Malulen emeklilerin çalışması veya çalışamaması durumlarıyla alakalı anlaşılabilir bir haber buldum.
Başlık Sahibi olarak benim durumum daha karmaşık tabii.
Ama konuyla alakalı olması açısından bu başlık altında paylaşma lüzumu duydum.
İlgili arkadaşların bilgisine..
Malulen Emekli Tekrar Çalışırsa Maaşı Kesilir mi?
5510 sayılı sosyal sigortalar ve genel sağlık sigortası kanununun 4. bölümü Uzun Vadeli Sigorta Hükümlerini açıklamaktadır. Kanunun 25. maddesi malul sayılmayı anlatmıştır. Malullükle alakalı Malulen Emeklilik hakkında bilinmesi gerekenler başlıklı makalemde ayrıntılı olarak bu hususu anlatmıştım. Bu makalemde ise, şartlarını tamamlayıp malulen emekli olan birinin tekrar çalışması durumunu ayrıntılı olarak anlatacağım.
5510 sayılı Kanunun yürürlük tarihinden önce veya sonra sigortalı olanlarda durum değişiklik arz etmektedir
Önce sigortalı olanların aylıklarının kesilmesi veya sosyal güvenlik destek primi uygulaması Kanunun 27 ve geçici 14. maddelerinde,
Sonra sigortalı olanların aylıklarının kesilmesi ise 27. madde hükümlerine, göre yapılacaktır.
5510 sayılı Kanunun malullük aylığının kesilmesine ilişkin 27. maddesinde, malullük aylığının sigortalının;
Bu Kanuna göre veya yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında çalışmaya başlamaları,
Kontrol muayenesi sonucu malullük durumunun ortadan kalkması, hallerinde kesileceği öngörülmüştür.
510 sayılı Kanun’un yürürlüğe girdiği tarihten önce, sigortalı olanlardan yaşlılık sigortasından aylık alanlar herhangi bir işte çalışabilmektedir. Ancak, bunların sigortalı çalışmaları sosyal güvenlik destek primi ödeyerek mümkün olabilmektedir. Fakat Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’na göre 4/a kapsamındaki sigortalılık sonucu malul sayılan ve malullük sigortasından aylık alanların 5510 sayılı yasanın 27/3. Maddesine göre her ne ad altında olursa olsun çalışmaları mümkün değildir, çalışabilir durumda olanlar, zaten malul sayılmayacaktır. Kurum tarafından malullük aylığı alırken çalıştığı tespit edilenlerin aylıkları hemen kesilmektedir. Ancak, engelli raporuyla emekli olanlar ise normal emeklilerden sayılırlar ve emekli olduktan sonra hem emekli aylığını alıp hem de bir iş yerinde çalışma hakkına sahiptirler. Öte yandan emekli özürlüler de engelli kontenjanından sayılır.
Malulen emekli olanlar çalıştıkları işten ayrılınca da tekrar sağlık kurulu kontrolü için sevke tabi tutulurlar ve malullük lerinin devam ettiği anlaşıldığında aylıkları tekrardan bağlanır.
Ancak malullük aylıklarının kesilmesi hangi statüden emekli olunduğuna (4/a, 4/b, 4/c) ve emekli olunan tarihe göre de değişiklik arz etmektedir.
4/a’lı (eski SSK) kapsamında malulen emekli olan kişilerin yine 4/a, yani işçi olarak çalışmaya başlamaları halinde emekli aylıkları kesilmektedir. Bu kişilerin malulen emekli olduktan sonra işveren olmaları (4/b kapsamında çalışmaları) ve 4/c kapsamında görev yapmaları durumunda ise farklı durumlar oluşmaktadır.
Eski SSK kapsamında malulen emekli olan kişiler;
4/a’lı olarak işçi statüsünde çalışmaya başlarlarsa aylıkları kesilir,
4/b’li (işveren) olarak çalışmaya başlarlarsa aylıkları kesilmez, sosyal güvenlik destek primi öderler,
4/c kapsamında çalışırlarsa aylıkları kesilmemektedir.
Eski BAĞ-KUR kapsamında malulen emekli olan kişiler;
4/a’lı olarak işçi statüsünde çalışmaya başlarlarsa işverenleri sosyal güvenlik destek primi öder ve aylıkları kesilmez,
4/b’li (işveren) olarak çalışmaya başlarlarsa aylıkları kesilmez,
4/c kapsamında çalışırlarsa aylıkları kesilmemektedir.
Bu çerçevede malulen emekli iken tekrar çalışmaya başlayacak olan sigortalıların anlatılan hususlar çerçevesinde, hangi kapsamda aylıklarının kesilmeme durumları var ise, onu tercih etmelerinde yarar vardır.
Malulen Emekli Olanı Sigortasız Çalıştırmanın Cezası
İşverenlerin sigortalılık bildirimleri yapılmalı ve herhangi bir sigortalı personel için yapılması zorunlu tüm işlemler malulen emekli içinde yapılmalıdır.
İşverenin bildirimde bulunmaması sonucu, şu yaptırımlarla karşı karşıya kalacaktır:
Sigortasız işçi çalıştırdığı için (2 asgari ücret ceza ),
Sigortasız işçiyi aylık prim hizmet belgesi düzenlememekten (her ay 2 asgari ücret ceza ),
İşçiyi Ücret bordrosunda göstermemekten (yarım asgari ücret ceza ),
Yasal defter kaydetmemiştir (her ay yarım asgari ücret ceza ),
Bunları topladığımız zaman 1 yıl için, 38 asgari ücret ceza ile işveren karşı karşıya kalacaktır. Tabi çalışan sayısı 10 kişinin üstünde ise
Ayrıca Ücretini bankaya yatırmadığı için ceza ile karşı karşıya kalacaktır.
Bu durumda işçinin hizmet akdini Fesih’i halinde Kıdem ve ihbar tazminatı hakkı doğacaktır.
Tabi bahsettiğimiz tüm bu cezalar dışında primler gecikme zammı ile alınacağı gibi işverenin kullandığı Teşvikleri de iptal edilecektir.
Malulen Emeklinin Çalışmasının Yatırımları
Malulen emekli olan biri engelli statüsünde çalışmak istiyorsa yapması gereken, en yakın yetkili hastaneler’ den birine başvurarak “4857 sayılı İş Kanunu’nun 30. maddesi kapsamında özel sektör ile kamu kurum ve kuruluşlarında sakat statüsünde çalışıp çalışamayacağına” dair özürlü sağlık kurulu raporu talep etmek olmalıdır. Bu şekilde malul statüsünde çalışıp çalışamayacağınız konusu değerlendirilir ve raporda yazacak durumlara göre malullüğünüze uygun çalışıp çalışamayacağınız durumlar belirtilir ve buna göre engelli arkadaş çalışabilir.
Engelli aylığı alıyorken çalışmanız halinde ise, çalışmaya başladıktan en geç 90 gün içinde SGK’ya çalışmaya başladığınızı bildirip engelli aylığınızı durdurmakla mükellefsiniz. Aksi takdirde yersiz ödeme iddiasıyla size borç tahakkuk ettirilebilir.
Malulen Emekli Tekrar
