F
Fırtına
Guest
Normalde, idrarda mikrop bulunmaz. Dışardan alınan mikroplarla idrar yolu enfeksiyonu gelişince genellikle ilk tutulan organ mesanedir. Mesanenin iltihabi durumuna da sistit denir. Bazı sistitler mikrop olmadan da gelişebilir, böyle mikrop olmadan gelişebilen iltihabi durumlarda antibiyotik tedavisi sonuç vermez. Mikroplar haricindeki etkenlerin neler olduğunu saptayıp, ona göre tedavi planı yapılması gerekir, buna da ancak bazı incelemelerden sonra doktorlar karar verebilir.
Hastalığın belirtileri;
Sistit sırasında mesanenin iç yüzeyi, boğaz enfeksiyonunda olduğu gibi kızarır ve duyarlı hale gelir. Bu da karında veya kasıklarda ağrı, idrar sırasında acıma, devamlı tahriş ve sık idrara gitme isteği gibi belirtiler yaratır. Mesanede çok az miktarda idrar birikse dahi, idrar yaptıktan sonra bile rahatsızlık hissi verir. Bazen idrar kaçırma görülebilir. Mesanedeki enfeksiyon, idrarda kötü kokuya neden olabilir. İltihaplı mesanenin duvarından düşen parçalar idrarda bulanıklığa yol açar. Bazen kan damarları da açılır ve kanama görülebilir.
Tedavide gecikmeyin;
Mesanedeki idrar yolu enfeksiyonu tedavi edilemezse, bir süre sonra mikroplar böbreklere de yerleşebilir. Enfeksiyon böbreklere sıçrarsa ateş çıkar. Halsizlik, yan ağrısı veya sırt ağrısı oluşur. Bu enfeksiyonların hızla ve etkili bir şekilde tedavi edilmesi gerekir yoksa hayati sorunlara bile yol açabilirler. Çünkü mikroplar tüm vücuda yayılabilir. Erişkin vücudu bu duruma nispeten karşı koyabilse de, yaşlılar ve çocukların hastaneye yatırılmaları daha emniyetli olur. Böyle durumlarda, ağızdan alınan haplar tedavi için yeterli olmayabilir. Damardan veya kalçadan iğne tedavisi hatta serum takılması gerekebilir.
Korunma yollarıYeterli sıvı alınması gerekir. Menopozdaki kadınların, östrojen kremleri kullanmaları tavsiye edilir. Cinsel ilişki sonrası, idrar yapma veya bazı kadınlarda tek doz antibiyotik kullanılması yararlı olabilir. Prezervatif, diyafram veya sperm öldürücü jel gibi doğum kontrol yöntemlerinden bazı kadınların kaçınması yararlıdır.
İdrarı çok biriktirmemek veya idrar yaparken sakince mesanenin boşalmasını beklemek gerekir. Tuvalet sonrası temizlikse, önden arkaya doğru yapılmalıdır. Tüm bunlar genel önlemler olarak düşünülebilir fakat yapılması gerekenler kişinin cinsine, anatomik yapısına ve mesane iltihabının durumuna göre farklılıklar gösterebilir. Bu nedenle durumu doktorunuzla paylaşıp onun önerileri doğrultusunda gerekli önlemleri almak yarar sağlayacaktır.
Tanı ve tedavi;
Mesane enfeksiyonu belirtilerinde, tedavi başlangıcında idrar kültürü yapılmalı ve antibiyograma göre etkili ilaç verilmelidir. Gereksiz zaman kaybedildiğinde, kolay tedavi olabilecek bir hastalık önemli sorunlar doğurabilir. İdrar kültürünün sonucu 24-72 saat sonra belli olsa bile, yakınmaların şiddetine göre hemen tedaviye başlanmadır. Kültür ve antibiyogram sonucuna göre, tedavi sürecinin nasıl devam edileceğine karar verilir. Eğer kişide anatomik veya genetik bir bozukluk varsa, bunların saptanması ve bu yönde korumanın yapılması gerekir.
Vücut direncinin düşmesi;
Üriner sistem enfeksiyonları basit ve komplike olarak iki ana guruba ayrılır. Basit enfeksiyonlarda sadece mikropların ortadan kaldırılması tedavi için yeterlidir. Komplike durumlarda idrar sisteminde taş, darlık, anomali hatta polip veya tümör gibi enfeksiyonu tetikleyen durumlar vardır ve bunların da aynı zamanda tedavi edilmesi gerekir.
Tekrarlayan veya antibiyotiklere direnç gösteren idrar yolları enfeksiyonları da genellikle bu tür hastalarda görülür. Genital bölge cildinde ve anüs çevresinde çok miktarda bakteri bulunur. Özellikle vücut direncinin kırıldığı durumlarda, mikroplar idrar yolundan girerek mesaneye ulaşırlar. Şeker hastalığı ve kronik hastalıklar veya üşütme, yorgunluk hatta moral bozukluğu gibi etkenler vücut direncini düşürebilir.
Kadınlar daha yatkın;
Kadınlarda idrar çıkış deliği, anüse daha yakın ve idrar yolu daha kısa olduğu için, enfeksiyonun mesaneye yerleşmesi, erkeklere göre daha kolay ve sık olur. Menopoz dönemi veya genç kadınlarda cinsel olarak aktif yaşam, enfeksiyon sıklığını artırır. Prezervatif, diyafram veya jel gibi doğum kontrol yöntemleri de kadınlarda enfeksiyon oranını yükseltir. Hamilelik döneminde böbrek, taş veya idrar yolu sorunları daha belirgin olabilir.
dr. Hasan İnsel
Hastalığın belirtileri;
Sistit sırasında mesanenin iç yüzeyi, boğaz enfeksiyonunda olduğu gibi kızarır ve duyarlı hale gelir. Bu da karında veya kasıklarda ağrı, idrar sırasında acıma, devamlı tahriş ve sık idrara gitme isteği gibi belirtiler yaratır. Mesanede çok az miktarda idrar birikse dahi, idrar yaptıktan sonra bile rahatsızlık hissi verir. Bazen idrar kaçırma görülebilir. Mesanedeki enfeksiyon, idrarda kötü kokuya neden olabilir. İltihaplı mesanenin duvarından düşen parçalar idrarda bulanıklığa yol açar. Bazen kan damarları da açılır ve kanama görülebilir.
Tedavide gecikmeyin;
Mesanedeki idrar yolu enfeksiyonu tedavi edilemezse, bir süre sonra mikroplar böbreklere de yerleşebilir. Enfeksiyon böbreklere sıçrarsa ateş çıkar. Halsizlik, yan ağrısı veya sırt ağrısı oluşur. Bu enfeksiyonların hızla ve etkili bir şekilde tedavi edilmesi gerekir yoksa hayati sorunlara bile yol açabilirler. Çünkü mikroplar tüm vücuda yayılabilir. Erişkin vücudu bu duruma nispeten karşı koyabilse de, yaşlılar ve çocukların hastaneye yatırılmaları daha emniyetli olur. Böyle durumlarda, ağızdan alınan haplar tedavi için yeterli olmayabilir. Damardan veya kalçadan iğne tedavisi hatta serum takılması gerekebilir.
Korunma yollarıYeterli sıvı alınması gerekir. Menopozdaki kadınların, östrojen kremleri kullanmaları tavsiye edilir. Cinsel ilişki sonrası, idrar yapma veya bazı kadınlarda tek doz antibiyotik kullanılması yararlı olabilir. Prezervatif, diyafram veya sperm öldürücü jel gibi doğum kontrol yöntemlerinden bazı kadınların kaçınması yararlıdır.
İdrarı çok biriktirmemek veya idrar yaparken sakince mesanenin boşalmasını beklemek gerekir. Tuvalet sonrası temizlikse, önden arkaya doğru yapılmalıdır. Tüm bunlar genel önlemler olarak düşünülebilir fakat yapılması gerekenler kişinin cinsine, anatomik yapısına ve mesane iltihabının durumuna göre farklılıklar gösterebilir. Bu nedenle durumu doktorunuzla paylaşıp onun önerileri doğrultusunda gerekli önlemleri almak yarar sağlayacaktır.
Tanı ve tedavi;
Mesane enfeksiyonu belirtilerinde, tedavi başlangıcında idrar kültürü yapılmalı ve antibiyograma göre etkili ilaç verilmelidir. Gereksiz zaman kaybedildiğinde, kolay tedavi olabilecek bir hastalık önemli sorunlar doğurabilir. İdrar kültürünün sonucu 24-72 saat sonra belli olsa bile, yakınmaların şiddetine göre hemen tedaviye başlanmadır. Kültür ve antibiyogram sonucuna göre, tedavi sürecinin nasıl devam edileceğine karar verilir. Eğer kişide anatomik veya genetik bir bozukluk varsa, bunların saptanması ve bu yönde korumanın yapılması gerekir.
Vücut direncinin düşmesi;
Üriner sistem enfeksiyonları basit ve komplike olarak iki ana guruba ayrılır. Basit enfeksiyonlarda sadece mikropların ortadan kaldırılması tedavi için yeterlidir. Komplike durumlarda idrar sisteminde taş, darlık, anomali hatta polip veya tümör gibi enfeksiyonu tetikleyen durumlar vardır ve bunların da aynı zamanda tedavi edilmesi gerekir.
Tekrarlayan veya antibiyotiklere direnç gösteren idrar yolları enfeksiyonları da genellikle bu tür hastalarda görülür. Genital bölge cildinde ve anüs çevresinde çok miktarda bakteri bulunur. Özellikle vücut direncinin kırıldığı durumlarda, mikroplar idrar yolundan girerek mesaneye ulaşırlar. Şeker hastalığı ve kronik hastalıklar veya üşütme, yorgunluk hatta moral bozukluğu gibi etkenler vücut direncini düşürebilir.
Kadınlar daha yatkın;
Kadınlarda idrar çıkış deliği, anüse daha yakın ve idrar yolu daha kısa olduğu için, enfeksiyonun mesaneye yerleşmesi, erkeklere göre daha kolay ve sık olur. Menopoz dönemi veya genç kadınlarda cinsel olarak aktif yaşam, enfeksiyon sıklığını artırır. Prezervatif, diyafram veya jel gibi doğum kontrol yöntemleri de kadınlarda enfeksiyon oranını yükseltir. Hamilelik döneminde böbrek, taş veya idrar yolu sorunları daha belirgin olabilir.
dr. Hasan İnsel
