Bir takım prosedürler bizleri zorlasada bunlardan kaçış yoktur. İllaki her şart yerine getirilmelidir bu her konu için aynı şekilde geçerlidir. Kurallarda esneklik payı tölerans sözkonusu bile değildir. Örneğin bir evde bakım maaşında kişi başı düşen miktar 1 TL bile geçse maaş bağlanmaz. Yine malulen emeklilikte de belirlenen kriterlerin bir tanesi bile noksan olsa malul sayılınmaz. İşte bu noktada bir çok soru kafalara takılabilir. Bir takım soruların yanıtlarını bulabileceğiniz yazımızı sizlerle paylaşmak istiyorum.
Sigortalıların, sağlık durumları nedeniyle çalışamamalarından aylık bağlanan durumlardan birisi de maluliyettir.
Çalışma gücünü en az %60 oranında yitirdiği SGK tarafından yetkilendirilen sağlık hizmet sunucularının sağlık kurullarınca düzenlenecek raporlar ve dayanağı tıbbi belgelerin incelenmesi sonucu, SGK Sağlık Kurulu'nca tespit edilen sigortalılar, malul sayılmaktadır.
Malullük aylığı bağlanması için aranan koşullar şunlardır.
- Çalışma gücünü en az % 60 oranında yitirilmesi ve malul olma
- Belli bir süre sigortalı olma (en az 10 yıl sigortalılık süresinin bulunması)
- Belli bir süre prim ödeme (en az 1800 gün uzun vadeli sigorta kollarında prim ödemiş olma)
- İşten ayrılma,
Peki Malulen Emeklilikte Ne Gibi Sorunlar Yaşanıyor?
Bilindiği gibi SGK’nın malulen emeklilik konusunda yaptığı yeni düzenleme 1 Eylül itibariyle yürürlüğe girdi. Bu konuda önemli olan;
1 Hastalığın ne zaman başladığı önemli mi?
Malulen emekliliğin birinci şartı, çalışma gücünüzü etkileyen durum (iş kazası, hastalık vs.) her neyse, çalışma hayatına başladıktan sonra ortaya çıkacak. Yani doğuştan ya da işe başlamadan önce bir sakatlığınız ya da kronik hastalığınız varsa bu durumda malulen değil, engelli emekliliğinden yararlanırsınız.
3 Borçlanmayla gün tamamlanır mı?
Hastalığınız işe başladıktan sonra ortaya çıktı fakat prim gününüz ya da sigortalılık süreniz yetersiz. Bu durumda eğer askerlik, yurtdışı veya doğum borçlanması gibi bir imkânınız varsa, eksik günlerinizi tamamlayabilir ve borçlanma sonrasında malulen emeklilik talebinde bulunabilirsiniz.
4 Çalışma gücü kaybı oranı nedir?
Sağlık sorununuz işe başladıktan sonra ortaya çıktı ve prim gününüz de tamam; bu durumda malullük oranınızın tespiti gerekiyor. SGK'nın geçerli saydığı hastanelerden alacağınız sağlık kurulu raporuyla en az %60 oranında meslekte kazanma gücü veya çalışma gücü kaybına uğramış olduğunuzu belgeleyeceksiniz.
5 Sağlık raporunda oran belirtiliyor mu?
Çoğunlukla sağlık kurulu raporunda çalışma gücü kaybı oranı belirtilmez. Bu oran SGK sağlık kurulu tarafından hesaplanır ve buna göre karar verilir.
6 Yeni düzenleme neyi değiştirdi?
1 Eylül'de yürürlüğe giren yeni yönetmelik, malulen emeklilikte temel şartları değiştirmedi. Bundan sonra da malullük durumunuzun işe başladıktan sonra ortaya çıkmış olması, 1800 gün/10 yıl şartını yerine getirmiş olmanız ve %60 oranında rapor almanız gerekecek. Zaten bunlar yasayla düzenlendiği için yönetmelikle değiştirilmesi mümkün değil. Değişiklik sadece %60 oranının tespitinde dikkate alınan hastalık türleri, organ nakilleri ve kontrol muayenelerinde yapıldı. Örneğin sadece böbrek ve karaciğer nakilleri değil, kalp, akciğer, bağırsak nakilleri de malulen emeklilik kapsamına alındı. Pek çok durumda bir veya iki yıllık kontrol muayeneleri kaldırıldı. Yine değişiklik kapsamında en az üç organı etkileyen şeker hastalığı, down sendromu, otizm gibi hastalıklar maluliyet kapsamına alındı.
7 Daha önce reddedilenler tekrar başvurabilir mi?
1 Eylül 2013 öncesinde malulen emeklilik talebinde bulunduğu halde talebi reddedilenler, bu tarihten sonra tekrar başvuruda bulunabilirler.
8 Başvurular nereye, nasıl yapılacak?
Malulen emeklilik için önce malullük durumunuzun tespiti gerekiyor. Bunun için bulunduğunuz yerdeki SGK müdürlüğüne dilekçe ile başvuracaksınız. SGK, en az 1800 gün prim ödemeniz varsa sizi yetkili hastanelere sevk edecek. Buradan alacağınız rapor SGK sağlık kurulu tarafından değerlendirilecek ve malulen emekli edileceksiniz.
Sigortalıların, sağlık durumları nedeniyle çalışamamalarından aylık bağlanan durumlardan birisi de maluliyettir.
Çalışma gücünü en az %60 oranında yitirdiği SGK tarafından yetkilendirilen sağlık hizmet sunucularının sağlık kurullarınca düzenlenecek raporlar ve dayanağı tıbbi belgelerin incelenmesi sonucu, SGK Sağlık Kurulu'nca tespit edilen sigortalılar, malul sayılmaktadır.
Malullük aylığı bağlanması için aranan koşullar şunlardır.
- Çalışma gücünü en az % 60 oranında yitirilmesi ve malul olma
- Belli bir süre sigortalı olma (en az 10 yıl sigortalılık süresinin bulunması)
- Belli bir süre prim ödeme (en az 1800 gün uzun vadeli sigorta kollarında prim ödemiş olma)
- İşten ayrılma,
Peki Malulen Emeklilikte Ne Gibi Sorunlar Yaşanıyor?
Bilindiği gibi SGK’nın malulen emeklilik konusunda yaptığı yeni düzenleme 1 Eylül itibariyle yürürlüğe girdi. Bu konuda önemli olan;
1 Hastalığın ne zaman başladığı önemli mi?
Malulen emekliliğin birinci şartı, çalışma gücünüzü etkileyen durum (iş kazası, hastalık vs.) her neyse, çalışma hayatına başladıktan sonra ortaya çıkacak. Yani doğuştan ya da işe başlamadan önce bir sakatlığınız ya da kronik hastalığınız varsa bu durumda malulen değil, engelli emekliliğinden yararlanırsınız.
3 Borçlanmayla gün tamamlanır mı?
Hastalığınız işe başladıktan sonra ortaya çıktı fakat prim gününüz ya da sigortalılık süreniz yetersiz. Bu durumda eğer askerlik, yurtdışı veya doğum borçlanması gibi bir imkânınız varsa, eksik günlerinizi tamamlayabilir ve borçlanma sonrasında malulen emeklilik talebinde bulunabilirsiniz.
4 Çalışma gücü kaybı oranı nedir?
Sağlık sorununuz işe başladıktan sonra ortaya çıktı ve prim gününüz de tamam; bu durumda malullük oranınızın tespiti gerekiyor. SGK'nın geçerli saydığı hastanelerden alacağınız sağlık kurulu raporuyla en az %60 oranında meslekte kazanma gücü veya çalışma gücü kaybına uğramış olduğunuzu belgeleyeceksiniz.
5 Sağlık raporunda oran belirtiliyor mu?
Çoğunlukla sağlık kurulu raporunda çalışma gücü kaybı oranı belirtilmez. Bu oran SGK sağlık kurulu tarafından hesaplanır ve buna göre karar verilir.
6 Yeni düzenleme neyi değiştirdi?
1 Eylül'de yürürlüğe giren yeni yönetmelik, malulen emeklilikte temel şartları değiştirmedi. Bundan sonra da malullük durumunuzun işe başladıktan sonra ortaya çıkmış olması, 1800 gün/10 yıl şartını yerine getirmiş olmanız ve %60 oranında rapor almanız gerekecek. Zaten bunlar yasayla düzenlendiği için yönetmelikle değiştirilmesi mümkün değil. Değişiklik sadece %60 oranının tespitinde dikkate alınan hastalık türleri, organ nakilleri ve kontrol muayenelerinde yapıldı. Örneğin sadece böbrek ve karaciğer nakilleri değil, kalp, akciğer, bağırsak nakilleri de malulen emeklilik kapsamına alındı. Pek çok durumda bir veya iki yıllık kontrol muayeneleri kaldırıldı. Yine değişiklik kapsamında en az üç organı etkileyen şeker hastalığı, down sendromu, otizm gibi hastalıklar maluliyet kapsamına alındı.
7 Daha önce reddedilenler tekrar başvurabilir mi?
1 Eylül 2013 öncesinde malulen emeklilik talebinde bulunduğu halde talebi reddedilenler, bu tarihten sonra tekrar başvuruda bulunabilirler.
8 Başvurular nereye, nasıl yapılacak?
Malulen emeklilik için önce malullük durumunuzun tespiti gerekiyor. Bunun için bulunduğunuz yerdeki SGK müdürlüğüne dilekçe ile başvuracaksınız. SGK, en az 1800 gün prim ödemeniz varsa sizi yetkili hastanelere sevk edecek. Buradan alacağınız rapor SGK sağlık kurulu tarafından değerlendirilecek ve malulen emekli edileceksiniz.
