Omurilik Kanalı Daralması (Spinal stenoz)

Spinal stenoz ; dogustan ya da sonradan olma nedenlerle omurilik kanalinin ve/veya omurilikten çikan sinirlerin geçtigi sinir kanallarinin daralmasidir. Spinal stenoz boyun ve bel omurgasinda görülür. Boyun bölgesindeki Spinal stenoz servikal miyelopati olarak adlandirilir. Bu sebeple Spinal stenoz den bahsedilince genellikle bel bölgesindeki stenoz anlasilir. Spinal stenoz bel ve bacaklarda agriya yolaçan sik rastlanan bir hastaliktir.Spinal stenozun sebepleri
- Yas : Yas ilerledikçe omurgadaki kemikleri birbirine baglayan baglar kalinlasir, yine yaslanmaya bagli olarak osteofitler olusur ve omurilik kanalini daraltir. Diskteki yozlasma sonucu disk yüksekligi azalir ve disk genisleyerek kanali daraltir. Faset eklemlerdeki yaslanma ve kireçlenmeye bagli yozlasmalar omurilik kanalini ve sinir kanalini daraltarak Spinal stenoz belirtilerine yolaçar.

- Kalitim : Omurilik kanali dogustan dar olanlarda çok daha erken yaslarda Spinal stenoz belirtileri görülebilir. - Geçirilmis omurga ameliyatlari ve travmalari daha sonra yipranma ve yozlasmalara sebep olarak omurilik kanalini daraltabilir.
- Bel omurlarindaki kan akimi degisiklikleri

Spinal stenozun belirtileri- Hareketle artan, dinlenmekle azalan agri, agri öne dogru egilmekle kismen azalir, geriye dogru kaykilmakla artar. Hasta yokus ya da merdiven inerken daha çok rahatsiz olur.
- Bacaklarda uyusma, karincalanma, üsüme, sicak hissetme, güçsüzlük, yorgunluk.
- Beceriksizlik, sik düsme, yürürken ayakucunun takilmasi.

Spinal stenozda teshis
Spinal stenozun kesin teshisi için MR ve TOMOGRAFI gibi ileri tetkik metodlari gereklidir.

Tedavi
Spinal stenoz tedavisi zor bir hastaliktir.
- Lomber fleksiyon egzersizleri spinal kanalin çapini kismen genisletir.

- Anti-romatizmal ilaçlar
- Kilo verilmesi
- Istirahat
- Fizik tedavi
- Epidural steroid uygulamalari
- Cerrahi : Spinal stenoz hastalarin çogunda cerrahi disi tedaviler sonuç vermez. Iyi seçilmis hastalarda cerrahi müdahale sinirlere olan baskiyi ortadan kaldirarak hastanin normal bir hayat sürmesine yardimci olur

Omurilik Kanal Daralması (Lomber Spinal Stenoz) Nedir?

Belirtileri Nelerdir?

Omurilik Kanal Darlığının her zaman belirti vermeyebilir. Çalışmalar hiçbir belirtisi olmayan fakat Omurilik Kanal Darlığı olan bir çok insan olduğunu ortaya koymuştur. Eğer varsa belirtiler; sırt ya da bacaklarda ağrı, uyuşukluk ve kramptır. Bacaklarda kuvvetsizlik meydana gelebilir. Nadiren mesane /veya bağırsak problemlerine neden olabilir. Yakınmalar uzun süre ayakta kalma ve yürümeyle artabilir. Belirtiler devamlı ya da nöbetler biçiminde gelip geçen şekilde olabilir. Sınırlı bir süre yürüdükten sonra bacaklarda güçsüzlük ve uyuşma nedeniyle durma ve çömelme gereği duyulabilir. Yürüme mesafesi giderek azabilir. Eğilme veya oturmayla ağrı hafifleyebilir veya tamamen geçebilir.



Tanısı Nasıl Konur?

Doktorunuz sizden bir öykü alacak ve sizi muayene edecektir. Direkt grafiler(röntgen) daralmış disklerin veya zayıflamış disklerin varlığını ortaya koyabilir. Manyetik rezonans görüntüleme(MRG) ile omurgadaki darlıkların miktarı detaylı bir şekilde saptanabilir. Bilgisayarlı Tomografi(BT)’de detaylı araştırma için kullanabilir.
Tüm bu çalışmalar spinal kanalının darlığını, sinir kökü basısını, darlığın yerini saptanmasını sağlar.


Tedavi Seçenekleri Nelerdir?

Doktorunuz sizde ağrıya sebep olan bir darlığı saptayacak olursa, öncelikle cerrahi olamayan yöntemleri deneyecektir. Bu tedavi şeçenekleri ise antiinflamatuar tedavi (oral ya da enjeksiyon) ve ağrının kontrol altına alınması için ağrı kesicilerdir. Somut tedaviye karar verilirken doktorunuz, sizin dayanıklılığınızı ve yakınmazlarınızı yaşam kalitenizi düşürüp düşürmediğini göz önünde bulundurur.
Spinal enjeksiyonlar (kortizonun epidural enjeksiyon gibi) yapılabilir.


İlaç Tedavisi ve Ağrının Kontrolü

Doktorunuz tedavinizi planlarken tek bir ilaç ya da çoklu ilaç tedavisini seçebilir. Ağrının kontrolü için kullanılan ilaçlara analjezik denir.
Çoğu ağrı aspirin, ibufren, diklofenak, napsoksen ya da asetaminofen gibi basit ağrı kesicilerle kontrol altına alınabilir. Bazı analjezikler (ağrı kesiciler) NSİİ olarak adlandırılır. Bu tür ilaçlar ağrıyı kesmeleri yanında meydana gelebilecek bir inflamasyonu da ortadan kaldırmak amacıyla kullanılırlar. Bu ilaç grubu içinde, aspirin, ibufrofen, diklofenak, naproksen ve diğerleri ve kullanıyorsanız, mide problemleri gibi yan etkilerle karşılaşabilirisiniz. Bu tür ağrı kesicilerin uzun süre kullanımında olabilecek problemler bakımından doktor gözetiminde olmalısınız.

Eğer yukarıda bahsedilen türden ağrı kesiciler ile geçmeyen inatçı bir ağrınız varsa; doktorunuz size narkotik ağrı kesici (kodein-morfin gibi) adı verilen ilaçlar önerebilir. Bu tür ağrı kesicileri, doktorunuz önermedikçe kullanmayınız. Bu tür ilaçlarda yüksek doz, daha fazla ve daha hızlı etki demek değildir. Bu ilaçların kusma, kabızlık, baş dönemi, uyuşukluk gibi yan etkileri vardır ve bu ilaçlar bağımlılık yapabilirler. Tüm ilaçlar ancak doktorunuz önerirse alınmalıdır. Doktorunuzun verdiği ilaçları nasıl ve ne kadar alacağınızı doğru anladığınızdan emin olunuz ve ilacınızı işe yaramadığını düşüyorsanız doktorunuza danışınız.
Antiinflmatuar etki gösteren başka ilaçlar da vardır. Kortikosteroidler güçlü antiinflamatuar etkilerinden dolayı ağızdan ya da enjeksiyon biçiminde kullanılabilir. NSAİİ gibi kortikosteroidlerin de yan etkileri vardır. Sizin için risklerini ve yararlarını doktorunuzla görüşünüz.

Spinal enjeksiyonlar veya bloklar ağrının ortadan kaldırılmasında kullanabilir. Bu tür işlemler epidural aralığa (sinirleri saran zarlar arası aralık) ya da eklem aralığına kortikosteroid verilmesi şeklinde yapılır. Bu işlemi uzman hekim yapar. İlk işlemin başarı durumu göz önüne alınarak ileri dönemde işlem tekrarlanabilir. Bu yöntem; tedavi programında sıkça kullanılan bir yöntemdir.


İlaç Tedavisi Dışındaki Konservatif(Cerrahi Olmayan Tedavi Seçenekleri);

Omurilik Kanal Darlığının belirtileri, hastalarda genellikle hareketten kaçınmaya neden olur. Bu durum eğilebilmeden, dayanıklılıkta azalma yaratır. Fizik tedavi ya da egzersiz programı, kasları güçlendirme ve eğilebilmeyi yeniden sağlama açısından önemlidir. Aerobik, bisiklete binme yürüyüş önerilmektedir. Çünkü bu tür eylemlere sinirlere gelen kan miktarını artırmakta ve böylece daralmanın belirtilerini azalmaktadır.
Ayrıca size sırt karın ve bacak adalelerini kuvvetlendiren egzersizler de önerilebilir. Doktorunuz size en uygun egzersiz programını önerecektir.
Bir çok birey ev içi güvenliğe dikkat edilmesi çok önemlidir. Örneğin çamaşır makinesi ve bulaşık makinesi daha yüksek bir yere konabilir. Daha uygun bir yatak kullanılabiir. Gerekli ise banyoda da değişiklik yapılabilir. Yürüyüşün en kolay hale getirilebilmesi, gerekirse yürüteç veya baston edinilmesi uygundur.
Önemli ve ilerleyici bir bacak zayıflığı gelişmedikçe ve idrar torbası veya bağırsak sorunları bulunmadıkça Omurilik Kanal Darlığının yetişkinlerde tehlikeli bir durum oluşturmamaktadır. Böyle durumlarda tedavini amacı, hastanın yaşam kalitesini korumak ve ağrı varsa ağrının kontrolünü sağlamaktır.
Cerrahi olmayan yöntemler, tek başına spinal kanaldaki darlığı düzeltmemekte ve ağrıyı uzun süre sonlandırmamaktadır.

Cerrahi Tedavi

Cerrahi yöntemler cerrahi olmayan yöntemlerle ağrısı kontrol altına alınamayan az sayıda hastada uygulanır. Cerrahi girişim ayrıca; ilerleyici bacak güçşüzlüğü, idrar torbası ve bağırsak problemi olanlarda tercih edilen bir tedavi yöntemidir. Yapılacak cerrahi girişimin amacı, basıyı kaldırıp kanal çapını genişletmektir. Bu işlemin adı lomber dekompresyondur. Laminektomi seçilebilecek cerrahi yöntemlerden biridir. Bu yöntemde arkadaki kemikler alınarak daralan kemik kanalı genişletilir. Son yıllarda gelişen teknoloji ve ameliyat teknikleri sayesinde tek taraftan Mikrocerrahi Teknik ile girilerek Hemilaminektomi bileretal flavektomi tekniğinde, arkadaki kemikler bir taraftan alınarak kanal genişletilir.
Doğru endikasyonla yapılan cerrahi müdahale ile bacak ağrısı ve bacağın fonksiyon kaybı düzelir. Günümüzde hastalar operasyondan birkaç hafta sonrasında normal hayatlarına dönebilmektedir.
Omurilik Kanal Darlığının bazen, zayıf olan omurlar arasında kayma olur ve buna spondiloliztezis denir. Ve böyle bir durumda omurlar arasındaki sabitlik kaybolur. Böyle olgularda spinal füzyon(omur birleştirme) cerrahisi, omurları sabitlemek amacıyla dekompresyon işlemi ile beraber yapılabilir.
Birleştirme işlemi, birleştirilecek iki omur arasında kemik doku ya da bir takım aletler ile yapılır. Birleştirme önden ya da arkadan ya da her iki yönden yapılabilir. Birleştirme önden ya da arkadan ya da her iki yönden yapılabilir. Birleştirme cerrahisinden başarı oranı %85’ten fazladır. Cerrahi sonrası hastanede kalış süresi sadece birkaç gündür. Çoğu hasta 6-9 haftada tüm aktivitelerine geri dönebilmektedir.

Omurilik Kanal Daralması Ameliyat Sonrası

Omurilik kanalı daralması ameliyatı olan birinin ameliyat sonrası hastahane ve evde dikkat etmesi gerekenler

Ameliyatınız sabah olduysa saat 15:00'da, saat 17:00'dan sonra olduysa gece 22:00'da sizi ayağa kaldıracaklardır. Sonrasında durumunuza göre 1 veya 2 gün hastanede kalacaksınız.

· Taburcu olduktan sonra evinize araç içinde oturarak gitmenizde sakınca yoktur. Olanaklı ise ön koltukta ve koltuk arkasını 110 dereceye getirecek şekilde seyahat etmek ağrı olasılığını en aza indirecektir.

· İlk 2 haftalık sürede merdiven çıkmanız gerekli ise basamakları birer birer, her basamakta bir ayağınızın yanına diğerini getirerek çıkınız.

· Oturarak yemeğinizi yiyebilirsiniz. Yemek yemek için oturduğunuzda sırt desteğinizin olmasına ve olanaklı ise sandalyede oturarak yemek yemeye özen gösteriniz.

· Oturuş ve kalkışlarda size öğretildiği şekilde davranmaya özen gösteriniz.

· İlk günler belinizde bazen ağrı, yanma hissi ve batma gibi yakınmalar olabilir. Bu nedenle endişelenmeyiniz. Bu durumda yatağınızda yatarak dinlenme yolunu seçiniz.

· Yatağınızın bel sağlığı için uygun bir yatak olmasına dikkat ediniz. Bundan sonraki yaşamınızda koltuk, kanepe gibi yerlerde yatmayınız.

· Yataktan kalkarken önce tam yan dönünüz, daha sonra ellerinizle yandan destek alarak oturur pozisyona geçiniz ve öyle kalkınız.

· Ameliyat sonrası size verilen randevu gününde kontrole geliniz. Banyo yapmak için gerekli bilgiyi size bu kontrolde vereceğim.

· Size taburcu olurken tarafımdan verilen ilaçlar bitince eğer aksi söylenmemişse tekrar aynı ilaçları almanıza gerek yoktur.

· Tuvalet için kesinlikle alafranga tuvalet kullanılmalıdır.

· Ayakkabınızı oturarak giymeye özen gösteriniz. Çok yüksek topuklu veya topuksuz ayakkabılar giymeyiniz. Orta yükseklikte olan ayakkabılar daha uygun olacaktır.

· Yüksekten bir şey alırken uygun bir yüksekliğe çıkarak almaya çalışınız.

· Sandalye veya koltuğa oturmak için kendinizi düşüyormuş gibi bırakmayınız. Yavaş ve kontrollü olarak oturma pozisyonuna geçiniz. Kalkarken dizlerinizden veya koltuk kenarlarındaki kolçaklardan destek alınız.

· 10. günden itibaren dışarı çıkarak yürüyüşlere başlayınız (önce kısa mesafeler (10-15 dk), 30. günden sonra daha uzun mesafeler (20-30 dk)).

· Masa başı iş yapıyorsanız 1 ay sonra işinize başlayabilirsiniz. Daha ağır iş koşullarında çalışanlar 45 gün sonra işlerine dönebilirler.

· İlk 45 gün ağırlık taşımamaya, sonrasında ise her iki elinizde toplam 5 kg.dan fazla ağırlık taşımamaya özen gösteriniz. Ağırlık kaldırırken çömelerek ve ağırlığı olabildiğince bedeninize yakın olarak kaldırınız.

Spinal Stenoz Omurga Darlığı Nedir? Belirtileri Nelerdir?

Oldukca ciddi bir hastalık olan Spinal Stenoz hakkında uzman görüşünün yer aldığı videoyu sizlerle paylaşıyoruz.