- Katılım
- Kas 9, 2010
- Mesajlar
- 16,299
- Tepkime Puanı
- 15
- Puanları
- 0
- Yaş
- 49
Bir sabah kalktığınızda koku algınızda azalmanın olduğunu ya da hiç koku alamadığınızı fark edebilirsiniz. Dr. Aytuğ Altundağ'a göre; bu durum Alzheimer ya da Parkinson'un ilk belirtisi olabilir.
Görmek, dokunmak ve duymak kadar koklamak da çok önemli... Ancak bazı insanlar zaman içinde koku alma yeteneklerini kaybedebiliyor. Avrupa Kimyasal Algıları Araştırma Derneği üyesi, Kulak Burun Boğaz Uzmanı Dr. Aytuğ Altundağ koku kaybı ve tedavisiyle ilgili merak edilen soruları yanıtladı.
Doğuştan koku alamayan insanlar var mıdır?
Evet, doğuştan işitme ve görme engelli insanların olduğu gibi doğuştan koku alma bozukluğu olan kişiler de vardır. Kimi koku bozukluğu hastalıkları anne karnındayken başlar ve ömür boyu devam edebilir. 'Kalman sendromu' adını verdiğimiz doğuştan koku alamama bozukluğunda, üreme işlevi ve cinsel gelişim ile ilgili sorunlar da görülmektedir.
LEZZET İÇİN KOKU ÖNEMLİ
Koku alamayan kişi, tat duyusunu da kaybeder mi peki?
Tat duyusu normalde dil üzerindeki tat alıcıları ile algılanıyor ama lezzet kavramı koku, tat, doku ve ısının bir birleşimidir. Bu yüzden grip, sinüzit, alerjik nezle ya da diğer burun tıkanıklığına bağlı hava akımının bozulduğu durumlarda, lezzet algımız da bozulur. Özellikle aromatik tatların algılanmasında, düzgün bir şekilde koku alabilmek büyük bir önem taşıyor. Koku duyusunun eşlik etmediği bir lezzet algısı, sadece temel tatları içeren kuru bir lezzetten öteye gidemez.
TRAVMA VAR MI?
Kaybedilen koku yeteneği geri döner mi?
Koku kaybının hangi nedene bağlı olduğu, hastalığın gidişatını da önemli oranda belirlemektedir. Koku kayıplarının; ani koku kaybı, zamanla azalan koku kaybı, tam koku kaybı, kısmi koku kaybı, gün içerisinde ya da mevsimlere bağlı olarak azalıp artan koku kaybı gibi pek çok türü vardır. Özellikle ani koku kayıplarında; bir viral enfeksiyonun ya da kafa travması öyküsünün olup olmadığı mutlaka sorgulanmalıdır. Viral enfeksiyon sonrası olan kayıplarda; kalıcı hasarın olmaması için tedaviye çok erken dönemde başlanması gerekir. Yavaş yavaş ilerleyen koku kayıplarında ise altta Parkinson ya da Alzheimer gibi nörolojik bir hastalığın olup olmadığı incelenmelidir. Öte yandan yine yavaş ilerleyen kayıplarda; sinüs ve burun kaynaklı hastalıklar da mutlaka değerlendirilmelidir.
Görmek, dokunmak ve duymak kadar koklamak da çok önemli... Ancak bazı insanlar zaman içinde koku alma yeteneklerini kaybedebiliyor. Avrupa Kimyasal Algıları Araştırma Derneği üyesi, Kulak Burun Boğaz Uzmanı Dr. Aytuğ Altundağ koku kaybı ve tedavisiyle ilgili merak edilen soruları yanıtladı.
Doğuştan koku alamayan insanlar var mıdır?
Evet, doğuştan işitme ve görme engelli insanların olduğu gibi doğuştan koku alma bozukluğu olan kişiler de vardır. Kimi koku bozukluğu hastalıkları anne karnındayken başlar ve ömür boyu devam edebilir. 'Kalman sendromu' adını verdiğimiz doğuştan koku alamama bozukluğunda, üreme işlevi ve cinsel gelişim ile ilgili sorunlar da görülmektedir.
LEZZET İÇİN KOKU ÖNEMLİ
Koku alamayan kişi, tat duyusunu da kaybeder mi peki?
Tat duyusu normalde dil üzerindeki tat alıcıları ile algılanıyor ama lezzet kavramı koku, tat, doku ve ısının bir birleşimidir. Bu yüzden grip, sinüzit, alerjik nezle ya da diğer burun tıkanıklığına bağlı hava akımının bozulduğu durumlarda, lezzet algımız da bozulur. Özellikle aromatik tatların algılanmasında, düzgün bir şekilde koku alabilmek büyük bir önem taşıyor. Koku duyusunun eşlik etmediği bir lezzet algısı, sadece temel tatları içeren kuru bir lezzetten öteye gidemez.
TRAVMA VAR MI?
Kaybedilen koku yeteneği geri döner mi?
Koku kaybının hangi nedene bağlı olduğu, hastalığın gidişatını da önemli oranda belirlemektedir. Koku kayıplarının; ani koku kaybı, zamanla azalan koku kaybı, tam koku kaybı, kısmi koku kaybı, gün içerisinde ya da mevsimlere bağlı olarak azalıp artan koku kaybı gibi pek çok türü vardır. Özellikle ani koku kayıplarında; bir viral enfeksiyonun ya da kafa travması öyküsünün olup olmadığı mutlaka sorgulanmalıdır. Viral enfeksiyon sonrası olan kayıplarda; kalıcı hasarın olmaması için tedaviye çok erken dönemde başlanması gerekir. Yavaş yavaş ilerleyen koku kayıplarında ise altta Parkinson ya da Alzheimer gibi nörolojik bir hastalığın olup olmadığı incelenmelidir. Öte yandan yine yavaş ilerleyen kayıplarda; sinüs ve burun kaynaklı hastalıklar da mutlaka değerlendirilmelidir.
