X- işinlari

Sağlık Teknikeri

Üye
Üye
Katılım
Haz 8, 2010
Mesajlar
1,023
Tepkime Puanı
23
Puanları
38
X ışınları Wilhelm Conrad Röntgen tarafından tesadüf olarak bulmuştur. 1895’ te düşük basınçlı gazların içerisinden geçen akım üzerine çalışırken katot ışınları üzerine yaptığı araştırma ile x –ışınlarını keşfetti. Aslında ne bulduğunu bilemediği için adını x yani bilinmeyen ışın olarak koymuştur. Daha sonraları çalışmalarına yoğunlaşırken bir şey fark eder bir ışık kaynağı ile çalışıyordu ve parmağında yüzük vardı elinin arka kısmında ise bakır plaka bulunmakta idi. Elinin yansımasında kemikleri ve metal olan yüzüğü sadece bakır plağın üzerine yansımıştı.

Böylece anladı ki bu ışın metal ve kemiği geçemiyor ve görüntü bu şekilde meydana geliyor. Şimdi isterseniz x- ışınının nasıl oluştuğunu detaylı bir şekilde anlatayım. Bizim x- ışını diye tabir ettiğimiz şey aslında binlerce volt elektrik geriliminin istediğimiz yere yansıtarak elde ettiğimiz görüntüdür. Biz genelde tıp alanında kullanıyoruz ve kırık var mı? Ya da kurşun nerede? Gibi soruları cevaplamak için kullanıyoruz. Elimizde bir kırık olduğunu varsayalım bunu öğrenmek için doktora gidiyoruz doktor kırığın nerede olduğunu anlamak için bizi röntgene gönderiyor. Röntgen çekilirken elimizin arkasında bir bakır plak ya da bakır levha artık her ney ise koyuyorlar ve elimize bir ışık demeti gönderiyorlar bu ışık demetini binlerce volt elektrik gerilimi üreten cihazlardan sağlıyorlar.

Elimize ışık demeti gönderildiğinde elektronlarda daha doğrusu fazla olan elektronlar biz buna radyasyon diyoruz elimizle temas haline geçerler ve sadece kemikten ve metal cisimlerden geçemez bu radyasyon geçemediği yerler arkada bulunan bakır levhada görünür ve kırık nerde tespit edilmiş olur. Şu anda tıp alanında kullanılan birçok alet x –ışınları temeline dayanmaktadır. Bunlar tomografi aleti bir nevi x ışınları gönderiliyor tabi ki röntgende olduğu gibi değil daha küçük ışımalar gönderiliyor. X ışınları özelliklerine bakacak olursak; dalga boyları 0,04- 1000 angström arasında değişmektedir. İnsan gözü 3800- 7800 angström arasındaki dalga boyunda olan ışığı görebildiği için x ışınlarını gözle göremeyiz.

X ışınlarının hızı yaklaşık 300.000 olup ışık hızına eşittir. Şiddeti ise kaynaktan uzaklaştıkça mesafenin karesi ile doğru orantılı bir şekilde azalmış olur. X ışınları parçacık ve dalga modeline uygundur. X ışınları binlerce volt elektrik akımı üreten cihazlarda üretilir. Bunun içindir ki radyasyon meydana geliyor. Çeşitli maddelerle kimyasal etkileşim yapabilirler. Bunun içindir ki hamile kadınların röntgen ve tomografi çekilmeleri yasaktır. X ışınları radyasyon yayıyor dedik bu radyasyon anne karnındaki bebekte kalıcı hasarlar meydana getirdiği için yasaklanmıştır.

Nedeni ise bebeğin kromozom yapısını değiştirmesidir, kolaylıkla vücut içerisine girdiği için henüz savunmasız olan bebeği direk etkiler.
Ayrıca x ışınları x- ray cihazlarında da kullanılmaktadır. Bilindiği üzere x- ray cihazı fotoğraf filmlerini yakıyor ve kalp pili olan hastalar x- ray cihazından geçemiyor.
Ülkemizde ise ilk defa Türk yunan savaşında yaralanan bir askerin koluna saplanan merminin yerinin tespiti için kullanılmıştır.
 
Tekerlekli Sandalye
Üst