- Katılım
- Kas 9, 2010
- Mesajlar
- 16,299
- Tepkime Puanı
- 15
- Puanları
- 0
- Yaş
- 49
Genel Bakış
Nekrotizan fasiit bir yumuşak doku enfeksiyonu türüdür. Cilt ve kas dokularınızın yanı sıra, deri altı dokusunu da tahrip edebilir.
Nekrotizan fasiit en yaygın şekilde, genellikle et yiyen bakteri olarak bilinen en A grubu Streptokok enfeksiyonundan kaynaklanır. Bu durum, enfeksiyonun en hızlı hareket eden formudur. Bu enfeksiyon diğer bakteri türlerinden kaynaklandığında, tipik olarak hızlı ilerlemez ve o kadar tehlikeli de değildir.
Küçük bir kesikten bilr bu enfeksiyonu kapabilirsiniz. Eğer sizde belirtiler varsa veya enfeksiyon gelişmiş olabileceğinizi düşünüyorsanız, hemen bir doktora başvurun. Durum hızla ilerleyebileceği için, mümkün olduğunca erken tedavi çok önemlidir.
Nedenler
Bakterilerin çeşitli türleri nekrotizan fasiite neden olur. En yaygın ve bilinen türü A grubu Streptokoktur. Ancak, bu enfeksiyona neden olabilen tek bakteri türü bu değildir. Nekrotizan fasiit olmanız için bakterinin vücudunuzda olması gerekir. Bu genellikle cildiniz açılırsa oluşur. Örneğin, bakteriler bir kesik, kazıntı veya cerrahi yara yoluyla vücudunuza girebilir. Bakterilerin girmesi için bu yaralanmaların büyük olması gerekmez. Hatta bir iğne ile delinme bile yeterli olabilir.
Belirtiler
Nekrotizan fasiitin ilk belirtileri ciddi görünmeyebilir. Cildiniz sıcak ve kırmızı olabilir ve sanki bir kasınız incinmiş gibi hissedebilirsiniz. Grip olmuşsunuz gibi bile hissedebilirsiniz. Ayrıca genellikle küçük olan ağrılı kırmızı bir yumru gelişebilir. Ancak kırmızı yumru küçük kalmayacak, ağrı daha kötü olacak ve etkilenen bölge hızla büyüyecektir.
Enfekte alandan sızma olabilir veya kötüleştikçe rengi bozulabilir. Kabarcıklar, yumrular, siyah noktalar, ya da diğer cilt lezyonları görülebilir. Enfeksiyonun erken evrelerinde ağrı durumun göründüğünden çok daha kötü olacaktır.
Nekrotizan fasiitin diğer belirtileri şunlardır:
yorgunluk ve zayıflık
titreme ve terleme ile ateş
bulantı ve kusma
baş dönmesi
seyrek idrara çıkma
Tanı
Doktorunuz cildinize bakmaya ek olarak bu durumu teşhis etmek için çeşitli testler yapabilir. Muayene için etkilenen cilt dokusundan bir biyopsi (küçük bir örnek) alabilir. Diğer durumlarda, kan testleri veya BT taraması doktorunuzun bir tanı koymasına yardımcı olabilir. Bir BT taraması cildinizin kalınlaşmış olup olmadığını gösterebilir. Kan testleri kaslarınızın zarar görüp görmediğini gösterebilir.
Tedavi
Tedavi güçlü antibiyotikler ile başlar. Bunlar doğrudan damarlarınıza enjekte edilir. Ne yazık ki doku çürümesi, antibiyotiklerin enfekte alanların tümüne ulaşmasının mümkün olmaması anlamına gelir. Sonuç olarak, doktorların ölü dokuyu derhal çıkarması önemlidir. Bazı durumlarda, bir veya daha fazla uzvun amputasyonu enfeksiyonun yayılmasını önlemek için gerekli olabilir.
Beklenti
Bu durum için beklenti durumun şiddetine bağlıdır. Ulusal Nekrotizan Fasiit Vakfı (National Necrotizing Fasciitis Foundation) nekrotizan fasiit olan kişilerin yüzde 20'sinden fazlasının öldüğünü tahmin etmektedir (NNFF, 2005).
Sağ kalanlar küçük yara izinden uzuv amputasyonuna kadar sonuçlarla karşılaşabilirler. Doktorunuz size bireysel durumunuz hakkında daha spesifik bilgi verebilecektir.
Önleme
Nekrotizan fasiit enfeksiyonunu önlemenin yolu yoktur. Ancak temel hijyen uygulamalarıyla riskinizi azaltabilirsiniz. Ellerinizi sık sık sabun ile yıkayın ve herhangi bir yarayı (küçük olanları bile) derhal tedavi edin.
Zaten bir yaranız varsa ona iyi bakın. Bandajlarınızı düzenli olarak ya da ıslanınca veya kirlenince değiştirin. Kendinizi yaranızın kontamine olabileceği durumlara sokmayın. CDC bir yaranız varsa kaçınmanız gereken yerlere örnek olarak sıcak küvetler, jakuziler ve yüzme havuzlarını listeler.
Eğer nekrotizan fasiit olma ihtimaliniz bulunduğunu düşünüyorsanız, hemen doktorunuza veya acil servise gidin. Enfeksiyonun erken tedavisi çok önemlidir.
Et Yiyen Bakteri Bacaklarından Etti
30 yaşındaki Donna Zavaglia isimli kadın bacağındaki büyük varisten çok utandığı için bıçak altına yatmaya karar verdi. Enfeksiyonla varisin kaybolmasını sağlayan doktorlar iki bacağına da müdahale etti. Aynı gece evinde dayanılmaz ağrılarla uyanan Zavaglia hemen hastaneye kaldırıldı. Genç kadının et yiyen bir bakteri kaptığı anlaşılınca bacaklarının büyük bir bölümü kesildi.
Operasyondan 2 yıl önce bacağını gören doktor bir enjeksiyonla varisin kaybolmasını sağlamıştı. Bu kez enjeksiyonu sol bacağındaki büyük damara ve örümcek damarlara yaptı. Donna'ya bölgeye sürekli kompres yapmasını ve birkaç haftada bir kontrole gelmesini söyledi.
4 günde 5 ameliyat oldu
Enjeksiyonun yapıldığı gece aniden hastalanan Donna Zavaglia, hayatının en kötü gecesini geçirdiğini söyledi.Sabah uyandığında bacağında hiç güç kalmadığını anlatan Donna Zavaglia'nın ağrıları işkence gibiydi. Baldırları iki katı kadar şişmişti ve midesi bulanıyordu. Acilen hastaneye kaldırılan Donna Zavaglia'ya şoke edici bir teşhis konuldu. Et yiyen bir bakteri olan nekrotizan fasiitis kapmıştı. Hemen tedavi edilmezse bacağını kaybedebilirdi.
Genç kadın, 4 gün içerisinde 5 ameliyat geçirdi. Bacağının büyük bir bölümü kesilen kadının, baldırlarının çoğu alındı. Donna Zavaglia bakteriyi varis ameliyatında kaptığını iddia ediyor ancak elinde kanıtlayacak hiçbir delil yok. Geçtiğimiz 10 yıl içerisinde 13 ameliyat daha olan Donna Zavaglia, yürümeyi de yeniden öğrenmek zorunda kaldı.
Nekrotizan fasiit bir yumuşak doku enfeksiyonu türüdür. Cilt ve kas dokularınızın yanı sıra, deri altı dokusunu da tahrip edebilir.
Nekrotizan fasiit en yaygın şekilde, genellikle et yiyen bakteri olarak bilinen en A grubu Streptokok enfeksiyonundan kaynaklanır. Bu durum, enfeksiyonun en hızlı hareket eden formudur. Bu enfeksiyon diğer bakteri türlerinden kaynaklandığında, tipik olarak hızlı ilerlemez ve o kadar tehlikeli de değildir.
Küçük bir kesikten bilr bu enfeksiyonu kapabilirsiniz. Eğer sizde belirtiler varsa veya enfeksiyon gelişmiş olabileceğinizi düşünüyorsanız, hemen bir doktora başvurun. Durum hızla ilerleyebileceği için, mümkün olduğunca erken tedavi çok önemlidir.
Nedenler
Bakterilerin çeşitli türleri nekrotizan fasiite neden olur. En yaygın ve bilinen türü A grubu Streptokoktur. Ancak, bu enfeksiyona neden olabilen tek bakteri türü bu değildir. Nekrotizan fasiit olmanız için bakterinin vücudunuzda olması gerekir. Bu genellikle cildiniz açılırsa oluşur. Örneğin, bakteriler bir kesik, kazıntı veya cerrahi yara yoluyla vücudunuza girebilir. Bakterilerin girmesi için bu yaralanmaların büyük olması gerekmez. Hatta bir iğne ile delinme bile yeterli olabilir.
Belirtiler
Nekrotizan fasiitin ilk belirtileri ciddi görünmeyebilir. Cildiniz sıcak ve kırmızı olabilir ve sanki bir kasınız incinmiş gibi hissedebilirsiniz. Grip olmuşsunuz gibi bile hissedebilirsiniz. Ayrıca genellikle küçük olan ağrılı kırmızı bir yumru gelişebilir. Ancak kırmızı yumru küçük kalmayacak, ağrı daha kötü olacak ve etkilenen bölge hızla büyüyecektir.
Enfekte alandan sızma olabilir veya kötüleştikçe rengi bozulabilir. Kabarcıklar, yumrular, siyah noktalar, ya da diğer cilt lezyonları görülebilir. Enfeksiyonun erken evrelerinde ağrı durumun göründüğünden çok daha kötü olacaktır.
Nekrotizan fasiitin diğer belirtileri şunlardır:
yorgunluk ve zayıflık
titreme ve terleme ile ateş
bulantı ve kusma
baş dönmesi
seyrek idrara çıkma
Tanı
Doktorunuz cildinize bakmaya ek olarak bu durumu teşhis etmek için çeşitli testler yapabilir. Muayene için etkilenen cilt dokusundan bir biyopsi (küçük bir örnek) alabilir. Diğer durumlarda, kan testleri veya BT taraması doktorunuzun bir tanı koymasına yardımcı olabilir. Bir BT taraması cildinizin kalınlaşmış olup olmadığını gösterebilir. Kan testleri kaslarınızın zarar görüp görmediğini gösterebilir.
Tedavi
Tedavi güçlü antibiyotikler ile başlar. Bunlar doğrudan damarlarınıza enjekte edilir. Ne yazık ki doku çürümesi, antibiyotiklerin enfekte alanların tümüne ulaşmasının mümkün olmaması anlamına gelir. Sonuç olarak, doktorların ölü dokuyu derhal çıkarması önemlidir. Bazı durumlarda, bir veya daha fazla uzvun amputasyonu enfeksiyonun yayılmasını önlemek için gerekli olabilir.
Beklenti
Bu durum için beklenti durumun şiddetine bağlıdır. Ulusal Nekrotizan Fasiit Vakfı (National Necrotizing Fasciitis Foundation) nekrotizan fasiit olan kişilerin yüzde 20'sinden fazlasının öldüğünü tahmin etmektedir (NNFF, 2005).
Sağ kalanlar küçük yara izinden uzuv amputasyonuna kadar sonuçlarla karşılaşabilirler. Doktorunuz size bireysel durumunuz hakkında daha spesifik bilgi verebilecektir.
Önleme
Nekrotizan fasiit enfeksiyonunu önlemenin yolu yoktur. Ancak temel hijyen uygulamalarıyla riskinizi azaltabilirsiniz. Ellerinizi sık sık sabun ile yıkayın ve herhangi bir yarayı (küçük olanları bile) derhal tedavi edin.
Zaten bir yaranız varsa ona iyi bakın. Bandajlarınızı düzenli olarak ya da ıslanınca veya kirlenince değiştirin. Kendinizi yaranızın kontamine olabileceği durumlara sokmayın. CDC bir yaranız varsa kaçınmanız gereken yerlere örnek olarak sıcak küvetler, jakuziler ve yüzme havuzlarını listeler.
Eğer nekrotizan fasiit olma ihtimaliniz bulunduğunu düşünüyorsanız, hemen doktorunuza veya acil servise gidin. Enfeksiyonun erken tedavisi çok önemlidir.
Et Yiyen Bakteri Bacaklarından Etti
30 yaşındaki Donna Zavaglia isimli kadın bacağındaki büyük varisten çok utandığı için bıçak altına yatmaya karar verdi. Enfeksiyonla varisin kaybolmasını sağlayan doktorlar iki bacağına da müdahale etti. Aynı gece evinde dayanılmaz ağrılarla uyanan Zavaglia hemen hastaneye kaldırıldı. Genç kadının et yiyen bir bakteri kaptığı anlaşılınca bacaklarının büyük bir bölümü kesildi.
Operasyondan 2 yıl önce bacağını gören doktor bir enjeksiyonla varisin kaybolmasını sağlamıştı. Bu kez enjeksiyonu sol bacağındaki büyük damara ve örümcek damarlara yaptı. Donna'ya bölgeye sürekli kompres yapmasını ve birkaç haftada bir kontrole gelmesini söyledi.
4 günde 5 ameliyat oldu
Enjeksiyonun yapıldığı gece aniden hastalanan Donna Zavaglia, hayatının en kötü gecesini geçirdiğini söyledi.Sabah uyandığında bacağında hiç güç kalmadığını anlatan Donna Zavaglia'nın ağrıları işkence gibiydi. Baldırları iki katı kadar şişmişti ve midesi bulanıyordu. Acilen hastaneye kaldırılan Donna Zavaglia'ya şoke edici bir teşhis konuldu. Et yiyen bir bakteri olan nekrotizan fasiitis kapmıştı. Hemen tedavi edilmezse bacağını kaybedebilirdi.
Genç kadın, 4 gün içerisinde 5 ameliyat geçirdi. Bacağının büyük bir bölümü kesilen kadının, baldırlarının çoğu alındı. Donna Zavaglia bakteriyi varis ameliyatında kaptığını iddia ediyor ancak elinde kanıtlayacak hiçbir delil yok. Geçtiğimiz 10 yıl içerisinde 13 ameliyat daha olan Donna Zavaglia, yürümeyi de yeniden öğrenmek zorunda kaldı.
