- Katılım
- Kas 9, 2010
- Mesajlar
- 16,299
- Tepkime Puanı
- 15
- Puanları
- 0
- Yaş
- 49
Torba Kanun’un 84. maddesi ile 5510 sayılı Kanun’a eklenen geçici 60. madde ile 30 Nisan 2014 tarihinden önceki döneme ilişkin olup bu maddenin yayımlandığı tarihten önce tahakkuk ettiği halde ödenmemiş olan sosyal güvenlik prim borçları ile idari para cezaları yapılandırmaya tabi tutulmaktadır.
Yapılandırma Kapsamındaki Borçlar
Sosyal güvenlik prim yapılandırması; beş ana başlık altında, 30 Nisan 2014 ve öncesine ait olup ödenmemiş olan 4/1-a, 4/1-b, 4/1-c sigortalılığına ilişkin primler, kesenek ve karşılıklar, ödenme imkânı ortadan kalkmamış isteğe bağlı sigorta ile topluluk sigortası primleri, sosyal güvenlik alacaklarına ilişkin damga vergisi, özel işlem vergisi ve eğitime katkı payı, ihaleli işler ve özel bina asgari işçilik primleri ile 60/1/g kapsamındaki GSS prim borçları ile idari para cezaları, kamuda çalışmaya başladığı halde yersiz olarak emekli aylığını da birlikte alanlardan tahsil edilecek aylık borçları için söz konusudur (60/1/g kapsamındaki GSS sigortalıları büyük oranda sosyal güvencesiz ve bakmakla yükümlü olunan kişi olmayan kişilerin zamanında gelir testi yaptırmayanlarından oluşuyor.
Yapılandırma Esasları
Prim borcu yapılandırmasında;
Sayılan borçların asılları ile bu alacaklara ödeme sürelerinin bittiği tarihlerden bu maddenin yayımlandığı tarihe kadar geçen süre için yurt içi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE) aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarın, belirlenen süre ve şekilde ödenmesi halinde, bu alacaklara uygulanan gecikme cezası ve gecikme zammı gibi fer’i alacakların tamamının tahsilinden vazgeçilmektedir.
İdari para cezası asıllarının yarısı ve bu tutara Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutar ödenmesi durumunda idari para cezaların kalan yarısı ile bunların gecikme cezası ve gecikme zammı gibi fer’i alacaklarının tamamının tahsilinden vazgeçiliyor.
Tablodan da görüleceği normalde uygulanan gecikme zammının yüksekliği ve enflasyonun düşük çıkması için gösterilen gayretin (!) bir sonucu olarak yapılandırma kanunu prim borçlularına önemli bir fırsat sunuyor. Tabii bu arada SGK nın normal zamanlarda uyguladığı gecikme zammının tefeci zammı gibi olduğunun da payı bulunuyor. Bu nedenlerle eski yıllara gidildikçe yapılandırmanın tanıdığı fırsat giderek daha cazip hale geliyor.
Yİ-ÜFE
Yİ-ÜFE aylık değişim oranları tabiri, TÜİK’in her ay belirlediği 31/12/2004 tarihine kadar toptan eşya fiyatları endeksi (TEFE) aylık değişim oranlarını, 1/1/2005 tarihinden itibaren üretici fiyatları endeksi (ÜFE) aylık değişim oranlarını, 1/1/2014 tarihinden itibaren yurt içi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE) aylık değişim oranlarını ifade eder. Bu madde hükümlerine göre ödenecek alacaklara Eylül ayı için uygulanması gereken Yİ-ÜFE aylık değişim oranı olarak, bu Ağustos ayı için belirlenen Yİ-ÜFE aylık değişim oranı esas alınacak.
Süresi
Başvuru süresi GSS borç yapılandırması için 7 ay olup 01.05.2015 tarihine kadardır. Kapsamdaki diğer borçlar için ise 3 ay olup 01.01.2015’e kadar olarak belirlenmiştir
Ödeme süresi
İlk taksiti ödeme süresi GSS borç yapılandırması için 01.06.2015 tarihine kadar, diğer borçlar için 01.02.2015 tarihine kadar olup diğer taksitlerini ise ikişer aylık dönemler hâlinde azami on sekiz eşit taksitte ödemeleri gerekmektedir. İlk taksitte tüm borcun ödenmesi durumunda Kanun’un yayımlanma tarihi olan 11.09.2014’den ödeme tarihine kadarki dönem için faiz alınmayacak.
Bakanlar Kurulu, başvuru ve ilk taksit ödeme sürelerini, GSS borçluları yönünden 6 aya kadar, diğer borçlular yönünden ise bir aya kadar uzatmaya yetkili olacak.
Taksitlendirme
Borçlar;
- 6 eşit taksiti seçilmişse 1,05
- 9 eşit taksit seçilmişse 1,07
- 12 eşit taksit seçilmişse 1,10
- 18 eşit taksit seçilmişse de 1,15 katsayısı ile çarpılarak artırım yapılacaktır.
Yani borç tarihinden Kanun yayımlanma tarihine kadar geçen sürelerin gecikme cezası ve zamlarının tamamı silinecek olup bunların yerine borçlara Yİ-ÜFE uygulanarak yeni borç tespit edilecektir.
İdari para cezalarının yarısının aynı şekilde ödenmesi durumunda diğer yarısı silinecek, silinmeyen kısmına gecikme zammı ve cezası yerine Yİ-ÜFE uygulanacaktır. Taksitler iki ayda bir ödeneceği, ilk taksit 4 veya 8 ay içinde ödeneceğinden dolayı GSS borçlarının 44 ay, diğer borçların 40 ay içinde ödenmesi mümkün bulunmaktadır.
Bağ-Kur İhyası
01.05.02008 tarihi öncesinde beş yıl ve daha fazla süre ödenmemiş Esnaf Bağ-Kur veya Tarım Bağ-Kur sigortalılık süreleri olanların bu süreleri yeniden ihyası mümkün olarak durdurularak silinmişti. Sigortalılık süreleri durdurulmuş olanlardan 11.09.2014 tarihi itibarıyla ihya edilmemiş olanların kendileri veya hak sahipleri, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihi takip eden ay başından itibaren üç ay içinde SGK’ya müracaat ederek, durdurulan sigortalılık süreleri için ödeyecekleri prim tutarının, sigortalılık süreleri durdurulmamış gibi değerlendirilerek yeni prim yapılandırma hakkı hükümlerine göre hesaplanmasını talep edebilecekler. Hesaplanan borcun tamamının ilk taksit ödeme süresi içinde ödenmesi hâlinde durdurulan süreler sigortalılık süresi olarak değerlendirilebilecek.
Yapılandırmanın Bozulması
6522 sayılı Torba Kanundaki yapılandırmaya göre ödenmesi gereken taksitlerden; bir takvim yılında iki veya daha az taksitin, süresinde ödenmemesi veya eksik ödenmesi hâlinde, ödenmeyen veya eksik ödenen taksit tutarlarının son taksiti izleyen ayın sonuna kadar, gecikilen her ay ve kesri için 6183 sayılı Kanunun 51 inci maddesine göre belirlenen gecikme zammı oranında hesaplanacak geç ödeme zammı ile birlikte ödenmesi şartıyla yapılandırma bozulmuş sayılmaz. Süresinde ödenmeyen veya eksik ödenen taksitlerin belirtilen şekilde de ödenmemesi veya bir takvim yılında ikiden fazla taksitin süresinde ödenmemesi veya eksik ödenmesi hâlinde yapılandırma hükümlerinden yararlanma hakkı kaybedilir. Bu hüküm alacakları tahsil daireleri açısından taksitlendirilen alacaklar için ayrı ayrı uygulanacak.
Taksit tutarının yüzde 10’unu aşmamak şartıyla 5 Türk lirasına (Bu tutar dâhil) kadar yapılmış eksik ödemeler için yapılandırma hükümleri ihlâl edilmiş sayılmayacak.
Ödeme hakkının kaybedilmiş olması hâlinde, borçlular ödedikleri tutar kadar bu madde hükmünden yararlandırılacaklar.
Davadan vazgeçme
6552 sayılı Torba Kanunla getirilen bu yapılandırmadan yararlanmak isteyen borçluların, diğer şartların yanı sıra dava açmamaları, açılmış davalardan vazgeçmeleri ve kanun yollarına başvurmamaları da şart bulunuyor.
2011 yılındaki 6111 sayılı Yapılandırma Kanunu çerçevesindeki taksit ödemeleri hariç olmak üzere, bu madde kapsamına giren alacakların, 11.06.2014 tarihinden önce bu madde kapsamına giren borçları 6183 sayılı Kanunun 48 inci maddesi gereğince tecil ve taksitlendirilmiş olup, tecil ve taksitlendirme işlemi bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla devam eden borçlularca, tecil ve taksitlendirme süresi içinde ödenmiş tutarların talep halinde SGK’ca mahsubundan sonra kalan borçlar için de bu yapılandırma kapsamında ödenmesi mümkün bulunmaktadır.
2013 yılındaki 6385 sayılı SGDP borç yapılandırma kanununa göre sosyal güvenlik destek primi borçlarını yapılandıran ve yapılandırma işlemi bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla devam eden borçlularca, yapılandırma süresi içinde ödenmiş tutarların istenmesi halinde SGK’ca mahsubu ve kalan borçların 6552 sayılı bu yapılandırma kanunu çerçevesinde peşin veya taksitler halinde ödenmesi de mümkün bulunmaktadır.
İlk taksitten sonra GSS açılacak
4/1-b sigortalılığı kapsamındakiler, GSS’liler, ek 5 inci ve ek 6 ncı maddeleri kapsamında sigortalı olanlar, 6552 sayılı Kanunla borçlarını yapılandırmaları hâlinde, yapılandırılan borç dışında 60 günden fazla prim ve prime ilişkin borçlarının bulunmaması veya 60 günden fazla prim ve prime ilişkin borçları bulunmakla birlikte bu borçlarını ilgili kanunlara göre taksitlendirmiş veya yapılandırmış olup ödeme yükümlülüklerini de yerine getiriyor olmaları ve bu maddeye göre yapılandırılan borçlarının ilk taksitini ödemeleri kaydıyla genel sağlık sigortasından faydalanmaya başlatılacaklar.
Yılda ikiden fazla ödeme aksatma yapılmamalı
6552 sayılı Kanun kapsamında yapılandırmadan yararlananlar, taksit ödeme süresince tahakkuk eden sigorta primlerini çok zor durum olmaksızın bir takvim yılında ikiden fazla vadesinde ödememeleri ya da eksik ödemeleri hâlinde, belirtilen madde hükümlerine göre yapılandırılan borçlarına ilişkin kalan taksitlerini ödeme haklarını kaybederler.
Yapılandırma öncesi yapılan ödemeler 6552 sayılı Kanun kapsamında ret ve iade edilmeyecek.
Kamu Kurumları ve Spor Kulüplerine Özel Uygulama
Yapılandırma kapsamında ödenmesi gereken tutarlar, il özel idareleri, belediyeler ve bunlara bağlı müstakil bütçeli ve kamu tüzel kişiliğini haiz kuruluşlarca ikişer aylık dönemler hâlinde azami 36 eşit taksitte, Gençlik ve Spor Bakanlığı, Türkiye Futbol Federasyonu ve özerk spor federasyonlarına tescil edilmiş olan ve Türkiye’de sportif alanda faaliyette bulunan spor kulüplerince ikişer aylık dönemler hâlinde azami 42 eşit taksitte ödenebilecek. Bu takdirde bu bent hükmüne göre hesaplanacak katsayı 24 eşit taksit için (1,20), 30 eşit taksit için (1,25), 36 eşit taksit için (1,30) ve 42 eşit taksit için (1,35) olarak uygulanacak.
Ana para daha önce ödenmişse
Yapılandırma kapsamına giren alacakların; asıllarının 11.09.2014 tarihinden önce ödenmiş olması şartıyla, 11.09.2014 tarihi itibarıyla aslı ödenmiş ferî alacağın yüzde 40’ının ilk taksit ödeme süresi içinde ödenmesi hâlinde kalan yüzde 60’ının tahsilinden vazgeçilecek. Aslı ödenmiş ferî alacağın yüzde 40’ının taksitle ödenmek istenmesi hâlinde taksitlendirilecek.( Şevket TEZEL)
Yapılandırma Kapsamındaki Borçlar
Sosyal güvenlik prim yapılandırması; beş ana başlık altında, 30 Nisan 2014 ve öncesine ait olup ödenmemiş olan 4/1-a, 4/1-b, 4/1-c sigortalılığına ilişkin primler, kesenek ve karşılıklar, ödenme imkânı ortadan kalkmamış isteğe bağlı sigorta ile topluluk sigortası primleri, sosyal güvenlik alacaklarına ilişkin damga vergisi, özel işlem vergisi ve eğitime katkı payı, ihaleli işler ve özel bina asgari işçilik primleri ile 60/1/g kapsamındaki GSS prim borçları ile idari para cezaları, kamuda çalışmaya başladığı halde yersiz olarak emekli aylığını da birlikte alanlardan tahsil edilecek aylık borçları için söz konusudur (60/1/g kapsamındaki GSS sigortalıları büyük oranda sosyal güvencesiz ve bakmakla yükümlü olunan kişi olmayan kişilerin zamanında gelir testi yaptırmayanlarından oluşuyor.
Yapılandırma Esasları
Prim borcu yapılandırmasında;
Sayılan borçların asılları ile bu alacaklara ödeme sürelerinin bittiği tarihlerden bu maddenin yayımlandığı tarihe kadar geçen süre için yurt içi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE) aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarın, belirlenen süre ve şekilde ödenmesi halinde, bu alacaklara uygulanan gecikme cezası ve gecikme zammı gibi fer’i alacakların tamamının tahsilinden vazgeçilmektedir.
İdari para cezası asıllarının yarısı ve bu tutara Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutar ödenmesi durumunda idari para cezaların kalan yarısı ile bunların gecikme cezası ve gecikme zammı gibi fer’i alacaklarının tamamının tahsilinden vazgeçiliyor.
Tablodan da görüleceği normalde uygulanan gecikme zammının yüksekliği ve enflasyonun düşük çıkması için gösterilen gayretin (!) bir sonucu olarak yapılandırma kanunu prim borçlularına önemli bir fırsat sunuyor. Tabii bu arada SGK nın normal zamanlarda uyguladığı gecikme zammının tefeci zammı gibi olduğunun da payı bulunuyor. Bu nedenlerle eski yıllara gidildikçe yapılandırmanın tanıdığı fırsat giderek daha cazip hale geliyor.
Yİ-ÜFE
Yİ-ÜFE aylık değişim oranları tabiri, TÜİK’in her ay belirlediği 31/12/2004 tarihine kadar toptan eşya fiyatları endeksi (TEFE) aylık değişim oranlarını, 1/1/2005 tarihinden itibaren üretici fiyatları endeksi (ÜFE) aylık değişim oranlarını, 1/1/2014 tarihinden itibaren yurt içi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE) aylık değişim oranlarını ifade eder. Bu madde hükümlerine göre ödenecek alacaklara Eylül ayı için uygulanması gereken Yİ-ÜFE aylık değişim oranı olarak, bu Ağustos ayı için belirlenen Yİ-ÜFE aylık değişim oranı esas alınacak.
Süresi
Başvuru süresi GSS borç yapılandırması için 7 ay olup 01.05.2015 tarihine kadardır. Kapsamdaki diğer borçlar için ise 3 ay olup 01.01.2015’e kadar olarak belirlenmiştir
Ödeme süresi
İlk taksiti ödeme süresi GSS borç yapılandırması için 01.06.2015 tarihine kadar, diğer borçlar için 01.02.2015 tarihine kadar olup diğer taksitlerini ise ikişer aylık dönemler hâlinde azami on sekiz eşit taksitte ödemeleri gerekmektedir. İlk taksitte tüm borcun ödenmesi durumunda Kanun’un yayımlanma tarihi olan 11.09.2014’den ödeme tarihine kadarki dönem için faiz alınmayacak.
Bakanlar Kurulu, başvuru ve ilk taksit ödeme sürelerini, GSS borçluları yönünden 6 aya kadar, diğer borçlular yönünden ise bir aya kadar uzatmaya yetkili olacak.
Taksitlendirme
Borçlar;
- 6 eşit taksiti seçilmişse 1,05
- 9 eşit taksit seçilmişse 1,07
- 12 eşit taksit seçilmişse 1,10
- 18 eşit taksit seçilmişse de 1,15 katsayısı ile çarpılarak artırım yapılacaktır.
Yani borç tarihinden Kanun yayımlanma tarihine kadar geçen sürelerin gecikme cezası ve zamlarının tamamı silinecek olup bunların yerine borçlara Yİ-ÜFE uygulanarak yeni borç tespit edilecektir.
İdari para cezalarının yarısının aynı şekilde ödenmesi durumunda diğer yarısı silinecek, silinmeyen kısmına gecikme zammı ve cezası yerine Yİ-ÜFE uygulanacaktır. Taksitler iki ayda bir ödeneceği, ilk taksit 4 veya 8 ay içinde ödeneceğinden dolayı GSS borçlarının 44 ay, diğer borçların 40 ay içinde ödenmesi mümkün bulunmaktadır.
Bağ-Kur İhyası
01.05.02008 tarihi öncesinde beş yıl ve daha fazla süre ödenmemiş Esnaf Bağ-Kur veya Tarım Bağ-Kur sigortalılık süreleri olanların bu süreleri yeniden ihyası mümkün olarak durdurularak silinmişti. Sigortalılık süreleri durdurulmuş olanlardan 11.09.2014 tarihi itibarıyla ihya edilmemiş olanların kendileri veya hak sahipleri, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihi takip eden ay başından itibaren üç ay içinde SGK’ya müracaat ederek, durdurulan sigortalılık süreleri için ödeyecekleri prim tutarının, sigortalılık süreleri durdurulmamış gibi değerlendirilerek yeni prim yapılandırma hakkı hükümlerine göre hesaplanmasını talep edebilecekler. Hesaplanan borcun tamamının ilk taksit ödeme süresi içinde ödenmesi hâlinde durdurulan süreler sigortalılık süresi olarak değerlendirilebilecek.
Yapılandırmanın Bozulması
6522 sayılı Torba Kanundaki yapılandırmaya göre ödenmesi gereken taksitlerden; bir takvim yılında iki veya daha az taksitin, süresinde ödenmemesi veya eksik ödenmesi hâlinde, ödenmeyen veya eksik ödenen taksit tutarlarının son taksiti izleyen ayın sonuna kadar, gecikilen her ay ve kesri için 6183 sayılı Kanunun 51 inci maddesine göre belirlenen gecikme zammı oranında hesaplanacak geç ödeme zammı ile birlikte ödenmesi şartıyla yapılandırma bozulmuş sayılmaz. Süresinde ödenmeyen veya eksik ödenen taksitlerin belirtilen şekilde de ödenmemesi veya bir takvim yılında ikiden fazla taksitin süresinde ödenmemesi veya eksik ödenmesi hâlinde yapılandırma hükümlerinden yararlanma hakkı kaybedilir. Bu hüküm alacakları tahsil daireleri açısından taksitlendirilen alacaklar için ayrı ayrı uygulanacak.
Taksit tutarının yüzde 10’unu aşmamak şartıyla 5 Türk lirasına (Bu tutar dâhil) kadar yapılmış eksik ödemeler için yapılandırma hükümleri ihlâl edilmiş sayılmayacak.
Ödeme hakkının kaybedilmiş olması hâlinde, borçlular ödedikleri tutar kadar bu madde hükmünden yararlandırılacaklar.
Davadan vazgeçme
6552 sayılı Torba Kanunla getirilen bu yapılandırmadan yararlanmak isteyen borçluların, diğer şartların yanı sıra dava açmamaları, açılmış davalardan vazgeçmeleri ve kanun yollarına başvurmamaları da şart bulunuyor.
2011 yılındaki 6111 sayılı Yapılandırma Kanunu çerçevesindeki taksit ödemeleri hariç olmak üzere, bu madde kapsamına giren alacakların, 11.06.2014 tarihinden önce bu madde kapsamına giren borçları 6183 sayılı Kanunun 48 inci maddesi gereğince tecil ve taksitlendirilmiş olup, tecil ve taksitlendirme işlemi bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla devam eden borçlularca, tecil ve taksitlendirme süresi içinde ödenmiş tutarların talep halinde SGK’ca mahsubundan sonra kalan borçlar için de bu yapılandırma kapsamında ödenmesi mümkün bulunmaktadır.
2013 yılındaki 6385 sayılı SGDP borç yapılandırma kanununa göre sosyal güvenlik destek primi borçlarını yapılandıran ve yapılandırma işlemi bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla devam eden borçlularca, yapılandırma süresi içinde ödenmiş tutarların istenmesi halinde SGK’ca mahsubu ve kalan borçların 6552 sayılı bu yapılandırma kanunu çerçevesinde peşin veya taksitler halinde ödenmesi de mümkün bulunmaktadır.
İlk taksitten sonra GSS açılacak
4/1-b sigortalılığı kapsamındakiler, GSS’liler, ek 5 inci ve ek 6 ncı maddeleri kapsamında sigortalı olanlar, 6552 sayılı Kanunla borçlarını yapılandırmaları hâlinde, yapılandırılan borç dışında 60 günden fazla prim ve prime ilişkin borçlarının bulunmaması veya 60 günden fazla prim ve prime ilişkin borçları bulunmakla birlikte bu borçlarını ilgili kanunlara göre taksitlendirmiş veya yapılandırmış olup ödeme yükümlülüklerini de yerine getiriyor olmaları ve bu maddeye göre yapılandırılan borçlarının ilk taksitini ödemeleri kaydıyla genel sağlık sigortasından faydalanmaya başlatılacaklar.
Yılda ikiden fazla ödeme aksatma yapılmamalı
6552 sayılı Kanun kapsamında yapılandırmadan yararlananlar, taksit ödeme süresince tahakkuk eden sigorta primlerini çok zor durum olmaksızın bir takvim yılında ikiden fazla vadesinde ödememeleri ya da eksik ödemeleri hâlinde, belirtilen madde hükümlerine göre yapılandırılan borçlarına ilişkin kalan taksitlerini ödeme haklarını kaybederler.
Yapılandırma öncesi yapılan ödemeler 6552 sayılı Kanun kapsamında ret ve iade edilmeyecek.
Kamu Kurumları ve Spor Kulüplerine Özel Uygulama
Yapılandırma kapsamında ödenmesi gereken tutarlar, il özel idareleri, belediyeler ve bunlara bağlı müstakil bütçeli ve kamu tüzel kişiliğini haiz kuruluşlarca ikişer aylık dönemler hâlinde azami 36 eşit taksitte, Gençlik ve Spor Bakanlığı, Türkiye Futbol Federasyonu ve özerk spor federasyonlarına tescil edilmiş olan ve Türkiye’de sportif alanda faaliyette bulunan spor kulüplerince ikişer aylık dönemler hâlinde azami 42 eşit taksitte ödenebilecek. Bu takdirde bu bent hükmüne göre hesaplanacak katsayı 24 eşit taksit için (1,20), 30 eşit taksit için (1,25), 36 eşit taksit için (1,30) ve 42 eşit taksit için (1,35) olarak uygulanacak.
Ana para daha önce ödenmişse
Yapılandırma kapsamına giren alacakların; asıllarının 11.09.2014 tarihinden önce ödenmiş olması şartıyla, 11.09.2014 tarihi itibarıyla aslı ödenmiş ferî alacağın yüzde 40’ının ilk taksit ödeme süresi içinde ödenmesi hâlinde kalan yüzde 60’ının tahsilinden vazgeçilecek. Aslı ödenmiş ferî alacağın yüzde 40’ının taksitle ödenmek istenmesi hâlinde taksitlendirilecek.( Şevket TEZEL)
