Moğol İmparatorluğu: Altın Orda Hanlığı

Altın Orda hanları, Cengiz Han'ın büyük oğlu Cuci'nin neslindendir. Kıpçakların idaresini üstlenen Cuci'nin 1227 yılında ölmesi üzerine, on sekiz oğlundan en büyüğü olan Orda ile ikinci oğlu Batu, dedeleri Cengiz Han'ın yanına giderek han olmak istemişlerdi. Cengiz Han, orda adı verilen iki karargahtan, altından olan Ak Orda'yı Batu'ya, gümüşten olan Gök Orda'yı Orda'ya kurdurdu. Böylece Cuci'nin ikinci oğlu Batu'yu, han ilan etmiş oldu. Ak Orda veya Altın Orda adıyla Batu Han, Doğu Avrupa'ya kadar Kıpçak bölgesine hakim olurken, kendisine bağlanan ağabeyi Orda, Gök Orda adıyla, İtil'den İritiş'e kadar olan devletin doğudaki topraklarını yönetti. Devletin başkenti Saray şehri idi. Bu olaydan sonra Batu, Sayın Han; Orda ise İçen Han lakapları ile anılmışlardır.

Batu'dan sonra başa geçen kardeşi Berke, İslamiyet'i kabul eden ilk Altın Orda hanı olmuş ve devletin en parlak dönemini bu dönemde yaşamıştır. Özbek Han zamanında ise İslamiyet resmi din olarak kabul edilmiş ve zaten ordunun ve halkının tamamı Türk olan Altın Orda Devleti tam bir Müslüman – Türk devleti hüviyetine bürünmüştür. Yine bu dönemde devletin doğu kanadı olan Gök Orda hanedanlığı ortadan kaldırılarak devlet merkezileşmiştir.

Toktamış Han zamanında Timur saldırılarıyla sarsılan Altın Orda Devleti, Küçük Muhammed Han zamanında bölünmeye başlamış ve Şeyh Ahmet Han zamanında tamamen ortadan kalkmıştır. Altın Orda Devleti'nin zayıflayıp yıkılmasıyla hakim olduğu sahalarda yeni hanlıklar kurulmuştur.