17 Nisan 2015 Tarihli “KARAYOLLARI TRAFİK YÖNETMELİĞİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR YÖNETMELİK” te engelliler adına alınan ÖTV (özel tüketim vergisi) indirimli sıfır otomobiller için yeni düzenlemeler getirildi. İlgili maddeleri ve o maddelerin ÖTV indirimde ne tür yenilikler getirdiğini detaylı şekilde açıklamaya çalışacağım. Onun öncesinde yönetmeliği sadeleştirerek ÖTV indirimli alınan araçlarda ki değişikliği herkesin anlayacağı şekilde sade şekilde açıklayayım.
Yeni ÖTV İndirimli Araç Düzenlemesinde Ne Tür Yenilikler Var?
Bu yönetmelikte hem olumlu hemde olumsuz düzenlemeler var. Önce olumlu düzenlemeyi yazalım. Şimdiye kadar engelli kişi adına alınan “özel donanımlı” otomobili sadece ve sadece engelli kişinin kendisi kullanabiliyor, hiçbir şart altında eşi, çocukları, akrabaları kullanamıyordu. Yönetmelik bu haksız uygulamaya son vermiş ve ÖTV indirimli alınan özel tertibatlı engelli aracını engelli kişinin kendisi, eşi ve 3. Dereceye kadar yakın akrabalarının kullanabilmesine olur vermiştir.
Yasal dayanak:
MADDE 7 Aynı Yönetmeliğin 53 üncü maddesinin ikinci ve üçüncü fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
"Engellilere ait araçların trafik tescil kuruluşlarınca tescil işlemlerinin yapılması sırasında:
a) Bizzat kullanım amacıyla engelliler tarafından ithal edilen özel tertibatlı otomobiller ile motosikletlerin tescil belgelerine ve bilgisayar kayıtlarına, "Araç sahibi tarafından kullanılması zorunlu olup, ilgili gümrük müdürlüğünün izni olmadan devri, satışı, hibesi, intifasının mülkiyeti muhafaza kaydıyla veya sair şekillerde akden devri, tasarruf hakkının vekaletname ile devredilmesi, kiralanması, ödünç verilmesi, özel tertibatının kaldırılması veya değiştirilmesi yasaktır." şeklinde şerh konulur.
b) Engelliler tarafından ithal edilen özel tertibatlı minibüslerin tescil belgelerine ve bilgisayar kayıtlarına "Araç sahibinin eşi, üçüncü dereceye kadar kan ve sıhri hısımlarından bir sürücü veya noterce düzenlenmiş iş akdine bağlı olarak istihdam edilen bir sürücü tarafından kullanılması zorunlu olup, ilgili gümrük müdürlüğünün izni olmadan devri, satışı, hibesi, intifasının mülkiyeti muhafaza kaydıyla veya sair şekillerde akden devri, tasarruf hakkının vekaletname ile devredilmesi, kiralanması ödünç verilmesi, özel tertibatının kaldırılması veya değiştirilmesi yasaktır." şeklinde şerh konulur.
c) Engellilik derecesi % 90'ın altında olan engelliler tarafından bizzat kullanılmak amacıyla özel tertibatlı araçların Özel Tüketim Vergisinden muaf olarak yurt içinden ilk iktisabında tescil belgelerine, "İlk iktisap tarihinden itibaren beş yıl geçmedikçe Özel Tüketim Vergisi ödenmeden devri, satışı, hibesi, intifasının mülkiyeti muhafaza kaydıyla veya sair şekillerde akden devri, tasarruf hakkının vekaletname ile devredilmesi, "Özel tertibatının kaldırılması veya değiştirilmesi yasaktır." şeklinde şerh konulur. Herhangi bir engeli bulunmayan kişilerin kullanımına uygun olarak üretilmiş olan aracın teknik donanımlarında hiçbir değişiklik yapılmadan, engelli kişinin sağlık raporunda belirtilen tertibatın ilave aparatlarla taktırılmış olması halinde, bu araç araç sahibinin eşi, üçüncü dereceye kadar kan ve sıhri hısımlarından bir sürücü veya noterce düzenlenmiş iş akdine bağlı olarak istihdam edilen bir sürücü tarafından da kullanılabilir. Aracın engelli veya bu kişiler tarafından her iki şekilde de kullanılabileceğinin yetkili kurum ve kuruluşlarca belgelendirilmesi şarttır.
ÖTV indirimli araçlarda ki ikinci ve benim olumsuz değişiklik diye tabir ettiğim değişiklik ise sakatlık oranı yüzde 90’ın üzerinde olan kişiler adına alınan araçları (özel donanım olsun olmasın) kendileri, eşleri ve üçüncü dereceye kadar yakın akrabalarının kullanabilir olması.
Yukarda yazdığım bu uygulama eski bir önceki yönetmelik değil de ondan önceki yönetmelikte de aynı idi. O zaman insanlar çıkıp “sakatlık oranı %90 ve üzeri olan kişi adına alınan ve araçta özel donanım olmadığı halde araç kullanımının kısıtlanmasının saçma olduğu” belirtmiş, bu saçmalık kabul görmüş ve özel donanım olmayan sakatlık oranı %90 ve üzeri kişiler adına araçlarda kullanım kısıtlanması kaldırılmıştı. Yani sakatlık oranı yüzde 90 ve üzeri olan engelli adına aracı herkes kullanabiliyor du. Şimdi ise bu imkana son verilmiş.
Yasal Dayanak:
ç) Özel tertibatı olmayıp, engellilik derecesi % 90 ve üzeri olan malul ve engelliler tarafından Özel Tüketim Vergisinden muaf olarak bizzat ithal edilen araçların tescil belgelerine ve bilgisayar kayıtlarına, "Araç sahibi engelli kişinin eşi, kanuni mümessili ile üçüncü dereceye kadar kan ve sıhri hısımlarından bir sürücü veya noterce düzenlenmiş iş akdine bağlı olarak istihdam edilen bir sürücü tarafından kullanılması zorunlu olup, beş yıl içerisinde Özel Tüketim Vergisi ödenmeden devri, satışı, hibesi, intifasının mülkiyeti muhafaza kaydıyla veya sair şekillerde akden devri, tasarruf hakkının vekaletname ile devredilmesi, kiralanması, ödünç verilmesi yasaktır." şeklinde şerh konulur. Ayrıca ithal araçların gümrük şahadetnamelerinde, yukarıda belirtilen şerh dışında varsa diğer şerhler de tescil belgesine işlenir.
d) Engelliler tarafından ithal edilerek getirilen araçların, aynı durumdaki başka bir engelliye devri veya bunların ölümü sonucunda varislerine intikali halinde, bu araçlar gümrük vergisinden muaf olup, devir ve tescil işlemi ilgili gümrük müdürlüğünün iznine bağlıdır.
e) Özel tertibatı olmayıp, engellilik derecesi % 90 ve üzeri olan engelliler tarafından Özel Tüketim Vergisinden muaf olarak yurt içinden satın alınıp ilk iktisabı yapılan araçların tescil belgelerine "İlk iktisap tarihinden itibaren beş yıl geçmedikçe Özel Tüketim Vergisi ödenmeden devri, satışı, hibesi, intifasının mülkiyeti muhafaza kaydıyla veya sair şekillerde akden devri, tasarruf hakkının vekaletname ile devredilmesi yasaktır." şeklinde şerh konulur.
Sonuç:
Yönetmelikte yapılan değişiklik (özel tertibatlı araçlar için olan hariç) tam anlamıyla bir saçmalık. Bir taraftan tertibatlı aracı olan engellilerin mağduriyetleri giderilmiş ama sakatlık oranı %90 ve üzeri kişilerin aldıkları araçlar için kullanım kısıtlaması getirilerek yeni mağduriyetler yaratılmıştır. Klasik deyimle iki ileri bir geri. Yerimizde sayıyoruz!
Resmi gazetede yayınlanan yönetmelik:> http://www.resmigazete.gov.tr/main....smigazete.gov.tr/eskiler/2015/04/20150417.htm
- 1- Bundan böyle ÖTV indirimli alınan “özel donanımlı” (özel tertibat) araçları engelli kişinin kendisi eşi, üçüncü dereceye kadar kan ve sıhri hısımlarından bir sürücü veya noterce düzenlenmiş iş akdine bağlı olarak istihdam edilen bir sürücü tarafından da kullanılabilir.
- 2- Sakatlık oranı yüzde 90 ve üzeri olup ta (araçta özel donanım olsun olmasın) ötv indirimli araç alan kişilerin adlarına alınan otomobilleri de kendileri, eşleri ve üçüncü dereceye kadar yakın akrabaları kullanabilir.
Yeni ÖTV İndirimli Araç Düzenlemesinde Ne Tür Yenilikler Var?
Bu yönetmelikte hem olumlu hemde olumsuz düzenlemeler var. Önce olumlu düzenlemeyi yazalım. Şimdiye kadar engelli kişi adına alınan “özel donanımlı” otomobili sadece ve sadece engelli kişinin kendisi kullanabiliyor, hiçbir şart altında eşi, çocukları, akrabaları kullanamıyordu. Yönetmelik bu haksız uygulamaya son vermiş ve ÖTV indirimli alınan özel tertibatlı engelli aracını engelli kişinin kendisi, eşi ve 3. Dereceye kadar yakın akrabalarının kullanabilmesine olur vermiştir.
Yasal dayanak:
MADDE 7 Aynı Yönetmeliğin 53 üncü maddesinin ikinci ve üçüncü fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
"Engellilere ait araçların trafik tescil kuruluşlarınca tescil işlemlerinin yapılması sırasında:
a) Bizzat kullanım amacıyla engelliler tarafından ithal edilen özel tertibatlı otomobiller ile motosikletlerin tescil belgelerine ve bilgisayar kayıtlarına, "Araç sahibi tarafından kullanılması zorunlu olup, ilgili gümrük müdürlüğünün izni olmadan devri, satışı, hibesi, intifasının mülkiyeti muhafaza kaydıyla veya sair şekillerde akden devri, tasarruf hakkının vekaletname ile devredilmesi, kiralanması, ödünç verilmesi, özel tertibatının kaldırılması veya değiştirilmesi yasaktır." şeklinde şerh konulur.
b) Engelliler tarafından ithal edilen özel tertibatlı minibüslerin tescil belgelerine ve bilgisayar kayıtlarına "Araç sahibinin eşi, üçüncü dereceye kadar kan ve sıhri hısımlarından bir sürücü veya noterce düzenlenmiş iş akdine bağlı olarak istihdam edilen bir sürücü tarafından kullanılması zorunlu olup, ilgili gümrük müdürlüğünün izni olmadan devri, satışı, hibesi, intifasının mülkiyeti muhafaza kaydıyla veya sair şekillerde akden devri, tasarruf hakkının vekaletname ile devredilmesi, kiralanması ödünç verilmesi, özel tertibatının kaldırılması veya değiştirilmesi yasaktır." şeklinde şerh konulur.
c) Engellilik derecesi % 90'ın altında olan engelliler tarafından bizzat kullanılmak amacıyla özel tertibatlı araçların Özel Tüketim Vergisinden muaf olarak yurt içinden ilk iktisabında tescil belgelerine, "İlk iktisap tarihinden itibaren beş yıl geçmedikçe Özel Tüketim Vergisi ödenmeden devri, satışı, hibesi, intifasının mülkiyeti muhafaza kaydıyla veya sair şekillerde akden devri, tasarruf hakkının vekaletname ile devredilmesi, "Özel tertibatının kaldırılması veya değiştirilmesi yasaktır." şeklinde şerh konulur. Herhangi bir engeli bulunmayan kişilerin kullanımına uygun olarak üretilmiş olan aracın teknik donanımlarında hiçbir değişiklik yapılmadan, engelli kişinin sağlık raporunda belirtilen tertibatın ilave aparatlarla taktırılmış olması halinde, bu araç araç sahibinin eşi, üçüncü dereceye kadar kan ve sıhri hısımlarından bir sürücü veya noterce düzenlenmiş iş akdine bağlı olarak istihdam edilen bir sürücü tarafından da kullanılabilir. Aracın engelli veya bu kişiler tarafından her iki şekilde de kullanılabileceğinin yetkili kurum ve kuruluşlarca belgelendirilmesi şarttır.
ÖTV indirimli araçlarda ki ikinci ve benim olumsuz değişiklik diye tabir ettiğim değişiklik ise sakatlık oranı yüzde 90’ın üzerinde olan kişiler adına alınan araçları (özel donanım olsun olmasın) kendileri, eşleri ve üçüncü dereceye kadar yakın akrabalarının kullanabilir olması.
Yukarda yazdığım bu uygulama eski bir önceki yönetmelik değil de ondan önceki yönetmelikte de aynı idi. O zaman insanlar çıkıp “sakatlık oranı %90 ve üzeri olan kişi adına alınan ve araçta özel donanım olmadığı halde araç kullanımının kısıtlanmasının saçma olduğu” belirtmiş, bu saçmalık kabul görmüş ve özel donanım olmayan sakatlık oranı %90 ve üzeri kişiler adına araçlarda kullanım kısıtlanması kaldırılmıştı. Yani sakatlık oranı yüzde 90 ve üzeri olan engelli adına aracı herkes kullanabiliyor du. Şimdi ise bu imkana son verilmiş.
Yasal Dayanak:
ç) Özel tertibatı olmayıp, engellilik derecesi % 90 ve üzeri olan malul ve engelliler tarafından Özel Tüketim Vergisinden muaf olarak bizzat ithal edilen araçların tescil belgelerine ve bilgisayar kayıtlarına, "Araç sahibi engelli kişinin eşi, kanuni mümessili ile üçüncü dereceye kadar kan ve sıhri hısımlarından bir sürücü veya noterce düzenlenmiş iş akdine bağlı olarak istihdam edilen bir sürücü tarafından kullanılması zorunlu olup, beş yıl içerisinde Özel Tüketim Vergisi ödenmeden devri, satışı, hibesi, intifasının mülkiyeti muhafaza kaydıyla veya sair şekillerde akden devri, tasarruf hakkının vekaletname ile devredilmesi, kiralanması, ödünç verilmesi yasaktır." şeklinde şerh konulur. Ayrıca ithal araçların gümrük şahadetnamelerinde, yukarıda belirtilen şerh dışında varsa diğer şerhler de tescil belgesine işlenir.
d) Engelliler tarafından ithal edilerek getirilen araçların, aynı durumdaki başka bir engelliye devri veya bunların ölümü sonucunda varislerine intikali halinde, bu araçlar gümrük vergisinden muaf olup, devir ve tescil işlemi ilgili gümrük müdürlüğünün iznine bağlıdır.
e) Özel tertibatı olmayıp, engellilik derecesi % 90 ve üzeri olan engelliler tarafından Özel Tüketim Vergisinden muaf olarak yurt içinden satın alınıp ilk iktisabı yapılan araçların tescil belgelerine "İlk iktisap tarihinden itibaren beş yıl geçmedikçe Özel Tüketim Vergisi ödenmeden devri, satışı, hibesi, intifasının mülkiyeti muhafaza kaydıyla veya sair şekillerde akden devri, tasarruf hakkının vekaletname ile devredilmesi yasaktır." şeklinde şerh konulur.
Sonuç:
Yönetmelikte yapılan değişiklik (özel tertibatlı araçlar için olan hariç) tam anlamıyla bir saçmalık. Bir taraftan tertibatlı aracı olan engellilerin mağduriyetleri giderilmiş ama sakatlık oranı %90 ve üzeri kişilerin aldıkları araçlar için kullanım kısıtlaması getirilerek yeni mağduriyetler yaratılmıştır. Klasik deyimle iki ileri bir geri. Yerimizde sayıyoruz!
Resmi gazetede yayınlanan yönetmelik:> http://www.resmigazete.gov.tr/main....smigazete.gov.tr/eskiler/2015/04/20150417.htm