Protez Tanımı ve Çeşitleri

gülümse_hayata

Üye
Üye
Katılım
Kas 9, 2010
Mesajlar
16,299
Tepkime Puanı
15
Puanları
0
Yaş
49
PROTEZ VE TANIMI
Bir organ veya organın bir bölümünün yerine koyulan yapay parça. Belli bir organın işlevini görmesi amacıyla yerleştilen bu parça mümkün olduğunca organa benzetilmeye çalışılmıştır. Ortapedik protezlerin yanı sıra görme ve işitme protezleri ayrıca diş, çene ve yüz protezleride uygulanmaktadır.

ORTAPEDİK PROTEZLER
kol-el, bacak, ayak protezleridir. Bu protezler söz konusu organların kesilmiş yada felç olmuş kişilerde kayıp olmuş organların yada organ parçalarının yerini tutarlar.

Protezler ya kullanan kişinin kaslarını yada basınçlı gaz tüpleri veya elektrik bataryaları tarafından hareket ettirilir. Biyoelektrik olarak adlandırılan protezler güdük kalmış organın omzun yada bedenin bir başka bölümündeki kasların kasılmasıyla oluşturulan akım sayesinde hareket ettirilir. Özel bir sistem bu akımı yükseltir ve protezin hareketini komuta eden bir elektrik motoruna iletir.

Kol yada önkol un felçli olduğu durumlarda kullanılan el protezleri hasta tarafından hareket ettirilen süyeklerden ( yada cebire) oluşur. Bacak protezlerinin amacı taşımaktır dolayısıyla güç ve esneklik temeline dayanır. Pratik olarak normal bir yürüme sağlayan bir çok sistem geliştirilmiştir.Ortapedik protezler arasınnda eklem protezleride yer alır. Bunlar diz, dirsek,kalça protezleridir. Metalden yada paslanmaz çelik yada vitallium denen krom-kobalt alaşımı ve yüksek yoğunluktaki polietilen den yapılmışlardır.

Genellikle eklem başları metalden, eklem yuvaları polietilen dendir. Bunlar akrilik bir çimento aracılığı ile kemik uçlarına gömülürler. Kol önkol kemiği gibi bazı kemiklerin yerine gerektiğinde metal kemikler koyulur. Daha başka kemikler ise metal levhalarla güçlrendirilir.Büyük kafatası alanları plastik malzemeden yapılmış kapaklarla örtülebilir.

DAMAR PROTEZLERİ
Bu tür protezlerdeki amaç atardamar yada toplardamar parçalarının yerini tutmaktır. Yapımlarında teflon dakron gibi maddeler kullanılır. Kalp de yetersiz kapakcıkların yerine çeşitli tiplerde protezler takılabilir.

GÖZ PROTEZLERİ

Çok çeş,tli göz protezi yada yapay göz vardır. Olmayan bir göz küresinin yerine koyulan bazı protezler plastik maddelerden yapılır ve doğal göz görünümündedir. Bazıları ise göz çukuru, göz kapakcığı ve göz düzeyindeki daha önemli kayıpların giderilmesini amaçlar. Kimi zaman bir gözlük çerçevesiyle birlikte bulunurlar ve özel yapıştırıcılarla yerlerine tutturulurlar.

Yine gözde gözlük takmaya gerek bırakmadan bazı kırma kusurlarını düzeltmek amacıyla gözün ön yüzüne uygulanan sert tabaka camlları kontak mercek (lens) gibi cam yada plastik parçalara göz kontak protezleri adı altında toplanırlar.

Bu protezlere hasta her zaman kolaylıkla katlanamaz, göz saydam tabakası (kornea) yetkin, gözyaşı salgılamasıda tam anlamıyla normal durumda olmalıdır. Uyum devresi bazen uzun sürebilir. Kolay katlanılabilen bir mercek gözde 10 saat kalabilir. Aşınma, enfeksiyon, alerji belirtileri saydam tabaka biçim bozulmaları gibi yan etkileri görülebildiği için hastanın tıbbi açıdan izlenmesi gereklidir.

İŞİTME PROTEZLERİ
Tıbbi ve cerrahi tedavilerden hiç bir olumlu sonuç elde edilmediği durumlarda örneğin iki yanlı süreğen sağırlık gibi bir çok sağırlık durumunun düzeltilmesinde bu tür protezlerden yararlanılır. Fakat ses frekansları düzeyinde eksiklik 30 desibeli geçmez ise bunlar yararsızdır.

Sinirsel (duyusal) tipteki sağırlıklara oranla , ileti tipindeki sağırlıklarda sonuçlar daha iyidir. Tümüyle transistörlerin kullanıldığı aygıtlar üç cinstir

DİŞ PROTEZLERİ
Bu tür protezler çekilmiş yada tedavi edilemiyecek olan dişlerin yerini tutan ve diş yüz estetiğini bozmayan çiğneme işlevini sağlayan aygıtlardır.

Hareketli protez sağlam dişlerden ve mukozadan dayanak alır, istenildiğinde çıkarılabilir. Hareketsiz protezler dişlerin üzerine takılır ve sabitlenir. Tam protezlerden her iki çenenin tümüyle dişten yoksun olunduğu durumlarda yararlanılır. Bunlar üst ve alt olmak üzere iki taban plakadan oluşur.

Kısmi bozuklukları (richmond kuronu ) yada kısmi dişsizliği (köprü) düzeltir. Protez maden kaplama yada ceket kaplama( porselen kaplama) gibi teknikler uygulanabilir.
 
Tekerlekli Sandalye
Üst