Konumuzun başlığındanda anlaşıldığı gibi SMEAR testi bulgularından bahsedeceğiz bu test aslında kadınların hiç olmazsa yılda bir kez yaptırması gereken bir test türüdür. Oluşabilecek bir kanser vakasında erken teşhise ve dolayısıyla daha çabuk aynı zamanda iyi sonuç veren bir tedaviye neden olabilecek bir test olduğunun altını çizmek istiyorum. Bu testi yaptırmamız halinde çıkan bulgular ne ifade eder bunu ancak doktordan öğrenebiliriz zira bulguların hangi anlama geldiğini öyle zannediyorum ki bir çoğumuz bilmeyiz. İşte bu konu hakkında az da olsa bilgi sahibi olabilmemiz adına tüm kadınları yakından ilgilendiren SMEAR testinden bahsetmek istiyorum.
Anormal Smear Sonuçlarını Anlamak
Anormal smear testi sonuçları neden olur?
Smear testi sonucunun anormal olmasının ana nedeni HPV (human papillomavirüs veya insan siğil virüsü) enfeksiyonlarıdır. HPV'nin pek çok tipi vardır ve bazı tipleri rahim ağzı kanseri ve vajina/vulva kanserlerine yol açar. Diğer bazı tipleri de genital siğillere (kondilom) neden olur.
Displazi, CIN (servikal intraepitelyal neoplazi) ve SIL (skuamoz intraepitelyal lezyon) terimleri arasında ne fark vardır?
Tüm bu terimler rahim ağzında HPV enfeksiyonu sonucu oluşan kanser öncesi değişimleri ifade eder ama farklı durumlar için kullanılır.
Displazi ve CIN rahim ağzında olan gerçek değişimleri tanımlar. Bunlar hafif, orta ve şiddetli olarak sınıflandırılır. Hafif displazi (CIN 1) genellikle kendiliğinden geçer. Orta (CIN 2) ve şiddetli (CIN 3) displazi daha ciddi değişimler olduğunu belirtir.
SIL ise rahim ağzının yüzeyindeki anormal hücre büyümesini ifade eder (Bethesda Sisteminde). Skuamoz, rahim ağzını kaplayan dokuyu oluşturan hücre tipini tanımlar.
Bethesda Sistemi nedir?
Bethesda sistemi laboratuvarlar tarafından smear testi sonuçlarını sınıflandırmak için kullanılan bir sistemdir. Bu sistemle smear sonucunuz şu sınıflardan birinde olacaktır:
1. Normal (negatif): Kanser veya kanser öncesi belirtisi yok
2. Önemi belirlenemeyen Atipik Skuamoz Hücreler (ASC-US): Rahim ağzı hücrelerinde değişiklikler var. Çoğunlukla bu değişimler HPV enfeksiyonunun bir belirtisidir ama kanser öncesi değişimlerin göstergesi de olabilir. ASC-US en sık görülen smear sonucudur.
3. Skuamoz İntraepitelyal Lezyon (SIL): Kanser öncesi olabilecek anormal hücreler mevcut. SIL düşük derece (LSIL) veya yüksek derece olabilir (HSIL).
-LSIL hafif displazidir. (CIN 1). Neredeyse her zaman HPV enfeksiyonunun varlığını gösterir ama hafif derecede kanser öncesi değişimleri de ifade edebilir. LSIL çok sık görülür ve çoğunlukla tedaviye gerek olmadan geçer.
-HSIL orta ve şiddetli displazidir (CIN 2 ve CIN 3 veya CIS yani karsinoma insitu) Bu sonucun kansere dönüşmesi yüksek ihtimaldir.
4. HSIL ihtimali olan Atipik Skuamoz Hücreler (ASC-H): Rahim ağzı hücrelerinde değişimler var. Bu değişimler belirgin şekilde HSIL değil ama olma ihtimali var. Ek testler gerekli.
5. Atipik Glandüler Hücreler (AGC): Rahim ağzının üst kısmında veya rahimde kanser öncesini düşündüren hücre değişimleri görüldü.
6. Kanser: Anormal hücreler rahim ağzından daha derine veya başka dokulara yayılmış olabilir.
Anormal smear sonuçlarında ne zaman ek testlere ihtiyaç duyulur?
Smear sonucunuz anormal çıkarsa ek testler gerekebilir. Bunların ne olacağı yaşınıza ve displazinin derecesine bağlıdır. Bazı durumlarda birden fazla seçenek olabilir. Jinekoloğunuzla birlikte seçenekleri değerlendirmeli ve sizin için en doğru olana birlikte karar vermelisiniz:
-20 Yaş Altı:
ASC-US ve LSIL'da smear testi 4. ve 6. aylarda tekrarlanır. HSIL'da kolposkopi yapılır. ASC-H'de endoservikal örnekleme ile kolposkopi yapılır. AGC'de endoservikal örnekleme ve HPV tiplemesi ile kolposkopi yapılır. Atipik endometrial hücreli AGC'de endometrial ve endoservikal örneklemeden sonra kolposkopi ve HPV tiplemesi yapılır.
-21 Yaş ve Üstü ile Menopoz Öncesi:
ASC-US'ta HPV tiplemesi veya 4. ve 6. aylarda smear tekrarı veya kolposkopi yapılır. LSIL'da kolposkopi, HSIL'da kolposkopi veya LEEP yapılır. ASC-H'de endoservikal örnekleme ile kolposkopi yapılır. AGC'de endoservikal örnekleme ve HPV tiplemesi ile kolposkopi yapılır. Eğer 35 yaşın üstündeyse veya endometrial neoplazi riski varsa endometrial örnekleme de yapılır. Atipik endometriyal hücreli AGC'de endometrial ve endoservikal örneklemeden sonra kolposkopi ve HPV tiplemesi yapılır.
-Menopoz sonrası :
ASC-US'ta ve LSIL'da HPV tiplemesi veya 4. ve 6. aylarda smear tekrarı veya kolposkopi yapılır. HSIL'da kolposkopi veya LEEP yapılır. ASC-H'de endoservikal örnekleme ile kolposkopi yapılır. AGC'de endoservikal ve endometrial örnekleme ve HPV tiplemesi ile kolposkopi yapılır. Atipik endometriyal hücreli AGC'de endometrial ve endoservikal örneklemeden sonra kolposkopi ve HPV tiplemesi yapılır.
-Hamile Kadınlar:
ASC-US'ta 20 yaşın altındaysa 4. ve 6. aylarda smear tekrarı, 20 yaşın üstündeyse HPV tiplemesi veya endoservikal örnekleme yapılmadan kolposkopi yapılır ya da ek testler doğum sonrasına kadar ertelenebilir. LSIL'da 20 yaşın altındaysa 4. ve 6. aylarda smear tekrarı, 20 yaşın üstündeyse endoservikal örnekleme yapılmadan kolposkopi yapılır ya da ek testler doğum sonrasına kadar ertelenebilir. HSIL ve ASC-H'de endoservikal örnekleme yapılmadan kolposkopi yapılır. AGC ve atipik endometriyal hücreli AGC'de endoservikal veya endometrial örnekleme yapılmadan kolposkopi ve HPV tiplemesi yapılır.
Kolposkopi nedir?
Kolposkopi, doktorunuzun büyüteç görevi gören bir alet yardımıyla rahim ağzını daha detaylı olarak görmesini sağlar. Rahim ağzında çıplak gözle görülemeyen bazı sorunlar kolposkopi ile görülebilir.
Endoservikal örnekleme nedir?
Bu testte küçük bir fırça ya da benzeri bir alet kullanılarak servikal kanaldan doku örneği alınır.
Endometrial örnekleme nedir?
Bu testte endometriumdan (rahim içi tabaka) bir örnek inceleme için alınır. Sonucu ACG olan bazı kadınlarda bu test gerekebilir.
CIN tedavisinde hangi yöntemler kullanılır?
CIN tedavisinde yaşınıza ve smear sonucunuza bağlı olarak uygulanabilecek birkaç yöntem vardır:
-LEEP ( Loop Electrosurgical Excision Procedure): Elektrik akımı taşıyan halka şeklinde ince bir tel kullanılarak rahim ağzındaki anormal hücreler çıkarılır. İşlem genellikle muayenehanede, lokal anestezi ile gerçekleştirilir. Çıkarılan dokular incelenmek üzere laboratuvara gönderilir.
-Konizasyon: Rahim ağzından koni şeklinde bir parça çıkarılır ve biyopsiye gönderilir. Bu işlem genellikle ameliyathanede genel anestezi altında yapılır. Hastanede yatış gerektirmez.
-Kriyoterapi (Dondurma): Bu teknikte anormal hücreler dondurulur. bu hücreler daha sonra vücuttan atılır.
-Lazer Tedavisi: Lazer ışınları ile anormal hücreler yok edilir. Art Tıp Merkezi'nde uygulanan bu işlem acısız ve anestezi gerektirmeyen bir işlemdir ve yaklaşık 25 dakika sürer.
Tedaviden sonra doktorunuz sizi 3., 6.,ve 12. aylarda smear için çağırarak durumunuzu takip edecektir.Takip süresi bittikten sonra düzenli olarak yıllık smear testlerinizi yaptırmaya devam ediniz.
Anormal Smear Sonuçlarını Anlamak
Anormal smear testi sonuçları neden olur?
Smear testi sonucunun anormal olmasının ana nedeni HPV (human papillomavirüs veya insan siğil virüsü) enfeksiyonlarıdır. HPV'nin pek çok tipi vardır ve bazı tipleri rahim ağzı kanseri ve vajina/vulva kanserlerine yol açar. Diğer bazı tipleri de genital siğillere (kondilom) neden olur.
Displazi, CIN (servikal intraepitelyal neoplazi) ve SIL (skuamoz intraepitelyal lezyon) terimleri arasında ne fark vardır?
Tüm bu terimler rahim ağzında HPV enfeksiyonu sonucu oluşan kanser öncesi değişimleri ifade eder ama farklı durumlar için kullanılır.
Displazi ve CIN rahim ağzında olan gerçek değişimleri tanımlar. Bunlar hafif, orta ve şiddetli olarak sınıflandırılır. Hafif displazi (CIN 1) genellikle kendiliğinden geçer. Orta (CIN 2) ve şiddetli (CIN 3) displazi daha ciddi değişimler olduğunu belirtir.
SIL ise rahim ağzının yüzeyindeki anormal hücre büyümesini ifade eder (Bethesda Sisteminde). Skuamoz, rahim ağzını kaplayan dokuyu oluşturan hücre tipini tanımlar.
Bethesda Sistemi nedir?
Bethesda sistemi laboratuvarlar tarafından smear testi sonuçlarını sınıflandırmak için kullanılan bir sistemdir. Bu sistemle smear sonucunuz şu sınıflardan birinde olacaktır:
1. Normal (negatif): Kanser veya kanser öncesi belirtisi yok
2. Önemi belirlenemeyen Atipik Skuamoz Hücreler (ASC-US): Rahim ağzı hücrelerinde değişiklikler var. Çoğunlukla bu değişimler HPV enfeksiyonunun bir belirtisidir ama kanser öncesi değişimlerin göstergesi de olabilir. ASC-US en sık görülen smear sonucudur.
3. Skuamoz İntraepitelyal Lezyon (SIL): Kanser öncesi olabilecek anormal hücreler mevcut. SIL düşük derece (LSIL) veya yüksek derece olabilir (HSIL).
-LSIL hafif displazidir. (CIN 1). Neredeyse her zaman HPV enfeksiyonunun varlığını gösterir ama hafif derecede kanser öncesi değişimleri de ifade edebilir. LSIL çok sık görülür ve çoğunlukla tedaviye gerek olmadan geçer.
-HSIL orta ve şiddetli displazidir (CIN 2 ve CIN 3 veya CIS yani karsinoma insitu) Bu sonucun kansere dönüşmesi yüksek ihtimaldir.
4. HSIL ihtimali olan Atipik Skuamoz Hücreler (ASC-H): Rahim ağzı hücrelerinde değişimler var. Bu değişimler belirgin şekilde HSIL değil ama olma ihtimali var. Ek testler gerekli.
5. Atipik Glandüler Hücreler (AGC): Rahim ağzının üst kısmında veya rahimde kanser öncesini düşündüren hücre değişimleri görüldü.
6. Kanser: Anormal hücreler rahim ağzından daha derine veya başka dokulara yayılmış olabilir.
Anormal smear sonuçlarında ne zaman ek testlere ihtiyaç duyulur?
Smear sonucunuz anormal çıkarsa ek testler gerekebilir. Bunların ne olacağı yaşınıza ve displazinin derecesine bağlıdır. Bazı durumlarda birden fazla seçenek olabilir. Jinekoloğunuzla birlikte seçenekleri değerlendirmeli ve sizin için en doğru olana birlikte karar vermelisiniz:
-20 Yaş Altı:
ASC-US ve LSIL'da smear testi 4. ve 6. aylarda tekrarlanır. HSIL'da kolposkopi yapılır. ASC-H'de endoservikal örnekleme ile kolposkopi yapılır. AGC'de endoservikal örnekleme ve HPV tiplemesi ile kolposkopi yapılır. Atipik endometrial hücreli AGC'de endometrial ve endoservikal örneklemeden sonra kolposkopi ve HPV tiplemesi yapılır.
-21 Yaş ve Üstü ile Menopoz Öncesi:
ASC-US'ta HPV tiplemesi veya 4. ve 6. aylarda smear tekrarı veya kolposkopi yapılır. LSIL'da kolposkopi, HSIL'da kolposkopi veya LEEP yapılır. ASC-H'de endoservikal örnekleme ile kolposkopi yapılır. AGC'de endoservikal örnekleme ve HPV tiplemesi ile kolposkopi yapılır. Eğer 35 yaşın üstündeyse veya endometrial neoplazi riski varsa endometrial örnekleme de yapılır. Atipik endometriyal hücreli AGC'de endometrial ve endoservikal örneklemeden sonra kolposkopi ve HPV tiplemesi yapılır.
-Menopoz sonrası :
ASC-US'ta ve LSIL'da HPV tiplemesi veya 4. ve 6. aylarda smear tekrarı veya kolposkopi yapılır. HSIL'da kolposkopi veya LEEP yapılır. ASC-H'de endoservikal örnekleme ile kolposkopi yapılır. AGC'de endoservikal ve endometrial örnekleme ve HPV tiplemesi ile kolposkopi yapılır. Atipik endometriyal hücreli AGC'de endometrial ve endoservikal örneklemeden sonra kolposkopi ve HPV tiplemesi yapılır.
-Hamile Kadınlar:
ASC-US'ta 20 yaşın altındaysa 4. ve 6. aylarda smear tekrarı, 20 yaşın üstündeyse HPV tiplemesi veya endoservikal örnekleme yapılmadan kolposkopi yapılır ya da ek testler doğum sonrasına kadar ertelenebilir. LSIL'da 20 yaşın altındaysa 4. ve 6. aylarda smear tekrarı, 20 yaşın üstündeyse endoservikal örnekleme yapılmadan kolposkopi yapılır ya da ek testler doğum sonrasına kadar ertelenebilir. HSIL ve ASC-H'de endoservikal örnekleme yapılmadan kolposkopi yapılır. AGC ve atipik endometriyal hücreli AGC'de endoservikal veya endometrial örnekleme yapılmadan kolposkopi ve HPV tiplemesi yapılır.
Kolposkopi nedir?
Kolposkopi, doktorunuzun büyüteç görevi gören bir alet yardımıyla rahim ağzını daha detaylı olarak görmesini sağlar. Rahim ağzında çıplak gözle görülemeyen bazı sorunlar kolposkopi ile görülebilir.
Endoservikal örnekleme nedir?
Bu testte küçük bir fırça ya da benzeri bir alet kullanılarak servikal kanaldan doku örneği alınır.
Endometrial örnekleme nedir?
Bu testte endometriumdan (rahim içi tabaka) bir örnek inceleme için alınır. Sonucu ACG olan bazı kadınlarda bu test gerekebilir.
CIN tedavisinde hangi yöntemler kullanılır?
CIN tedavisinde yaşınıza ve smear sonucunuza bağlı olarak uygulanabilecek birkaç yöntem vardır:
-LEEP ( Loop Electrosurgical Excision Procedure): Elektrik akımı taşıyan halka şeklinde ince bir tel kullanılarak rahim ağzındaki anormal hücreler çıkarılır. İşlem genellikle muayenehanede, lokal anestezi ile gerçekleştirilir. Çıkarılan dokular incelenmek üzere laboratuvara gönderilir.
-Konizasyon: Rahim ağzından koni şeklinde bir parça çıkarılır ve biyopsiye gönderilir. Bu işlem genellikle ameliyathanede genel anestezi altında yapılır. Hastanede yatış gerektirmez.
-Kriyoterapi (Dondurma): Bu teknikte anormal hücreler dondurulur. bu hücreler daha sonra vücuttan atılır.
-Lazer Tedavisi: Lazer ışınları ile anormal hücreler yok edilir. Art Tıp Merkezi'nde uygulanan bu işlem acısız ve anestezi gerektirmeyen bir işlemdir ve yaklaşık 25 dakika sürer.
Tedaviden sonra doktorunuz sizi 3., 6.,ve 12. aylarda smear için çağırarak durumunuzu takip edecektir.Takip süresi bittikten sonra düzenli olarak yıllık smear testlerinizi yaptırmaya devam ediniz.
