Özel Donanımlı Araba Alırken Yapılması Gerekenler

Sağlık Teknikeri

Üye
Üye
Katılım
Haz 8, 2010
Mesajlar
1,090
Tepkime Puanı
23
Puanları
38
Özel Donanımlı Araçlara Dair Merak Edilenler

Özürlü kişilerin ÖTV (özel tüketim vergisi) indiriminden yararlanarak otomobil alabilmesi için bir takım şartlar aranmaktadır. Bu makalemizde bunlardan en önemlisi olan “özel donanımlı araç alımını” (mevcut trafik yönetmeliğine dayanarak) masaya yatırıp, özel donanımlı araç raporundan, özel donanımın (tertibatlı araba) ne anlama geldiğine kadar bir çok bilgiyi sizlere aktaracağız.

Özel Donanım (Tertibatlı Araç) Nedir?

Genellikle “uzuv kaybı” olan özürlülerin araç kullanabilmesi “uzuv kaybından kaynaklanan hareket kısıtlılığını” giderecek aparatın (donanı) otomobile takılmasıdır.

Tertibatlı Araba Örneklerinden Oluşan Resim (galeri)

tertibat.jpg

Özel Tertibatlı Araç Kanunu – Yasası

Sakatlık derecesi % 90'ın altında olanların ise söz konusu istisnadan yararlanabilmesi için:

  • - Özürlülere Verilecek Sağlık Kurulu Raporları Hakkında Yönetmelik hükümleri uyarınca yetkili sağlık kuruluşundan alınan sağlık kurulu raporunun aslı veya noter onaylı örneğinin,
  • - Aracın sakatlığa uygun olarak tadil edildiğine dair teknik belgenin aslı veya noter onaylı örneğinin,
  • - H sınıfı sürücü belgesinin fotokopisinin, mükellef tarafından verilecek (2A) numaralı ÖTV beyannamesine eklenmesi gerekmektedir.

Kanunun 7 nci maddesinin 2 numaralı bendinin (a) ve (b) alt bentlerinde belirtilen malûl ve engelliler tarafından ilk iktisabından sonra deprem, heyelan, sel, yangın veya kaza sonucu kullanılamaz hale gelmesi nedeniyle maddede sayılan G.T.İ.P. numaralarında yer alan araçların hurdaya çıkarılmasında, hurdaya çıkaran malûl ve engelliler tarafından yeni bir aracın ilk iktisabında bu istisnadan yararlanması için, bu şekilde istisnadan yararlanmak isteyen malûl ve engellilerin istisnadan yararlanarak ilk iktisabını yaptığı araçla ilgili olarak bu aracın deprem, heyelan, sel, yangın veya kaza sonucu kullanılamaz hale geldiğini tevsik eden ekspertiz raporu ile "hurdaya çıkarılmıştır" damgası vurularak kayıt konulan tescil belgesinin aslı veya noter onaylı örneğinin araçların ilk iktisabının yapılacağı motorlu araç ticareti yapanlar tarafından vergi dairesine verilecek 2A numaralı ÖTV beyannamesine eklenmesi yeterlidir. Öte yandan Özel Tüketim Vergisi Kanununun 5766 sayılı Kanun ile değişik 15 inci maddesinin 2 nci fıkrasının (a) bendine göre, (II) sayılı listedeki araçlardan kayıt ve tescile tabi olup, ilk iktisabında istisna uygulananların veraset yoluyla intikalleri hariç istisnadan yararlananlar dışındakilerce iktisabında, ilk iktisabındaki matrah esas alınarak adına kayıt ve tescil işlemi yapılandan, kayıt ve tescili tarihinde geçerli olan oran üzerinden bu tarihte ÖTV alınacağı, Kanunun 7 nci maddesinin 2 numaralı bendi çerçevesinde istisnadan yararlananlar tarafından, bu istisnadan yararlanılarak iktisap edilen kayıt ve tescile tabi araçların 5 yıldan fazla kullanılarak elden çıkarılması durumunda bu hükmün uygulanmayacağı hüküm altına alınmıştır.

3. Uygulama Esasları:

Yukarıda belirtilen hükümlere göre, ÖTV Kanununun 7 nci maddesinin 2 numaralı bendinde sayılan araçların, malul ve engelliler tarafından ilk iktisabında ÖTV istisnası uygulamasında aşağıdaki şekilde işlem yapılacaktır.

a) Sakatlık Dereceleri

Sakatlık derecesi % 90'ın üzerinde olanlar için başka bir şart aranmaksızın, altında olanlar için ise "H" sınıfı sürücü belgesini haiz olunması ve araçta sakatlığına uygun hareket ettirici özel tertibat yaptırılması şartıyla istisna uygulanacaktır. Sakatlık derecesi % 90'ın altında olanlarda, bu şartları haiz olmak koşuluyla sakatlık derecesinin önemi bulunmamaktadır.

b) Hareket Ettirici Tertibatın Kapsamı

Kanunun (4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanunu) 7 nci maddesinin 2 numaralı bendinin (b) alt bendi uygulamasında, hareket ettirici aksam olarak debriyaj, fren ve gaz pedalları ile vites kolunda sabitlenmiş bir şekilde özel tertibat yapılması gerekmekte olup, yapılan özel tertibatın kişinin sakatlığıyla uyumlu olması da yasal bir zorunluluktur. Sakatlık derecesi % 90'ın altında olanların gaz, fren, debriyaj pedalları ile vites kolunda sakatlığına uygun hareket ettirici özel tertibat yaptırmaksızın kullanabilecek olduğu araçlar ile aracı hareket ettirici özel tertibat sayılmayan (direksiyona topuz takılması, engelin bulunduğu taraftaki silecek kolu, sinyal, cam silecek kumandası, dörtlü flaşör, ön-arka cam su fıskiyesi, korna ve kontak gibi düzeneklerin diğer tarafa alınması veya direksiyon simidine monte edilmesi vb.) tadilat yapılmak suretiyle kullanılabilecek olan araçların ilk iktisabında söz konusu istisnadan yararlanılması mümkün bulunmamaktadır.

Özel Donanımlı Özürlü Aracı Fiyatları

Öncelikle şunu belirtelim. Özürlü kişi adına alınan aracın fiyatı değişmez. Daha doğrusu ÖTV (özel tüketim vergisi) düşülüp araç bedeli belirlenir. Ancak araca takılacak tertibatın (özel donanım) ücretini aracı satın alan özürlünün ödemesi gerekmektedir. Burada önemli bir noktaya parmak basmak istiyorum. Otomobil galeri firmaları ÖTV hesaplaması yaparken bazen bilerek bazende bilmeyerek yanlış hesaplama yapmaktalar. Bu durumun önüne geçmek adına bir kaç galeri firmasından fiyat alınız, fiyat araştırması yapınız. Böyle yaparsanız, hem kendi cebiniz (ekonomi) hem birilerinin haksız kazanç sağlamasının önüne geçmiş olursunuz.

Özel Donanımlı Araç Raporu Nasıl Alınır

Türkiye'nin neresinde olursa olsun, “sağlık kurulu raporu vermeye yetkili” herhangi bir hastaneden, (özel hastane veya devlet hastanesi fark etmez) rapor alabilirsiniz. Alacağınız raporda “özel donanımlı araç kullanır, H sınıfı ehliyet alır” ibarelerinin olması gerekmektedir...

Özel Donanımlı Arabayı Kimler Kullanabilir?

Engelli kişi adına özel donanımlı araba sadece ve sadece engelli kişi tarafından kullanılır. Hiçbir şart altında tertibatlı aracı başkası kullanamaz. Bu durum tertibatlı araba alan kişilerce haklı olarak, eleştirilen bir durum olmasına rağmen yıllardır buna bir çözümde bulunabilmişte değildir. Tertibatlı araba kullanabilir raporu olan kişiler “otomatik vitesli araba kullanır” ibaresi olan kişileri örnek göstererk bu kişilerin tüm otomatik vitesli araçlarını kullanabildiklerini, istediklerinde kiralama yoluyla kullanabildiklerini örnek göstererek aynı durumun kendileri içinde geçerli olması gerektiğini istemekteler.
 
Tekerlekli Sandalye
Üst