Jinekolojik Kanserler Genel Bilgi

Endometrium kanseri, over kanseri ve serviks kanseri kadınlarda en sık görülen 3 jinekolojik kanserdir. Her 3 kanserde erken evrede yakalanırsa hastaların yaşam süreleri çok iyidir . Geç yakalanırsa yaşam süresi kötüdür ve cerrahi yanında kemoterapi ve radyoterapi gibi ek tedavi yaklaşımlarını da uygulamak gerekir.

Endometrium kanseri, over kanseri ve serviks kanseri Ankara Başkent hastanesinde başarı ile tedavi edilmektedir.

Endometrium kanseri

Endometrium kanseri, rahim içini döşeyen epitlden gelişen kansere verilen isimdir.

Gelişmiş ülkelerde en sık görülen jinekolojik kanserdir.

ABD’de 2012 yılında 41.140 yeni vaka görülmüş ve bunların 8010 tanesi ölmüştür

Risk faktörleri

-Endometrial hiperplazi (hücre çoğalması)

- Obesite (aşırı şişmanlık)

-Erken adet olma (12 yaş) ve geç menapoza girem (>55 yaş)

-Sadece östrojen içeren hormon replasman tedavisi alma

- Polikistik over hastaları

-Tamoksifen (Meme kanseri hastalarının kullandığı bir ilaç)

-Ailesinde meme ve barsak kanseri olanlar (Ailesel kanser sendromları),

-Yüksek tansiyonu olanlar (HT),

-Şeker hastalığı olanlar (DM)

-Karın bölgesi radyasyona maruz kalanlar (RT)

Endometrium kanserinin İşaretleri

Endometrium kanserinin en önemli bulgusu anormal vajinal kanamalardır. Hastalık en sık menpoz döneminde görüldüğü için bu dönemdeki her türlü kanama dikkatli değerlendirilmelidir.

-Her tür adet düzensizlikleri ve beklenmeyen anormal kanamalar

-Adet kanamasının miktarında artma ,

-Adet kanamasının sık ya da düzensiz olması,

-Adetler arasında lekelenmeler,

- Menapoz sonrası olan kanamalar

-Anormal vajinal akıntı

-Pelvik ağrı

Endometrium Kanseri Tanısı

-Pelvik muayene

-USG

-Endometrial biopsi (rahim içi dokusundan örnek alınması)

Endometrium Kanseri Evrelemesi

Evre I hastalık sadece rahim içine sınırlıdır

Evre II Tümör rahim ağzına yayılmıştır.

Evre III Tümör vajina veya enf dokularına yayılmıştır

Evre IV Hastalığın son evresidir ve tümör uzak organlara yayılmıştır

Tedavi

Endometrium kanserinin primer tedavisi cerrahidir. Bu cerrahi tedavi her kadın doğum uzmanı tarafından yapılamaz sadece bu konuda uzmanlaşmış ve özel eğitim almış kadın doğum hekimleri tarafından yapılabilir.

Cerrahi tedavide rahim yumurtalık , tüpler , hastalığın yayılma ihtimali olan lenf dokuları ve karın içi yağ dokusu çıkartılır.

Hastalığın evresine göre Radyoterapi (Işın tedavisi) ve/veya kemoterapi verilebilir.

Yaşam süresi

Endometrium kanserinde yaşam süresi evre ile yakın ilişkilidir.

Evre I %90

Evre II % 80

Evre III %50

Evre IV %15

Endometrium Kanserleri Gebe Kalabilir mi?

Endometrium kanseri genelde menapoz sonrası görülmekle birlikte hastaların %5-10’u menapoz öncesi dönemde tanı alır. Bunlar eğer yapılan değerlendirmelerde erken evrede ise ve çocuk istekleri varsa rahim alınmadan özel tedaviler uygulanarak gebe kalmaları sağlanabilir . Bu riskli bir yaklaşım olmakla birlikte hastanın yaşam süresine zarar vermeden gebelik mümkündür.

Bu tedavi sadece bu konuda bilgi ve deneyimi olan ve sadece bu tür hastaları izleyen hekimler tarafından yapılmalıdır.

Yumurtalık (Over) Kanseri

Kadın yumurtalıklarının epitelyum veya yumurta hücrelerinden gelişen tümörlerdir.Over kanseri genellikle ileri evrede yakalanan,cerrahi ve kemoterapideki ilerlememelere rağmen prognozunun kötü olması ile karekterize bir jinekolojik kanserdir.Halen mortalitesi (ölüm oranı) en yüksek olan jinekolojik kanserdir.

2012 rakamların göre ABD de yılda ortalama 22 bin yeni yumurtalık kanseri görülürken bunların her yıl 15 bin kadarı ölmektedir

Ortalama görülme yaşı 63'tür. Yaşla birlikte epitelyal over kanserlerinin görülme sıklığı artar. Over kanseri tüm genital kanserlerin %20-25'ini olusturur. Tüm kadınların %1-2'sinin hayatının bir döneminde over kanserine yakalanacagı hesaplanmıştır. Over kanserinin epidemiyolojik verileri ülkeler arasında oldukça büyük farklılıklar gösterse de, en sık rastlanan kadın genital kanserleri arasında her zaman ilk beş hastalık içinde yer almaktadır.


ABD ve Avrupa


Türkiye

1. EndometriyumKanseri

2. OverKanseri

3. ServiksKanseri

4. VulvaKanseri

5. Uterus Kanseri


1. Serviks Kanseri

2. EndometriyumKanseri

3. OverKanseri

4. Uterus Kanseri

5. VulvaKanseri


Yumurtalık (Over) Kanseri

Özellikle Dikkat Etmesi Gereken Kişiler

-Ailesinde meme ve/veya over kanseri olan kadınlar

-Kendisinde meme kanseri olan kadınlar

-Yaş >55

-Doğum yapmamış kadınlar,

-Ailesinde kanser olanlar.

-Bazı genetik mutasyon taşıyıcıları (BRCA1-BRCA2 mutasyonları )

Belirtileri ve Erken Teşhis

-Hastalık sıklıkla başlangıçta belirti vermez.

-Erken teşhis yılda bir kez kadın doğum muayenesi ile mümkündür.

-Sürekli yorgunluk hali

-Karında ağrı, gaz,

-Kabızlık

-Karın şişliği

-Karında büyüyen kitle geç belirtilerdir.

Sağlıklı olan her kadın yılda bir kez kadın doğum muayenesinden geçmelidir!

-Belirtilerden birinin olmasıdurumunda hemen bir sağlık kuruluşuna başvurunuz.

-Belirtilerin olmadığıdurumlarda yılda bir kez kadın doğum muayenesi ve gerekli tetkikleriyaptırınız

Tanı Nasıl Konur ?

-Fizik muayene

-Pelvik muayene

-Ultrasonografi

-Bilgisayarlı Tomografi

- Laparatomi (ameliyat)

Over Kanserinin Cerrahi Tedavisi

Yumurtalık kanserinin cerrahi tedavisi hastanın yaşam süresine katkıda bulunan en önemli etkendir. Yapılan birçok araştırmada ilk uygulanan cerrahi tedavinin tam olması ve geride tümör bırakmayacak şekilde operasyonun tamamlanması hastanın yaşam süresine katkıda bulunan en önemli faktörlerden birisi kabul edilmektedir.

Over kanseri cerrahisinde rahim ve yumurtalıklara ilaveten tümörün yayılma ihtimali olan lenf dokuları ve karın içi yağ dokusu (omentum) çıkartılır. Bunların yanında bazen barsakların, dalağın ve karaciğer ve diaframın kısmen çıkartılması gerekebilir. Kanserin yayıldığı tüm dokuların çıkartılması ve geride tümör bırakılmaması işlemine “debulking cerrahisi” denmektedir.

Bu cerrahi girişimlerin yapılabilmesi için cerrahın çok iyi bir eğitimden geçilmesi gerekmektedir. Eksik yapılacak cerrahi girişimler hastaların yaşam süresinin kısalmasına yol açaçaktır.

Over Kanserinde Çocuk Sahibi Olmak Mümkün müdür ?

Yumurtalık kanseri genelde menapoz sonrası görülmekle birlikte hastaların %5-10’u menapoz öncesi dönemde tanı alır. Bunlar eğer yapılan değerlendirmelerde erken evrede ise ve çocuk istekleri varsa rahim ve yumurtalıkları alınmadan özel tedaviler uygulanarak gebe kalmaları sağlanabilir . Bu riskli bir yaklaşım olmakla birlikte hastanın yaşam süresine zarar vermeden gebelik mümkündür.

Bu tedavi sadece bu konuda bilgi ve deneyimi olan ve sadece bu tür hastaları izleyen hekimler tarafından yapılmalıdır.

Rahim Ağzı (Serviks) Kanseri

Rahim gövdesinin vajen ile birleşmesini sağlayan kısımda meydana gelen bir jinekolojik kanserdir.

Özellikle gelişmemiş veya gelişmekte olan ülkelerde daha sık görülmektedir.Gelişmiş ülkelerde tüm toplumun bu hastalığın tespit edilmesi için taranması hastalığın kansere dönüşmeden yakalanmasını sağlamaktadır.Ülkemizde henüz tüm kadınların tarandığı bir tarama programı yoktur.Tüm kadınların yılda bir kez servikal smear yaptırması gereklidir.

Özellikle Dikkat Etmesi Gereken Kişiler

-Düşük sosyoekonomik düzey

-Erken evlenenler ,

-Cinsel hayata erken başlayanlar

-Sigara

-Çok doğum yapanlar,

-Sık eş değiştiren kişiler,

-HPV virüsü ile enfekte olan kadınlar

Belirtileri

-Cinsel ilişki sonrası kanama

-Adet dışı kanama

-Kanlı akıntı

-Pis ve kötü kokulu akıntı

-Bel ve kasık ağrısı

Ne Yapmalı?

-Rahim ağzından yapılan sürüntünün incelenmesi demek olan Pap test (Pap Smear) sayesinde serviks kanseri daha oluşmadan tanınabilmekte ve tedavi edilebilmektedir.

-Cinsel olarak aktif olan veya menopoza girmiş her kadın yaşa bakmazsızın yılda bir kez Pap Smear ve kadın-doğum muayenesi yaptırmalıdır

Jinekolojik kanser belirileri

Jinekolojik kanserler her kanser türünde olduğu gibi tedavisi erken tanıya odaklı olarak iyi yada kötü bir senaryoya dönüşebilir. Erken evrede fark edilen kanserler günümüzde çok iyi sonuçlarla tedavi edilebilmektedir. Geç kalınması halinde tedavi kötü sonuçlarla noktalanıp ölümlere kadar varabilen neticeler ortaya çıkabilir.Öncelikle kendimizde oluşan değişiklikleri iyi takip etmemiz vakit geçirmeden hekime başvurmamız ilk kuraldır.

Kadınlar vücutlarında ortaya çıkan bazı belirtilere karşı uyanık olmalı. Pek çok jinekolojik kanser, başarılı bir tedavi uygulanmasına şans tanıyacak kadar erken evrede belirti veriyor



1-Pelvik ağrısı: Pelvik ağrısı göbeğin altında basınç hissi ya da ağrısıyla karakterizedir. Süreklilik gösterir ve sadece regl ağrısıyla sınırlı değildir. Pelvik ağrısı rahim yumurtalık, rahim ağzı ve vajina kanserleriyle bağlantılı olabilir.

2-Karında şişkinlik ve gerginlik hissi: Bunlar, yumurtalık kanserinin en yaygın belirtileridir. Genellikle pek önemsenmezler.

3-Belin alt kısmında geçmeyen ağrı: Genellikle silik bir ağrıdır. Bazı kadınlar ise ağrıyı sancı olarak tanımlar. Yumurtalık kanserinin önemli bir belirtisidir.

4-Anormal vajinal kanama: Jinekolojik kanserlerin en önemli belirtisidir. Aşırı kanama, iki adet arasında kanama ve cinsel ilişki sırasında ya da sonrasında kanama rahim ağzı, rahim, yumurtalık gibi jinekolojik kanserlerin önemli işaretleridir.

5-Geçmeyen ateş: 7 günden daha uzun süren ateş durumunda mutlaka doktorunuzu bilgilendirmelisiniz. İnatçı ateş genellikle kanserin belirtisidir. Ancak ateşin başka sağlık sorunlarının da belirtisi olabileceğini aklınızdan çıkarmayın.

6-Devamlı mide ve bağırsak bozuklukları: Kabızlık, ishal, dışkıda kan, gaz, ya da bağırsak hareketlerinde değişiklik gibi şikayetleriniz varsa doktorunuza başvurun. Bunlar jinekolojik kanserlerin ya da kolon kanserinin belirtisi olabilir.

7-İstem dışı kilo kaybı: Son 6 hafta içinde ya da daha kısa sürede diyet ya da egzersiz yapmadan ağırlığınızın yüzde 5’ini kaybettiyseniz mutlaka bir uzmana başvurun. Nedensiz kilo kaybı kanser başta olmak pek çok ciddi hastalığın işareti olabilir.

8-Vulva (dış genital organlar) ya da vajinada anormallik: Ağrı, cilt renginde değişiklik, akıntı, kaşıntı gibi şikayetler vulva ya da vajinal anormalliklerdir. Bu belirtilerden biri varsa bir uzmana başvurun. Her kadının 6 ayda bir kadın doğum uzmanı kontrolünden geçmesi gerektiğini unutmayın.

9-Memede değişiklikler: Meme kanserine karşı kadınların her ay kendi kendine meme muayenesi yapması gerekiyor. Memede kızarıklık, hassasiyet, çukurlaşma, dolgunluk hissi, ele gelen kitle, meme başından akıntı gibi belirtiler durumunda bir an önce doktorunuza başvurun.

10-Aşırı halsizlik: Halsizlik en önemli kanser belirtilerinden biri. Normal yaşamınızı aksatacak kadar bir halsizlikten yakınıyorsanız mutlaka doktor kontrolünden geçin.