Zona Nedir? Nerelerde Oluşur?

Bulaşıcı ve döküntülü bir enfeksiyon hastalığı.

Duyu sinirleri yolu üzerinde ortaya çıkan ve ağrılı bir sinir kökü iltihabı olan zona, özellikle gövdede göğüste yüzde ve bacaklarda görülür.
Zona'ya Weller tarafından bulunmuş olan (Poxvirüs varicellae ) virüsü yol açar. Bu suçiçeğininkine yakın bir virüstür, ensık ve nispeten hafif olanı kaburgalar arası zonadır. En ağır ve seyrek görüneni ise ( göz zonası )dır.

Zona daha önce organizmaya girmiş olan virüsün etkin hale geçmesiyle belirginleşir. Virüsten özellikle kaburgalar arası sinirleri ( omurilik arka kök düzeyi ve kafa sinirleri ) etkilenir. Sinir liflerinin deri yüzeyinde belirdiği yerlerde, kızartılı bir zemin üzerinde küçük keseli ve tek yanlı döküntüler görülür.

Kabarcıklar 7-8 gün içinde patlar, kaybolur ve yerinde esmer bir leke bırakan kabuk oluşur. Çoğunlukla döküntüyle birlikte bazende daha önce yanmalar biçiminde şiddetli sinir ağrıları belirir. Bu durum göz zonasında oldukça şiddetlidir. Ağrılar genellikle döküntülerden sonrada sürebilir, yaşlılarda ise yıllarca kaybolmadığıda tespit edilmiştir.

Zona boyunda, göğüste, kaburgalar arası bölgeden başka, yukarı bölümlerde'de görülebilir. Hatta kolun iç bölümüne yayıldığıda olur. Bel omurları, kuyruk sokumu, karın, kalça, kasık, üreme organları düzeyindede ortaya çıkar. Kafa sinirlerine yerleşmiş olan zonalar özel biçimler oluşturur.

Göz zona'sı tehlikeli göz iltihaplarına yol açar.

Zona İle İlgili Bimeniz Gerekenler

Halk arasında gece yanığı olarak bilinen Zona; Sinir Ucu İltahabıdır.

Zonaya neden olan suçiçeği hastalığı virüsüdür. Suç çiçeği çoğunlukla çocukluk döneminde geçirilen ve solunum yoluyla bulaşan bir hastalıktır. Su çiçeği iyileştikten sonra hastalığa neden olan virüs vücuttan tamamen yok olmaz ve bazı sinirlerin içine yerleşerek uyur vaziyette kalır. Uzun yıllar boyunca hiçbir sorun yaratmaz. Ancak bazı kişilerde Vücudun direncinin azaldığı durumlarda uyuyan bu virüs uyanır. Yerleştiği sinirin içinde çoğalır ve sinirin uçlarına, sinirin dağıldığı deri bölgesine gelerek ağrı ve cilt döküntüsüyle seyreden Zona hastalığını oluşturur.

Vücudun zayıf düşmesine yol açan nedenler; bazı enfeksiyonlar, yorgunluk, uykusuzluk, dengesiz beslenme, aşırı kilo kaybı, stres,alınan bazı ilaçlar, kanser gibi hastalıklar sıralanabilir. Zona çocuklar da dahil olmak üzere her yaşta görülür. Ancak 50 yaşın üzerinde, yaşlılarda, başka hastalığı olanlarda daha ağır seyreder. Zona ağrı ve deri döküntüsüyle seyreden bir hastalıktır. Bu iki belirti de tüm vücutta değil sadece sinirin bulunduğu alanda görülür.

Zona da yüz, saçlı deri, gövde, kol ve bacaklar gibi vücudun herhangi bir bölgesinde sinirler tutulabilir. Bununla beraber en sık tutulan bölge göğüs bölgesidir. Ağrı ve döküntü vücudun sağ ya da sol olmak üzere bir yarısında bir kuşak tarzında yerleşir. Ağrı, deri döküntüsünden önce ortaya çıkabilir. Hastalar ağrıyı yanma, zonklama, batma, bıçak saplanması, karıncalanma, uyuşma şeklinde hisseder. Ağrının ardından deride bir kızarıklık ve üzerinde yerleşmiş su dolu kabarcıklar ortaya çıkar. 3-4 hafta içinde bunlar kurur ve kabuklanarak iyileşir. Ağrı bu dönemde devam eder ve döküntünün iyileşmesiyle kaybolur. Ancak bazen, özellikle de yaşlı kişilerde ağrı döküntünün iyileşmesinden sonra da devam eder.

Zona tedavisinde istirahat önemlidir. Deri döküntüsü için ıslak pansumanlar ve kurutucu merhemler yararlıdır. Vitaminler , ağrı kesiciler ve virüsün çoğalmasının durduran bazı ilaçlar da tedavide kullanılmaktadır. Ağrının inatçı olduğu vakalarda antidepresanlar, sinir blokajı gibi yöntemlerden yararlanabilir.