F
Fırtına
Guest
3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanununda tanımlar kısmında "Öğrenci", işletmelerde, mesleki ve teknik eğitim okul ve kurumlarında örgün eğitim görenleri tanımlar. "İşletmelerde Mesleki Eğitim", mesleki ve teknik eğitim okul ve kurumları öğrencilerinin beceri eğitimlerini işletmelerde, teorik eğitimlerini ise mesleki ve teknik eğitim okul ve kurumlarında veya işletme veya kurumlarca tesis edilen eğitim birimlerinde yaptıkları eğitim uygulamalarını tanımlar. “İşletme”, mal ve hizmet üreten kamu ve özel kurum, kuruluş ve işyerlerini tanımlar.
O halde Öğrenci, İşletmelerde Meslek Eğitim, İşletme kavramları da tanımlanmıştır.
İşletmelerde Meslek Eğitimi;
On ve daha fazla personel çalıştıran işletmeler, çalıştırdıkları personel sayısının yüzde beşinden az, yüzde onundan fazla olmamak üzere mesleki ve teknik eğitim okul ve kurumu öğrencilerine beceri eğitim yaptırır. Öğrenci sayısının tespitinde kesirler tama iblağ olunur.
İşyeri Şartlarına Uyma;
İşletmelerde beceri eğitimi gören öğrenciler, işyerlerinin şartlarına ve çalışma düzenine uymak zorundadırlar.
5510 Sayılı Kanununa Göre Öğrencilerin Durumu;
5/6/1986 tarihli ve 3308 sayılı Meslekî Eğitim Kanununda belirtilen işletmelerde meslekî eğitim gören öğrenciler hakkında iş kazası ve meslek hastalığı ile hastalık sigortası; meslek liselerinde okumakta iken staja tabi tutulan öğrenciler iş kazası ve meslek hastalığı sigortası uygulanır. Bu bentte sayılanlar, 4-1 (a) kapsamında sigortalı sayılırlar ve bunlardan bakmakla yükümlü olunan kişi durumunda olmayanlar hakkında ayrıca genel sağlık sigortası hükümleri uygulanır.
Mesleki eğitime yada staja başladıkları tarihten itibaren sigortalılık başlar. Sigortalılık başlangıç tarihinden önce, sigortalı işe giriş bildirgesi ile Millî Eğitim Bakanlığı veya bu öğrencilerin eğitim gördükleri okulları tarafından e-bildirge ile SGK bildirmekle yükümlüdürler. Sigortalılıkları eğitim veya öğretimlerinin/staj sürelerinin bittiği tarihten itibaren de sona ermiş olmaktadır. Bu işlemlerde 10 gün içinde e-bildirge ile SGK bildirilecektir.
Kısa Vadeli Sigorta Kolları Uygulaması;
İşletmelerde mesleki eğitim gören öğrenciler iş kazası ve meslek hastalığı ile hastalık sigortası, yönünden sigortalı sayılmaktadır.
Torba yasa ile yapılan düzenleme ile diğerleri diye anılan hastalık sigortası hakkı verilmeyenlere de 01/03/2011 tarihinden itibaren bunlardan bakmakla yükümlü olunan kişi durumunda olmayanlar hakkında ayrıca genel sağlık sigortası hükümleri uygulanacaktır. GSS bulunmuyorsa bunlarında GSS şemsiyesi altına alınmıştır.
Prim Oranı Ne Kadar Belirlenmiştir;
Kanunun 81' inci maddesinde yapılan düzenleme ile 01/03/2011 tarihinden itibaren prime esas kazancın % 6’sı olarak belirlenmiştir.
a) % 1’i kısa vadeli sigorta kolları,
b) % 5’i genel sağlık sigortası primidir,
Primi Ödemekle Hangi Kurum Yükümlü Tutulmuştur;
a) Milli Eğitim Bakanlığı,
b) Öğrencilerin eğitim gördükleri okullar,
İşe Giriş Bildirgesinde Tescil Kodu;
Meslek liselerinde okumakta iken staja tabi tutulan öğrenciler için ''19-Stajyer'', tescil işlemleri yapılacaktır.
01/03/2011 tarihinden önce tescil edilenler için ayrıca sigortalı işe giriş bildirgesi düzenlenmeleri istenmeyecektir.
01/03/2011 Tarihinden Sonra Aylık Prim ve Hizmet Belgesiyle Yapılacak Bildirimlerinde Hangi Belge Türü Kullanılacaktır;
1.) Meslek Lisesi İçin Bakmakla Yükümlü Olunanlar İçin;
Meslek liselerinde okumakta iken staja tabi tutulan öğrencilerden bakmakla yükümlü kişi olunan sigortalılar için işverenlerce 22 numaralı (Meslek Liselerinde Okumakta iken Staja Tabi Tutulan Öğrenciler Bakmakla Yükümlü Olunanlar) belge türü kullanılacaktır.
2.) Meslek Lisesi Bakmakla Yükümlü Olunmayanlar İçin;
Bakmakla yükümlü kişi olmayanlar için 43 numaralı (Meslek Liselerinde Okumakta iken Staja Tabi Tutulan Öğrenciler Bakmakla Yükümlü Olunmayanlar) belge türü kullanılacaktır.
Meslek Lisesinde okuyan öğrenciler mesleki eğitim anlamında beceri eğitimi ile işletmelerde Stajyer öğrenci olarak çalışarak işverenlerin de işine yaramakta, insan kaynakları yönünden kalifiye işçi ihtiyacını gidermede kullandıkları bir aday kitleyi oluşturmaktadırlar. Stajyerlerin sosyal güvencelerinin Devletçe üstlenilmiş olunmasıyla işverenlere sosyal sigorta yükünden kurtarılmış bir işgücü potansiyeli sağlanmış olunmaktadır.
İş Kazası Kavramı;
a) Sigortalının işyerinde bulunduğu sırada,
b) Bir işverene bağlı olarak çalışan sigortalının, görevli olarak işyeri dışında başka bir yere gönderilmesi nedeniyle asıl işini yapmaksızın geçen zamanlarda,
c) Sigortalıların, işverence sağlanan bir taşıtla işin yapıldığı yere gidiş gelişi sırasında, meydana gelen ve sigortalıyı hemen veya sonradan bedenen ya da ruhen özüre uğratan olaydır,
işveren tarafından, o yer yetkili kolluk kuvvetlerine derhal ve SGK’ da en geç kazadan sonraki üç işgünü içinde, iş kazası ve meslek hastalığı bildirgesi ile doğrudan ya da taahhütlü posta ile SGK bildirilmesi zorunludur.
Genelde Meslek lisesinde okuyan ve mesleki eğitime tabi tutulan öğrenciler staj yaparken İş Kazasına işyerinde bulundukları sırada uğrarlar yada staj yapacakları günlerde işyerine gelip giderken işverence sağlanan bir taşıtla kazaya uğramaları halinde görebiliyoruz. Nadiren de olsa teknik servis işi ile uğraşan işletmelerde stajyer öğrencilerde işletme dışına usta öğretici nezaretinde teknik servise giderken yada teknik servis yapılan yerde iş kazasına uğrama riskleri de vardır.
İşte bu durumlarda staj yapan öğrenciler iş kazasına uğramak suretiyle bedenen yada ruhsal anlamda bir özüre uğramaları halinde iş kazası kavramı ortaya çıkıyor.
İş Kazasında Sağlanan Haklar;
a) Sigortalıya, geçici iş göremezlik süresince günlük geçici iş göremezlik ödeneği verilmesi,
b) Sigortalıya sürekli iş göremezlik geliri bağlanması,
c) İş kazası ölen sigortalının hak sahiplerine, gelir bağlanması,
d) İş kazası sonucu ölen sigortalı için cenaze ödeneği verilmesi,
5510 sayılı SS ve GSSK ile yeni dönemde stajyer öğrenciler 4-1 (a) sigortalısı sayıldıklarından dolayı İş Kazası yönünden prim ödendiği için stajyerlik dönemlerinde meydana gelebilecek iş kazasından kaynaklanacak meslekte kazanma gücü kayıplarında bağlanan gelirlerin ölüm halinde hak sahiplerine bağlanabilmesi imkânı da getirilmiş bulunmaktadır. Bu gelirler söz konusu sigortalıların ölümleri durumunda kalan eş, çocuk veya ana-babalarına ilgili hükümlere göre bağlanabilecektir.
Stajyerlik sigortalılığı için önemle vurgulanması gereken bir hak da bu kapsamda bağlanan sürekli iş göremezlik gelirlerinin ölüm gelirine dönüşebilmesi hakkı olmaktadır.
Meslek lisesinde okurken mesleki beceri eğitimi çerçevesinde işletmelerde staj yapan öğrenci bir iş kazası sonucu kısa vadeli sigorta kollarında prim ödendiğinden dolayı sakat kalması yada ölümü halinde 5510 sayılı SS ve GSSK hükümlerinden yararlanacaktır.
İş Kazasında geçici iş görmezlik geliri ilk günden itibaren iş göremezliğe uğrayan sigortalıya her gün için verilir. Ayakta tedavide üçte ikisi,yatarak tedavi de yarısı verilir.
Sürekli tam iş göremezlik hâli, sigortalının meslekte kazanma gücünün % 100’ünün; sürekli kısmi iş göremezlik hâli ise % 10 ilâ % 99,99’unun kaybedilmesi durumunu ifade eder. Buna göre iş görmezlik geliri verilir.
Bedensel ölçüde bir özüre uğrayan yada ruhsal yönde zarar gören stajyer öğrenci sürekli iş görmezlik gelirini çalışma hayatı boyunca alır.
Bir kişinin İş kazasından dolayı sürekli iş göremezlik geliri alırken, çalışmaya devam etmesi halinde normal sigortalılar gibi ayrıca emekli de olabilecektir. Bu durumda da yüksek aylığın/gelirin tamamını, düşük aylığın/gelirin yarısını alabilecektir.
VEDAT İLKİ
O halde Öğrenci, İşletmelerde Meslek Eğitim, İşletme kavramları da tanımlanmıştır.
İşletmelerde Meslek Eğitimi;
On ve daha fazla personel çalıştıran işletmeler, çalıştırdıkları personel sayısının yüzde beşinden az, yüzde onundan fazla olmamak üzere mesleki ve teknik eğitim okul ve kurumu öğrencilerine beceri eğitim yaptırır. Öğrenci sayısının tespitinde kesirler tama iblağ olunur.
İşyeri Şartlarına Uyma;
İşletmelerde beceri eğitimi gören öğrenciler, işyerlerinin şartlarına ve çalışma düzenine uymak zorundadırlar.
5510 Sayılı Kanununa Göre Öğrencilerin Durumu;
5/6/1986 tarihli ve 3308 sayılı Meslekî Eğitim Kanununda belirtilen işletmelerde meslekî eğitim gören öğrenciler hakkında iş kazası ve meslek hastalığı ile hastalık sigortası; meslek liselerinde okumakta iken staja tabi tutulan öğrenciler iş kazası ve meslek hastalığı sigortası uygulanır. Bu bentte sayılanlar, 4-1 (a) kapsamında sigortalı sayılırlar ve bunlardan bakmakla yükümlü olunan kişi durumunda olmayanlar hakkında ayrıca genel sağlık sigortası hükümleri uygulanır.
Mesleki eğitime yada staja başladıkları tarihten itibaren sigortalılık başlar. Sigortalılık başlangıç tarihinden önce, sigortalı işe giriş bildirgesi ile Millî Eğitim Bakanlığı veya bu öğrencilerin eğitim gördükleri okulları tarafından e-bildirge ile SGK bildirmekle yükümlüdürler. Sigortalılıkları eğitim veya öğretimlerinin/staj sürelerinin bittiği tarihten itibaren de sona ermiş olmaktadır. Bu işlemlerde 10 gün içinde e-bildirge ile SGK bildirilecektir.
Kısa Vadeli Sigorta Kolları Uygulaması;
İşletmelerde mesleki eğitim gören öğrenciler iş kazası ve meslek hastalığı ile hastalık sigortası, yönünden sigortalı sayılmaktadır.
Torba yasa ile yapılan düzenleme ile diğerleri diye anılan hastalık sigortası hakkı verilmeyenlere de 01/03/2011 tarihinden itibaren bunlardan bakmakla yükümlü olunan kişi durumunda olmayanlar hakkında ayrıca genel sağlık sigortası hükümleri uygulanacaktır. GSS bulunmuyorsa bunlarında GSS şemsiyesi altına alınmıştır.
Prim Oranı Ne Kadar Belirlenmiştir;
Kanunun 81' inci maddesinde yapılan düzenleme ile 01/03/2011 tarihinden itibaren prime esas kazancın % 6’sı olarak belirlenmiştir.
a) % 1’i kısa vadeli sigorta kolları,
b) % 5’i genel sağlık sigortası primidir,
Primi Ödemekle Hangi Kurum Yükümlü Tutulmuştur;
a) Milli Eğitim Bakanlığı,
b) Öğrencilerin eğitim gördükleri okullar,
İşe Giriş Bildirgesinde Tescil Kodu;
Meslek liselerinde okumakta iken staja tabi tutulan öğrenciler için ''19-Stajyer'', tescil işlemleri yapılacaktır.
01/03/2011 tarihinden önce tescil edilenler için ayrıca sigortalı işe giriş bildirgesi düzenlenmeleri istenmeyecektir.
01/03/2011 Tarihinden Sonra Aylık Prim ve Hizmet Belgesiyle Yapılacak Bildirimlerinde Hangi Belge Türü Kullanılacaktır;
1.) Meslek Lisesi İçin Bakmakla Yükümlü Olunanlar İçin;
Meslek liselerinde okumakta iken staja tabi tutulan öğrencilerden bakmakla yükümlü kişi olunan sigortalılar için işverenlerce 22 numaralı (Meslek Liselerinde Okumakta iken Staja Tabi Tutulan Öğrenciler Bakmakla Yükümlü Olunanlar) belge türü kullanılacaktır.
2.) Meslek Lisesi Bakmakla Yükümlü Olunmayanlar İçin;
Bakmakla yükümlü kişi olmayanlar için 43 numaralı (Meslek Liselerinde Okumakta iken Staja Tabi Tutulan Öğrenciler Bakmakla Yükümlü Olunmayanlar) belge türü kullanılacaktır.
Meslek Lisesinde okuyan öğrenciler mesleki eğitim anlamında beceri eğitimi ile işletmelerde Stajyer öğrenci olarak çalışarak işverenlerin de işine yaramakta, insan kaynakları yönünden kalifiye işçi ihtiyacını gidermede kullandıkları bir aday kitleyi oluşturmaktadırlar. Stajyerlerin sosyal güvencelerinin Devletçe üstlenilmiş olunmasıyla işverenlere sosyal sigorta yükünden kurtarılmış bir işgücü potansiyeli sağlanmış olunmaktadır.
İş Kazası Kavramı;
a) Sigortalının işyerinde bulunduğu sırada,
b) Bir işverene bağlı olarak çalışan sigortalının, görevli olarak işyeri dışında başka bir yere gönderilmesi nedeniyle asıl işini yapmaksızın geçen zamanlarda,
c) Sigortalıların, işverence sağlanan bir taşıtla işin yapıldığı yere gidiş gelişi sırasında, meydana gelen ve sigortalıyı hemen veya sonradan bedenen ya da ruhen özüre uğratan olaydır,
işveren tarafından, o yer yetkili kolluk kuvvetlerine derhal ve SGK’ da en geç kazadan sonraki üç işgünü içinde, iş kazası ve meslek hastalığı bildirgesi ile doğrudan ya da taahhütlü posta ile SGK bildirilmesi zorunludur.
Genelde Meslek lisesinde okuyan ve mesleki eğitime tabi tutulan öğrenciler staj yaparken İş Kazasına işyerinde bulundukları sırada uğrarlar yada staj yapacakları günlerde işyerine gelip giderken işverence sağlanan bir taşıtla kazaya uğramaları halinde görebiliyoruz. Nadiren de olsa teknik servis işi ile uğraşan işletmelerde stajyer öğrencilerde işletme dışına usta öğretici nezaretinde teknik servise giderken yada teknik servis yapılan yerde iş kazasına uğrama riskleri de vardır.
İşte bu durumlarda staj yapan öğrenciler iş kazasına uğramak suretiyle bedenen yada ruhsal anlamda bir özüre uğramaları halinde iş kazası kavramı ortaya çıkıyor.
İş Kazasında Sağlanan Haklar;
a) Sigortalıya, geçici iş göremezlik süresince günlük geçici iş göremezlik ödeneği verilmesi,
b) Sigortalıya sürekli iş göremezlik geliri bağlanması,
c) İş kazası ölen sigortalının hak sahiplerine, gelir bağlanması,
d) İş kazası sonucu ölen sigortalı için cenaze ödeneği verilmesi,
5510 sayılı SS ve GSSK ile yeni dönemde stajyer öğrenciler 4-1 (a) sigortalısı sayıldıklarından dolayı İş Kazası yönünden prim ödendiği için stajyerlik dönemlerinde meydana gelebilecek iş kazasından kaynaklanacak meslekte kazanma gücü kayıplarında bağlanan gelirlerin ölüm halinde hak sahiplerine bağlanabilmesi imkânı da getirilmiş bulunmaktadır. Bu gelirler söz konusu sigortalıların ölümleri durumunda kalan eş, çocuk veya ana-babalarına ilgili hükümlere göre bağlanabilecektir.
Stajyerlik sigortalılığı için önemle vurgulanması gereken bir hak da bu kapsamda bağlanan sürekli iş göremezlik gelirlerinin ölüm gelirine dönüşebilmesi hakkı olmaktadır.
Meslek lisesinde okurken mesleki beceri eğitimi çerçevesinde işletmelerde staj yapan öğrenci bir iş kazası sonucu kısa vadeli sigorta kollarında prim ödendiğinden dolayı sakat kalması yada ölümü halinde 5510 sayılı SS ve GSSK hükümlerinden yararlanacaktır.
İş Kazasında geçici iş görmezlik geliri ilk günden itibaren iş göremezliğe uğrayan sigortalıya her gün için verilir. Ayakta tedavide üçte ikisi,yatarak tedavi de yarısı verilir.
Sürekli tam iş göremezlik hâli, sigortalının meslekte kazanma gücünün % 100’ünün; sürekli kısmi iş göremezlik hâli ise % 10 ilâ % 99,99’unun kaybedilmesi durumunu ifade eder. Buna göre iş görmezlik geliri verilir.
Bedensel ölçüde bir özüre uğrayan yada ruhsal yönde zarar gören stajyer öğrenci sürekli iş görmezlik gelirini çalışma hayatı boyunca alır.
Bir kişinin İş kazasından dolayı sürekli iş göremezlik geliri alırken, çalışmaya devam etmesi halinde normal sigortalılar gibi ayrıca emekli de olabilecektir. Bu durumda da yüksek aylığın/gelirin tamamını, düşük aylığın/gelirin yarısını alabilecektir.
VEDAT İLKİ
