerinde kullanılan ilaçlar, yöntemler ve tedavi süreleri uzun süren araştırmalar sonucunda ortaya çıkmaktadır. Sürekli yeni ilaçlar ve tedavi yöntemleri bulunmakta eski yöntemler terk edilmektedir. Bu bakımdan yeni yöntemler bulunana kadar en iyi yöntemler bunlardır. Tam remisyon için hasta 5 yıl boyunca takip ve tedavi altında olmalıdır.
Lösemi tedavisi Terimleri:
Kemoterapi: En yaygın tedavi şeklidir kanser hücrelerini yok eden ilaçların hastaya verildiği tedavi şeklidir yan etkileri çok fazladır yanlış kullanımı çok kötü sonuçlar doğurabilir. Hem sağlıklı hem de kanserli hücreyi öldürebilir.
İlaç tedavisi: Vinkristin, Busulfan (beyaz Küre tedavisi için) Ametopterin, (Sprycel ®) Merkaptopürin, Prednizon, Sitozin, Arabinozid, Donomisin, Gleevec Imatinib, dasatinib ve nilotinib, Tasigna vb ilaçlarla yapılan tedavilerdir bu ilaçlardan bazıları kemoterapiktir.
Radyoterapi: Radyoaktif ışınlarla kanserli hücrelerin öldürülmesi ya da engellenmesi hedeflenir.
Kemik iliği nakli: Hastaya yeni ve sağlıklı hücrelere kazandırmak için uygun bir donörden yani vericiden alınan iliğin hastaya naklidir. Tedavi başarı oranı yüksektir.
6Lösemi ve Lösemili ailesi
Lösemi nasıl karşılanmalı!
Çocuğumuzun lösemi hastası olduğunu öğrendiğimizde metanetimizi kaybetmemeliyiz bu durum uzmanlar ve psikologlar tarafından aileye güzel bir şekilde anlatılmalı aileye bu hastalığın tedavi edilebilir bir hastalık olduğu anlatılmalıdır. Bilgilendirme bir hüsran havasında yapılmamalıdır. Açıklayıcı, anlaşılır ve sevecen yapılan bir bilgilendirme aileyi sakinleştirecektir.
Anne Babalar Çocuklarına lösemiyi nasıl anlatmalıdır?
Çocuklarınızın yanında ölümcül bir hastalıktan bahsetmeyin güzel ışıklı bir ortamda hastalığı ayrıntısıyla anlatın. Lösemi tedavisinin mümkün olduğu güler yüzle anlatılmalı, çocuğun yaşayacağı şeyler hakkında bilgi verilmeli ama bununla başa çıkabilecek kadar güçlü bir çocuk olduğu o güzel çocuğa söylemelidir.
Hem aile için hem de çocuk için psikolog desteği gerekebilir bu durumlarda çekinmeden ve düşünmeden psikolojik destek almalısınız.
7- Türkiye’de Lösemi
Ülkemizde her yıl 500- 750 civarında çocuğa lösemi tanısı konuluyor. Ülkemizde yaklaşık 200 bin lösemi hastası var buna karşılık 75 milyon nüfusu bulunan ülkemizde sadece 200 civarında hematolog bulunuyor bu durum Türkiye’de kan kanseri olmanın bir kat daha zor olduğunu gözler önüne seriyor. Ayrıca Kan kanseri tedavisi için 50 bin ila 100 bin dolar arasında bir miktarı gözden çıkarmanız gerekiyor. Bu hastalıkla ilgili sağlık kanunları ve sosyal güvenceler çok yetersiz ve henüz oturmuş kanunlarımız yok. Lösemi dernekleri kurumsallaşmasını tam anlamıyla sağlayamamış ve birleşememişler. Halkımız Lösemi hakkında bilinçli değil ya da yanlış bilgilenmişler!
Sonuç:
Lösemi tedavisi olan bir hastalıktır her 10 lösemi hastasından 8’i iyileşmektedir. Ülkemizin şartları çok iyi olmasa da dernekler çok güçlü olmasa da her geçen gün tüm şartlar iyileşmekte, tıp ilerlemekte ve bu hastalıkta başarı oranları sürekli yükselmektedir. Lösemi tedavisi oldukça pahalıdır. Lösemi hastalarının ailelerinin %90’ı bu tedaviyi karşılayacak paraya sahip değiller. İlaçlar çok pahalı ve en ucuzu 120 liradan başlamakta ve bu ilaçlar yurt dışından geliyor bazen ilaçların gelmesinde sıkıntılar yaşanıyor. Lösemi’nin en büyük ilacı MORAL bunu unutmadan çocuğunuza iyi bakın ve hep beraber güçlü olun sürekli tebessüm edin Eğer inanırsanız Lösemiyi yenebilirsiniz.
http://engelliler.gen.tr adına tüm lösemi hastalarına acil şifalar diler ailelerine mutlu ve sabırlı günler dileriz.
Uyarı: makalenin izinsiz kopyalanması, link vermeden, kaynak belirtmeden kullanılması halinde yasal işlem yapılacaktır.
Moderatör tarafında düzenlendi: