F
Fırtına
Guest
Yeni “Sosyal Güvenlik Reformu” gereğince, eşlerinden boşanarak, vefat etmiş ana-babalarından yetim aylığı veya eski kocalarından dul aylığı alanların evlerine baskın yapılarak, boşandıkları kocaları ile birlikte yaşayıp yaşamadıkları tespit edilirse aldıkları yetim veya dul aylıkları kesilmektedir..
Bu olayın hukukiliği bir yana baskın anında kadının yanında boşandığı kocası değil de başka erkek varsa aylıklarına dokunulmamaktadır ama boşandığı kocası ile aynı evde yakalanırsa aylıkları kesilmektedir..
Boşanan kadınlar eski eşleriyle aynı evde yaşayamaz;
1 Ekim 2008 günü yürürlüğe giren 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun “Gelir ve aylık bağlanmayacak haller” başlıklı 56’ncı maddesinin son fıkrasına göre; ”... Eşinden boşandığı halde, boşandığı eşiyle fiilen birlikte yaşadığı belirlenen eş ve çocukların, bağlanmış olan gelir ve aylıkları kesilir. Bu kişilere ödenmiş olan tutarlar, 96’ncı madde hükümlerine göre geri alınır...” Bu düzenleme gereğince, kadınlar boşandıkları eski eşleriyle aynı evde yaşıyorlarsa aylıkları kesilecektir. Bu nedenle Sosyal Güvenlik mevzuatımız gereğince boşanan kadınlar, eski eşleriyle aynı evde yaşayamazlar.
Nikah masasındaki “evet”in anlamını biliyor musunuz?
Tabi biliyoruz dediğinizi duyar gibiyim de benim sorduğum hukuken evet dediğiniz anda karşınızdaki kişiyi mirascı olarak atadığınızı veya dul aylığı sahibi yaptığınızı biliyor musunuz?
Nikâh masasında size sorulan soruya “EVET” demenizin hukuki ne sonucunu bugüne kadar hiç düşündüğünüzü de zannetmiyorum. Evlilik iki kişi arasında, resmi makamlar önünde yapılan sözleşmedir ve kadın ile erkek resmi nikâh ile evlenmekle Medeni Kanun gereğince karı-koca sıfatlarını aldıkları gibi bir de;
*Miras hukuku açısında birbirlerinin mirascısı olurlar yani kim vefat ederse, sağ kalan vefat edene mirascı olur.
*Sosyal güvenlik hukuku açısından hak sahibi veya bakmakla yükümlü kişi olurlar yani her ikisinin sağlığında aralarında resmi nikâh olması nedeniyle çalışan çalışmayanın sosyal güvencesini sağlar. Ölümle ise hak sahibi olurlar ki sağ kalan ölenin aylığını dul sıfatıyla almaya devam eder.
Boşanarak verdiğimiz hakkı geri alırız;
Evlilik bir sözleşmedir ama bunu sona erdiren boşanma ise bir mahkeme kararıdır. Yani evlilik sözleşmesini ancak ve ancak bir mahkeme sona erdirebilir ve boşandığımız anda evliliğin iki önemli sonucu ortadan kalkar. İşte mahkemelerce verilecek boşanma kararlarıyla resmi nikaha tanınan bu haklar ortadan kalkar ama bu kere başka haklar ortaya çıkar.
Boşananlara babadan-anadan aylık;
Sosyal Güvenlik Hukuku gereğince, boşanma ile resmi nikahı biten kadına varsa vefat etmiş ana-babası üzerinden yetim aylığı bağlanabileceği gibi eğer ilk evliliği varsa ve ilk eşi vefat etmişse onun üzerinden dul aylığı alma hakkı ortaya çıkmaktadır. Boşanan kadın boşanma tarihinden sonra SGK’ya müracaat ederse kendisine dul veya yetim aylığı bağlanacaktır.
Evinde eski kocasıyla yaşayan kadının aylığı kesilir;
Kocasından boşanan ve Medeni Kanun gereğince edindikleri evi yarı yarıya paylaşmak zorunda kalan kadın, evin diğer yarısında eski kocası yaşıyorsa, bu durumun şikayet-ihbar ile SGK’ya duyurulması sonrasında, SGK’nın denetimle görevli memurları tarafından tespiti ile dul-yetim aylığını kaybedecektir. Bu arada yukarıda verdiğim madde içinde, “... Boşandığı eşiyle fiilen birlikte yaşadığı belirlenen eş...” tabiri kullanılmıştır. Bu tabir gereğince, boşandıkları halde aynı evi (mecburen de olsa) paylaşan kadın-erkeğin cinsi münasebette bulunup bulunmadıklarını da araştırma konusunu içeriyor mu yoksa aynı evde yaşamaları yeterli mi? Sorusuna cevap verememektedir. Bu konuyla ilgili SGK’nın genelgesi de yoktur. Yani eve giden denetim elemanları için sadece aynı evde ikamet etmek yeterli mi yoksa aralarında cinsi münasebet var mı araştırmalılar mı belli değildir.
Başka erkeklerle yaşarsa aylık kesilmez;
Aynı kadın, eski kocasıyla değil ama bir başka erkekle aynı evde yaşamaya devam ederse aylığın kesilme riski yoktur. Çünkü, Kanun sadece boşandığı eşiyle birlikte yaşaması halinde dul-yetim aylığının kesilmesini öngörmektedir.
Ali Tezel
Bu olayın hukukiliği bir yana baskın anında kadının yanında boşandığı kocası değil de başka erkek varsa aylıklarına dokunulmamaktadır ama boşandığı kocası ile aynı evde yakalanırsa aylıkları kesilmektedir..
Boşanan kadınlar eski eşleriyle aynı evde yaşayamaz;
1 Ekim 2008 günü yürürlüğe giren 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun “Gelir ve aylık bağlanmayacak haller” başlıklı 56’ncı maddesinin son fıkrasına göre; ”... Eşinden boşandığı halde, boşandığı eşiyle fiilen birlikte yaşadığı belirlenen eş ve çocukların, bağlanmış olan gelir ve aylıkları kesilir. Bu kişilere ödenmiş olan tutarlar, 96’ncı madde hükümlerine göre geri alınır...” Bu düzenleme gereğince, kadınlar boşandıkları eski eşleriyle aynı evde yaşıyorlarsa aylıkları kesilecektir. Bu nedenle Sosyal Güvenlik mevzuatımız gereğince boşanan kadınlar, eski eşleriyle aynı evde yaşayamazlar.
Nikah masasındaki “evet”in anlamını biliyor musunuz?
Tabi biliyoruz dediğinizi duyar gibiyim de benim sorduğum hukuken evet dediğiniz anda karşınızdaki kişiyi mirascı olarak atadığınızı veya dul aylığı sahibi yaptığınızı biliyor musunuz?
Nikâh masasında size sorulan soruya “EVET” demenizin hukuki ne sonucunu bugüne kadar hiç düşündüğünüzü de zannetmiyorum. Evlilik iki kişi arasında, resmi makamlar önünde yapılan sözleşmedir ve kadın ile erkek resmi nikâh ile evlenmekle Medeni Kanun gereğince karı-koca sıfatlarını aldıkları gibi bir de;
*Miras hukuku açısında birbirlerinin mirascısı olurlar yani kim vefat ederse, sağ kalan vefat edene mirascı olur.
*Sosyal güvenlik hukuku açısından hak sahibi veya bakmakla yükümlü kişi olurlar yani her ikisinin sağlığında aralarında resmi nikâh olması nedeniyle çalışan çalışmayanın sosyal güvencesini sağlar. Ölümle ise hak sahibi olurlar ki sağ kalan ölenin aylığını dul sıfatıyla almaya devam eder.
Boşanarak verdiğimiz hakkı geri alırız;
Evlilik bir sözleşmedir ama bunu sona erdiren boşanma ise bir mahkeme kararıdır. Yani evlilik sözleşmesini ancak ve ancak bir mahkeme sona erdirebilir ve boşandığımız anda evliliğin iki önemli sonucu ortadan kalkar. İşte mahkemelerce verilecek boşanma kararlarıyla resmi nikaha tanınan bu haklar ortadan kalkar ama bu kere başka haklar ortaya çıkar.
Boşananlara babadan-anadan aylık;
Sosyal Güvenlik Hukuku gereğince, boşanma ile resmi nikahı biten kadına varsa vefat etmiş ana-babası üzerinden yetim aylığı bağlanabileceği gibi eğer ilk evliliği varsa ve ilk eşi vefat etmişse onun üzerinden dul aylığı alma hakkı ortaya çıkmaktadır. Boşanan kadın boşanma tarihinden sonra SGK’ya müracaat ederse kendisine dul veya yetim aylığı bağlanacaktır.
Evinde eski kocasıyla yaşayan kadının aylığı kesilir;
Kocasından boşanan ve Medeni Kanun gereğince edindikleri evi yarı yarıya paylaşmak zorunda kalan kadın, evin diğer yarısında eski kocası yaşıyorsa, bu durumun şikayet-ihbar ile SGK’ya duyurulması sonrasında, SGK’nın denetimle görevli memurları tarafından tespiti ile dul-yetim aylığını kaybedecektir. Bu arada yukarıda verdiğim madde içinde, “... Boşandığı eşiyle fiilen birlikte yaşadığı belirlenen eş...” tabiri kullanılmıştır. Bu tabir gereğince, boşandıkları halde aynı evi (mecburen de olsa) paylaşan kadın-erkeğin cinsi münasebette bulunup bulunmadıklarını da araştırma konusunu içeriyor mu yoksa aynı evde yaşamaları yeterli mi? Sorusuna cevap verememektedir. Bu konuyla ilgili SGK’nın genelgesi de yoktur. Yani eve giden denetim elemanları için sadece aynı evde ikamet etmek yeterli mi yoksa aralarında cinsi münasebet var mı araştırmalılar mı belli değildir.
Başka erkeklerle yaşarsa aylık kesilmez;
Aynı kadın, eski kocasıyla değil ama bir başka erkekle aynı evde yaşamaya devam ederse aylığın kesilme riski yoktur. Çünkü, Kanun sadece boşandığı eşiyle birlikte yaşaması halinde dul-yetim aylığının kesilmesini öngörmektedir.
Ali Tezel
