Temiz Aralıklı Kateterizasyon (T.A.K) kullanımı [Bilgi]

Temiz Aralıklı Kateterizasyon (T.A.K.) nedir;

Tuveletini yapamayan yapmakta zorlanan kişilerin, mesanede biriken idarını dışarı atabilmesini sağlamak ve idrarın dışarı boşaltılmasını sağlayan bir üründür.

Temiz Aralıklı Kateterizasyon neye yarar?
Genellikle omurilik felçliler için mesane de idrar atabilemleri his kaybı olduğundan bu sondaya ihtiyaç söz konusudur, omurilik felçlilerin yanısıra tuvelet ihtiyaçlarını yapmakta zorlanan birçok engel ve hastalık grubunda sonda kullanımı mevcuttur.
Bunlarla birlikte idrar kaçaklarını önlemek, üriner sistemlerinin daha iyi koşullarda olmasını sağlmak ve yaşam şartlarının daha uygun olabilmesini sağlamak ilk amaçtır.
Sonda kullanılmaması halinde idrarın atılmaması mesane ve idrar torbasında kalması olası böbrek yetmezligine yol açabilir, yanısıra idarın içerde atılması gerekmesine rağmen atılmaması mesane içerisinde oluşabilecek mesane taşları ve enfeksiyonlarada yol açabilir.

Tak yapmak için gerekli malzemeler?

--Doktor tavsiyesi üzerine genelde kafınlarda 14 numara katater erkeklerde 12 numara katater kullanılabilir.
--Bu sondaların içeri girişlerinde vajina yada penise zarar vermemesi için sondayı kayganlaştırmak gereken jel gerekli, ancak şuan günümüzde kullanılan sondalarda kendinden jel veya kendinden sulu olmasından dolayı jel için çok fazla ihtiyaç olmasada normal sondalarda jel gereklidir.
--Sonda takılırken sonda girişini dezenfekte etmek için batikodin yada ıslak temiz bir havlu mendil gibi bir ürün gereklidir.


Erkeklerde uygulanma şekli


Önce sondayı açmadan ellere mutlaka steril olmak şartıyla eldiven takılması gerekir, sonra penis ucunu dezenfekte ederek sondanın uç kısmını, mesaneye girip idarı dışarı atıncaya kadar içeri sokulmalıdır.
Sonda içeri sokulurken kesin suretle zorlanmamalı içeri hızla itilmemeli, ve penis mutlaka gergin olmalıdır, sondanın zorlanması halinde üretrayı parçalaması durumu ortaya çıkar ürteranın parçalanması halinde kişi bir müddet tak sonda kullanamaz ve daimi sonda kullanarak üretranın iyileşmesini beklemek zorundadır.
Mesane içerisine giren sonda idararın tamamını dışarı attıktan sonra yavaşca çıkarılmadır ve atılmalıdır. Bu uygulama mesanede idrar olduğunu hissedilmesi halinde günde 2-6 defada yapılabilir.


Bayanlarda uygulama şekli

Sonda takılmadan önce takacak kişinin mutlaka sonda girişini net görmesi gerekir bunun için bir aynada göererek yapabilir. Bacaklarını açarak önce vajinaın temiz bir mendille silinmesi gerekir ve yine bu uygulamadan sonra sondayı çok fazla hızlı ve sert itiklemeden idrar torbasına girilir, idrarın tamamının boşaldığından emin olduktan sonra sonda çıkarılır.

Neden T.A.K sonda kullanmalıyız

Tak sonra kullanımı diğer sondalara göre daha rahattır ve sağlılıdır, diğer sondalarda enfeksiyon taş oluşumu kaçınılmaz olup, tak sondada steril olması kullanılması halinde taş ve enfeksiyon riski daha azdır, diğer sondalar sürekli yanınızda gezdirmek zorunda olmanıza rağmen tak sondada sadece içerde idrarın birikmesinde kullanılır. Sonda kullanmak ihtiyacı olan hasta hastalık ve engel grupları için en sağlıklı idrar atma şekli tak sonra ile gerçekleştirmektir.

TAK kullanımı hakkında oldukca aydınlatıcı bilgiler vermişiniz. Yalnız yazıyı okurken aklıma ister istemez şu soru geldi. Sondayı penise sokarken penis iç duvarında herhangi bir hasar vermiyor mu?

Çizik veya tahriş etme gibi. Böyle bir durum olursa enfeksiyona davetiye çıkarmış olmazmıyız?

daimi sondayı haftada bir değişiyoruz yinede kanama olduğu durumlar oluyor TAK yaparken anladığım kadarıyla gün içinde 3- 5 kez değişeceğiz kanama yada enfeksiyon durumu daha fazla artmaz mı??

TAK dikkatli ve kuralına uyulduğu sürece enfeksiyona yada tahrişe sebep olmaz. Günde 4 ila 6 saat arası yapılması uygundur. Böylece yaşam kalitesini yükseltirsiniz. TAK'ta kullandiğınız sondalar çeşitlidir. Hazır jelli ve su jetli sondalar mevcuttur. Ben 3,5 senedir kullanıyorum. En önemli şey hijenik kullanmak ve sıvı alımına dikkat etmektir. Günde 2-3 litre su alarak (planlı şekilde) enfeksiyon riskini azaltırsınız. TAK her zaman daimi sondadan daha sağlıklıdır.

Evet iskender beyin dediği gibi çeşitli sonda çeşitleri mevcut ben jelli sonda kullanıyorum şuan için memnunum ama asıl sıkıntı enfeksiyondan korunmakta, evde dışarda olduğumuzda tak yapmak gerektiğinde o esnada steril olmak zor oluyor o yüzden sıvı alımlarında planı iyi yapmak gerekiyor bu önemli konu için siteye teşekkür ederm.

Şu sitede TAK hakkında baya geniş bilgiler var. TAK yapan arkadaşların göz atmasında yarar var.
TakEğitimi

Kullanımıyla ilgili benim de endişelerim vardı ama tanıdığım bir hemşirenin verdiği küçük eğitimden sonra kullanmaya başladım ve çok memnunum. Bir yıldır kullanıyorum (günde altı kez) ve ne tahriş, ne kanama ne de enfeksiyon oldu.

Bana yardımcı olan kişi emekli bir hemşire. Cerrahpaşa'da başhemşireymiş zamanında. Bildiğim kadarıyla İstanbul içinde ücretsiz eğitim veriyor. Eğer ihtiyaç duyan varsa telefonunu verebilirim mesaj yoluyla. Bu konu hakkında yazdığı kitapları filan da var.