Yazı'nın Doğuşu

gülümse_hayata

Üye
Üye
Katılım
Kas 9, 2010
Mesajlar
16,299
Tepkime Puanı
13
Puanları
0
Yaş
49
M.Ö III Başlayarak ortadoğudaki bütün büyük kültürler ya bir yazı sistemi icat etmiş yada bir başkasından alarak kullanmıştır.

Bu yazılardan antikçağ dünyasında en yaygın olan ve bugün en iyi bilinen sistemler, Eski Mısır'daki hiyeroglif yazısı ile Mezopotamya halklarına özgü çivi yazısıdır.

Mısır yazısının kullanımı Nil vadisi'nin Sudana kadar olan bölümü, Filistin-Fenike kıyıları ve Sina yarımadasıyla sınırlı kalmıştır. Oysa çivi yazısı ve bu sistemle yazıya geçirilmiş olan Sami ( Asur Babil ) dili, bin yıla yakın bir süre boyunca tarihte ki ilk ulusal iletişim aracı olmuştur.

Elemlılar (İranın güney batısı), Hititler (Anadolu ), Hurriler (Kuzey Suriye ),Kenanlılar (Filistin ve Fenikede ) diplomatik ve ticari yazışmalarının yanı sıra edibiyat ve din metinlerindede Mezopotamya dili olan çivi dilini kullanmışlardır.

Mısırda yeni krallık dönemi firavunların diplomatik yazışmalarını çivi yazısında ustalaşmış katipler yürütüyorlardı. Aynı dönemde başka yazı sistemleride ortaya çıktı. Fakat bu yazıların yayılmaları sınırlı kaldı.

Alfabenin ortaya çıkışı yazı tarihinde çok önemli bir dönüm noktasıdır. Mısırlılar yüzyıllardan beri ulusal yazı sistemi içinde sessiz harfleri yazıya geçirebiliyorlardı. M.Ö XIV yüzyılda Ugaritliler ,27 sessiz ve 3 sesliden oluşan alfabelerini yazıya geçirmek için sadece 30 işaretlik basit bir çivi yazısı kullandılar. Fakat bunlardan hiç biri yaygınlaşamadı.

Alfabeye dayalı yazı sistemi ancak XI. yüzyıldan sonra Fenike kıyılarından başlayarak genelleşti. Bu önemli yenilik, toplumsal yapıdaki bir değişikliğide beraberinde getirdi. Saray ve tapınak okullarında uzun bir eğitimden geçerek yetişen katiplerin rolleri ve önemleride artık azalmaya başlamıştır.
 
Tekerlekli Sandalye
Üst