Göz tembelliği nedir, nasıl anlaşılır, nasıl giderilir?
İlgi Hastanesi Göz Hastalıkları Uzamanı Op. Dr. Adem Dural, göz tembelliğiyle ilgili olarak velilerin oldukça uyanık ve dikkatli bir gözlemci olup, çocuklarının geleceğe kusursuz bakan çocuklar yetiştirmesi gerektiğini belirtiyor.
Op: Dr. Adem Dural, ´Bebekler dünyaya geldiklerinde görüş oranları oldukça düşüktür. Zamanla görme oranları artar. Ergenlik yaşlarına gelene dek görme sistemleri gelişir ve 9-10 yaşlarında kusursuz hale gelir. Gözün gelişim aşamalarının sağlıklı olup olmadığını dış gözlemle görmek yeterli olmayabilir. Bu nedenle, çocuklarımısın ilerleyen yaşlarda gözünden sıkıntı yaşamaması için 3,5-4 yaşından önce şikayeti olsun olmasın, bir göz muayenesinden geçirilmesinde fayda vardır´ diyerek, geç kalınmanın zararlarına dikkat çekiyor
GÖZ TEMBELLİĞİ NE DEMEKTİR?
Göz tembelliği, çocukluk döneminde normal gelişmeyen gözdeki görme azlığının genel adıdır. Göz tembelliği gözlerin tam kapasiteyle kullanılmaması anlamına gelmektedir. Genellikle tek gözde oluşur. Görünme sıklığı fözladır ve hemen her 100 kişiden üçünde görülmektedir.
Teşhisi son derece zor ve ancak uzman bir gözün fark edebileceği bir rahatsızlıktır. Çoğu vakada göz tembelliğine yol açan durumlar kalıtsal olabilir. Özellikle ailesinde göz tembelliği olan çocuklar göz doktoru tarafından mutlaka muayene edilmelidir. Göz tembelliğinin tedavisi için en ideal zaman, ergenlik çağı öncesi yıllardır.
TEŞHİS İÇİN EN UYGUN YAŞ NE ZAMANDIR?
Doğumdan itibaren hem ailenin, hem de çocuk doktorlarının bazı tespitleri ile, gerekli hallerde, çok erken dönemlerde de göz tedavisini sağlamasında fayda vardır.
GÖRME KUSURLARININ TEŞHİSİ İÇİN İDEAL MUAYENE PERİODU
A- Bebeklik dönemi:
1- Bebek doğar doğmaz, doğum travmasının hasarının tesbiti yararlıdır.
2- Bebek, 2-3 yaşına geldiğinde kırılma kusurunun (gözlük gereksiniminin) belirlenmesi ve göz tembelliği olup olmadığının teşhisi ve kayma bozukluklarının tespiti için muayenesi şarttır.
B- Çocukluk dönemi:
1- Okul öncesinde doktora başvurmakta yarar vardır.
2- Okul dönemi, Miyop ve Hipermetrop´ un belirme dönemi olan 10-12 yaş civarında (ortaokula başlarken) çocukların bir göz muayenesi görmesinde büyük yarar vardır.
3- Ergenlik sonrasında 17-20 yaş aralığında muayene: Kırılma kusurunun ilerlemesinin durduğunun tesbit edilmesi ve gerekirse Ekzimer Lazer´ e uygunluğunun belirlenmesi için doktora gidilmesi gerekir.
GÖZ TEMBELLİĞİNİN 3 FARKLI TEZAHÜRÜ VARDIR
Bunlardan birincisi şaşılıktır, şaşılık denilen kusurdan dolayı kayan gözde tembellik oluşabilir.
İkincisi kırma kusurlarıdır ki teşhisi en zor olan göz tembelliği de budur: Yüksek kırma kusuru nedeni ile bir göz diğerinden çok bulanık görüyorsa, bu göz görsel gelişimini tamamlayarak tembel hale gelir. Görünüşte gözlerde herhangi bir problem olmadığı için teşhisi en zor göz tembelliği tipidir. Bu tip arızalar bakarak anlaşılamadığından, genellikle göz muayenesi okul dönemine kadar gecikir ve bu da çoğu kez tedavi için geç kalınmış olması demektir.
Üçüncü bir ana neden de göz dokularında bulanıklıktır: Adına katarakt dediğimiz bu tip tembellik en erken gelişen göz tembelliğidir. Teşhisi için her bebeğin bir çocuk doktoru tarafından son derece kolay bir test olan, kırmızı yansıma testine tabi tutulması yeterlidir. Doğumsal katarakt mümkün olan en kısa zamanda cerrahi olarak tedavi edilmelidir.
GÖRME BOZUKLUĞUNUN TEDAVİSİ
Göz tembelliğinin tedavisi, çocuğun zayıf gözünü kullanmaya alışıtırıp, gayret ettirilmesi ile mümkündür. Bu işlem bazen sağlam göz haftalar veya aylar boyunca kapatılarak sağlanabilir.
Zayıf gözde görme düzeltilse dahi bazen bu tedaviyi kalıcı kılabilmek için yıllarca kısmi kapama uygulamak gerekebilir.
Odaklamada problemi olan çocuklara gözlük kullandırılabilir. Gözlük tek başına yeterli olmazsa kapama yöntemi ile tedavi desteklenebilir.
Göz içi lensi uygulanabilir.
Sağlam göze damlalar veya özel lensler uygulanarak bulanıklık oluşturuması sureti ile çocuğun zayıf gözünü kullanması da sağlanabilir. G
Göz tembelliğinin tedavisi ekseriyetle şaşılık ameliyatından önce yapılır ve ameliyat sonrası da sıklıkla kapamaya devam edilir.
Göz doktoru katarakt veya başka bir göz problemi tespit ederse hemen cerrahi gerekir.
Göz tembelliği sadece sebebin ortadan kaldırılmasıyla iyileştirilemez. Zayıf gözün mutlaka güçlendirilmesi gerekir. Gözlük veya cerrahi, sebebi giderebilir, fakat göz doktorunun tembelliği de tedavi etmesi gerekir.
GÖRME TEMBELLİĞİ TEDAVİ EDİLMEZSE NE OLUR?
· Tembel gözde günlük hayatı engelleyici ve kalıcı görme bozukluğu olabilir.
· Derinlik algısı tamamen kaybolabilir
· Eğer sağlam göz de bir şekilde zarar uğrarsa, ömür boyu görme sıkıntısı çekilebilir.
GÖRME BOZUKLUĞUKLUĞUNUN FATURASI VELİNİNDİR
Göz doktorunuz, tembelliğin tedavisi konusunda size sadece öneri ve öğütte bulunabilir. Tedaviyi sürdürmenin sorumluluğu tamamen size aittir. Çocuklar genellikle göz muayenesinden kaçmaya meyillidirler, velilerin onları bunun gerekli olduğuna ikna etmeleri şarttır.
GÖZ TEMBELLİĞİNİN TEDAVİSİNİ ETKİLEYEN ETKENLER
- Tedaviye başlandığında çocuğun yaşı,
- Göz tembelliğinin şiddeti
Problem ne kadar erken tespit edilirse, tedavide başarı şansı o kadar fazladır. Çoğu kez kısmi tedaviyi 9-10 yaşına kadar sürdürmek gerekebilir. Bu yaştan sonra göz tembelliği genellikle tekrarlamaz. Bu nedenle bu yaşlara dek tembelliğin giderilmesi için tedavi şansı iyi kullanılmalıdır.
Eğer göz tembelliği, erken çocukluk dönemi dediğimiz devreden sonra yani 10 yaşından sonra teşhis edilirse tedavide başarı şansı daha azdır. Ancak, şaşılık ve kırılma kusuruna bağlı göz tembelliklerinin tedavileri nispeten daha geç yaşlarda da tedavi edilebilmektir.
Sağlıklı günler dileklerimle,
çok ilginç ...