Ramazan Ayı ve Faziletleri

Onbir ayın sultanı diye adlandırılan ramazan ayı bir çok faziletiyle birlikte gelmiştir. Oruç tutmak aslında aç kalmak değil nefsi terbiye etmek anlamına gelir. Ramazan ayı sevapların yağmur gibi dağıtıldığı günahların af olunduğu çok mukaddes bir ay olması münasebeti ile, bu ayın hakkını nasıl verebiliriz yazımızda bu konudan bahsedeceğiz.Bu ayda yapılan hayır ve nafile ibadetler verilen zekat, fitre bizlerin bir nebzede olsa günahlarına kefaret boyutundadır. Kuranı kerim bu ayda inmiş ve yine çok mukaddes olan kadir geceside bu ay içerisinde yer almıştır.




Yüce Allah’ın bizlere lütfettiği nimetlerden birisi de mübarek Ramazan ayıdır. Ramazan ayı; ibadet, rahmet ve mağfiret ayıdır. Bereketi bol, hayrı açık olan bir aydır. Bu ay, bağışlanma ve ihsan ayıdır. Ramazan ayı maddi ve manevi kirlerimizden temizleneceğimiz, insani duyguların coştuğu, tövbe edip hakka yönelme şuurunun geliştiği manevi bir terbiye ayıdır. Bu mübarek zaman dilimi kainatın sahibi Cenab-ı Hakkın bizlere vermiş olduğu büyük bir ganimettir.

Ramazan ayına ayrı bir güzellik katan hiç şüphesiz İslâm’ın beş şartından biri olan oruç ibadetidir. Orucun maddi ve manevi bir çok faydası vardır. Bir ay boyunca tutacağımız oruçla midemizi dinlendirip sağlıklı bir hayat sürdüreceğimiz gibi manevi yönden de sabrı öğrenerek nefsizimi terbiye ederiz. Ramazan ayı aynı zamanda Kur’an ayıdır. Rabbimiz Kur’an-ı Kerimde şöyle buyuruyor: “O Ramazan ayı ki insanlığa bir rehber olan, onları doğru yola götüren ve hakkı batıldan ayıran en açık ve parlak delilleri ihtiva eden Kur’an o ayda indirildi.”(bakara:185) Öyleyse bu ayda bol bol Kur’an okuma ve biz insanlığa gönderilen bu kutsal kitabı anlama gayreti içerisinde olalım.Bundan dolayı da Ramazan ayında Camilerde okunan muakabeleleri takip etmeli ve dinlemeliyiz.Kuranın feyzınden daha çok istıfade etmeye gayret göstremeliyiz.



Diğer yandan mübarek Ramazan ayında kılınan teravih namazlarına çocuklarımızı da elinden tutup götürmeye özen gösterelim.Bu güzel davranışı da Ramazan ayının sonuna kadar devam ettırtmeliyiz. On bir ayın sultanına yakışan şekilde Ramazan ayını karşılayalım ve bu mübarek günleri dopdolu geçirebilmek için gayret sarfedelim.Kendimize şimdiden bir proğram yapmalı ve onu en guzel bir şekilde yerine getirmeye gayret göstermeliyiz.Nefis ve şeytana karşı galip geleceğimize şimdiden inanmalı ve bu mücadelemizi en güzel bir şekilde yerine getirmeye çalışmalıyız.Ramazan ayının fazileti hakkında Peygamberimiz (sav) Hadis-i Şeriflerinde şöyle buyurmuşlardır. “Ramazan ayı girdiği zaman cennetin kapıları açılır, cehennem kapıları kapanır ve şeytanlar bağlanır. “Bir kimse Ramazanın faziletine inanarak ve mükafatını Yüce Yaratan’dan umarak oruç tutarsa geçmiş günahları bağışlanır.” (buhari:savm2-9)

Ramazan ayında oruç tutmak, İslâm'ın beş şartından biridir. Oruç Allah’ın rızasını kazanmak için ibadet maksadıyla gün boyu ( fecir_imsak vaktinden iftar_akşam vaktine kadar ) yemekten, içmekten, cinsel ilişkiden uzak durmak suretiyle yerine getirilen bir ibadettir. Her şeyin zekatı olduğu gibi, bedenin zekatı da oruçtur. Oruç, insanları dünyada kötülüklerden sakındıran, ahirette de cehennem azabından koruyan ve günahların bağışlanmasına vesile olan bir ibadettir. Cenâb-ı Hak Kur’ân-ı Kerim’de şöyle buyurur: “Ey îman edenler! Oruç sizden evvelkilerin üzerine farz kılındığı gibi sizin üzerinize de farz kılındı.”(bakara183)



Oruç, mü’mini hayvani iç güdülerin pençesinden kurtarıp, melekliğe doğru yükselişin hür ve engin semasında kanat çırpmayı mümkün kılacak bir ruh olgunluğuna ve ermişlik sırrına kavuşturmaktadır. Oruç, Yüce Allahın emrine boyun eğmek ve rızasını talep etmektir.

Oruç günahların mağfiret edilmesine bir vesiledir. Peygamber Efendimiz (s.a.v): ”Kim Ramazan orucunu, iman ederek ve mükafatını sadece Allah Teala’dan bekleyerek tutarsa, onun geçmiş günahları affolunur.”(buhari:savm) buyurarak orucun günahlardan bağışlanma vesilesi olduğuna işaret etmiştir.

Oruç tutarken, sadece midemize oruç tutturmakla değil; kendimizi Cenâb-ı Hakk’ın hoşnut olmadığı (haram yememek, ilahi aydınlıktan uzaklaştırıcı olan şeylere bakmamak, yalan, ara bozuculuk, dedikodu, küfür gibi) şeylerden uzak tutmaya çalışarak; ruhumuza, aklımıza, kalbimize ve azalarımıza da oruç tutturmaya çalışmalıyız.



Oruç riyânın en az karışacağı bir ibadet olduğu için sevabı en fazla olan ibadetlerden sayılmıştır. Peygamberimiz'den (s.a.v.) nakledildiğine göre, orucun bu yönüne ilişkin olarak Allah, "Oruç benim içindir; onun karşılığını ben vereceğim"(buhari savm) buyurmuştur.



İnsan Allah’ın emrine hassasiyet gösterirse Cenâb-ı Hak da o kulunun işlerine hassasiyet gösterir, işlerini kolaylaştırır. Ama vurdumduymaz olursa, Cenâb-ı Hak katında da onun itibarı olmaz! O kul gerçek anlamda oruç tutmuş da sayılmaz. Gerçek manada ki oruç, kişinin sadece yeme ve içmeyi terk etmesi değil, Allahın haram kıldığı her davranıştan uzak durmasıdır.Kendisine bir haksızlık yapıldığı zaman ona karşılık vermeyip Ben oruçluyum demesini bize peygamberimiz emretmiştir. Buradaki asıl mesele insanın nefsini terbiye etmesidir.Aksi takdirde Cenabı Allahın hiç kimsenin yemesini ve içmesini teketmesine ihtiyacı yoktur.Şunu da unutmamalıyız ki,gerçek manada oruç tutmayanların kendilerine oruçlarından sadece aç ve susuz kalmalarından başka hiçbir faydasının olamıyacağını da hepimiz çok iyi bilmeliyiz. Bir çok hikmeti olmakla beraber orucun mana ve mahiyeti budur.



Peygamber (sav ) in ramazan ayı ve oruçla ilgili hadisi şeriflerinden bazıları şunlardır.



1_Oruc ateşe (kötülüklere ,günahlara) karşı bir kalkandır.sizden biriniz oruçlu bulunduğu günde kötü söz konuşmasın ve kavga etmesin.(Riyazussalihin:1220)

2_Kim kötü sözleri ve kötü işleri bırakmazsa, o kimsenin yemesini, içmesini terketmesine Allahın ihtiyacı yoktur.( Tac:2/61 )

3_Şüphesiz Allahu Teala, ramazan orucunusizin üzerinize farz kıldı.Ben de size, ondaki teravih namazını sünnet kıldım.Kim ki inanarak ve Allahtan mükafaatını umarak oruç tutarsa, anasından doğduğu gündeki gibi günahlarından temizlenmiş olur.(tac:2/46)

4_Yüce Allah oruç hakkında;Oruc benim içindir.Onun mükafatını ancak ben veririm.(Tac:2/40)

5_Nice oruç tutan vardır ki,orucun ona açlıktan başka bir faydası yoktur.(tac:2/61

6_Ey Müminler;Mübarek ay, şehri ramazan geldi.allah onda oruç tutmanızı size farz kıldı.o ayda cennet kapıları açılır, cehennem kapıları kapanır ve azgın şeytanlar zincirlere vurulur.O ayda bir gece vardır ki, bin aydan hayırlıdır.O gecenin hayrına nail olmayan (hakkıyle ıdrak ve ihya etmeyen) büyük mahrumiyete uğramıştır.(ahmet nesei:94)

7_Ramazan ayı gelince cennet kapıları açılır, cehennem kapıları kapanır ve şeytanlar zincirlere vurulur.(tac:47)

8_ Kim inanarak ve mükafaatını yalnız Allahtan umarak, oruc tutarsa, geçmiş günahları affedilir.(tac:58)

9_Sahur yapınız, çünkü sahurda bereket vardır.(tac:58)

10_İnsanlar iftar etmekte acele ederse, hayırlı olmakta devam ederler.Sizden biriniz iftar etiği vakit,hurma ile iftar etsin.Çünkü hurma berekettir.Hurma bulamayan da su ile iftar etsin.Zira su temizleyicidir.(tac:2/60)

11_oruç tutunuz ki, sıhhat bulasınız.(Keşful Hafa:1631)

12_oruç kalkandır.Biriniz oruçlu iken çirkin, kötü ve kaba söz söylemesin, bağırıp çağırmasın, kavga etmesin.Birisi kendisine söver ya da çatarsa ona ben oruçluyum desin.(Müslim,sıyam,163)

13_Oruç sabrın yarısıdır.(tirmizi:536)

14_Cennette reyyan adında bir kapı vardır ki buradan kıyamet gününde sadece oruç tutanlar cennete gireceklerdir.(muslım,sıyam,166)

15_Kim Allah için bir gün oruç tutarsa, Allah yetmiş yıllık bir mesafe kadar onu cehennem ateşinden uzaklaştırır.(muslım,sıyam,168)

Ramazan'da Yapılması Gereken İbadetler

Ramazan ayında Ramazan orucunun dışında yapılması faziletli olan ibadetler nelerdir?

Ramazan ayında okunan Kur'ân’ın her bir harfine binler sevap yazılır

Ramazan ayı “Kur'ân ayı”dır. Diğer semavî kitaplar da Ramazan ayında indirilmiştir.

Her bir Kur'ân harfine normal vakitte on sevap varken Ramazan-ı şerifte binler sevap verilir.

Her Ramazan ayına Cebrail (as) Kur'ân’ı baştan sonra okur Efendimiz (asm) dinlerdi. Sonra da Peygamber Efendimiz mescidde sahabelere okur Hz. Cebrail de yanında bulunurdu. Bu hadiseye “arda” denilirdi.


"Teravih namazı"nı kılan günahlardan temizlenir

“Allah(cc) Ramazan orucunu farz kıldı. Ben de gece ibadetini (teravih namazını) sünnet kıldım. Kim, faziletine inanarak ve alacağı mükâfatı Allah’dan (cc) umarak orucunu tutup, gece ibadetini yaparsa, anasından doğduğu gün gibi günahlarından kurtulur” (Nesai)

“Ramazan ayının ilk gecesinde; sema kapıları ve cennet kapıları açılır. Bu açılış, ta son gecesine kadar devam eder; kapanmaz. İster kadın olsun, ister erkek; Ramazan ayının gecelerinden birinde kıldığı namazın (teravihin) her secdesi için bin yedi yüz sevap yazılır. Onun için cennette bir saray yapılır ki; kırmızı yakuttandır, her kapının dahi kırmızı yakut işlemeli iki kanadı vardır…” (Gunyet-üt Talibin)

"Resulullah ve Hz. Ebu Bekir devrinde teravihler ferdi olarak kılınmış ve durum Hz. Ömer’in hilafetinin başlarına kadar bu minval üzere devam etmiştir. Hz. Ömer’in emriyle teravihler Übey İbnu Kab’ın imamlığında cemaatle kılınmaya başlanmıştır. Bu sebeple teravih namazının cemaat ile kılınmasına “Hz. Ömer’in sünneti” denilmiştir." (Kütüb-i Sitte)

Ramazan ayında tutulan oruç beraberinde edilen istiğfar sorgusuz sualsiz cennete gitmeye vesiledir

Kab nakleder ki: “Kim ramazan ayını oruçlu geçirirde, kendi nefsine Ramazandan sonra Allah'a isyan etmeyeceğine dair söz verirse sorgusuz ve sualsiz Cennet’e girer.” (Hadislerle Kur'ân-ı Kerim Tefsiri İbn Kesir 15)

Ramazan ayının gecelerini özellikle de son on gecesini ihya etmek geçmiş günahların affına vesiledir

“Kim inanarak ve sevabını Allah’tan umarak Ramazan ayının gecelerini ibadetle ihya ederse geçmiş günahları affolunur.” (Buhari)

Hz. Aişe (ra) anlatıyor: “ Resulullah (asm) Ramazan ayında diğer aylarda görülmeyen bir gayrete girerdi. Ramazan ayının son on gününde ise çok daha şiddetli bir gayrete geçerdi. Son on günde geceyi ihya eder, ailesini de (gecenin ihyası için) uyandırırdı, izarını da bağlardı” (Buhari, Müslim)
İzarın bağlanması: Âlimler bununla, Resulullah’ın son on günde hanımlarını terk etmiş olduğunun kinaye edildiğini belirtirler.

Ramazan ayının cumaları Ramazan ayının diğer aylara olan üstünlüğü gibidir

Cabir’den (ra) rivayetle:

“Ramazan ayındaki Cuma gününün diğer Cumalardan üstünlüğü, Ramazan ayınındiğer aylara olan üstünlüğü gibidir.” (Deylemi)

"Kur'ân-ı Hakîm'in nass-ı hadîs ile herbir harfinin on sevabı var; on hasene sayılır, on meyve-i Cennet getirir. Ramazan-ı Şerifte herbir harfin, on değil bin ve Âyetü'l-Kürsî gibi âyetlerin herbir harfi binler ve Ramazan-ı Şerifin Cum'alarında daha ziyadedir. Ve Leyle-i Kadir'de otuzbin hasene sayılır. Evet herbir harfi otuzbin bâki meyveler veren Kur'ân-ı Hakîm, öyle bir nuranî şecere-i tûbâ hükmüne geçiyor ki; milyonlarla o bâki meyveleri, Ramazan-ı Şerif'te mü'minlere kazandırır" (Mektubat)

İtikâf’a girmek iki hacc ve iki umre sevabı kazandırır

“Kim Allah’ın rızasını talep ederek bir gün itikâfa girerse Allah u Teala onunla ateş arasını doğu ile batı arasındaki mesafeden daha büyük üç hendek ile ayırır” (Taberani, Beyhaki)

Ebu Hüreyre (ra) anlatıyor: “Hz. Peygamber (asm) her Ramazan ayında on gün itikâfa girerdi. Vefat ettiği yılda ise yirmi gün itikâfa girdi” (Buhari, Ebu Davud)

İbnu Abbas (ra) anlatıyor:
Resulullah (asm) mutekif (itikâf yapan) hakkında: “O, günahları hapseder ve bütün hayırları işlemiş gibi ona hayırlar kazandırılır” buyurdular. (kütüb-i sitte)

“İtikâfta olan kimse günahları defeder ve kendisine bütün sevapları yapıyormuş gibi ecir verilir” (Ramuz)

“Ramazan ayının son on gününü itikâfta geçiren kişi iki hac ve iki umre yapmış gibi olur” (Beyhaki)

İtikâfa girmek isteyen kimsenin, Ramazan ayının son on gününde itikâf yapması söylenmiştir.

Ramazan ayında Umre yapmak sevap bakımından hacca denktir

“Ramazan ayında yapılan bir umre, sevap bakımından bir hacca denktir.” (Tirmizi)

“Kim Ramazan ayına Mekke’de yetişir de oruç tutar ve kolayına geldiği şekilde teravih namazını kılarsa, Allah (cc) ona o Ramazan ayının dışında yüz bin Ramazan ayı sevabını yazar ve her günü için bir köle azat etmiş kadar sevap yazar. Her gecesi için de bir köle azat etmiş kadar sevap yazar. Her gün Allah (cc) yolunda bir at yükü miktarınca tasadduk etmiş kadar sevap alır. Her gün sevap ve her gece sevap..” (İbn Mace)

“Medine’de geçirilen bir Ramazan ayı, onun dışında ki yerlerde geçirilen bin Ramazan ayından daha hayırlıdır. Medine’de geçirilen bir Cuma, onun dışında geçirilen bin Cuma’dan daha hayırlıdır.” (Taberani)

“Mekke’de geçirilen bir Ramazan ayı, Mekke’den başka bir yerde geçirilen bin Ramazan ayından daha faziletlidir” (Bezzar)

Ramazan ayında oruçluya su veren mahşerde susamayacaktır

"Ramazan ayında kim bir oruçluya su verirse, Allah(cc)’da ona havzımdan öyle bir şerbet verir ki, artık cennete girinceye kadar hiç susamaz." (Beyhaki)

Ramazan ayında Oruçlulara iftar verenle, Cebrail (as) musafaha eder

Ebu’ş -Şeyh İbn Hıbban’ın bir rivayetinde Rasulullah (asm) şöyle buyurmuştur:

“Ramazan ayında kim helal kazancından bir oruçluyu iftar ettirirse, Ramazan’ın bütün gecelerinde melekler ona dua eder ve kadir gecesinde Cebrail (as) onunla musafaha eder (tokalaşır) Cebrail (as) kiminle musafaha ederse, onun kalbi incelir ve gözlerinin yaşı çoğalır. Ravi der ki:
- Ya Resulallah! Oruçluyu iftar ettirecek bir şeyi yoksa ne yapacak? Bana bildir. dediğimde:
- Bir avuç yiyecek de kafidir. buyurdu. Ben:
- Bir lokma ekmek de bulamazsa? deyince:
- Birazcık su ile karıştırılmış süt ikram eder. buyurdu. Ben:
- Yanında o da yoksa? deyince:
- Bir içim su" buyurdu. (Beyhaki)

"Kim bir oruçluya iftar ettirirse, kendisine onun sevabı kadar sevap yazılır. Üstelik bu sebeple oruçlunun sevabından hiçbir eksiltme olmaz." (Tirmizi)

Ramazan ayında verilen sadaka en faziletli sadaka hükmündedir

Hz. Enes’den (ra) rivayetle:

“En faziletli sadaka, Ramazan ayında verilendir.” (Selim’ür Razi)