- Katılım
- Nis 23, 2012
- Mesajlar
- 9,302
- Tepkime Puanı
- 64
- Puanları
- 48
- Yaş
- 54
''500 TL fazla ver sigortamı yapma! '' demeyin!
Orta Karadeniz Kalkınma Ajansı'nın (OKA) kayıt dışı ekonomi ile ilgili bir araştırması yayınlandı. Araştırmaya göre, kayıt dışı istihdamın Türk ekonomisine bir yılda verdiği zarar 65 milyar TL'yi geçiyor.
Üstelik bu rakam, kayıt dışı ekonomi ile mücadele çerçevesinde elde edilen başarıya rağmen gerçekleşiyor. Yine aynı Kurumun verilerine göre, 2002'de yüzde 52 düzeyinde olan kayıt dışı istihdam oranı geçen yıl yüzde 33'lere kadar geriledi. Buna rağmen, kayıt dışı istihdamın maliyeti yıllık 65 milyar lirayı geçiyor.
Kayıt dışı istihdam sadece, milli ekonomiye mi zarar veriyor? Elbette hayır.. Kayıt dışı ekonomi Türk ekonomisine olduğu kadar bireylerin ekonomisine de büyük zararlar veriyor.
KAYIT DIŞI İSTİHDAM NEDİR?
Kayıt dışı istihdam, sosyal güvenlik açısından, 'niteliği itibariyle yasal işlerde çalışarak istihdama katılan kişilerin çalışmalarının gün veya ücret olarak ilgili kamu kurum ve kuruluşlarına hiç bildirilmemesi ya da eksik bildirilmesi' olarak tanımlanır.
Halk arasındaki adıyla 'kaçak işçi' çalışmaktır. Mevzuatımızda ise üç tür kayıt dışı istihdam vardır. Bunlar şöyle:
- Çalışanların Sosyal Güvenlik Kurumu'na hiç bildirilmemesi,
- Çalışma gün sayılarının eksik bildirilmesi,
- Sigorta primine esas kazanç tutarlarının eksik bildirilmesi en fazla karşımıza çıkan durumlar.
'ÜÇ KURUŞ FAZLA VER SİGORTASIZ ÇALIŞIRIM' ANLAYIŞI
Kayıt dışı istihdam, genelde işverenin işçi maliyetlerini aşağıya çekme amacıyla ortaya çıkıyor. Yani işveren, prim yükünden kurtulmak için, işçileri kayıt dışı çalıştırmayı tercih ediyor. Bazen de tersi durumlar ortaya çıkıyor. Bir çok işçi, daha fazla ücret almak için sigortasız olarak çalışmayı kabul ediyor. '500 lira fazla ver, sigortasız çalışırım' mantığı, iş hayatında yaygın olarak karşılaşılan sorunların başında geliyor.
Peki sigortalı çalışmanın faydaları neler?
EMEKLİ OLABİLİRSİNİZ
Sigortalı çalışmanın en büyük faydası emekli olmanızdır. Çalışma hayatının sonunda, sorunsuz olarak emekli olmak istiyorsanız mutlaka sigortalı olarak çalışmanız gerekiyor. Emeklilik sistemine yönelik birçok düzenleme yapıldı. Bu nedenle işe giriş tarihine göre, emeklilik süresi değişmektedir. Reformları bir kenara bırakacak olursak, 1999 öncesi sigorta girişiniz varsa ve 5000 prim gününüz mevcut ise değişen yaş koşullarıyla emekli olabilirsiniz. 1999 ve 2008 sigorta girişi olanlarda ise 7000 prim günü ve 58 ile 60 yaş arası emeklilik planlarını yapabilirler. 2008'den sonra sigorta girişi olanların emeklilik yaşı ise kademeli olarak 65'e kadar yükseliyor.
'BEN GÖRMEM' DEMEYİN!!!
Bazı bireyler ise, emeklilik yaşının uzunluğundan şikayet ederek, 'ben görmem' anlayışı ile sigortasız çalışmayı tercih etmektedir. Oysa, sigortalı çalışmak sadece çalışana değil onun ailesi içinde büyük önem taşımaktadır.
Çalışanın vefatı halinde, eşine dul, çocuklarına da yetim aylığı bağlanmaktadır. Bu konu sadece emeklilerimizi ilgilendirmiyor. Tüm çalışanlarımız 900 prim gününü tamamlamaları halinde eşlerine ya da çocuklarına aylık bırakabilirler. Yine belirtmekte fayda var, dul aylığını erkekler de alabiliyor! Birçok erkek vatandaşımız, eşlerinden dolayı dul aylığı alabiliyor olmasına rağmen Sosyal Güvenlik Kurumuna müracaatta bulunmadığı için bu haktan faydalanamıyor.
DOĞUM VE ÖLÜM YARDIMLARI
Kayıtlı çalışmanın sadece emeklilik faydası bulunmuyor. Emekliliğin dışında doğum ve ölüm yardımları da kayıtlı çalışanlar için büyük önem taşıyor. Örneğin kayıtlı çalışmanız halinde son 120 günlük priminizin ödenmiş olması şartı ile 2017 yılı için 132 TL süt parası alabilirsiniz. Eşi çalışmayan erkek personeller de bu ücreti almak için müracaat edebilirler.
Yine kayıtlı çalışanlar için SGK'nın cenaze yardımı bulunmaktadır. SGK, birinci dereceden yakınlar için cenaze yardımı yapar. Kurum bazı istisna durumlar karşısında başvuru yapmasanız da cenaze yardımınızı bağlanan dul ya da yetim maaşıyla birlikte hesabınıza aktarır. Yararlanmadığını düşünenler, bağlı bulunduğu SGK merkezlerine dilekçe ile müracaat edebilirler. 2017 Yılı için belirlenen cenaze yardımı 531 TL'dir.
ÜCRETSİZ TEDAVİ HAKKI
Sigortalı çalışan vatandaşların ücretsiz tedavi hakkı bulunmaktadır. Son yapılan düzenlemelerle tüm vatandaşlar sağlık sigortası kapsamı altına alınmıştır. Ancak, bu tür durumlarda bir miktar ücret ödemek gerekiyor. Veya gelir testi ile hiçbir gelirinizin olmadığını kanıtlamanız isteniyor. Sigortalı çalışan ise, otomatik olarak sağlık sigortası şemsiyesi altına giriyor. Herhangi bir rahatsızlık geçirdiğinizde ya da ameliyat olmanız gerektiğinde tüm tedavi masrafları sağlık uygulama tebliği doğrultusunda SGK tarafından karşılanır.
Kayıtlı çalışmanın yukarıda saydığımız faydalarının dışında dolaylı olarak birçok avantajları da vardır. Tüm bunları dikkate aldığımızda kayıtlı çalışmanın bireyler için ne kadar önemli olduğu bir kez daha gözler önüne serilecektir.
haklarınızı aramalısınız ve bunun için öncelikle konuyla ilgili çok bilgi sahibi olmalısınız. Ne kadar çok bilgi o kadar fazla hak arayışı demektir. İnanın kayıp yıllara ben de çok üzülüyorum. Benimde 4 yıl kaybım vardı ve aslında aradaki boşluğu doğum borçlanmasıyla kapamış ve bu sayede erken engelli emekliliğinden faydalanmıştım. Sizin adınıza elimden geldiğince nette okuyup bulduğum bilgileri size ışık tutması umudumla ekliyorum;