SHÇ’in Bakıma Muhtaç Özürlü tanımı şu şekilde sıralanıyor:
Bakım hizmetleri değerlendirme heyeti de değerlendirmesini yaparken, bakıma muhtaç özürlü tanımında yer alan aşağıdaki kavramları açıklandığı şekilde tahlil ederek değerlendirmesini yapması gerekmektedir.
“Günlük hayatın alışılmış, tekrar eden gerekleri” ifadesi:
a) Öz bakım ihtiyaçlarını giderebilmeyi (beden temizliğini yapabilmeyi, tuvalet ve beslenme ihtiyacını giderebilmeyi, tuvalet sonrası temizliğini yapabilmeyi)
b) Güvenlikte olmayı (kendisine ve çevresine zarar verme riskinin olmamasını, tehlike anında tehlikede olduğunu algılayabilmesini, tehlikeden kurtulmak için çaba sarf edebilmeyi)
c) Hareket edebilir olmayı (yürüyebilmek, giyinip-soyunabilmek, merdiven inip çıkabilmek gibi kaba motor aktivitelerini)
d) Ev işlerini ve idaresini yapabilmeyi (bir evde kendi başına yalnız ve başkasının yardımı olmadan yaşabilmeyi, alışveriş yapabilmeyi, yemek pişirebilmeyi, evi temizleyebilmeyi, bulaşık ve çamaşır yıkayabilmeyi, sobasını yakarak ısınabilmeyi)
hususlarını kapsar.
Bu tanımlar ışığın da bana göre Tekerlekli sandalyede yaşayan biri “ağır özürlü” ve “bakıma muhtaç” kişi kavramlarına girer/ girmelidir.
Buna rağmen ilgili genelgedeki şu ifadeler;
her ağır özürlünün bakıma muhtaç özürlü olarak kabul edilmeyeceği, durumu günlük hayatın alışılmış, tekrar eden gereklerini önemli ölçüde yerine getirememesi nedeniyle hayatını başkasının yardımı ve bakımı olmadan devam ettiremeyecek derecede düşkün olarak değerlendirilenlerin bakıma muhtaç özürlü olarak kabul edileceği açıktır. Burada belirtilen değerlendirme, bakım hizmetleri değerlendirme heyeti tarafından yapılacaktır.
Ağır özürlü raporunun tek başına yeterli olmayacağı nihai karar için “bakım hizmetleri değerlendirme heyetinin” son kararı vereceği belirtiyor. Yani insiyatif bakım hizmetleri değerlendirme heyetine bırakılmış durumda.
Hal böyle olunca bakım hizmetleri değerlendirme heyeti bazen bu insiyatifi doğru ve hakkaniyet ölçüsünde kullanmayıp “bakıma muhtaç” olduğu halde “bakıma muhtaç değildir” diyerek tekerlekli sandalyedeki bir kişinin başvurusunu red edebilmekte. Aslında bu türden yasalarda tanımlar daha net belirtilmeli daha doğrusu bakım hizmetleri değerlendir heyetine sakatlığı / hastalığı olan kişinin “bakıma muhtaç” olup olmayacağına dair nihai kararı verme yetkisi olmamalı zira x kişinin bakıma muhtaç olup olmadığına dair en doğru kararı sağlık kurulları verebilir.