Torba Yasadaki Yenilikler

Ev almak isteyenlere, evleneceklere, arabasını değiştireceklere, BES’te birikim yapanlara, asgari ücretliye müjde. Meclis’e gönderilen torba yasa ile milyonlarca kişiyi yakından ilgilendiren destekler yolda...





ÇALIŞANI ÇALIŞMAYANI...

Maliye Bakanı Naci Ağbal, istihdam, yatırım ve üretim teşviklerinden konut hesabına, hurda indiriminden çeyiz desteğine kadar pek çok konuda düzenleme getiren yasa tasarısını Meclis’e sevk ettiklerini bildirdi. Ağbal, yeni düzenlemeyle vergi yükü sabitlenerek, asgari ücretin kalıcı olarak yıl içinde azalmasının önleneceğini söyledi.

ASGARİ ÜCRET DÜŞMEYECEK

Asgari ücretlinin geliri Eylül ayı itibarıyla toplam 14 bin 800 lirayı aştığı için yüzde 15’lik vergi diliminden yüzde 20’lik dilimine girecek ve net asgari ücret 1603 liradan 1517 liraya düşecekti. Yapılacak düzenleme ile asgari ücretlinin vergisi sabitlenecek ve maaşın düşmesi engellenecek. Yani bundan böyle asgari ücretli yıl boyunca aynı maaşı alacak.

10 BİN TL'LİK HURDA TEŞVİĞİ

Bakan Ağbal’ın verdiği bilgiye göre; diğer kapsamlı değişiklik hurda araçlarla ilgili. 16 yaş üstü aracını hurdaya ayıranlara (traktör, motosiklet hariç) yeni araç alımlarında 10 bin liraya kadar ÖTV indirimi yapılacak. Uygulama 31 Aralık 2019 tarihine kadar devam edecek. Türkiye’de yaşı 16’nın üzerinde olan 6 milyon civarında otomobil, otobüs, kamyon gibi ticari vasıta bulunuyor.

NE KADAR AVANTAJ SAĞLAR?

Bugün 100 bin lira liste fiyatı olan bir otomobilin vergisiz fiyatı yaklaşık 55 bin 761 lira. Bunun 27 bin 880 lirası ÖTV. ÖTV ve vergisiz fiyatın toplamından da yüzde 18 KDV alınıyor. Bu da 15 bin 55 lira. ÖTV ve KDV toplamı 43 bin lira. Bu aracın, ÖTV indirimi teşviğiyle alınması halinde cepten 11 bin 800 daha az çıkacak. Yani araç 88 bin 200 liraya gelecek.

ELEKTRİKLİYE MTV ŞOKU!

Meclis ’e sevk edilen kanun tasarısına göre artık elektrikli otomobiller için de motorlu taşıtlar vergisi (MTV) ödenecek. Elektrikli araçların MTV’si, normal benzinli veya dizel araçlara uygulanan MTV tutarının yüzde 25’i oranında uygulanacak. Elektrikli otomobiller herhangi bir içten yanmalı motora sahip olmadığı, yani silindirleri bulunmadığı ve güç kaynakları akü (batarya, pil) olduğu için bugüne kadar MTV’ye tabi değildi. Bu durum değişti.

ZORUNLU BES'TEN CAYMAYA EK SÜRE

yüzde 25 katkI Bireysel Emeklilik Sistemi (BES), 45 yaş altı çalışanlar için zorunlu hale getirilmişti. Sistem kademeli işliyor. Son olarak 1 Ocak itibarıyla 50-100 çalışanı olan işyerleri otomatik olarak BES kapsamına alınmıştı. Otomatik BES’e girenlerin brüt maaşından yüzde 3 kesinti yapılıyor. Devlet yatan paranın yüzde 25’i kadar katkı sağlıyor. 2 ay içinde cayma hakkı var.

6 AYA ÇIKACAK

Meclis’e gönderilen yasa tasarısı ile cayma süresi 3 katına (6 aya) çıkarılacak. Bir başka ifadeyle otomatik BES’e dahil olanlar, karar vermek için daha uzun süreye sahip olacak. 2-3 ay denedikten sonra BES’ten çıkıp çıkmamaya karar verecek. Yani 2 ay baskısı ortadan kalkacak. Devlet katkısı nemalandırılacak. ‘Devlet katkısı getiri sağlamıyor’ eleştirileri yapılıyordu. Böylece bu şikayetlerin önüne geçilecek ve vatandaş teşvik edilecek. Ayrıca otomatik BES’te kalmaya karar verene ödenen 1000 liralık ek katkı her yıl yeniden değerleme (enflasyon) oranında artacak.

7500 TL ÇEYİZ DESTEĞİ

Evlilik hazırlığı yapanlar bankalarda mevduat hesabı veya ‘katılım fonu’ (faizsiz) hesabı açtırabiliyor. 18 yaşından küçükler adına veli ya da vasileri tarafından çeyiz hesabı açılabiliyor. Her ay da düzenli ödeme yapılıyor. Hesabı açarken 15 bin liraya kadar toplu ödeme yapmak mümkün. Parasını hesapta 3 yıl tutana 5 bin liraya kadar devlet desteği veriliyor. Çeyiz desteğine devlet katkısı yüzde 20’den yüzde 25’e çıkarılacak. Böylece 5 bin lira olan azami katkı tutarı yüzde 50 artışla 7500 liraya ulaşacak.

EV ALACAKLARA MÜJDE!

İlk kez ev alacaklara devletin sağladığı katkı 15 bin liradan 20 bin liraya, katkı oranı da yüzde 20’den 25’e çıkarılacak. Şu anda bankalarda konut hesabı açtıranlar aylık en az 250 lira, en fazla 2500 lira ödeme yapabiliyor. Yatan paranın yüzde 20’si kadar, 15 bin lirayı aşmayacak şekilde destek sağlanıyor. Hesapta biriken paradan yılda 2 kez çekim yapılabiliyor. Katkıya ek ev hesabıyla alınacak konutların tapu harcında indirim yapılacak ve daha düşük kredi faizi imkânı da sağlanacak.

YATIRIMA, ÜRETİME İSTİHDAMA DESTEK

Sanayi sicil belgesine sahip işletmelerin yatırım teşvik belgesi aranmadan imalat sanayiinde kullandıkları yeni makine ve teçhizat alımlarına 31 Aralık 2019’a kadar KDV istisnası getiriliyor. 1 Ocak 2018 itibarıyla ilave istihdam sağlayan patrona, 2020 yılı sonuna kadar Gelir Vergisi Stopajı, Damga Vergisi ve sosyal güvenlik primi desteği teşviki sağlanacak.

Torba’dan çalışana ne çıkacak?

Torba Kanun tasarısı ile çalışma hayatı için yeni düzenlemeler yolda. Kreş yardımından tazminata, asgari ücret desteğinden bireysel emekliliğe kadar birçok konuda düzenleme var. En önemlisi de yeni teşvikler

2 Şubat 2018 tarihinde Plan ve Bütçe Komisyonuna gelen Torba Kanun tasarısı ile çalışma hayatında önemli düzenlemelerin hayata geçirilmesi planlanıyor. Torba Kanun kreş yardımından, ikale sonrası ödenen tazminatlara, bekar asgari ücretlinin vergi dilimi nedeniyle yaşadığı kayıptan, geriye dönük prim teşviklerinden yararlanmaya, asgari ücret desteğinden otomatik katılımlı bireysel emeklilik sistemine kadar birçok konuda düzenleme içeriyor. En önemlisi ise Torba Kanunla getirilen yeni teşvik.

Teşvik süresi 12 ay

Dolayısıyla imalat ve bilişim sektörleri dışında sağlanan teşvikin tutarı 2018 yılı için otuz gün üzerinden SGK’ya bildirilen bir kişide 700.1 TL olacaktır. İmalat ve bilişim sektörlerinde 30 gün üzerinden SGK’ya bildirilen bir kişi için bu tutar 2.209,5 TL’yi geçmemek üzere prime esas kazanç üzerinden hesaplanacaktır. Teşvik süresi teşvikten yararlanan her bir sigortalı için 12 ay olarak belirlenmiştir. İşe giriş tarihi itibarıyla 18 yaşından büyük kadınlar, 18 yaşından büyük 25 yaşından küçük erkekler ve İŞKUR’a engelli olarak kayıtlı bulunan kişiler için 18 ay olarak uygulanacak.

Gelir ve damga vergisi

Şartlara uyanları işe alanlar, 12 ay süreyle bunlar için hesaplanan gelir ve damga vergisi tutarı kadar teşvikten yararlanabilecek. Ancak prim desteğinin 18 ay süreyle geçerli olduğu kişiler için destek de 18 ay uygulanacak. 1 Ocak 2018 ve sonrasında tescil edilen işyerleri ile 1 Ocak 2018’ten önce tescil edilmekle birlikte ortalama sigortalı sayısının hesaplandığı yılda sigortalı istihdam etmeyen işyerleri, gelir ve damga vergisi desteğinden 1 Ocak 2018 sonrasında ilk kez sigortalı bildiriminde bulunulan ayı takip eden üçüncü ayda yararlanacak.

Yeni teşvik hisse üzerinden

Teşvik yasalaşırsa, işe giriş tarihinden önceki üç aylık sürede toplam 10 günden fazla 4/a ve 4/c’li olmamak, isteğe bağlı sigortalılık hariç olmak üzere 4/b’li olmamak şartları taşıyan İŞKUR’a kayıtlı işsizleri 2017 yılında işyerinde çalıştırılan ortalama sigortalı sayısına ilave olmak şartıyla işe alan işverenler teşvikten yararlanacaklar. Teşvik miktarı, sigorta primi işveren ve sigortalı hissesinin tamamı olarak belirleniyor. İmalat ve bilişim sektöründe teşvik sigorta primine esas kazanç üzerinden, diğer sektörlerde sigorta primine esas kazanç alt sınırı üzerinden uygulanacak.

Hangi işyerlerinin bilişim sektöründe yer aldığı hususu Bakanlar Kurulu kararıyla belirlenecek. Ayrıca sigorta primi sigortalı hissesinin sigortalıya iade edilmesi de söz konusu olmayacak.

Bekârlar için düzenleme

Bekar asgari ücretlilerin vergi dilimi nedeniyle yaşadıkları kaybı devamlı olarak engellemeye yönelik düzenleme getiriliyor. Bekar asgari ücretliler için 2016 ve 2017 yılında uygulanan düzenlemenin kalıcı hale getirilmesi sağlanacak. Bekar bir asgari ücretlinin yıl boyunca eline geçecek net rakamın korunması söz konusu olacak.

Geriye dönük teşviğe sınır

Geriye dönük sigorta prim teşviklerinden faydalanmaya yönelik APBH değişiklikleri hakkında sınırlamaya gidiliyor. Torba Kanunun Resmi Gazetede yayımlanmasını izleyen aybaşından sonra geriye dönük sigorta prim teşviklerinden yararlanmak için başvurular en fazla 6 aylık olarak gerçekleştirilebilecek.

6 aydan daha uzun süreler için geriye dönük teşvik başvurusunda bulunulamayacak.

Asgari ücret desteğine devam

Asgari ücret desteği uygulaması 2017 yılındaki kriterler üzerinden uygulanmaya devam edilecek. Ancak destek kapsamı ve miktarı için tutar Bakanlar Kurulu tarafından belirlenecek ve destek tüm yıl için değil, Ocak-Eylül dönemi için de uygulanacak.

Kreş desteğine vergi istisnası

Torba Kanun yasalaşırsa kadın çalışanlara, işyerinde kreş hizmeti verilmemesi ve ödemelerin doğrudan kreş hizmeti sağlayan gelir veya kurumlar vergisi mükelleflerine (kreşlere) yapılması şartıyla, her bir çocuk için 2018 yılı için aylık 304.4 TL’yi geçmemek üzere gelir vergisinden istisna tutularak destek sağlanabilecek.

Torba Kanunun getirdiği yeni bir düzenleme de iş sonu tazminatı, iş güvencesi tazminatı ve ikale sözleşmesi imzalanarak belirlenen tazminatlara ilişkin. Eskiden beri tartışmalı bu konu Torba Kanunla açıklığa kavuşturuluyor. İş sonu tazminatı, iş güvencesi tazminatı ve ikale sözleşmesi imzalanarak belirlenen tazminatlara ilişkin gelir vergisi istisnası tanımlanıyor.

Konusuz ‘dava’ görebiliriz...

Daha önce geriye dönük teşvikten yararlanmak veya yararlanılan teşvik türünü değiştirmek için SGK’ya başvurmuş işverenler Torba Kanunun Resmi Gazetede yayımlandığı tarihi izleyen ilk aybaşını takip eden aybaşına kadar (20 Şubat 2018 tarihinde torba kanunun Resmi Gazetede yayımlanması halinde 1 Nisan 2018’e kadar) SGK’ya tekrar başvuru yaparak geriye dönük sigorta prim teşviklerinden yararlanabilecekler veya yararlanılan teşvik türünü değiştirebilecekler. Bu şekilde yapılan başvurular dikkate alınacak ve bu kapsamdaki teşvik tutarları faizleri ile birlikte altı aylık taksitler halinde üç yıl içerisinde başvuru yapan işverenlere ödenecek. Bu konuyla ilgili açılmış davalar davanın konusuz kalması nedeniyle düşecek. SGK’nın birinci derece mahkemelerinin verdiği kararlara itirazlarından da vazgeçtiği sayılacak.

Engelli ve Yaşlılar İçin de Yeni Kaynak Çıktı

Toplumun her kesimini ilgilendiren torba tasarıda engelliler de unutulmadı. Engelli ve yaşlılara yönelik hizmetler için yeni bir kaynak öngörüldü. Engellilerin topluma uyumu kolaylaştırılacak.

Toplumun her kesimini ilgilendiren düzenlemeleri içeren torba tasarıda engelliler de unutulmadı. Sosyal ve Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Fonu gelirlerinden kullanılacak yüzde 5’lik tutar engelli ve yaşlıların hizmetlerinde kullanılacak.

UYUMU KOLAYLAŞACAK

Böylece engellilerin ve yaşlıların topluma uyumu kolaylaştırılarak, erişilebilirlikleri sağlanacak. Hükümetin Meclis’e sunduğu Vergi Kanunları ile Bazı Kanun Hükmünde Kararnamelerde değişiklik öngören yasa tasarısı engelliler, yaşlılar ve kadınlar hakkında da önemli düzenlemeler içeriyor. Buna göre, engellilere ve yaşlılara yönelik hizmetlere kaynak tahsisi etkinleştirilecek.

YÜZDE 5’İ AYRILACAK

Engellilere ve yaşlılara yönelik projeler ile yapım, kiralama işleri ve diğer faaliyetlere yönelik olarak kullanılmak üzere, Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Fonu gelirlerinin yüzde 5’e kadarının Fon Kurulu’nun onaylayacağı projeler için Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı emrine tahsis edilmesi sağlanacak. Böylece topluma uyumlarının daha da kolaylaştırılması amaçlanıyor.

Pozitif ayrımcılık yapılacak

Kadın, genç ve engelli istihdamında teşvik süresi 12 ay yerine 18 ay olarak daha uzun belirlenecek. Maddeyle kadın, engelli ve gençlere pozitif ayrımcılık yapılmasıyla ilave istihdam sağlan özel sektöre işverenlerine yönelik gelir vergisi stopajı teşviki ve damga vergisi desteği sağlanacak. Öte yandan işverene kreş desteği de tasarıda yer alıyor.